بازار نفت در شرایط خاص قرار دارد

بورس24 : نوسان قیمت نفت در هفته های اخیر حاصل اثرگذاری عوامل مختلف بوده و عملکرد بازار در این دوره در مجموع منفی است البته امروز قیمت ها 3 درصد رشد کرده است. پیش بینی بازار نفت مانند بازارهای دیگر دشوار است. در مطلب حاضر به محتوای گزارش جدید ماهانه اوپک و برخی نکات درباره وضعیت کلی بازار اشاره شده است.

اوپک در گزارش جدید خود که امروز منتشر شد آورده است ضعف اقتصاد چین سبب رشد کمتر تقاضای جهانی برای نفت در سال جاری میلادی خواهد شد. سال جاری تقاضای جهانی برای نفت 2.11 میلیون بشکه در روز بالاتر از سال گذشته خواهد بود. ماه قبل این رقم 2.25 میلیون بشکه پیش بینی شده بود. سال آینده رشد تقاضا 1.78 میلیون بشکه در روز خواهد بود. در گزارش ماه پیش این رشد 1.85 میلیون بشکه پیش بینی شده بود.

ضعف اقتصاد چین، احتمال رخ دادن رکود در اقتصاد آمریکا و رشد عرضه از سوی آمریکا و چند کشور دیگر سه عامل مهم فشار بر قیمت نفت هستند.

اوپک پلاس از اواخر سال 2022 برای تنظیم بازار نفت، عرضه را در چند مرحله کم کرد. بخش عمده این کاهش تا پایان سال آینده میلادی ادامه خواهد داشت اما این ائتلاف قصد دارد از اکتبر سال جاری تا اکتبر سال آینده به تدریج عرضه را 2.2 میلیون بشکه بالا ببرد. در واقع کاهش 2.2 میلیون بشکه، طی 12 ماه حذف خواهد شد. مسلما افزایش عرضه به این میزان بر قیمت ها فشار وارد خواهد کرد. اگر تقاضا رشد چشمگیر داشت رشد عرضه اوپک پلاس فشاری بر قیمت ها وارد نمی کرد اما ضعف تقاضای جهان سبب می شود هر گونه رشد عرضه به کاهش قیمت ها منجر شود. البته اوپک پلاس بر مبنای وضعیت بازار درباره بالا بردن عرضه تصمیم خواهد گرفت. این ائتلاف در باره عرضه منعطف است و اگر قیمت ها پایین باشد عرضه را بالا نمی برد.

رشد عرضه نفت همچنین از سوی آمریکا و چند اقتصاد دیگر انجام می شود. طبق برخی تخمین ها رشد عرضه این کشورها سال جاری در مجموع بیش از 2 میلیون بشکه خواهد بود.

عوامل گوناگون کوتاه مدت و بلندمدت بر بازار تاثیر می گذارند. در روزهای اخیر تشدید تنش ها در خاورمیانه سبب رشد قیمت ها شده است. حدس های مختلف درباره زمان حمله به اسراییل مطرح است و برخی معتقدند این یک حمله بزرگ نخواهد بود زیرا هیچیک از طرف ها مایل نیست جنگی بزرگ و گسترده شروع شود. برخی نیز به احتمال های دیگر اشاره کرده اند. در هر حال ابهام درباره سرنوشت تنش ها سبب رشد قیمت نفت شده است. این یک عامل کوتاه مدت است و با کاهش تنش ها شاهد افت قیمت نفت خواهیم بود.

در بلندمدت تقاضای چین و دیگر اقتصادهای بزرگ در کنار عرضه بر بازار بیشترین تاثیر را دارند. ضعف اقتصاد چین مدت هاست بر بازار فشار وارد کرده است. چند ماه پیش تصور می شد اقتصاد چین رونق پیدا خواهد کرد اما حالا این باور وجود ندارد زیرا به رغم انتشار گزارش های منفی، دولت چین اقدامات بزرگ برای کمک به اقتصاد انجام نداده و برنامه ای برای این منظور معرفی نکرده است. سال جاری نرخ رشد اقتصاد چین حداکثر 5 درصد است و سال آینده نرخ رشد کمتر از این رقم خواهد بود. اگر تحولی رخ ندهد و عرضه نفت کافی باشد دلیلی برای رشد پایدار قیمت ها وجود ندارد.

نهادهای بین المللی از جمله صندوق بین المللی پولی نرخ رشد اقتصاد جهان در سال جاری و سال آینده را بالا نمی دانند. نرخ های بالای بهره در آمریکا و اروپا سبب شده این اقتصادها که مصرف کنندگان بزرگ نفت هستند نرخ رشد پایین داشته باشند. نکته دیگر این است که هر گونه کاهش نرخ های بهره در این دو اقتصاد بزرگ تدریجی خواهد بود در نتیجه سال آینده هم نرخ رشد این اقتصادها بالا نخواهد بود. برخی بانک های مرکزی اخیرا نرخ های بهره را پایین آورده اند و بانک مرکزی آمریکا احتمالا از ماه آینده این اقدام را شروع می کند اما همانطور که گفته شد این مسیر بسیار تدریجی طی خواهد شد.

یک نکته مهم این است که دیدگاه آژانس بین المللی انرژی درباره افق تقاضای جهانی برای نفت در سال جاری بدبینانه است. این نهاد معتقد است رشد تقاضای جهانی سال جاری کمتر از یک میلیون بشکه است.

در هفت ماه اخیر رشد مصرف نفت در دو اقتصاد بزرگ جهان یعنی آمریکا و چین کمتر از انتظار بوده است. در این دوره واردات نفت چین روزانه 10.9 میلیون بشکه بود که 2.4 درصد پایین تر از مدت مشابه سال قبل است.

سرعت کاهش نرخ های بهره در آمریکا و اروپا بر بازار نفت تاثیر می گذارد.

بر مبنای شرایط کنونی، نمی توان درباره افق بازار نفت خوشبین بود و برخی نهادهای سرمایه گذاری اخیرا پیش بینی خود درباره افق مصرف و قیمت ها را اصلاح کرده اند.