«فیروزه» ١٠ ساله شد/جزئیات سرمایه گذاری خارجی ها در بورس تهران

گروه سرمایه‌گذاری فیروزه در سال 1384، با هدف معرفی و ارائه راهکارهای اجرایی در زمینه سرمایه‌گذاری در بهترین فرصت‌های رشد و شکوفایی صنایع ایران با پتانسیل رشد، در تهران و لندن آغاز به کار کرد. فعالیت‌های این گروه با سرمایه‌گذاری وجوه جمع‌آوری شده جمعی از سرمایه‌گذاران خارجی و داخلی در بازارهای مالی ایران به تدریج افزایش یافت و متنوع شد. در سال 1390 با تشدید تحریم‌ها و در راستای پیاده‌سازی مقاوم‌سازی منابع مالی در برابر تحریم‌ها و کاهش ارزش ریال، گروه فیروزه اقدام به تخصیص منابع خود به سرمایه‌گذاری در شرکت‌های معتبر سرمایه‌گذاری بورسی کرد. اکنون این گروه به‌عنوان یکی از معتبرترین شرکت‌های سرمایه‌گذاری متعلق به بخش خصوصی در ایران، متصدی تاسیس اولین ابزار مالی بین‌المللی برای سرمایه‌گذاری در بورس اوراق بهادار تهران است.

در آستانه دهمین سال تاسیس نخستین صندوق بین‌المللی ویژه سرمایه‌گذاری در بورس ایران با رامین ربیعی، مدیرعامل گروه سرمایه‌گذاری فیروزه به گفت‌وگو نشسته‌ایم. ربیعی با اشاره به راه‌اندازی «صندوق سرمایه‌گذاری تورکویز پارتنرز» در 9 خرداد سال 1385 گفت: در آن زمان قانون جدید بورس اوراق بهادار و ابزارهای مالی هنوز اجرایی نشده بود و هیچ صندوق سرمایه‌گذاری مشترکی حتی در داخل کشور وجود نداشت.

وی افزود: در طول این 10 سال این صندوق تحولات مختلف و شکل و شمایل مختلفی به خود گرفت. به‌طوری که در ابتدای کار تحت‌ نام یک شرکت ایرانی در بورس سرمایه‌گذاری می‌کرد. بعد از گذشت سه سال با اخذ مجوز سرمایه‌گذاری خارجی فیپا (FIPPA) به‌صورت یک سرمایه‌گذاری خارجی در بورس تهران به خرید و فروش سهام پرداخت. به گفته وی، بین سال‌های 85 تا 90 این صندوق موفق به جذب بیش از 60 میلیون یورو سرمایه از 90 سرمایه‌گذار حقوقی و حقیقی (بیشتر اروپایی) شد و توانست میانگین بازدهی یورویی بالای 20 درصد در سال را برای سرمایه‌گذارانش به ارمغان بیاورد. وی با اشاره به اینکه با تشدید تحریم‌ها و بسته‌شدن مسیرهای مراودات بانکی، جذب سرمایه جدید برای این صندوق بسیار سخت شد، اضافه کرد: بسیاری از سرمایه‌گذاران قصد خروج از صندوق را داشتند و برخی نیز این کار را انجام دادند. سرمایه برخی به علت مشکلات شبکه بانکی چند سال در ایران قفل شد و همچنین با بیش از سه برابر شدن نرخ ارز بخش زیادی از بازدهی کسب شده تا آن روز سوخت شد. ربیعی ادامه داد: با وجود همه این مشکلات گروه مالی فیروزه به فعالیت تخصصی خود در جذب سرمایه‌گذاری خارجی برای بورس ادامه داد و با برگزاری سفرهای سرمایه‌گذاری (Investor Trips) سالانه از سرمایه‌گذاران فعلی و بالقوه برای بازدید از موقعیت‌های سرمایه‌گذاری درایران و بورس تهران و نیزمعرفی بیشتر گروه فیروزه به منظور شفافیت و ایجاد اطمینان خاطر، دعوت کرد؛ به‌طوری که حتی در اوج تحریم‌ها این بازدیدها با حضور 30 تا 40 سرمایه‌گذار خارجی هر ساله انجام می‌شد و از برخی شرکت‌های بزرگ بورسی در صنایع فولاد، سیمان، دارویی، پتروشیمی‌، بانکی و لوازم خانگی بازدید به عمل می‌آمد.

وی با اشاره به تحولات 2 سال اخیر و مذاکرات هسته‌ای و برداشته شدن اغلب تحریم‌ها و فرصت‌های پیش‌رو گفت: دوباره بازاریابی فعالانه‌ای را به منظور جذب سرمایه‌گذاری خارجی در صندوق‌هایمان شروع کرده‌ایم که یکی از دستاوردهای آن امضای قرارداد مشارکتی (Joint Venture) با شرکت مدیریت دارایی «شارلمان کپیتال» (Charlemagne Capital) به منظور ایجاد صندوق‌های جدید بین‌المللی برای سرمایه‌گذاری در بورس تهران بود. به گفته وی، شرکت «شارلمان کپیتال» یک شرکت تخصصی مدیریت دارایی‌های مالی در کشورهای نوظهور و پیشرو (Emerging and Frontier Markets) است که صندوق‌های متعددی را در این کشورها مدیریت می‌کند.

کل دارایی‌های تحت مدیریت این شرکت بیش از 2 میلیارد یورو است. وی ماحصل این مشارکت را تاسیس صندوق سرمایه‌گذاری مشترک جدید فیروزه در کشور قبرس دانست که نخستین صندوق بین‌المللی منطبق با قوانین رگولاتوری مدیریت صندوق اروپا است. ربیعی افزود: این صندوق در دی ماه 1394 به‌صورت رسمی‌افتتاح شد و به‌سرعت ظرف دو هفته اولین سرمایه‌گذاری خود را در بورس تهران انجام داد. وی ادامه داد: با تاسیس صندوق جدید مشترک، منابع سرمایه‌گذاران صندوق قبلی در صندوق جدید ادغام شد تا بتواند تحت قوانین رگولاتوری اروپا به فعالیت بازاریابی گسترده‌تری بپردازد و سرمایه‌گذاران بیشتری را به صندوق سرمایه‌گذاری جذب کند. موسس گروه سرمایه‌گذاری فیروزه تصریح کرد: این صندوق اولین ابزار مالی مختص به سرمایه‌گذاری در ایران است که نماد آن در پرتال‌های معتبر مالی بین‌المللی مانند پرتال بلومبرگ گزارش می‌شود. به گفته وی، این صندوق از بدو تاسیس و تنها در مدت 4 ماه موفق شد بیش از 10 میلیون یورو از سرمایه‌گذاران جدید خارجی جذب و در بورس تهران سرمایه‌گذاری کند. وی با اشاره به شرایط سخت 10 سال گذشته که توام با محدودیت‌های گسترده ناشی از تحریم و جذب سرمایه‌گذاری خارجی بوده، گفت: در طول دهه اخیر قوانین سرمایه‌گذاری خارجی در بورس تهران بهینه‌سازی شده، ولی همچنان مشکلاتی از قبیل افتتاح حساب بانکی برای افراد خارجی، نبود سامانه یکپارچه برای دریافت سودهای سالانه از شرکت‌ها و محدودیت‌های موجود بر روابط حقوقی (وکالت رسمی) بین کارگزار و سرمایه‌گذار خارجی می‌تواند نمونه‌هایی از موانع داخلی برای جذب سرمایه‌گذاری خارجی باشد.

رئیس هیات مدیره شرکت سرمایه‌گذاری توسعه صنعتی ایران عدم روابط بانکی برای ورود و خروج سرمایه به نرخ بازار آزاد، عدم حضور بانک‌های بزرگ دنیا در کشور که نقش امین (Custodian) را برای سرمایه‌گذاران ایفا کند، عدم رابطه شرکت سپرده‌گذاری مرکزی با بانک‌های معتبر دنیا، ادامه تحریم‌های آمریکا را که سرمایه‌گذاری بسیاری از صندوق‌های بین‌المللی را در ایران محدود می‌کند و همچنین مانع حضور شاخص بازار بورس ایران در شاخص‌های معتبر بانک‌های بین‌المللی از جمله شاخص کشورهای نوظهور (Emerging Markets Index) و شاخص کشورهای پیشرو (Frontier Markets Index) می‌شود، می‌توان از موانع ثانویه جذب سرمایه‌گذاری خارجی ذکر کرد. ربیعی با اشاره به اینکه بسیاری از رقبای منطقه‌ای ما مانند عربستان، امارات و ترکیه در زمینه جذب سرمایه‌گذاری خارجی گوی سبقت را از ما ربوده‌اند، گفت: همان‌طور که ما توانستیم در صحنه رقابت‌های استراتژیک به خوبی مقاومت و مبارزه ‌کنیم، در زمینه رقابت اقتصادی نیز نیاز به تجهیز قوا و حضور پررنگ و موثر درصحنه رقابت بین‌المللی اقتصادی و مالی داریم. امروزه همه کشورها برای جذب هرچه بیشتر سرمایه‌های بین‌المللی در حال رقابت تنگاتنگ هستند و ما باید در فضای پساتحریم عقب‌افتادگی‌های گذشته در زمینه جذب سرمایه‌گذاری خارجی را که غالبا ناشی از تحریم‌های ظالمانه بوده‌اند، جبران کنیم. وی در پایان تصریح کرد: تنها با تجمیع سرمایه‌های سرگردان داخلی و جذب سرمایه‌های کلان خارجی می‌توان به جنگ با بیکاری در کشور رفت و با رشد اقتصادی بالا و مستمر ریشه فقر را برای همیشه در این سرزمین خشکاند./دنیای اقتصاد