لپ‌تاپ پیش روی‌تان، تلویزیون، موبایل، وسایل برقی آشپزخانه و به‌طور کلی گوشه‌وکنار زندگی را که نگاه کنید، رد پای مس را می‌بینید.
به گزارش دریک آنلاین؛ زندگی انسان امروزی با مس پیوند خورده و مس و آلیاژهای آن کاربردهای فراوانی در عصر حاضر دارند تا جایی که تولید و استفاده از آن در توسعه جامعه ضروری بوده و عامل مهمی در تضمین
توسعه پایدار جوامع است.
از جمله کاربردهای مس می‌توان به موارد زیر اشاره کرد؛ سیم‌ها، لوله‌های مسی و وسایل منزل، آهن‌ربای الکتریکی و موتورهای الکترومغناطیسی، انواع لامپ‌ها، اجاق‌های مایکرو
ویو، به‌عنوان یک بیواستاتیک در بیمارستان‌ها و پوشاندن قسمت‌های مختلف کشتی، سولفات مس که به‌عنوان سم و تصفیه‌کننده آب کاربرد دارد .
معرفی محصول
این فلز که در زمره فلزات پایه قرار می‌گیرد، بیست و چهارمین عنصر فراوان پوسته زمین است. این عنصر از مهم‌ترین عناصر فلزی غیرآهنی بوده و به‌علت ویژگی‌های خاص از جمله هدایت الکتریکی
و حرارتی، شکل‌پذیری، چکش‌خواری و مقاومت در برابر خوردگی بعد از آهن و آلومینیوم سومین فلز پرمصرف در صنعت امروز جهان محسوب می‌شود.
ایران نیز با داشتن نزدیک به ۳درصد ذخایر مس جهان، در رده هشتم از این لحاظ قرار دارد. به همین دلیل شاید این تفکر ایجاد شود که مس و معادن مس ظرفیت‌های گسترده‌ای برای ایجاد اشتغال ایجاد کرده
است.
بازار مس در ایران
میزان تولید مس کاتد در سال ۱۳۹۲ به رقم ۱۸۸هزار و ۶۰۰تن رسید که کاهش تولید نسبت به سال ۹۱ حدود ۱۰درصد اعلام شد و ناشی از افت عیار معدن، کاهش قیمت جهانی و شرایط تحریم بود. کل تولیدات مس
پالایش‌شده ایران در سال ۹۲ معادل ۱۹۱هزار تن بود که ۱۶۳هزار تن آن مس پالایش‌شده از معدن و ۲۸هزار تن مس پالایش‌شده از قراضه است. آمارهای منتشر شده حاکی است در دنیا حدود ۱۷درصد مس
تولیدی از قراضه و بقیه تولیدی از معدن است.
در شش ماه نخست سال ۹۳، ۲۷هزار تن کاتد صادر شده است و تا پایان همان سال این میزان به ۷۰هزار تن هم رسیده است. در این میان بیش از ۷۰هزار تن کنسانتره هم صادر شده است. هند، امارات متحده عربی و سایر
کشورهای حوزه خلیج‌فارس از جمله مهم‌ترین بازارهای صادراتی ایران محسوب می‌شوند.
طبق برآوردهای انجام شده اگر روند صنعتی به همین منوال پیش رود تا ۱۰سال آینده میزان مصرف مس در کشور به ۱۸۰ تا ۲۰۰هزار تن می‌رسد. به همین نسبت تا سال ۹۴ می‌توانیم میزان تولیدات را ۴۰۰هزار تن
افزایش دهیم و مازاد ۲۰۰هزار تنی را صادر کنیم. پیش‌بینی‌ها برای تولید مس تا پایان سال ۹۵ حاکی از تولید ۳۰۰هزار تن است. البته این میزان تولید را خطراتی مانند کاهش قیمت تهدید
می‌کند.
کاهش قیمت نفت و سیر نزولی این کاهش موجب شده تا قیمت مس نیز که متاثر از بازارهای جهانی است و به‌ویژه از قیمت نفت تأثیرپذیری بالایی دارد، کاهش یابد. از دیگر عواملی که در بازار ایران بر قیمت مس
تأثیر می‌گذارد، نرخ ارز است که آن هم بر روند قیمت مس مؤثر است و هر گونه افزایش نرخ ارز، افزایش قیمت مس را در پی دارد.
بررسی ظرفیت‌های سرمایه‌گذاری در بازار مس
فرشید سلطانزاده، مدیرعامل شرکت فلزات و مواد در زمینه سرمایه گذاری در صنعت مس و ریسکهای آن می‌گوید: کشورهایی می‌توانند عملکرد تولیدی موفقی در زمینه تولیدات معدنی داشته
باشند که ذخایر معدنی مس را در اختیار دارند، در غیر‌این صورت با واردات مواد اولیه محتوی مس نظیر کنسانتره یا کاتد یا با سرمایه‌گذاری روی معادن سایر کشورها در این زمینه فعالیت
می‌کنند.
مانند چین که روی معادن کشورهای آمریکای جنوبی یا آفریقایی سرمایه‌گذاری می‌کند. در ایران فعالیت‌ها و عملکرد معدنی بیشتر در اختیار دولت است و قبل از واگذاری سهام شرکت ملی مس، دولت
اختیاری ۱۰۰درصدی در این زمینه داشت که در حال حاضر نیز حتی با واگذاری بخشی از سهام این شرکت تحت عنوان سهام عدالت، هنوز هم این شرکت واقعا خصوصی محسوب نمی‌شود و بازیگر اصلی همان دولت است.
به گزارش فرصت امروز، سلطانزاده در مورد حجم تولید مواد معدنی و حجم اشتغال‌زایی در این حوزه می‌گوید: شرکت ملی مس حدود ۲۵۰هزار تن مس محتوی محصولات مختلف معدنی تولید می‌کند و بیش
از ۲۰هزار نفر به‌صورت مستقیم در ارتباط با آن مشغول به کار هستند. به نظر وی این میزان از اشتغال، بالاتر از نرم‌های جهانی صنعت است و ریشه در مدیریت دولتی شرکت ملی مس دارد.
وی همچنین به دیگر شرکت‌هایی اشاره می‌کند که از بخش خصوصی در این زمینه فعال هستند: حدود ۱۰ الی ۱۵شرکت معدنی به جز شرکت ملی مس در حوزه معدن در کشور فعال هستند که میزان تولید آنها حداکثر
حدود ۱۵هزار تن مس محتوی کنسانتره یا کاتد هیدرومتالورژیکی است. میزان اشتغال در این واحدها فراتر از چند صد نفر نیست.
فرآوری و حاشیه سود پایینش
مرحله بعد از تولیدات معدنی شامل ذوب و پالایش مس و همین‌طور محصولات نیمه ساخته را می‌توان مراحل فرآوری مس قلمداد کرد که عموما حاشیه سود بسیار پایین‌تری در مقایسه با تولید معدنی مس
دارند و در واقع فعالیتی دستمزدی محسوب می‌شوند. در حالی که در بخش معدنی حاشیه سود می‌تواند به چند هزار دلار بر تن برسد، در مرحله فرآوری حاشیه سود بیش از چند صد دلار بر تن محصول نیست.
به همین دلیل در این مرحله هزینه‌ها به‌شدت باید کنترل شود و شرکت‌ها به فکر استفاده از ماشین‌آلاتی هستند که نیروی انسانی کمتری نیاز داشته باشد. روند توسعه تکنولوژی‌های تولید
در این حلقه‌ها از زنجیره صنعت نیز به همین سو بوده است.
در این بازار رقابت نیز بسیار زیاد است و تولیدکنندگان داخلی به دلیل تورم بالا، هزینه‌های بالای تامین مالی و استفاده از تکنولوژی‌های قدیمی‌تر، قدرت مانور بالایی برای کار کردن
به‌خصوص در بازارهای صادراتی ندارند. این مسئله باعث شده با وجود ظرفیت مازاد ۷۵۰هزار تنی محصولات نیمه ساخته در کشور، تولیدکنندگان داخلی صادرات موفقی نداشته باشند. از طرفی در خود ایران هم
چون کشوری صنعتی با صنایع پیشرفته نیستیم، مصرف مس بالایی نداریم، بنابراین همیشه عرضه بیشتر از تقاضاست که خود به رکود بیشتر در این بازار منجر شده است.
مصرف مس‌مان کم است
وی ادامه می‌دهد که در حال حاضر نزدیک به یک میلیون تن ظرفیت تولید محصولات نیمه‌ساخته از مس در کشور داریم که بخش خصوصی در صنایع پایین‌دستی ایجاد کرده است و تنها ۲۰۰هزار تن آن در کشور
استفاده می‌شود. تنها راه برای رونق این صنایع پایین‌دست، رشد صنعتی و اقتصادی سریع کشور، کاهش تورم و صادرات وسیع محصولات نیمه ساخته و کالاهای مصرفی است، بنابراین حضور سرمایه‌گذاران
جدید برای تولید در این زمینه در شرایط فعلی دور از سوددهی است.
در حال حاضر در بخش صنایع پایین‌دستی، واحدهای تولیدی زیادی یا غیرفعال هستند یا با ظرفیت بسیار پایینی کار می‌کنند که البته با همین ظرفیت و اوضاع بازار هم برای ۳ تا ۴هزار نفر ایجاد اشتغال
کرده‌اند و اگر وضعیت عادی بر بازار مس ایران حاکم بود، این رقم حداقل چند برابر می‌توانست باشد.
چون ما به اندازه پنج‌برابر ظرفیت فعلی در صنایع پایین دست، ظرفیت تولید داریم و اگر ظرفیت‌های مصرف مس فعال بود، حتی واردکننده مس هم بودیم. مثلا ترکیه به دلیل تولیدات صنعتی که دارد سالانه
۴۰۰ تا ۵۰۰هزار تن مس به شکل کاتد یا قراضه وارد می‌کند که تولید قابل توجه محصولات مسی، ماشین‌آلات و حتی صادرات محصولات مسی را برای این کشور به ارمغان می‌آورد.
هزینه‌ها و ریسکهای بازار
بازار مس براساس بازار جهانی و براساس نرخ دلار محاسبه قیمتی می‌شود. بنابراین سرمایه‌گذار باید بسیار هوشمند باشد و بتواند پیش‌بینی درستی از بازار داشته باشد، چون ممکن است مقوله‌ای
در یک برهه‌ای از زمان دارای صرفه اقتصادی باشد و چند ماه بعد ضررده باشد. وی اشاره می‌کند که بازار مس، بازاری بسیار تخصصی است و سرمایه بالای اولیه نیاز دارد.
مثلاً تنها برای راه‌اندازی یک خط شمش‌ریزی که تخصصی هم محسوب نمی‌شود و مرحله‌ای ابتدایی در این صنعت به شمار می‌رود، حداقل به ۱۰میلیارد تومان سرمایه اولیه نیاز است. همچنین
باید سوله‌ای هزار متری در اختیار داشته باشید.
نظرات :
شما می توانید اولین نفری باشید که برای این مطلب نظر می دهید.