با آنکه در شرایط کنونی، پیش بینی بسیار دشوار است اما می توان احتمال هایی را در نظر گرفت و برای درک آینده تلاش کرد. امروز هفته جدید آغاز می شود و بعید نیست وضعیت وخیم بازارها در پایان هفته قبل، ادامه یابد. اقدامات ترامپ، برای بورس آمریکا مصیبت بار بوده است. بازارهای دیگر هم عموما وضعیت خوبی ندارند. از زمان حضور ترامپ در کاخ سفید، ارزش بورس آمریکا بیش از 11 هزار میلیارد دلار کاهش یافته است.
بورس24 : دوران جهانی سازی نظام مند و تجارت آزاد پایان می یابد. از اوایل سال جاری میلادی یعنی ورود ترامپ به کاخ سفید، تحولات بزرگ در حوزه های مختلف رخ داده و اگر این تحولات پایدار باشند شاهد دگرگونی برخی از مهم ترین روندهای جهانی از جمله جهانی سازی، تجارت آزاد و همکاری های بین المللی بین قدرت های بزرگ خواهیم بود.
از هفدهم ژانویه امسال یعنی جمعه قبل از مراسم تحلیف ترامپ تاکنون، بیش از 11 هزار میلیارد دلار از ارزش بورس آمریکا کاسته شده و از این رقم، 6.6 هزار میلیارد دلار مربوط به کاهش ارزش این بورس در دو روز پایانی هفته پیش است. این بیشترین میزان کاهش دو روزه ارزش بورس آمریکا در تاریخ این بازار است.
چهارشنبه گذشته یعنی روزی که ترامپ آن را "روز آزادی" نامیده، تعرفه های 10 تا 50 درصدی بر کالاهای وارداتی بیش از 180 کشور به آمریکا اعلام شد. این تعرفه ها بزرگ تر و فراگیرتر از حدی بودند که سرمایه گذاران انتظار داشتند در نتیجه بازارها دچار شوک شد و شاخص ها، قیمت مواد خام و ارزش دلار سقوط کردند. از سوی دیگر تحلیلگران احتمال رخ دادن رکود در اقتصاد آمریکا در دوازده ماه آینده را بالا برده اند. این عامل هم به وحشت سرمایه گذاران منجر شد.
بسیاری از تحلیلگران امیدوارند ترامپ تعرفه ها را لغو کند یا توافق هایی با کشورهای دیگر حاصل شود طوری که تنش های تجاری کاهش یابد و اقتصاد به مسیر قبلی خود که مسیر بهبود بود بازگردد. مقامات دولت آمریکا روز گذشته گفتند بیش از 50 کشور خواستار مذاکرات بر سر تعرفه ها با آمریکا شده اند.
درباره به نتیجه رسیدن این مذاکرات هیچ قطعیتی وجود ندارد و حتی اگر این کشورها با آمریکا توافق کنند 130 کشور دیگر که عموما اقتصادهای بزرگ هستند با آمریکا در تنش تجاری باقی خواهند ماند و همین برای ضعف اقتصاد جهان و دگرگونی های بزرگ در آینده کافی است.
سیاست های پولی
روسای بانک های مرکزی بزرگ از جمله در آمریکا، انگلستان و منطقه یورو قبل از پیروزی ترامپ در انتخابات آمریکا تصور می کردند تورم مهار شده و به تدریج نرخ های بهره پایین آورده می شود در نتیجه اقتصاد چند سال آرام و مستحکم به رشد خود ادامه خواهد داد. اما در سه ماه اخیر همه چیز تغییر کرده و حالا انتظار می رود نرخ های بهره در سال جاری بارها پایین آورده شود.
اقدامات ترامپ به کاهش نرخ رشد اقتصاد و افزایش احتمال رخ دادن رکود منجر می شود و بانک های مرکزی باید به این تحول واکنش نشان دهند. پیش بینی جدید برخی تحلیلگران این است که بانک مرکزی انگلستان و بانک مرکزی آمریکا سال جاری میلادی چهار بار و در مجموع یک درصد از نرخ های بهره خواهند کاست. بانک مرکزی اروپا هم اقدامات مشابه انجام خواهد داد زیرا واگرایی در سیاست های پولی دو سوی اقیانوس اطلس تبعات بزرگ برای اقتصادها خواهد داشت.
بدون تردید سیاست های اختلال زای آمریکا بزرگ ترین تهدید برای اقتصاد جهان در سال جاری میلادی خواهد بود. احتمالا مقامات دولت آمریکا این را می دانند اما تا وقتی اثرات منفی این اقدامات گریبان اقتصاد آمریکا را نگیرد بعید است تغییری در سیاست های ترامپ و تیم اقتصادی او ایجاد شود.
سناریوی محتمل
بدین ترتیب سناریوی محتمل در سال جاری میلادی این است: تداوم بخش عمده تعرفه ها، مذاکرات تجاری آمریکا با برخی کشورها، حصول توافق تجاری با برخی کشور، تداوم تنش و حتی جنگ تجاری با چین، ضعف اقتصاد جهان و کاهش نرخ های بهره.
در تمام ماه های پیش رو اگر این سناریو تحقق یابد اقتصادها لطمه خواهند دید و مصرف کنندگان با رشد تورم، بی ثباتی و بی اعتمادی به آینده مواجه هستند. بعید است عملکرد بورس ها خیلی بهتر شود. افق بازار مواد خام هم منفی خواهد بود. نهادهای تحلیلگر پیش بینی خود از قیمت نفت در سال جاری را پایین آورده اند. عملکرد بازار فلزات پایه هم چندان مطلوب نخواهد بود.
زمان تغییر
زمانیکه نشانه هایی از تغییر مسیر دولت آمریکا نمایان شود آنگاه بازارها در مسیر رشد قرار خواهند گرفت. احتمالا در سه ماهه پایانی سال جاری این نشانه ها آشکار می شود. تا آن زمان فرصت کافی هست تا دولت ترامپ شاهد اثرات سیاست های تعرفه ای اش باشد. مشخص نیست میزان زیان به اقتصاد جهان در اثر این تعرفه ها چقدر خواهد بود. هر چه دوره اعمال تعرفه ها بیشتر طول بکشد وضعیت بدتر می شود و جبران لطمات سخت تر خواهد بود.
بسیاری از اقتصاددان ها معتقدند تعرفه های ترامپ عاملی بسیار منفی برای اقتصاد آمریکاست و صدها هزار دلار به هر خانواده این کشور زیان وارد خواهد کرد. تعرفه ها به بخش هایی از اقتصاد که بیشترین حساسیت را به تجارت جهانی دارند از جمله انرژی و فناوری بیشترین لطمه را وارد می کنند. در سقوط هفته پیش قیمت سهام، کاهش قیمت سهام شرکت های فعال در این دو بخش بسیار بزرگ بود.
تغییر موقعیت ارزهای معتبر یکی دیگر از اثرات تنش های تجاری است. به دلیل ضعف اقتصاد آمریکا، ارزش دلار زیر فشار قرار خواهد گرفت. از سوی دیگر به دلیل اقدامات ترامپ، اتکا به اقتصاد آمریکا کمتر می شود و از اعتبار دلار کاسته خواهد شد. در مقابل، بر جذابیت ین ژاپن و فرانک سوییس افزوده می شود.
نظرات :
شما می توانید اولین نفری باشید که برای این مطلب نظر می دهید.