بورس روزه‌دار شد!/ چند دلیل برای حضور در نمایشگاه بازار سرمایه

عصر ایران؛ علیرضا باغانی - برای بازار سرمایه کم فروغ 1395 فرارسیدن ماه مبارک رمضان بهانه ای بود برای تشدید سکون و بعضا نوسانات منفی.

تنها 8 روز معاملاتی به پایان نخستین فصل از سالی مانده که سرمایه گذاران از آن انتظار معجزه و جبران زیان های سه سال گذشته را داشتند.بررسی آماری وضعیت بازار سهام در 53 روز معاملاتی سپری شده از سال 1395 حاکی از آن است که شاخص بورس در این مدت 5.4 درصد افت داشته که معادل 4350 واحد ریزش شاخص بورس است.

شکل زیر نمایانگر وضعیت شاخص های بازار سهام در 53 روز معاملاتی سپری شده از سال جاری است:

اما در 4 روز معاملاتی سپری شده از هفته گذشته ارزش معاملات در دو بازار بورس و فرابورس معادل 2.144 میلیارد تومان رقم خورد و ارزش معاملات خرد (بدون معاملات بلوکی و اوراق مشارکت) در بازار سهام به 814 میلیارد تومان رسید. شاخص بورس تهران هم از ابتدای هفته تا انتهای هفته از 76.084 به 75.876 واحد رسید که 0.39 درصد افت داشته است و شاخص فرابورس نیز 0.86 درصد افت را تجربه کرده است.

بورس در رمضان

بورس تهران در معاملات آخرین روز کاری هفته چهره ضعیفی را از خود به نمایش گذاشت و فارغ از معاملات سنگین در نماد تازه وارد حمل و نقل ریلی پارسیان، خبر خاصی در بازار نبود و اکثر نماد ها با افت قیمت هر چند اندک همراه شدند. واقعیت امر انتظار ما از بازار روز چهارشنبه بیش از آنچه که در سامانه معاملات درج شد، بود اما کماکان نقدینگی پارک شده در بانک ها و اوراق مشارکت چراغ سبز برای ورود به بازار نشان نمی دهند. در سال های قدیم همیشه این استدلال بود که در ماه رمضان بازار کم رمق و همراه با رکود می شود. گویا در آغاز ماه رمضان امسال هم بازار نیز به پیشواز رکود رفته است !!برخی کارشناسان معتقدند، آنچه سهامداران پس از اجرای برجام انتظار داشتند، هنوز عملیاتی نشده است. البته باید به این موضوع اشاره داشت که عملی شدن انتظارات، یک بازه زمانی حداقل یک ساله را طلب می کند و قرار بر این نیست به یک باره همه چیز تغییر کند.

اما به هرترتیب فاصله بین انتظارات از واقعیات فعلی موجب بی ‌اعتمادی برخی سهامداران شده؛ تا جایی که بسیاری راه خروج از چرخه معاملات را در پیش گرفته اند. در شرایطی که برخی از فعالان و کارشناسان امیدی به بهبود وضعیت بازار ندارند که به 3 نکته مهم باید اشاره داشت.

اولا، با عملی شدن برجام، فصل تازه‌ ای در اقتصاد کشور و به ‌تبع آن بورس تهران گشوده خواهد شد. به عبارتی دیگر با رفع این ریسک مهم از معاملات بازار سهام، انتظار تغییرات بنیادی زیادی در صنایع مختلف بورسی وجود دارد. تغییراتی که می ‌تواند در کنار زمزمه ‌های حضور سرمایه‌‌ گذاران خارجی به رونق شرکت ‌های فعال در بورس تهران بینجامد.

ثانیا، با توجه به ارزش بالای شرکت ‌های وابسته به قیمت نفت و بازارهای کالایی، ادامه‌ دار شدن روند صعودی قیمت ‌ها در بازار‌های جهانی می ‌تواند یک عامل حمایتی از معاملات بورس تهران باشد.

و در آخر باید به این مساله توجه داشت که فضای اصلاح قیمتی در بورس تهران موجب جذاب شدن اکثر نماد های مورد توجه بازار شده است، این موضوع نیز می ‌تواند به تحریک سمت تقاضا و در نهایت رونق بازار در هفته های آتی منجر شود.

مطالعه نوسانات قیمت سهام در صنایع مختلف بازار نشان می ‌دهد که از میان 37 صنعت ریز و درشت بازار، 24 صنعت با روند نزولی و سایر صنایع نیز با روند صعودی و یا عدم تغییر سطح شاخص ها روبرو شدند. در معاملات آخرین روز کاری هفته، منفی 2 گروه قند و شکر و کانی های فلزی و مثبت گروه محصولات فلزی (تجهیزاتی) قوی تر از سایر صنایع بود. اما برای روز شنبه پیش بینی خاصی از بازار نیست. واقعیت امر قیمت ها به جایی رسیده که انتظار اصلاح بیشتر نمی رود و بلوک های دقایق پایانی معاملات هم در راستای حفظ شاخص بود اما اگر بر میزان حجم و ارزش معاملات افزوده نگردد، نمی توان انتظار رشد قیمت ها و شاخص ها را داشت و ممکن است موج جدیدی از فروش گریبان بازار را بگیرد!

برگزاری نمایشگاه بورس پس از دو سال وقفه

تیرماه سال جاری نهمین دوره نمایشگاه بورس، بانک و بیمه در تهران برگزار می شود. سال گذشته رکود شدید بازار سهام در کنار عوامل دیگر سبب شده بود که این رخداد سمبلیک پس از 8 سال متوالی برگزار نشود، اما حالا شرکت اطلاع رسانی و خدمات بورس برای برگزاری این رویداد با اهمیت خیز برداشته است.

یاشار فروهر، مدیرعامل شرکت اطلاع رسانی و خدمات بورس و دبیر اجرایی نهمین نمایشگاه بورس، بانک و بیمه در خصوص نمایشگاه بازار سرمایه گفته:مهمترین مشخصه و وجه تمایز نمایشگاه نهم نسبت به هشت دوره گذشته، بعد بین المللی آن است. همچنین بحث مهمی که در این نمایشگاه جریان خواهد داشت، موضوع تامین مالی بنگاه های اقتصادی از طریق بازار سرمایه است. این رویکرد اولویت اصلی سازمان بورس و اوراق بهادار است.

نهمین دوره نمایشگاه بین المللی بورس، بانک و بیمه بیستم لغایت بیست و سوم تیرماه سال جاری برگزار می شود و در حالی کار خود را آغاز خواهد کرد که به یک برند نمایشگاهی بین المللی تبدیل شده است.

مدیرعامل شرکت اطلاع رسانی و خدمات بورس با ذکر این نکته که نمایشگاه پیش رو در مساحتی بالغ بر 16000 متر مربع برگزار خواهد شد، گفت: تاکنون 169 هلدینگ برای حضور در این نمایشگاه اعلام آمادگی کرده اند. این 169 هلدینگ شامل 250 شرکت مستقل هستند و در این نمایشگاه حضور خواهند داشت. به عبارت دیگر تاکنون بیش از 250 بنگاه اقتصادی برای شرکت در این نمایشگاه ثبت نام کرده اند. البته احتمالا 3 هزار متر مربع به فضای برگزاری نمایشگاه اضافه خواهد شد.

وی ادامه داد: در فاینکس 2016 که ویترین بازار سرمایه کشور است، همه ارکان بازار سرمایه از جمله کارگزاری ها، شرکت های تامین سرمایه، شرکت های مشاور سرمایه گذاری، موسسات اعتباری، شرکت های خدمات بازار سرمایه و همچنین بانک ها، بیمه ها و شرکت هایی که در بورس پذیرفته شده اند، حضور خواهند داشت.

دبیر اجرایی نهمین نمایشگاه بورس، بانک و بیمه با تاکید بر اهمیت ابعاد بین المللی فاینکس 2016 عنوان کرد: مهمترین مشخصه و وجه تمایز این دوره از نمایشگاه نسبت به هشت دوره گذشته، بعد بین المللی آن است. تاکنون تلاش های جدی برای حضور موسسات اقتصادی خارجی انجام شده و حاصل این کوشش، اعلام آمادگی شرکت های بین المللی برای حضور در این نمایشگاه است. البته معمولا حضور صرف شرکت های خارجی در نمایشگاه های حوزه بازار مالی متداول نیست. به عنوان مثال حضور بانک های معتبر خارجی در غرفه های نمایشگاهی ایران مرسوم نیست. از یک سو خدمات این موسسات مشخص است و نیازی به کسب اعتبار از طریق حضور نمایشگاهی ندارند و از سوی دیگر از طریق حضور فیزیکی در غرفه ها نمی توان بنگاه های فعال در اقتصاد جهانی را با محیط کسب و کار ایران آشنا کرد. بنابراین برای افزایش اثربخشی حضور شرکت های معتبر بین المللی در این دوره از نمایشگاه ها، برگزاری همایش های تخصصی با موضوع بورس، بیمه و بانک پیش بینی شده است.

یاشار فروهر ادامه داد: اولین همایش تخصصی فاینکس 2016 صبح دوشنبه 21 تیرماه (11 جولای) با موضوع بورس برگزار خواهد شد. همچنین عصر همان روز همایش تخصصی دوم با موضوع بیمه برگزار می شود و سومین همایش تخصصی با موضوع بانک، سه شنبه 22 تیرماه (12جولای) برگزار خواهد شد. دبیر اجرایی نمایشگاه ابراز کرد: شرکت های معتبر خارجی و هیات های تجاری که قصد سرمایه گذاری در ایران را داشته باشند می توانند ضمن حضور فعال در این سلسله از همایش ها، با ساز و کار اقتصادی، بازار سرمایه و قوانین ایران آشنا شوند.

وی ادامه داد: یکی از ضرورت های توسعه کشور که در برنامه ششم توسعه نیز بر آن تاکید شده، جذب سرمایه گذاری خارجی است. بر همین اساس محتوای غالب همایش های تخصصی این نمایشگاه، با محور جذب سرمایه گذاری خارجی از طریق بازار سرمایه، تدوین و تنظیم شده است. یاشار فروهر افزود: در این همایش ها دکتر محمد فطانت، رییس سازمان بورس و اوراق بهادار و جمعی از مدیران ارشد این سازمان سخنرانی خواهند کرد و همچنین جمعی از صاحب نظران معتبر بین المللی به بیان دیدگاه های خود می پردازند.

در همین حال دبیر کل کانون کارگزاران برگزاری نهمین نمایشگاه بازار سرمایه را فرصتی مناسب برای معرفی خدمات و توانمندی های صنعت کارگزاری عنوان کرد. سید روح الله میر صانعی، دبیر کل کانون کارگزاران درخصوص حضور کارگزاران در نمایشگاه تیرماه بورس، بانک و بیمه گفت:همانطور که می دانید نمایشگاه بورس، بانک و بیمه برای کارگزاران می تواند مفید و موثر باشد و خدمات جدید ارائه کرده و مشتریان جدید خود را برای بازار سرمایه PRESENT کند و این یک حوزه رقابتی برای کارگزاران است.

دبیر کل کانون کارگزاران در خصوص اقبال امسال کارگزاران به نمایشگاه بورس گفت:در نهمین دوره برگزاری نمایشگاه استقبال کارگزاران همانند سال های گذشته بوده است و هر سال همین میزان با کمی نوسان در نمایشگاه بین المللی حضور داشته اند.

وی گفت: کارگزاران دوسال رکودی را سپری کرده اند و به نوعی در نقطه سر به سر سود و زیان قرار دارند. در نتیجه شاید هزینه های نمایشگاه برایشان قابل توجه است و عملا درآمد های کانون هم از محل حق عضویت اعضا است و بودجه خاصی برای کمک به کارگزاران وجود ندارد. حال آن که حضور در نمایشگاه می تواند در جلب مشارکت مردم به سمت بازار سرمایه و معرفی پتانسیل های سرمایه گذاری در بورس به عموم مردم مفید و موثر باشد. این مقام صنفی در برابر این سوال که کانون چه نقشی در برگزاری نمایشگاه بازار سرمایه دارد، پاسخ داد: به طور مستقیم نقش خاصی برای کانون تعریف نشده است، اما وظیفه خود می دانیم که حضور در نمایشگاه را به عنوان فرصتی مغتنم جهت ارائه پلت فرم های جدید و خدمات جدید صنعت کارگزاری و به عنوان راهکاری در جهت ترغیب مردم به سرمایه گذاری در بازار سهام به همه بازیگران بازار سرمایه توصیه کنیم.

اما به چند دلیل به عموم مردم و علاقه مندان به آشنایی با بازار سهام شرکت در این نمایشگاه توصیه می شود:

1. فراگیری رایگان فعالیت در بازار سهام. شرکت در دوره های آموزشی برای آشنایی با این بازار و نحوه خرید و فروش سهام و ابزارهای طراحی شده برای کسب سود معمولا برای همه هزینه هایی را در بر دارد. حال آن که در نمایشگاه بورس ده ها دوره آموزشی رایگان طراحی شده که افراد با هرگونه سطح دانشی از بازار سرمایه می توانند به رایگان از آن ها بهره مند شوند.

2. اطلاع از آخرین فرصت های سرمایه گذاری در بورس. یکی از مشکلات موجود ناشناخته بودن امکانات موجود در بازار سهام برای کسب سود است. مثلا خیلی از مردم نمی دانند که با خرید واحدهای سرمایه گذاری صندوق های سرمایه گذاری مشترک با درآمد ثابت که به پشتوانه قانون توسعه ابزارها و نهادهای مالی مصوب سال 1389 و تحت نظارت سازمان بورس و اوراق بهادار به وجود آمده اند می توان به صورت کاملا قانونی حداقل در شرایط کنونی 2 درصد بالاتر از بانک ها سود به دست آورد. یا قطعا شمار زیادی از ریسک پذیران نمی دانند که در بازار سرمایه بازاری به نام آتی سکه داریم که می توان در آن سودهای به مراتب بیشتری را از بازار در حال رکود سکه کسب کرد.

3. بزرگی بازار سرمایه را می توان حس کرد. جالب است بدانید نخستین نمایشگاه بورس 10 سال پیش در یک تالار پذیرایی و با حضور تنها 8 شرکت برگزار شد!اما حالا نمایشگاه بورس ما شرکت کننده و مدعو خارجی هم دارد. شرکت کردن در نمایشگاه فرصتی را به افراد می دهد که نفوذ و اهمیت بازار سرمایه را در اقتصاد کشور بیشتر درک کنند. افرادی که فقط بورس را در تابلوی قرمز و سبز تالار حافظ خلاصه کرده اند، در نمایشگاه امسال شاهد به رخ کشیده شدن ظرفیت تامین مالی پروژه های عظیم کشور توسط بازار سرمایه هستند، تامین مالی های میلیارد دلاری!

4. در سال 89 که معاملات آنلاین موسوم به برخط در بازار سرمایه ما راه اندازی شد، کمتر کارگزاری فکر می کرد که برای رقابت و زنده ماندن در سال های بعد ناچار می شود تا در این حوزه سرمایه گذاری جدی کند. در نمایشگاه امسال پلت فرم های جدید آنلاین به عموم سرمایه گذاران معرفی خواهد شد.

5. فرصت دید و بازدید. 18 ماه است که محمد فطانت به سازمان بورس و اوراق بهادار آمده و مدیران بازار سهام تغییر کرده اند. نمایشگاه بورس امسال فرصتی است برای دیدار مدیران بازار سرمایه و اطلاع از دیدگاه های آنان در خصوص چشم انداز بازار سرمایه کشور. حتی در این نمایشگاه قطعا می توان گپ و گفت هایی با مدیران کمپانی های بزرگی همچون سایپا، ایران خودرو، فولاد مبارکه، مس، ذوب آهن، فولاد خوزستان، همراه اول و ده ها شرکت دیگر داشت و از خبرهای با اهمیت آن ها مطلع شد. البته امیدوارم امسال رئیس جمهور هم وقتی برای بازار سرمایه گذاشته و با حضور خود در این رخداد سمبلیک حمایت خود را از این بازار رسما اعلام کند.

6. قدرت انتخاب و سهامدار شدن در یک روز. با توجه به این که سهامدار شدن نیازمند طی کردن پروسه ای شامل مراجعه به کارگزاری، احراز هویت، ارائه کارت ملی و شناسنامه و پرکردن فرم و... است، خیلی از کارگزاری ها در نمایشگاه بورس چنین امکانی را ایجاد کرده اند. حتی در نمایشگاه بورس دوره قبل برخی از کارگزاری ها در اتحاد با بانک ها حساب بانکی و متعاقب آن حساب آنلاین برای مشتریان باز می کردند. پس اگر به این نمایشگاه بروید با یک تیر چند نشان می توانید بزنید.

*کارشناس بازار سهام