بدترین سناریو چیست؟

بورس24 : امروز وضعیت بازارها بد نیست یعنی شاهد رشد شاخص های مالی در بورس های بزرگ، قیمت نفت، قیمت برخی فلزات پایه و طلا هستیم البته شاخص دلار کمی کاهش یافته است. دو روز پایانی هفته پیش و روز گذشته وضعیت بازارها بسیار منفی بود و حالا آن هیجان منفی کمتر شده است اما نباید فراموش کرد که عوامل نگرانی سرمایه گذاران باقی است. قیمت نفت برنت و نفت آمریکا به ترتیب در سطح 64 دلار و 61 دلار قرار دارد. قیمت مس زیر 8800 دلار در نوسان است. قیمت هر دو ماده خام نسبت به ابتدای هفته قبل بسیار پایین تر است.

نگرانی ها

برای سرمایه گذاران در بازارهای مختلف از جمله بورس ها و بازار مواد خام مهم ترین عامل نگرانی، احتمال رخ دادن رکود است و این نگرانی منطقی است زیرا عوامل مختلف وجود دارد که می تواند به رکود منجر شود.

تازه ترین عامل، تنش های تجاری است که ترامپ در هفته های اخیر آن را بوجود آورده و تاثیر آن در آینده نمایان تر خواهد شد. از آنجا که ترامپ علیه تمام جهان اعلام جنگ کرده و اقتصادهای بزرگ یعنی چین و اروپا تسلیم فشارهای او نشده اند شاهد تشدید تنش ها و ضعف اقتصادها خواهیم بود در نتیجه نگرانی درباره احتمال رخ دادن رکود یک نگرانی منطقی است. این نگرانی به کاهش ریسک پذیری سرمایه گذاران و مصرف کنندگان منجر می شود و اقتصاد جهان را به سمت رخوت پیش می برد. برخی نهادهای سرمایه گذاری معتقدند احتمال رخ دادن رکود بیشتر شده است.

عامل بعدی ضعف اقتصاد چین است. حتی قبل از شروع تنش های تجاری، اقتصاد چین دچار بحران های گوناگون بود و دولت برای رفع این بحران ها سال پیش اقدامات بزرگ انجام نداد. طبیعی است که نتیجه فقدان برنامه های موثر و تشدید تنش های تجاری، ضعف اقتصاد چین است. این ضعف به بازار مواد خام بطور ویژه لطمه وارد خواهد کرد. نرخ هدف رشد اقتصاد چین برای سال جاری حدود 5 درصد تعیین شده اما این باور وجود دارد که تحقق این هدف بعید است.

واگرایی سیاست های پولی بانک های مرکزی در دو سوی اقیانوس اطلس عامل بعدی نگرانی است. درحالیکه بانک مرکزی آمریکا نرخ های بهره را در سطح بالا نگه داشته، در اروپا نرخ های بهره پایین آورده شده است. این تفاوت به اقتصاد و بازارها لطمه می زند. از سوی دیگر نرخ بالای بهره در آمریکا به اقتصادهای نوظهور لطمه وارد خواهد کرد.

بحران بی اعتمادی عامل بعدی است که به همه بازارها لطمه می زند. مصرف کنندگان شاهد تحولات منفی هستند و ترجیح می دهند با احتیاط رفتار کنند.

افول شاخص ها

عملکرد بورس آمریکا در سال جاری میلادی تاکنون منفی است و برخی تحلیلگران درباره تداوم کاهش شاخص ها و از میان رفتن رشد سال پیش بورس هشدار داده اند.

برخی تحلیلگران با اشاره به برنامه های ترامپ برای وادار کردن شرکای تجاری آمریکا به تغییر رویه پیش بینی کرده اند که افت شاخص های بورس ادامه خواهد داشت و بازار هنوز به کف نرسیده است.

از این پس سرنوشت بورس به برخی عوامل بویژه سیاست های پولی بانک مرکزی آمریکا، واکنش های چین و اروپا به تعرفه های ترامپ و برنامه های کلی دولت جدید آمریکا وابسته است.

بانک مرکزی نگران رشد تورم است و اگر ثابت شود فشارهای تورمی رشد نمی کند نرخ های بهره را پایین خواهد آورد البته نه خیلی زیاد و این به نفع بورس خواهد بود. آقای پاول رییس بانک مرکزی معتقد است تاثیر تعرفه ها زودگذر است. شاید بانک مرکزی نرخ های بهره را در ماه های آینده کمی پایین آورد.

چین نشان داده تسلیم فشارهای آمریکا نخواهد شد. تنش بین دو کشور شدت پیدا کرده و شاید برای مدتی وضعیت نگران کننده باقی بماند. انتظار می رود در نهایت دو طرف به توافق هایی دست پیدا کنند زیرا وضعیت کنونی به شدت به هر دو اقتصاد لطمه وارد خواهد کرد. توافق و کاهش تنش ها به نفع بورس است.

دولت ترامپ قصد ندارد از مسیر تهدید و اعمال تعرفه خارج شود مگر آنکه اثرات این وضعیت بسیار منفی باشد. مقامات دولت هنوز به این نتیجه نرسیده اند که مسیر کنونی به نتیجه نمی رسد بنابراین در آن باقی می مانند و این به زیان بورس است.

بدترین سناریو

بدترین سناریو این است که تمام عوامل نگران کننده ادامه پیدا کنند یعنی نرخ های بهره بالا باقی بماند، جنگ تجاری ادامه یابد، بر بی اعتمادی سرمایه گذاران و مصرف کنندگان افزوده شود و تعرفه ها لغو نشود. در این حالت احتمال رخ دادن رکود بسیار بالا خواهد رفت و نگرانی سبب کاهش فعالیت شرکت ها، سرمایه گذاران و مصرف کنندگان خواهد شد. انتظار می رود نهادهای بین المللی در گزارش های جدید خود ارقام پیش بینی رشد اقتصادهای بزرگ را پایین آورند.

بر مبنای شرایط کنونی به نظر می رسد جهان در ابتدای یک مسیر پر فراز و نشیب است و دوران آینده دوران سخت تری خواهد بود. شرایط در نهایت بهتر می شود اما نه در آینده نزدیک.