پنج ماه از اجرایی‌شدن برجام می‌گذرد اما علی‌رغم شش دور مذاکره رودررو بین دیپلمات‌های ارشد ایرانی و آمریکای و در شرایطی که ایران تعهدات هسته‌ای خود را به‌صورت کامل انجام داده هنوز تأثیرات رفع تحریم‌های مالی و بانکی «تقریباً هیچ‌چیز» است.
به گزارش گروه بین المللخبرگزاری تسنیم، 27 دی ماه سال گذشته بود که محمد جواد ظریف، وزیر امور خارجه کشورمان، در وین با قرائت بیانیه‌ای مشترک به‌همراه فدریکا موگرینی، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا به‌صورت رسمی اجرای توافق هسته‌ای برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) و آغاز رفع تمام تحریم‌های ضدایرانی مرتبط با برنامه هسته‌ای را اعلام کرد.
پنج ماه از آن روز گذشته اما هنوز داد برخی مقامات دولتی و بسیاری از فعالین عرصه اقتصادی درباره مشکلات اجرایی شدن رفع تحریم‌ها و بالاخص تحریم‌های مالی و بانکی به هواست. اواخر فروردین ماه گذشته بود که ولی‌الله سیف، رئیس‌کل بانک مرکزی ایران، درمصاحبه‌ای با شبکه بلومبرگعبارت معروف «تقریباً هیچ‌چیز» را بر زبان راند، واقعی‌ترین عبارتی که در این مدت شنیده شده است.
پیش از سیف، این علی‌اکبر صالحی، رئیس سازمان انرژی اتمی کشور بود که با صداقت و دقت هرچه تمامتر تلاش کرد تا پایبندی کشورمان به مفاد برجام کامل و دقیق باشد اما در سخنانی که واکنش تند رئیسش را در پی داشت از بدعهدی غربی‌ها در رفع تحریم‌های بانکیسخن گفت.
اگرچه رئیس‌جمهور به‌درستی اشاره کرد که اظهار نظر صالحی در حوزه‌ای بوده که مسئولیتی نداشته، اما علاوه بر وی و رئیس بانک مرکزیاظهاراتگاه و بی‌گاه وزیر امور خارجه کشورمان نیز تلویحاً اشاره بدین داشت که چرخ رفع تحریم‌ها به‌دلخواه نمی‌چرخد.
محمد جواد ظریف، دیپلمات ارشد ایرانی، و همکارانش تاکنون بارها به‌صورت رودررو یا در تماس‌های تلفنی و مکاتبات اینترنتی به‌دنبال فشار بر غربی‌ها برای رفع کامل تحریم‌های مالی و بانکی برآمده‌اند.
تنها وزیر امور خارجه، از روز اجرایی شدن برجام (27 دی 1394) تاکنون، شش دور مذاکره مستقیم با همتای آمریکایی خود داشته و درباره اجرای برجام و موانع پیش روی آن به گفتگو نشسته است، دیدارهایی که تاکنون «تقریباً هیچ‌چیز» در پی نداشته‌اند.
2 بهمن زمستان سال گذشته، ظریف که برای حضور در مجمع جهانی اقتصادی داووس در این منطقه کوهستانی سوئیس به سر می‌برد، با جان کری دیدار کرد و از آنجایی که دیدارهای آمریکایی‌ها و ایرانی‌ها آن‌گونه که دیپلمات‌های کشورمان می‌گویند صرف گفتگو درباره توافق هسته‌ای می‌شود قطعاً وزیر امور خارجه و کری درباره چگونگی پیشبرد برجام نیز صحبت کردند.
البته کری بعداً گفت که در داووس از ظریف خواسته درباره سرنوشت سه آمریکایی ربوده‌شده در عراق یاری رساند و وی نیز وعده داده تا هرچه در توان دارد انجام دهد.
کنفرانس بین‌المللی کمک به مردم سوریه که در لندن، پایتخت انگلستان برگزار می‌شد فرصت دیگری را فراهم ساخت تا دو دیپلمات ایرانی و آمریکایی برای دومین بار از زمان اجرایی شدن مفاد توافق هسته‌ای با یکدیگر بر سر میز نشینند و چگونگی پیشبرد اجرای برجام را بحث کنند.
دیدار وزرای خارجه ایران و آمریکا در لندن در 15 بهمن سال گذشته برگزار شد.
تقریباً ده روز بعد در 24 بهمن، ظریف که برای حضور در نشست کمک به حل بحران سوریه و همچنین پنجاه و دومین نشست کنفرانس امنیتی مونیخ در آلمان به سر می‌برد، برای سومین بار پس از اجرای برجام برای گفتگو درباره تداوم این فرآیند با وزیر خارجه آمریکا دیدار کرد.
دو وزیر یک سال پیش نیز در حاشیه همین کنفرانس امنیتی به مذاکره درباره دستیابی به توافق هسته‌ای پرداخته بودند.
نشست گروه تماس بین‌المللی سوریه در 28 اردیبهشت، فرصتی شد تا در حاشیه آن وزیر امور خارجه کشورمان بار دیگر نارضایتی از نحوه برداشته شدن تحریم‌های مالی ایران را مطرح کند.
دو وزیر 31 فروردین ماه سال جاری این بار در حاشیه نشست تغییرات آب و هوایی سازمان ملل در نیویورک پشت میز مذاکره نشستند تا در حالی که کم‌کم صدای اعتراض ایرانی‌ها درباره عدم رفع کامل تحریم‌ها از هر سو به گوش می‌رسید، درباره اجرای برجام به رایزنی پردازند.
در روزهایی که ایران پرونده دستبرد 2 میلیارد دلاری آمریکا به اموال کشورمان را که قرار بود اجرای برجام تسهیل‌گر انتقال آن باشد، به دیوان بین‌المللی دادگستری برده بود، وزرای خارجه که تقریباً به‌طور میانگین هر ماه یک بار به گپ و گفتگو درباره اجرای توافق هسته‌ای پرداخته بودند، این بار در حاشیه اجلاس سالیانه اسلو فروم در نروژ به مذاکره پرداختند.
کری که در این دیدار گویا از جدیت نارضایتی ایرانی‌ها از چگونگی رفع تحریم‌های مالی و بانکی آگاه شده بود، در کنفرانسی خبری که پس از دیدار برگزار کرد،گفت: «ما تحریم‌هایی را که گفته بودیم برمی‌داریم، برداشته‌ایم و کاملاً هم به متن سیاه و سفید و هم روح این مسئله پایبند بوده‌ایم».
وزیر خارجه آمریکا ادامه داد: «در واقع، من شخصاً از الزامات مطلق رفع تحریم‌ها هم فراتر رفته‌ام و شخصاً با بانک‌ها و شرکت‌ها و دیگرانی که به‌صورت طبیعی بعد از چندین سال تحریم برای پا پیش گذاشتن بدون اطلاع دقیق از اینکه چه‌چیزی مجاز است و چه‌چیزی مجاز نیست برای پا پیش گذاشتن بی‌میل هستند، وارد گفت‌وگو شده‌ام».
اگر دو وزیر طی سنت قبلی عمل کنند طی یکی دو ماه دیگر باز شاهد دیداری دوجانبه خواهیم بود. امیدواریم در حالی که نشست‌های ایرانی ــ آمریکایی درباره پیشبرد اجرای برجام به وادی هفتم نزدیک می‌شود، رفع تحریم‌های مالی و بانکی اندر خم یک کوچه نماند.
نظرات :
شما می توانید اولین نفری باشید که برای این مطلب نظر می دهید.