موسسه علوم و امنیت بین الملل واشنگتن می گوید ایران در توافقی محرمانه با ۱+۵ اجازه یافته که در برخی موارد مربوط به زیرساخت ها و صادرات مواد هسته ای، از معافیت هایی...
بورس24 : موسسه علوم و امنیت بین الملل واشنگتن می گوید ایران در توافقی محرمانه با ۱+۵ اجازه یافته که در برخی موارد مربوط به زیرساخت ها و صادرات مواد هسته ای، از معافیت هایی برخوردار شود.
به گزارش تسنیم،موسسه علوم و امنیت بین الملل واشنگتن که پنجشنبه مدعی شده بود 1+5 در توافقی محرمانه با ایران، معافیت هایی اعلام نشده برای این کشور در نظر گرفته اند، جزئیات ادعایی خود را نیز منتشر کرد.
این اندیشکده ابتدا صبح پنجشنبه کلیات این توافق را منتشر کرد و مدعی شده بود که کمیسیون مشترک نظارت بر اجرای برجام هم از آن خبر دارد و این معافیت ها را تأیید کرده؛ گویا دولت آمریکا هم خبر وجود چنین معافیت هایی را به سنا داده ولی سناتور «باب منندز» گفته که اصلا از چنین ماجرایی اطلاع ندارد.
عصر روز پنجشنبه جزئیات این معافیت های ادعایی به شرح ذیل منتشر شد:
1. در حوزه تولید و نگهداری هگزافلوراید اورانیوم با غنای 3.5 درصد، در صورتی که این مواد در قالب پسماند جامد با غنای کم، پسماند مایع با غنای کم و پسماند لجن باشد، ایران می تواند از سقف 300 کیلوگرمی تعیین‌شده برای ذخیره هگزافلوراید اورانیوم 3.5 درصد فراتر رود.
2. اورانیوم با غنای حدود 20 درصد که در قالب آلاینده های آزمایشگاهی و غیرقابل بازیابی طبقه بندی است. ایران در برجام قبول کرده بود که این نوع اورانیوم از عناصر سوخت هسته ای تلقی می شود ولی بعداً این مواد به عنوان سوخت‌های قرار گرفته در معرض تشعشعات هسته ای طبقه بندی شد. میزان مواد قابل نگهداری ذیل این تعریف و مبنای قضاوت در خصوص غیر قابل بازیافت بودن اورانیوم با غنای نزدیک به 20 درصد، مشخص نیست.
3. بر اساس مفاد برجام، ایران اجازه داشت تا 15 سال پس از اعلام اجرای این سند، سلول های داغ با ابعاد کمتر از 6 مترمکعب طراحی کند، بخرد، بسازد یا به کار بگیرد. علت آن بود که سلول های داغ با چنین ابعادی در عمل نمی توانست برای جداسازی پلتنیوم به کار رود. در برجام آمده بود که ایران برای به کارگیری سلول های داغ بزرگتر از 6 متر مکعب باید موافقت کمیسیون مشترک نظارت بر اجرای برجام را بگیرد ولی پیش از فرارسیدن روز اجرا، کمیسیون موافقت کرده که ایران کماکان کار با 19 سلول داغ بزرگتر از این سایز را در 3 محل در تهران و یک محل در کرج ادامه دهد. از این سلول‌ها غالباً برای تولید رادیوداروها استفاده می شود ولی می توان از آن برای جداسازی پلتنیوم در مقیاس های کوچک نیز بهره برد؛ سوال این است که آیا آژانس بین المللی انرژی اتمی از این 4 مکان معاف شده، بازدید می کند یا خیر.
4. در حوزه فروش آب سنگین به خریداران خارجی، کمیسیون مشترک پیش از فرارسیدن روز اجرای برجام به ایران اجازه داد که بیش از سقف تعیین‌شده 130 تنی، آب سنگین صادر کند حال آنکه در زمان اخذ این تصمیم، ایران حتی خریداری برای این ماده نداشت. کمیسیون مشترک به ایران اجازه داد که مقادیر زیادی آب سنگین را در خاک عمان و تحت نظر خود نگهداری کند که این کار به تهران اجازه می دهد با ادامه تولید آب سنگین در تأُسیسات اراک، از سقف 130 تنی پا فراتر گذارد.
موسسه علوم و امنیت بین الملل به اطلاعاتی دست یافته که نشان می‌دهد وزرات انرژی آمریکا با خرید 32 تن اب سنگین از ایران، زنجیره تأمین موجود در آمریکای شمالی را مختل کرد.
حقیقت شگفت آور دیگر این است که تأسیسات آب سنگین اراک، پس از اجرای برجام، با سرعت بیشتری به تولید آب سنگین پرداختند و با پشت سرگذاشتن سقف تولید 16 تن در سال، به رکورد تولید 25 تن آب سنگین در سال رسید.
تشکیل کارگروه فنی جدید برای تعیین معافیت های ایران از اورانیوم کم غنا
اندیشکده علوم و امنیت بین الملل نوشته کمیسیون مشترک برجام، در جولای سال 2016 یک «کارگروه فنی» برای معین کردن سرنوشت نزدیک به 100 تا 200 کیلوگرم اورانیوم با غنای کمتر از 3.67 درصد در کارخانه تولید پودر دی‌اوکسید اورانیوم غنی شده تشکیل داد.
این کارخانه، هگزافلوراید اورانیوم کم غنا را به اوکسید اورانیوم تبدیل می کرد که اکنون به موجب برجام در انبار نگهداری می شود. با آنکه تقریباً تمام اوکسید اورانیوم کم غنای تولید شده در این کارخانه به خارج از ایران انتقال داده شده، بخشی از آن در روز اجرای برجام، در خط های فرآوری و مخازن باقی ماند. این اورانیوم کم غنا جزء معافیت های روز اجرای برجام نیست و به عنوان بخشی از 300 کیلوگرم اورانیوم کم‌غنا مجاز در این توافق به حساب آمده است.
اندیشکده علوم و امنیت بین‌الملل ادعا کرده که هنوز مشخص نیست که آیا کمیسیون مشترک به ایران اجازه داده همزمان با بررسی های کارگروه فنی بر روی این موضوع، از سقف 300 کیلوگرم تخطی کند یا خیر. با وجود این، این گزارش ادعا می کند: «الگویی که ظاهراً پدپدار شده این است که ایران در صورتی که مشمول معافیت ها نشده بود، احتمالاً از این سقف تخطی کرده است.»
مطابق این گزارش، با آنکه در برجام معافیت هایی برای سقف 300 کیلوگرم در نظر گرفته شده هیچکدام از آنها ظاهراً به اورانیوم کم غنای باقی مانده در کارخانه تولید پودر دی‌اوکسید مربوط نمی شوند.
در متن «برجام» آمده است: «ایران به مدت 15 سال، ذخیره اورانیوم غنی شده خود را تا حد 300 کیلوگرم گاز UF6 یا معادل آن در ترکیبهای شیمیایی دیگر با غنای تا 3.67 درصد نگاه خواهد داشت. تمام اورانیوم غنی شده مازاد بر 300 کیلوگرم گاز UF6 (یا معادل آن در ترکیب های شیمیایی دیگر) با غنای 3.67 درصد یا به سطح غنای طبیعی رقیق خواهد شد و یا اینکه در بازارهای بین المللی که به خریدار تحویل گردد، در مقابل برگشت اورانیوم با غنای طبیعی که به ایران تحویل داده شود، فروخته خواهد شد.»
با وجود این، این معافیت ها در برجام برای فعالیت های آتی ایران در زمینه تولید صفحات سوخت در نظر گرفته شده‌اند و برای اورانیوم کم غنای باقی‌مانده در کارخانه یاد شده قبل از روز اجرا قابل اعمال نیستند.
به نقل از فارس، اندیشکده علوم و امنیت بین الملل مدعی شده که کمیسیون مشترک برجام، روش متفاوتی پیش گرفته و اورانیوم کم غنای یاد شده را مشمول معافیت کرده تا ایران در روز اجرای برجام ناقض این توافق نبوده نباشد.
نظرات :
شما می توانید اولین نفری باشید که برای این مطلب نظر می دهید.