روز آزادی یا روز نکبت اقتصادی؟

بورس24 : امروز آخرین روز فصل اول سال جاری میلادی است و در بورس های بزرگ شاخص های به میزان چشمگیر کاهش یافته اند. در فصل حاضر مهم ترین موضوع برای سرمایه گذاران، برنامه های تعرفه ای ترامپ بوده و انتظار می رود در فصول آینده هم این عامل بسیار مهم باشد.

قیمت طلا در فصل کنونی بارها رکورد ثبت کرده و امروز به بالاتر از 3150 دلار در هر اونس رسیده است. قیمت نفت فصل حاضر در اوج به 82 دلار رسید و سپس به زیر 70 دلار کاهش یافت. امروز قیمت هر بشکه نفت برنت و نفت آمریکا به ترتیب 74 دلار و 69 دلار بوده است. فصل حاضر عملکرد بیت کوین منفی بوده یعنی قیمت ها که به رکورد 109 هزار دلار رسیده بود به محدوده 82 هزار دلار کاهش یافته است.

روز آزادی!

شاخص های بورس آمریکا در نزدیکی پایین ترین سطح در سال جاری میلادی در حال نوسان هستند و این هفته شرایط بدتر خواهد شد زیرا دو روز دیگر یعنی روز چهارشنبه که ترامپ آن را "روز آزادی" نامیده قرار است او تعرفه های فراگیر بر کالاهای وارداتی به آمریکا اعمال کند و این یعنی اثرات منفی تنش های تجاری افزایش خواهد یافت و از ریسک پذیری سرمایه گذاران کاسته می شود.

بدون شک سرمایه گذاران نمی توانند موضوع تعرفه ها را نادیده بگیرند. تعرفه ها لطمات فراگیر به اقتصاد جهان وارد می کند و حتی اقتصاد خود آمریکا از این لطمات در امان نخواهد بود. تحلیلگران معتقدند سرمایه گذاران برای تحولات سریعی که در صحنه اقتصاد جهان در حال وقوع است آماده نیستند در نتیجه بازارها دچار شوک می شوند و این شوک برای مدت طولانی بر رفتار سرمایه گذاران تاثیر خواهد گذاشت.

دیدگاه گلدمن ساکس

تحلیلگران بانک گلدمن ساکس معتقدند تعرفه ها بر فشارهای تورمی می افزایند، سبب کاهش نرخ رشد اقتصاد آمریکا و جهان خواهند شد و ریسک رکود را بالا می برند. حتی یکی از این سه اتفاق می تواند سبب کاهش شاخص های بورس برای مدتی طولانی شود و به بازار مواد خام لطمه بزند.

رشد فشارهای تورمی کاهش نرخ های بهره را متوقف می کند و سبب کاهش فعالیت های اقتصادی و مصرف می شود. از سوی دیگر افت نرخ رشد اقتصاد به سود شرکت ها لطمه وارد می کند و سرمایه گذاران ترجیح می دهند وارد بازارهای دیگر شوند. این یک بی نظمی بزرگ ایجاد خواهد کرد و سبب تغییر ساختار بازارها می شود. همچنین اگر ریسک رکود بالا رود حتی اگر رکودی رخ ندهد شاهد عملکرد منفی بورس ها خواهیم بود.

بانک گلدمن ساکس پیش بینی خود از نرخ تورم هسته در سال جاری را به 3.5 درصد بالا برده و پیش بینی خود از نرخ رشد اقتصاد در سال جاری را به یک درصد کاهش داده است. با توجه به وضعیت کلی اقتصاد آمریکا اکنون ریسک رخ دادن رکود در این اقتصاد در 12 ماه آینده 35 درصد تخمین زده شده است. در گزارش قبلی این رقم 20 درصد بود. از دید این بانک اقتصاد آمریکا احتمالا با رکورد تورمی مواجه خواهد شد. آخرین باری که این وضعیت در اقتصاد آمریکا مشاهده شد اواخر دهه 1970 بود.

گلدمن ساکس معتقد است سال جاری میلادی بانک مرکزی آمریکا 3 بار نرخ های بهره را پایین خواهد آورد. درباره میزان تاثیر تعرفه ها بر اقتصاد آمریکا و اقتصاد جهان قطعیت وجود ندارد. واقعیت این است که واکنش کشورها به تعرفه های ترامپ بسیار مهم است. اگر یک جنگ تجاری تمام عیار شروع شود آنگاه نرخ های رشد بسیار پایین تر از تخمین های کنونی خواهد بود. در مقابل، اگر توافق هایی بین آمریکا و شرکای تجاری آن حاصل شود و تعرفه ها کاهش یابد یا لغو شود تاثیر تحولات اخیر کمتر می شود.

نکته مهم دیگر درباره افق سیستم تجاری جهان این است که در بلندمدت اقتصادهایی که با آمریکا مبادلاتی تجاری فراگیر داشته اند به دلیل سیاست های ترامپ به سمت کشورها و مناطق دیگر می روند و شاهد شکل گیری ائتلاف های تجاری جدید بدون حضور آمریکا خواهیم بود. سیاست های ترامپ سبب تغییر عقیده کشورها درباره آمریکا شده است. میزان اطمینان به آمریکا در حال کاهش است.

این هفته، بازارها هم از تعرفه های جدید ترامپ تاثیر خواهند پذیرفت و هم از گزارش وزارت کار آمریکا درباره وضعیت بازار کار این کشور در ماه جاری که روز جمعه منتشر می شود. بانک مرکزی آمریکا نگران رشد فشارهای تورمی در اثر تعرفه هاست و اگر وضعیت بازار کار خوب باشد نگرانی درباره تورم بیشتر می شود و نرخ های بهره همچنان بالا خواهد ماند. سرمایه گذاران در تمامی بازارها باید برای تحولات غیرمنتظره آماده باشند. پیش بینی دشوار است.

در پایان سه ماهه نخست سال جاری میلادی ضروری است به وضعیت اقتصاد چین هم توجه کنیم. تدابیری برای حمایت از اقتصاد از سوی دولت چین در نظر گرفته شده اما چالش های بزرگ این اقتصاد باقی است و تدابیر یاد شده کافی نیستند. تورم چین منفی بوده و مصرف رشد نکرده است. به دلیل تداوم وضعیت نگران کننده چین، بازار فلزات پایه و سنگ آهن رونق ندارد و قیمت مس تنها اندکی بالا رفته است. قیمت هر تن مس در محدوده 9700 دلار قرار دارد و قیمت سنگ آهن در سطح 100 دلار قرار گرفته است.