بلومبرگ در گزارشی نوشت: پادشاهی عربستان متحدان خود در خلیج فارس را بسیج کرده تا مطمئن شود بازگشت ایران به اقتصاد جهانی به راحتی انجام نمی‌گیرد.
به گزارش ایسنا، این پایگاه خبری آمریکایی با بررسی اقدامات ضد ایرانی عربستان نوشت: عربستان سعودی نتوانست مانع امضای توافق هسته‌ای ایران شود به همین دلیل پلان B این کشور اکنون محدود‌کردن امکان بهره‌برداری ایران از مزایای این توافق است.
با گذشت بیش از چهار ماه از برداشته شدن تحریم‌های بین‌المللی علیه تهران، عربستان متحدان خود در خلیج فارس را بسیج کرده تا مطمئن شود ورود ایران به اقتصاد جهانی به راحتی انجام نمی‌گیرد. سعودی‌ها ماه گذشته مانع توافق برای تثبیت قیمت‌های نفت شدند، زیرا این توافق به دشمن دیرینه آنها اجازه می‌داد سهم بیشتری از بازار‌های نفت کسب کند و در دوبی که زمانی دروازه اصلی ایران به جهان بود، بازرگانان ایرانی از محدودیتهای فزاینده شکایت می‌کنند.
این اقدام گارد سعودی‌هاست در برابر ارزیابی مجدد نقش این کشور در خاورمیانه از سوی آمریکا و کشیده شدن سرمایه‌گذاران به سوی جذابیت ایران به عنوان آخرین بازار بزرگ بکر دنیا محسوب می شود. با اینهمه موانع دیگری برای تجارت با ایران وجود دارد که در تلاش‌های سعودی‌ها موثر واقع شده است. یکی از موانع مذکور محدودیتهای بانکی است زیرا بانک‌های اروپایی به دلیل نگرانی از مجازات‌های احتمالی آمریکا، تمایل چندانی به همکاری با ایران ندارند.
به گفته پل پیلار استاد دانشگاه جورج تاون، رقابت بر سر جایگاه ایران در منطقه - این‌که یک کشور منزوی باشد یا به عنوان یک بازیگر منطقه‌ای پذیرفته شود، احتمالا تا چند تا سال آینده ادامه پیدا خواهد کرد و سعودی‌ها که در کمپ موافق منزوی کردن ایران هستند احتمالا برنده این رقابت نخواهند شد. اما آنها در میان سیاستمداران افراطی آمریکایی متحدانی دارند که مخالف توافق هسته‌ای ایران بوده اند.
از زمان تسهیل تحریم‌ها علیه ایران در سال جاری میلادی، اصلی‌ترین نگرانی سعودی‌ها اقدام ایران برای جذب موج جدید سرمایه‌گذاری و افزایش اهرم نفوذش در منطقه بوده است به همین دلیل سعودی‌ها تلاش می‌کنند مطمئن شوند این سرمایه‌گذاری هرگز از راه نخواهد رسید. به گفته هنری اسمیت، مدیر موسسه "گلوبال ریسک آنالیز" در دوبی، آنچه مردم را نگران کرده است لحن سعودی‌ها پیرامون قطع تجارت با ایران و مکانیسمهای رسمی و غیررسمی و موانعی است که سعودی‌ها ممکن است برای تحت فشار قرار دادن شرکتها برای عدم تجارت با ایران بکار ببرند.
روابط تجاری
دوبی شهری است که همواره روابط نزدیکی با ایران داشته است، اما به گفته بازرگانان ایرانی، این روزها مجوزهای تجاری برای شهروندان ایرانی به راحتی تمدید نمی‌شوند. همچنین دریافت اقامت برای شهروندان ایرانی در دوبی دشوار شده و حساب‌های بانکی تحت تفحص فزاینده ای قرار گرفته اند.
با اینهمه مقامات در عربستان سعودی و امارات متحده عربی در تماس بلومبرگ حاضر به اظهارنظر در این باره نشدند.
شرکت انگلیسی تایمز ائرواسپیس که رویداد‌هایی را در دوبی سازماندهی می‌کند، امسال کنفرانس هواپیمایی ایران را به دلیل تنش سیاسی لغو کرد. مایک براون، مدیر این گروه در مصاحبه با بلومبرگ اظهار کرد: در حال حاضر حساسیت‌های زیادی در ارتباط با ایران در منطقه وجود دارد. از این‌رو به این نتیجه رسیده‌ایم که اکنون زمان مناسبی برای برگزاری کنفرانس مربوط به ایران نیست.
عربستان سعودی همچنین از نفت به عنوان سلاح در مقابل ایران استفاده می‌کند. در آستانه نشست ماه گذشته دوحه که تولیدکنندگان بزرگ نفت قصد داشتند برای تثبیت تولید مذاکره کنند، شاهزاده محمد بن سلمان، جانشین ولیعهد عربستان در دو مصاحبه با بلومبرگ گفت: عربستان به شرطی با توافق فریز نفت موافقت خواهد کرد که ایران هم در این توافق مشارکت کند. این امر مانع نهایی شدن توافق مذکور شد زیرا ایران در تلاش برای پس گرفتن سهم بازاری که در دوران تحریم‌ها از دست داده است، حاضر به محدود کردن افزایش تولید نیست.
به گفته مصطفی علانی، مدیر دپارتمان دفاع و امنیت در مرکز تحقیقات خلیج فارس، سیاست نفتی یکی از ابزارهای کلیدی محسوب می‌شود. مساله دیگر مقابله با سرمایه‌گذاری ایرانی در منطقه است که تحت پادشاهی سلمان به یک سیاست واضح تبدیل شده و تردیدی در این باره وجود ندارد.
عربستان سعودی همچنین ماه گذشته پرواز هواپیمایی ماهان ایر از فضای هوایی این کشور را ممنوع کرد . براساس گزارش موسسه کنترل ریسک در آوریل، شرکت‌های بیمه کشتیرانی و کارگزاران هم از ماه فوریه به مشتریان خود اعلام کردند که کشتی‌های حامل نفت ایران اجازه ندارند وارد آب‌های عربستان یا بحرین شوند. همچنین گفته می‌شود کشتی‌هایی که ایران یکی از سه محل ورود آخر آنها بوده است، باید اجازه ویژه دریافت کنند. حاکمان سعودی در تلاش برای عمیق‌تر انزوای سیاسی ایران در خاورمیانه، این اقدامات را دنبال کرده اند.
روابط با آمریکا
اردن ماه گذشته اندکی پس از دیدار جانشین ولیعهد عربستان، سفیرش از تهران را فراخواند و 10 روز بعد توافقی امضاء کرد که زمینه را برای سرمایه‌گذاری چند میلیارد دلاری عربستان هموار کرد. عربستان سعودی در ماه فوریه یک توافق سه میلیارد دلاری برای کمک به ارتش لبنان را به بهانه افزایش نفوذ حزب‌الله که مورد حمایت تهران است لغو کرد.
اقدامات عربستان به دنبال سردی روابط با آمریکا انجام می‌گیرد که تا حدودی به دلیل توافق هسته‌ای ایران است. باراک اوباما رییس جمهور آمریکا در مصاحبه‌ای که در مجله آتلانتیک به چاپ رسید، اظهار کرده بود سعودی‌ها باید منطقه را با ایران سهیم شوند و روابط آمریکا با پادشاهی عربستان را پیچیده توصیف کرده بود.
شاسانک جوشی، تحلیلگر ارشد موسسه "رویال یونایتد سرویس" انگلیس در مصاحبه با بلومبرگ اظهار کرد: تلاش سعودی‌ها نمی‌تواند در سطح جهانی مانع ایران شود، اما آنها تا جایی که می‌توانند فشار برایران را افزایش داده‌اند تا نفوذ سیاسی و اقتصادی این کشور را محدود کنند، اما یک مانع برای سعودی‌ها، سایر کشورهای شورای همکاری خلیج فارس هستند که حضورشان در این تلاش مهم به شمار می رود اما ممکن است کاملا عربستان را همراهی نکنند.
بحرین در میان شش عضو شورای همکاری خلیج فارس تنها کشوری بوده که با قطع روابط دیپلماتیک با تهران در سال جاری، سعودی‌ها را همراهی کرده است. کویت در ماه ژانویه سفیرش در تهران را فراخواند و امارات متحده عربی روابط دیپلماتیک خود با ایران را به سطح کاردار تنزل داد.
امارات متحده عربی نسبت به عربستان منافع بیشتری دارد زیرا ایران پس از هند و چین، سومین شریک تجاری بزرگ این کشور در سال 2015 بوده است.
به گفته این تحلیلگر، همچنان اختلاف نظر قابل توجهی در داخل شورای همکاری خلیج فارس وجود دارد زیرا ایران در سیستم اقتصادی خلیج فارس یکپارچه شده است و عربستان نمی‌تواند در این باره کار جدی انجام دهد.
نظرات :
شما می توانید اولین نفری باشید که برای این مطلب نظر می دهید.