در شرایطی به مصاف معاملات چهارمین روز کاری هفته می‌رویم که بازار دوشنبه با وجود اینکه از پاسخ نظامی یکشنبه شب ایران به اسرائیل مصون مانده بود اما با رویت رخسار خونین بازارهای مالی دنیا از شاخص بورس‌های کشورهای بزرگ و پیشرفته نظیر ژاپن و آلمان گرفته تا نفت و طلا و بازار کریپتو، تصمیم گرفت که به‌همان رفتار هیجانی خود ادامه دهد و خدای نکرده از قافله عقب نماند ! البته شاخص کل به لطف و مدد ...
1) پیش‌بینی بازار ...
میثم بهرامی - بورس24 : در شرایطی به مصاف معاملات چهارمین روز کاری هفته می‌رویم که بازار دوشنبه با وجود اینکه از پاسخ نظامی یکشنبه شب ایران به اسرائیل مصون مانده بود اما با رویت رخسار خونین بازارهای مالی دنیا از شاخص بورس‌های کشورهای بزرگ و پیشرفته نظیر ژاپن و آلمان گرفته تا نفت و طلا و بازار کریپتو، تصمیم گرفت که به‌همان رفتار هیجانی خود ادامه دهد و خدای نکرده از قافله عقب نماند ! البته شاخص کل به لطف و مدد تحرکات حمایتی در نمادهای بزرگی همچون فولاد، فملی و نوری، فضای چندان بدی نداشت و اَبَرکانال 2 میلیونی را حفظ کرد اما وقتی بیش از 80 - 90 درصد نمادها و صندوق‌ها زیر فشار عرضه‌اند و یا با صف فروش همراهند، یعنی بازار کماکان مسیر بحرانی را طی می‌کند و حتی زنگ خطر برای بحران‌های بعدی هم (ابطالی‌ها و کال مارجین‌ها) به صدا در آمده است !! ارزش معاملات شبیه به بازار یکشنبه و کمتر از 2 همت بود و جریانِ افراطیِ فروشنده به خروج 580 میلیارد تومان پول از بازار تن داد ... !
تحولات بازار دوشنبه باری دیگر ضرورت ایجاد محدودیت دامنه نوسان را یادآوری کرد. انصافا بازار دیروز هیچ منطق و دلیلی برای بدتر شدن و تشدید فشار فروش نداشت و گویا دلیل هیجان منفی، ریزش بازارهای مالی دنیا بوده است ! نه اینکه مراودات ویژه‌ای هم با دنیا داریم، باید به هر موضوعی حتی ریزش 17 درصدی بیت‌کوین هم واکنش منفی نشان دهیم ! اما بحث امروز را از موضوع دامنه نوسان آغاز می‌کنیم که همواره مخالفانی دارد و البته باید پذیرفت که نه‌صرفا دامنه نوسان، که هر تصمیمی در بازار ممکن است مخالفانی داشته باشد. اما نکته مهم این است که اولا قرار نیست تغییر سیاست‌ها دائمی باشد. ثانیا برای هر تغییری نمی‌توان همه را مجاب به پذیرش و جلب رضایت کرد و ثالثا هر تصمیمی ممکن است معایب و نقاط ضعفی داشته باشد. ضمن اینکه بزرگترین اعتراض بازار این است که چرا بعد از افت 12 درصدی قیمت‌ها چنین رویکردی اتخاذ شد و درک و شجاعت کافی برای مقابله با جریان تنش فعلی وجود نداشت.
گفته می‌شود تفکر نهاد ناظر این بود که با جریان پولی که در اختیار دارد و به کمک بانکها می‌تواند این بحران را مدیریت کرده و پشت سر بگذارد ! رگه‌هایی از این جریان در بازار چهارشنبه دیده شد اما برای شنبه خشاب آنها خیلی پُر نبود و با وجود برخی هشدارها اما زمانی تصمیم به کاهش دامنه نوسان گرفته شد که آنها متوجه شدند قادر به ایجاد "اتحاد و همدلی" و کمک به بازار نیستند ! در واقع مدیران ارشد زمانی تسلیم شدند که خیلی دیر شده بود ! در مجموع نهاد ناظر به مانند دفعات گذشته نتوانست در حساس‌ترین نقطه، تصمیم قاطعانه و عاقلانه‌ای بگیرد و لذا کوتاهی سازمان در افت اخیر به هیچ‌وجه پذیرفتنی نیست. گویا سهامداران و فعالین بازار مسخره دست یکسری مدیر بی‌تدبیر و لجبازند که همچون موش آزمایشگاهی در مسیر آزمون و خطای آنها قرار بگیرند ... !!
نکته دیگر اینکه، کسی موافق جریان محدودیت دامنه نوسان نیست اما وقتی ابزار دیگری نظیر تزریق منابع و لاین‌های اعتباری و کمک حقوقی‌ها و اعتماد و اتحاد نیست، چاره‌ای به غیر از حرکت به سمت تصمیمات بازدارنده جهت جلوگیری از تشدید بحران نیست. انصافا کمی به شرایط نگاه کنید ! از ابتدای سال تاکنون انواع و اقسام ریسک‌ها جلوی چشم بازار صف‌آرایی کرده‌اند و کار به جایی رسیده که حتی نقدینگی پشت تالار هم تا زمانی که تغییر رویکرد در سیستم تصمیم‌گیری و تصمیم‌سازی سیاستگذار را نبیند، دست از تماشاچی بودن با وجود جذابیت قیمت‌ها برنخواهد داشت و رفتار هیجانی می‌تواند بازار را راهی پله‌های پائین‌تری کند. ضمن اینکه تجربه اخیر در کاهش دامنه نوسان (از خرداد تا اوایل تیر) چندان‌هم بد نبود و با وجود چالش‌هایی در نقدشوندگی اما سرعت تحولات منفی را کاهش داد و تا حدودی موجب کُند شدن فضای ریزشی بازار شد و حداقل در فضای گذار و تغییر دولت زمان خرید تا اوضاع کمی بهتر شود.
و موضوع آخر درخصوص دامنه نوسان که روز گذشته هم به آن اشاره شد و تکرار آن را لازم میبینیم، زمان در نظر گرفته شده برای محدودیت نوسان است که گویا تا پایان هفته بوده و به گفته عشقی، تصمیمات درخصوص تغییر آن برای هفته آینده با توجه به شرایط بازار اتخاذ خواهد شد. "از دید ما برگشت سریع به شرایط سابق نمی‌تواند نتیجه مناسبی داشته باشد. همانطور که برگشت سابق هم نتیجه مثبتی نداشت. چراکه معتقدیم، بیماری بازار، صرفا ترس از تحولات نظامی نیست. مشکل اصلی بازار بی‌اعتمادی و نبود جریان پول است. به نظر بهتر است دامنه نوسان یک درصدی تا پایان هفته بعد پابرجا باشد. اگر نتیجه مثبت بود، در گام بعدی، سمت مثبت قضیه یک درصد دیگر (2+ و 1-) باز شود و دامنه نوسان شکل نامتقارن بگیرد. این تصمیم عملا این سیگنال را برای فعالین بازار می‌فرستد که هیچگونه بازدارندگی در برابر رشد قیمت‌ها نیست. این رویکرد می‌تواند به مدت دو هفته اجرا گردد و بنا به اثرگذاری و مطالعه روی نتیجه کار، به همین شکل، به مرور شاهد بازتر شدن دامنه نوسان باشیم. البته طبیعتا در برخی از گام‌ها که سمت مثبت باز می‌شود (بصورت یکی در میان) بهتر است دامنه منفی هم از تنگی خارج شود تا بازار به یک تعادل کلی برسد.
اما به سراغ بازار برویم که طی 4 – 5 ماه اخیر به هر بهانه‌ای یک پله پائین‌تر رفت و حالا کار به جایی رسیده که علاوه بر رسیدن ارزش دلاری به سطح نازل و باورنکردنی 123 میلیارد دلار، P/E و P/S بازار هم به اعداد و ارقام عجیب 5.7 و 1.4 واحدی رسیده که پائین‌ترین حد در 10 - 12 سال اخیر بوده است ! از دیگر عجایب بورس ایران این است که ارزش بازار شرکتها تنها دو برابر ارزش دفتری است و این در حالی است که ارزش دفتری بر اساس بهای تمام شده تاریخی به دست آمده و به عبارتی اگر تمامی شرکتها تجدید ارزیابی فقط از زمین و ساختمان انجام می‌دادند این نسبت به زیر یک واحد تنزل می‌یافت ! با این اوصاف خریداران امروز حتی پول زمین و ساختمان شرکتها را هم نمی‌پردازند و آن را تصاحب می‌کنند. از طرف دیگر رشد دلار نیمایی و کاهش نسبی نرخ بهره را داریم که نشان می‌دهد اگر فیتیله جنگ پائین کشیده شود و ریسک‌ها مقداری کم‌رنگ شود و البته رئیس‌جمهور هم تکلیف کابینه خود را روشن کند، بازار قابلیت برگشت و رفتار منطقی‌تر را خواهد داشت.
و بحث آخر مربوط به این است که چه جریانی می‌تواند بازار را از این بحران خارج کند ؟ این مهمترین پرسشی است که این روزها ذهن سهامداران و اهالی بازار را درگیر کرده ! البته بحث در این خصوص بسیار است اما به نظر اشاره به چند نکته خالی از لطف نباشد. مهمترین گام این است که رئیس‌جمهور و مشاورین او به‌خصوص دکتر طیب‌نیا و عبده تبریزی که اتفاقا شناخت خوب و کافی از بازار دارند، این نکته را متوجه شوند و بپذیرند که بازار مدت هاست وضعیت بحرانی دارد. پذیرش بحران اولین گام برای کمک به بازار و خارج شدن از این شرایط است.
دومین گام تقویت و حمایت از بازار است. ابزار این گام، "جریان پول" و "اعتماد" است که تنیده در یکدیگرند و هر کدام زیربخش‌هایی دارند. مثلا جریان پول می‌تواند از طرق مختلف نظیر افزایش لاین‌های اعتباری، واریز وجه از منابع صندوق توسعه ملی به صندوق‌های حمایتی توسعه و تثبیت، فعالیت حقوقی‌ها و صندوق‌های بازنشستگی که اتفاقا دکتر عبده روز گذشته به آن اشاره کرد، شکل بگیرد و جریان اعتماد هم با برگشت از برخی تصمیمات غلط گذشته نظیر اصلاح نرخ بهره، از بین رفتن رانت ارزی و اصلاح نرخ نیما، پیش‌بینی‌پذیر شدن مؤلفه‌های موثر در سودآوری شرکتها، براندازی قیمت‌گذاری دستوری، به رسمیت شناختن بازارهایی نظیر بورس کالا و ... ایجاد خواهد شد.
به نظر این چند صبا را هم باید تحمل کرد تا تکلیف کابینه دولت روشن شود و در ادامه با قدرت و جسارت بالا در مسیر مطالبات قرار گرفت. البته اگر حجم مبناها را چند برابر کنند و یا چند روزی بازار را تعطیل کنند هم جای دوری نمی‌رود ! اما مشکل اینجاست که ظاهرا مدیران فعلی خیلی هم اعتقاد به بازار ندارند ! اما به سراغ بازار برویم. بازاری که واقعا حرفی برای گفتن نداشت و قطع به یقین اگر دامنه نوسان 6 درصدی بود، سقوط دیگری تجربه می‌شد. برای امروز احتمالا بازاری شبیه به روز گذشته داشته باشیم و اگر قرار به تداوم وضعیت لنگ در هوای جنگی باشد، دور از ذهن نیست که سلام شاخص به کانال 1.9 میلیونی را داشته باشیم ...
2) جدول بررسی آخرین وضعیت شاخص‌ها، بازار، نوسانات بازارهای جهانی و منحنی ارزش معاملات :
3) سر تیتر خبرهای سیاسی و اقتصادی – اخبار و شایعات بازار :
* به گزارش اکسیوس، آمریکا از اعضای گروه هفت خواسته که به منظور کاهش سطح حملات به رژیم صهیونیستی، با ایران و حزب‌الله مذاکرات لحظه آخری داشته باشند.
* سخنگوی وزارت امور خارجه ایران گفت: پاسخ ما به رژیم صهیونیستی در چارچوب قوانین و عرف بین‌الملل خواهد بود. او گفت: ما به دنبال افزایش تنش در منطقه نیستیم و تلاش‌های دیپلماتیک خود را برای توقف جنگ به کار گرفته‌ایم.
* «جان فاینر» معاون مشاور امنیت ملی کاخ سفید گفت: آمریکا به صراحت تأکید کرده که در برابر هر تهدیدی از اسرائیل دفاع خواهد کرد. فاینر ادعا کرد که افزایش حضور نظامی آمریکا در خاورمیانه اقدامی تدافعی با هدف کاهش تنش‌ها است و این اقدام «کاملا بر دفاع از اسرائیل در برابر هر تهدید احتمالی که با آن مواجه می‌شود، متمرکز است». وی ادعا کرد جلوگیری از وقوع یک جنگ گسترده از دیگر اهداف آمریکا است. او همچنین گفت، همانطور که آمریکا به همراهی متحدان خود در برابر حمله ماه آوریل ایران به اسرائیل کمک کرد، قصد دارد بار دیگر آماده وقوع چنین حمله‌ای باشد.
* ظریف: لیست وزرا احتمالا شنبه نهایی می‌شود. استعلام‌های دستگاه‌های نظارتی باید به دست ما برسد؛ تقریباً درگیر این استعلامات هستیم. برای هر وزارتخانه ۳ نامزد داریم.
* عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس گفت: قطعی برق سالانه ۵ میلیارد دلار به صنایع خسارت می‌زند. مهرداد بائوج لاهوتی گفت: برای رفع ناترازی انرژی در مجموع به ۳۵ تا ۴۰ میلیارد دلار سرمایه‌گذاری نیاز داریم. طبق آمار مرکز پژوهش‌های مجلس، اگر در چند سال آینده، ۱۰۰ میلیارد دلار سرمایه‌گذاری جذب نشود، در تامین نیاز تولید داخل و مهم تر از همه، در صادرات نفت دچار مشکلات بسیار خواهیم شد.
* تا اطلاع ثانوی، حجم مبنای 1 برای نمادهای فرابورسی حذف شد، و از دیروز حجم مبنا براساس فرمول مذکور محاسبه و اعمال شده است.
* شرکت خدمات و تجارت بم‌خودرو که به نظر از شرکتهای زیرمجموعه کرمان‌موتور است، نزدیک به 2 درصد سهام سایپا را خرید و به جمع سهامداران درصدی این شرکت پیوست.
* وبصادر شفاف‌سازی زد و اعلام کرد که 1.2 میلیارد سهم معادل 69 درصد از سهام شرکت سازه پویش (خپویش) را بابت وصول مطالبات، تملک کرده است.
نظرات :
شما می توانید اولین نفری باشید که برای این مطلب نظر می دهید.