دوران سخت تصمیم گیری!

بورس24 : بازارها این روزها آرام هستند زیرا درباره بسیاری از مسایل ابهام وجود دارد. در هفته های اخیر ابهام درباره برنامه های ترامپ در سال نخست ریاست جمهوری، برنامه های دولت چین برای حمایت از اقتصاد، سرنوشت خاورمیانه و جنگ اوکراین و .. بیشتر شده و واکنش سرمایه گذاران به این عدم قطعیت ها انتخاذ رویکرد انتظار بوده است. برای پیش بینی آینده چاره ای جز تمرکز بر روندها وجود ندارد. در مطلب حاضر به سه موضوع که بر بازارها تاثیر دارند اشاره شده است.

غفلت از واقعیت ها

استفان روچ، استاد دانشگاه ییل آمریکا می گوید برنامه ترامپ برای اعمال تعرفه بر کالاهای صادراتی چین به آمریکا می تواند سبب اقدامات تلافی جویانه بسیار زیانبار برای اقتصاد آمریکا شود. دیدگاه ملی گرایانه ترامپ یعنی ایده اول آمریکا این واقعیت را که اقتصاد آمریکا به شدت به کالاهای وارداتی از چین وابسته است نادیده گرفته است. ترامپ در دوره تبلیغات انتخابات ریاست جمهوری وعده داد بر کالاهای صادراتی چین به آمریکا تعرفه 60 درصدی اعمال می کند و اخیرا گفته است تعرفه ها را 10 درصد دیگر بالا خواهد برد. به باور او این کار سبب کاهش عدم توازن تجاری بین دو کشور می شود و به تولیدکنندگان داخلی آمریکا کمک می کند فعالیت های خود را گسترش دهند اما ماجرا به این سادگی نیست. نه تنها کاهش واردات کالاهای چینی به رشد تورم و بر هم خوردن زنجیره های بین المللی تامین منجر می شود بلکه چین می تواند در واکنش به اقدامات ترامپ به اقتصاد آمریکا لطمات بزرگ وارد کند. اخیرا که دولت آمریکا محدودیت هایی برای صادرات تراشه به چین اعمال کرد دولت چین فورا بر صادرات گرافیت محدودیت اعمال کرد. از گرافیت در تولید تراشه، تجهیزات پیشرفته الکترونیکی و پنل های خورشیدی استفاده می شود. از سوی دیگر چین می تواند بخشی از اوراق خزانه آمریکا را که در تملک دارد به فروش گذارد. این اقدام سبب رشد نرخ بهره و افزایش بدهی دولت آمریکا می شود. واقعیت این است که ترامپ واکنش چین و توانایی این کشور برای لطمه زدن به اقتصاد آمریکا را نادیده گرفته و این می تواند بسیار خطرناک باشد. ترامپ همچنین گفته است بر کالاهای صادراتی کانادا و مکزیک به آمریکا تعرفه اعمال خواهد کرد. این رویه سبب تشدید تنش ها می شود و به اقتصاد آمریکا و اقتصاد جهان لطمه وارد خواهد کرد.

رویکرد انتظار

در نظرسنجی جدید خبرگزاری بلومبرگ اقتصاددان ها دیدگاه جدیدی درباره سیاست های پولی بانک مرکزی آمریکا داشتند. از نظر اکثر این 50 اقتصاددان بانک مرکزی سال آینده تنها 3 بار نرخ های بهره را پایین خواهد آورد زیرا فشارهای تورمی باقی است و اقدامات ترامپ در سال جدید می تواند بر این فشارها بیفزاید. وضعیت اقتصاد خوب است و تحقق وعده های ترامپ به رشد تورم منجر خواهد شد در نتیجه بانک مرکزی نمی تواند بارها نرخ های بهره را پایین آورد. پیش بینی می شود این نهاد سال آینده در ماه های مارس، ژوئن و سپتامبر نرخ های بهره را هر بار 0.25 درصد پایین آورد. چند ماه پیش تصور می شد اقتصاد به سرعت سرد می شود و بانک مرکزی سال آینده حداقل 2 درصد نرخ های بهره را پایین می آورد. پیروزی ترامپ در انتخابات سبب شد این پیش بینی ها کنار گذاشته شود. اگر در ماه های آینده نرخ تورم کاهش یابد بانک مرکزی می توان نرخ های بهره را بارها پایین آورد و این به کاهش ارزش دلار و رشد بورس منجر می شود و نیز وضعیت اقتصاد جهان بهتر از حالتی است که بانک مرکزی نرخ های بهره را ثابت نگه دارد. با انکه دقیقا مشخص نیست ترامپ در ماه های نخست دوران ریاست جمهوری اش چه اقداماتی انجام خواهد داد و این اقدامات چه تاثیری بر بازارها دارد اما در هر حال سرمایه گذاران و تحلیلگران نگران هستند و گمانه زنی ها بر بازارها تاثیر می گذارد. تحلیلگر ارشد دویچه بانک می گوید ابهام سبب کاهش ریسک پذیری سرمایه گذاران می شود و بانک مرکزی آمریکا هم محتاطانه عمل خواهد کرد. اگر بانک مرکزی متوقف شود شاخص دلار رشد می کند و بورس وضعیت خوبی نخواهد داشت. همچنین بی ثباتی در بازار مواد خام افزایش می یابد و تنش های تجاری بین بازیگران اصلی یعنی آمریکا، چین و اروپا بیشتر خواهد شد.

یک دیدگاه مثبت

سازمان توسعه و همکاری اقتصادی در گزارش جدید خود دیدگاهی مثبت درباره افق اقتصاد جهان در سال آینده و سال 2026 ارائه کرده است. در گزارش یاد شده آمده است به رغم ریسک های بزرگی که اقتصاد جهان و بازارها را تهدید می کنند سال آینده و سال پس از آن وضعیت اقتصادهای بزرگ بد نخواهد بود. در گزارش یاد شده آمده است سال جاری نرخ رشد اقتصاد جهان 3.2 درصد است و در دو سال آینده نرخ رشد به ترتیب 3.3 درصد و 3.3 درصد خواهد بود. پیش بینی می شود تورم در اقتصادهای عضو سازمان توسعه و همکاری اقتصادی از 5.4 درصد امسال به 3.8 درصد در سال آینده و 3 درصد در سال پس از آن کاهش یابد. این یک اتفاق مثبت است زیرا در این حالت بانک های مرکزی می توانند نرخ های بهره را پایین آورند. انتظار می رود در اکثر اقتصادهای توسعه یافته کاهش نرخ های بهره تدریجی باشد.  در اکثر اقتصادها سال جاری تورم کاهش یافته و وضعیت بازار کار در اقتصادهای بزرگ نسبتا خوب است. در واقع ریسک رکود بسیار پایین است البته ممکن است ضعف هایی در برخی بخش ها مشاهده شود. از سوی دیگر حجم تجارت جهانی در حال افزایش است البته باید دید سال آینده چه تحولاتی در روابط تجاری اقتصادهای بزرگ رخ می دهد. سال آینده و سال 2026 نرخ رشد اقتصاد آمریکا به ترتیب 2.8 درصد و 2.4 درصد خواهد بود. این دو رقم برای اقتصاد منطقه یورو به ترتیب 1.3 درصد و 1.5 درصد پیش بینی می شود. اقتصاد چین سال آینده و سال پس از آن به ترتیب 4.7 درصد و 4.4 درصد رشد می کند. دبیرکل سازمان توسعه و همکاری اقتصادی می گوید ثابت شده که اقتصاد جهان تاب آوری دارد البته تنش های ژئوپلیتیک، بدهی ها، بی ثباتی و .. همچنان اقتصاد جهان را تهدید می کنند.