همه وعده های اقتصادی رئیس جمهور در گزارش ١٠٠ روزه/ از اجرای فاز دوم هدفمندی در سال ٩٣ تا تک نرخی شدن ارز+ جدول

ما سال‌هایی داشته‌ایم که تورم بالا بوده ولی رشد منفی نبوده و سال‌هایی هم داشته‌ایم که رشد بالا بوده ولی تورم خیلی بالا نبوده است. اما در سال 91 ما تورم بالای 40 درصد و رشد منفی داشته‌ایم. این شرایط که در این حد رکود و تورم بالا باشد، در تاریخ 50 ساله کشور بی‌سابقه بوده البته به غیر از سال 57 و 58 که استثنا هستند.

روند صعودی تورم هر ماه نسبت به ماه قبل 2.2 بوده، اما در دو ماه اخیر این رقم به یک 1.2 رسیده است. در حالی که در پایان مرداد و شهریور تورم نقطه به نقطه به 43 درصد رسیده بود این رقم در پایان مهرماه به 36 درصد رسیده است.

تورم وجود دارد، اما رشد تورم، مهار شده است و تلاش دولت این است که تا پایان سال تورم به نقطه مطلوب برسد و در سال آینده مهار تورم از برنامه‌های اصلی دولت خواهد بود که دولت تلاش می‌کند میزان تورم را به کمتر از 35 درصد برساند. همچنین برنامه دولت رسیدن به نرخ تورم 25 درصد در پایان سال آینده است.

در سال 91 رشد اقتصادی کشور 5.8- درصد بوده، یعنی حدود 6 درصد، اقتصاد و سفره مردم کوچک شده است. تلاش دولت این است که در پایان امسال این رشد منفی را به صفر یا حتی به نیم درصد مثبت برساند. برنامه ما این است که در سال آینده رشد اقتصادی به میزان حداقل 3 درصد برسد.

دولت نهم و دهم یعنی در هشت سال گذشته پولدارترین دولت بوده است. حداقل در بخش درآمدهای نفتی، درآمد نفتی ما حدود 600 میلیارد دلار بوده که این رقم بی‌سابقه است.

دولتی که پولدارترین دولت بوده، متأسفانه بدهکارترین دولت نیز بوده است و من در همین راستا چند رقم از بدهی‌های دولت گذشته را بیان می‌کنم. مثلاً بدهی دولت به سیستم بانکی در روزی که ما دولت را تحویل گرفتیم، بیش از 74 هزار میلیارد تومان بوده است.

بدهی دولت به صندوق تأمین اجتماعی و بازنشستگی، 60 هزار میلیارد تومان بوده است"، اظهار کرد: در ادامه باید بگویم بدهی دولت به پیمانکاران و بخش‌های مختلف و خصوصی نیز حدود 55 هزار میلیارد تومان بوده و کل این رقم بسیار بالاتر از 200 هزار میلیارد تومان است.

در هشت سال گذشته در سفرهای استانی تعهداتی که داده شد، 211 هزار میلیارد تومان است که از این تعهدات فقط 32 درصد انجام و اجرا شده است و 68 درصد برای دولت‌های بعد باقیمانده است.

از سال 79 تا 83 هر سال در بخش گندم خرید ما از کشاورزان داخلی یک میلیون تن اضافه و از خارج کم می‌شد و در نتیجه در سال 83 در تولید گندم خودکفا شدیم، گفت: در سال 83 بیش از 11.4 میلیون تن از کشاورزان داخلی گندم خریدیم و دیگر نیازی به خارج نبود.

از سال 84 به بعد هر سال خرید داخلی گندم یک میلیون تن کم می‌شد و بر خرید از خارج اضافه می‌شد تا جایی که ناچار هستیم بیش از 7.2 میلیون تن گندم وارد کنیم.

دولت برای پرداخت یارانه نقدی به مردم هر ماه باید سه هزار و 500 میلیارد تومان تأمین کند که طبق قانون این پول یارانه‌ها باید از افزایش قیمت حامل‌های انرژی و سایر موارد کسب شود که تقریباً نصف این پول یا کمی بیشتر از آن از این طریق تأمین می‌شود و بخش دیگر را باید از طریق مصوبات مجلس و منابع بودجه‌ای تأمین کند و هر ماه دولت برای تأمین این مبلغ کسری دارد.

حتماً باید روند پرداخت یارانه‌ها را اصلاح کنیم. ما در این ارتباط دو راهکار پیش رو داشتیم؛ یا اینکه برای تأمین کسری بودجه، مقداری یارانه‌ها را کاهش دهیم که دیدیم ممکن است این موضوع برای اقشار کم‌درآمد که روی یارانه‌ها حساب کرده‌اند مشکل‌آفرین شود. راه‌حل دیگری نیز پیش روست و آن اینکه به بخشی از جامعه که نیاز ندارند، یارانه‌ پرداخت نشود.

پرداخت یارانه‌ها‌ی نقدی برای این درست شد که وقتی قیمت‌ها افزایش پیدا کرد، زندگی افراد کم‌درآمد از طریق این یارانه‌ها دچار مشکل نشود و این افزایش قیمت‌ها را جبران کند. دولت قبل دچار این مشکل شد که به چه کسی یارانه بدهد و به چه کسی یارانه ندهد و برای حل این مشکل تصمیم گرفت که به همه یارانه بدهد.

ما مرحله دوم یارانه‌ها را در سال آینده عملی می‌کنیم. دولت می‌خواهد ابتدا تورم را مهار و سیستم بانکی را اصلاح کند و سپس به مرحله دوم پرداخت یارانه‌ها وارد شود.

یکی از برنامه‌های ما در سال آینده یکسان‌سازی قیمت ارز است. مجلس گفته بود دلار از 1200 و خرده‌ای باید به حدود دو هزار و 500 تومان برسد و این در قانون بودجه آمده است؛ حال دولت می‌بایست در اوایل تیرماه نرخ دلار را به این رقم می‌رساند و این در حالی است که متاسفانه دولت قبل این کار را نکرد و وقتی ما آمدیم دچار این مشکل شدیم.

خزانه کشور جایی است که درآمدهای دولت به آنجا منتقل می‌شود و مخارج هم از آنجا تامین می‌شود. طبق قانون بودجه باید ماهانه 17 هزار و 500 میلیارد تومان درآمد می‌داشتیم. چون طبق قانون بودجه درآمد ما در سال 210 هزار میلیارد تومان بوده است.

روزی که من کار خود را شروع کردم یعنی 12 مردادماه، موجودی خزانه حدود 1280 میلیارد تومان بود. ما باید آخر ماه، میزان 7 هزار و 500 میلیارد تومان حقوق پرداخت می‌کردیم که از این مبلغ فقط 2 هزار و 870 میلیارد تومان در خزانه موجود بود. یعنی دولت باید بیش از 4 هزار و 600 میلیارد تومان از بانک استقراض می‌کرد.

فقط 47 درصد منابع بودجه در طول 5 ماه گذشته تامین شده بود و اگر بودجه مصوب را حساب کنیم در حال حاضر ما توانسته‌ایم 56 درصد منابع را تامین کنیم. پس ما ناچار بودیم بودجه را اصلاح کنیم و آمار آن را واقعی کنیم. ما لایحه اصلاح قانون بودجه را به مجلس فرستادیم که البته هنوز از مجلس بازنگشته است. دولت پیشنهاد 150 هزار میلیارد تومان را داد که در مجلس به این میزان افزوده شد.

پروژه‌های عمرانی که در کشور کلنگ‌ زده و اجرا شده، 400 هزار میلیارد تومان تعهد بوده است و امسال در پنج ماهی که دولت قبلی وجود داشته در بخش عمرانی تنها 3 درصد منابع تحقق پیدا کرده است.

هیچ کس منکر نیست که ساخت مسکن برای مردم کار خوبی است، اما باید بررسی کنیم که چطور، کجا، با چه شرایط و در چه حجمی مسکن بسازیم و پولش را از کجا بیاوریم. چون درست نیست که پول مسکن را از جیب تک تک مردم درآورده باشیم.

برای مسکن مهر تاکنون 43 هزار میلیارد تومان از بانک مرکزی استقراض شده است، کل پایه پولی کشور از اول خلقت پول تا به حال 100 هزار میلیارد تومان بوده است که 43 هزار میلیارد تومان آن صرف مسکن مهر شده است. یعنی بخش بزرگی از تورم ما، از اینجا نشأت می‌گیرد و بخش بزرگی از تورمی که مردم تحت فشار آن هستند، مربوط به مسکن مهر است.

مقصود من این نیست که مسکن مهر را تکمیل نکنیم، بلکه معتقدم دولت متعهد است تا تعهدی که دولت قبلی به مردم داده است، ادا کند و قراردادهایی که دولت قبل با مردم داشته‌ است از نظر ما محترم است.

فوری‌ترین کاری که از سوی دولت انجام گرفت، تأمین و ذخیره قابل توجه کالاهای اساسی در کشور بود.

در اولین روزهای بعد از انتخابات، اولین مشکلی که با آن روبرو شدیم و برای من نگران‌کننده بود، شرایط کالاهای اساسی در کشور بود. گزارشی از وزارت صنعت، معدن و تجارت گرفتم و در آن گزارش در ارتباط با وضعیت کالاهای اساسی در کشور توضیح داده شده بود. آنچه در گزارش آمده بود، مرا بسیار نگران کرد، چراکه ما فکر می‌کردیم کالاهای اساسی برای سه - چهار ماه در انبارها وجود دارد ولی در آن گزارش که سه - چهار روز بعد از انتخابات به دست ما رسید قید شده بود که کشور از لحاظ کالاهای اساسی از جمله گندم دچار مشکلاتی است، مثلاً در یکی از استان‌ها برای سه روز در سیلوها گندم وجود داشت.

بلافاصله با مسئولان اجرایی در همان دولت صحبت کردیم. مشکلاتی برای تأمین ارز و خرید کالاهای اساسی بود، برخی از کالاها در راه و برخی از کالاها نیز در بندر بودند و مشکلاتی نیز در این ارتباط بین بانک مرکزی و بخش تجاری کشور بود. تلاش ما این بود که این مشکل یعنی بحث تأمین کالاهای اساسی را حل کنیم. خوشبختانه اقدامات خوبی انجام شد و از وقتی که این دولت نیز شروع به کار کرد، یک ذخیره قابل توجه از کالاهای اساسی فراهم شد.

اولین اقدام فوری ما در روزهای اول دولت این بود که میزان ذخیره کالاهای اساسی را به رقم خوبی برسانیم. امروز بحمدالله در انبارهای ما به اندازه کافی کالاهای اساسی وجود دارد و برای آینده دور نیز خریدهای لازم صورت گرفته است. در واقع باید گفت که این فوری‌ترین کار ما در دولت بود.

در سال 84 نقدینگی 68 هزار میلیارد تومان بود و پایان دولت به چهارصد و هفتاد و خورده‌ای هزار میلیارد تومان رسید، نقدینگی در طول این مدت 7 برابر شد.

بخشی از نقدینگی مربوط به بدهی‌های دولت به سیستم بانکی می‌شود، وقتی نقدینگی دولت اضافه می‌شود و از بانک مرکزی استقراض شود، برای مردم مشکلات به وجود می‌آید.