در شرایطی به مصاف معاملات سومین روز کاری هفته می‌رویم که بازار یکشنبه با فشار جدی عرضه بر گرفته از تحرکات نیم‌ساعت پایانی بازار شنبه و بواسطه ترسی که از ریاست جمهوری سعید جلیلی در دلش افتاده بود، آغاز کرد و با همین فرمان (فارغ از رنج‌های تصنعی در برخی از نمادهای شاخص‌ساز در نیمه‌های بازار) تا انتها پیش رفت. به نظر می‌رسد اختلاف آرای محدود بین دو نفر اول انتخابات دور نخست و ترس از اینکه تمامی آرای قالیباف به حساب جلیلی در دور دوم واریز شود، باعث شده تا ...
1) پیش‌بینی بازار ...
سایه اصغری - بورس24 : در شرایطی به مصاف معاملات سومین روز کاری هفته می‌رویم که بازار یکشنبه با فشار جدی عرضه بر گرفته از تحرکات نیم‌ساعت پایانی بازار شنبه و بواسطه ترسی که از ریاست جمهوری سعید جلیلی در دلش افتاده بود، آغاز کرد و با همین فرمان (فارغ از رنج‌های تصنعی در برخی از نمادهای شاخص‌ساز در نیمه‌های بازار) تا انتها پیش رفت. به نظر می‌رسد اختلاف آرای محدود بین دو نفر اول انتخابات دور نخست و ترس از اینکه تمامی آرای قالیباف به حساب جلیلی در دور دوم واریز شود، باعث شده تا بازار در مسیر خودکشی از ترس قرار گرفته و اینچنین روحیه خود را ببازد. و قسمت تلخ و جالب‌تر ماجرا اینجاست که تازه برای برخی روشن شد که دامنه نوسان 6 درصدی در این مقطع خاص و حساس چه معایبی برای بازار دارد !! در نتیجه معاملات روز گذشته شاخص کل با افت سنگین 23 هزار واحدی تا ارتفاع دو میلیون و 73 هزار واحدی عقب نشست. ارزش معاملات تحت تاثیر شدت گرفتن خروج بیش از 900 میلیارد تومان پول توسط معامله‌گران حقیقی افزایشی بود و با رشد 3 درصدی به 3.4 همت رسید.
بازار این روزها درگیر مسائل متفاوتی است. از اخبار و اظهارنظرهای بعد از مناظره ترامپ و بایدن ، حواشی ادامه‌دار آژانس بین‌المللی و خبرهای جنگ اسرائیل و لبنان گرفته تا انتشار گزارش‌های ماهانه، اخبار مجامع، برگشت دامنه نوسان به شرایط قبل، سیاست‌های پولی و ارزی بانک مرکزی و در راس آن انتخابات دور دوم ریاست جمهوری. بنابراین اگرچه در کوتاه‌مدت چشم‌ها به‌صندوق آرا دوخته شده اما مواردی متعددی ذهن فعالین بازار را درگیر کرده است.
در مناظره بایدن و ترامپ آنقدر وضعیت بد پیش رفت که بسیاری از حالا ترامپ را رئیس‌جمهور بعدی آمریکا می‌دانند. تصور کنید در کشور خودمان، جلیلی را در پاستور داشته باشیم و در آن سوی دنیا دیوانه‌ای به نام ترامپ را در کاخ سفید ! ترکیب سمی و ویران‌کننده‌ای که می‌تواند نابودکننده آمال و آرزوهای اقتصادی جوانان و قرار گرفتن کشور در مسیر یک بحران اساسی باشد. حتی معتقدیم دلیل واکنش تند بازار روز گذشته هم دقیقا به بواسطه ترس از همین رخداد باشد و لذا طبیعی است که بازار تا پایان هفته جاری، سخت و نفس‌گیر و پُر زد و خورد پیش برود. البته در این بین افرادی که ریسک می‌کنند و معتقدند نتیجه انتخابات به سود بازار تمام خواهد شد، می‌توانند از همین حالا ریسک کرده و دام خود را برای خرید سهام ارزنده پهن کنند. ضمنا به‌این نکته هم باید توجه داشت که همه روزها شبیه دیروز نخواهد بود و جو و جریان امیدوار در بازار هم اثر خود را خواهد گذاشت. بدون شک امشب و فردا در مناظره دو فردی که راهی دور دوم انتخابات شده‌اند، از این موضوع سواستفاده کرده و در مورد بورس بیشتر صحبت خواهند کرد و حتی معتقدیم این فشار فروش را در نیمه دوم هفته نخواهیم داشت.
پیش از اینکه سراغ بحث داغ انتخابات برویم، به این موضوع اشاره کنیم که همواره تیر ماه و یا به عبارتی چلّه ابتدایی فصل تابستان یکی از مهمترین مقاطع سالانه برای بازار بوده. چرا ؟ چون در این مدت 40 روزه، دو سری گزارش ماهانه و یک گزارش میان‌دوره‌ای داریم. ضمنا در نیمه دوم تیر ماه طیف وسیعی از شرکت‌ها، برای مدت کوتاهی تالار شیشه‌ای را به قصد برگزاری مجمع سالانه ترک می‌کنند و با تقسیم سود و اخباری که از دل کارخانه‌های خود می‌دهند، می‌توانند در روند حرکتی بازار موثر باشند. بنابراین در عین اینکه این روزها تمام تمرکزها به روی مسائل سیاسی و روشن شدن رئیس‌جمهور آینده است، بد نیست کمی هم به کدال و موارد اشاره شده توجه کنیم.
اما مجددا به بحث انتخابات می‌رسیم. از بعدازظهر روز شنبه و با خاتمه یافتن دور نخست انتخابات و روشن شدن 2 نکتهِ میزان اختلاف بین رقبا و چرخش مشکوک قالیباف به سمت جلیلی، بازار خود را برای راند دوم (مناظره‌ها، تبلیغات، رای‌گیری و ...) آماده می‌کند. در بین 3 سناریوی دو قطبی‌ها، بدترین سناریو، قالیباف و جلیلی و بهترین سناریو پزشکیان و قالیباف بودند و چه جالب که دقیقا سناریوی بینابین رخ داد و بازار درگیر بازی صفر و یک جلیلی و پزشکیان شد. این سناریو اگرچه (در نگاه اول) شدت خطر بالایی ندارد اما بدون تعارف چنانچه میزان مشارکت در حد و اندازه دور نخست انتخابات باشد، نتیجه مطلوبی برای بازار حاصل نخواهد شد و لذا حس ترسی که به بازار منتقل شده، حس غلطی نیست.
همانطور که قبلا هم بارها به این نکته اشاره شد، اینکه چه کسی راهی پاستور شود، برای بازار سرمایه اهمیت و تفاوت بسیاری خواهد داشت. حتی بورسی‌ها می‌دانند که انتخابات رئیس‌جمهوری آمریکا هم تاثیر مستقیم بر ارزش دارایی آنها خواهد داشت ! بنابراین اینکه شنبه هفته آینده نام چه کسی از صندوق آرا خارج خواهد شد، دارای اهمیت بالایی برای اهالی بازار است. فردی که تیم اقتصادی‌اش متشکل از افراد دلارزدا (همچون جبرائیلی) و تفکرات قیمت‌گذاری دستوری و اقتصاد کومونیستی و البته با دیدگاه بسته به تحولات سیاسی و بین‌المللی (دیپلماسی تهاجمی) باشد با شخصی که تفکر و منطق حمایت از تولید داشته و به دنبال خصوصی‌سازی و مذاکره برای رفع تحریم‌ها است. بازار در این 3 سال تفکر تیم اقتصادی نخست را دیده و نتایج آن را با پوست و گوشت و استخوان خود لمس کرده و لذا از صبح روز شنبه یا با همین دیدگاه چه بسا با تندروی بیشتر ادامه خواهد داد و یا چرخش فرمان با تفکرات منطقی‌تر را خواهیم داشت. البته در دولت یازدهم و دوازدهم هم وضعیت گل و بلبل نبود اما حداقل یک منطق نسبی در بسیاری از امور برقرار بود.
روز گذشته درخصوص پیام‌های مهم انتخابات دور نخست بطور مفصل بحث شد و به‌این نکته اشاره شد که عدم مشارکت و قهر مردم در این انتخابات پیام بسیار روشن و واضحی را برای سیاستگذار و حاکمیت ارسال کرد. این عدم مشارکت دو دلیل عمده اعتراض به تصمیمات اقتصادی و دلگیری از تحولات مهر و آبان 1401 را یدک می‌کشد. مجددا روی این جمله تاکید می‌کنیم که "در یکی از رقابتی‌ترین انتخابات‌‌های ریاست جمهوری که اصلاح‌طلب‌ها و اصولگرایان با همه اعوان و انصار خود در آن حضور داشتند، اکثریت ۶۰ درصدی مردم ایران از اصلاحطلب و اصولگرا عبور کردند و برایشان فرقی ندارد چه کسی در پاستور بنشیند و این یعنی باید صدای اکثریت و مشکلات آنها به‌خصوص مشکلات معیشتی‌شان را شنید. چراکه ادامه این رویه منجر به ریزش مجدد آرا در دوره‌های بعدی خواهد شد."
نتیجه انتخابات در دور دوم به دو عامل وابستگی جدی دارد. اول ترکیب شکست آرای قالیباف است. با توجه به پشتوانه اصولگرایی ایشان، بسیاری انتظار دارند که در دور دوم حدود دو سوم آرای قالیباف به حساب جلیلی واریز شود. از طرف دیگر بخشی که با روحیه تکنوکراتی به قالیباف رای داده‌اند، احتمالا به سمت پزشکیان تمایل بیشتری داشته باشند. بنابراین محتمل است که حدود 30 درصد از آرای قالیباف به نفع پزشکیان برود. البته این یک محاسبات ذهنی است و ممکن است عده‌ای هم بواسطه عدم رضایت از سیاست‌های جلیلی یا در انتخابات دور دوم شرکت نکرده و یا رای سفید در صندوق آرا بیندازند. بنابراین پزشکیان برای پیروزی در دور دوم انتخابات نیاز به فعال شدن 5 تا 10 درصد از آرای مردد یا خاکستری دارد که از قضا فعال شدن این طیف هم کار ساده‌ای نیست.
بنابراین به جریان پول حق می‌دهیم که کمی نگران باشد؛ چراکه تجربه تلخ سال‌های اخیر و اتفاقات گذشته برای او یادآوری می‌شود اما ناامید هم نباید بود. به‌خصوص که نگاهی به ترکیب آرا در صندوق پزشکیان نشان می‌دهد او رای بسیاری از روستاها که در انتخابات دوره سیزدهم به سبد رئیسی واریز شده بود را قاپیده است. بنابراین بازار می‌تواند امیدوار به دو جریان باشد. جریان اول اینکه کمپین قوی که ایجاد شده با قدرت ادامه پیدا کند و جریان دوم اینکه، شاهد فعال شدن آرای خاکستری باشیم. و نکته پایانی اینکه، از امروز هرچه به تعداد آرای شرکت‌کنندگان اضافه شود، احتمال پیروزی پزشکیان بیشتر خواهد شد و در سوی مقابل هرچه تحریمی‌ها بر مواضع قبلی خود بیشتر تاکید کنند، جلیلی به پاستور نزدیک‌تر خواهد شد. بنابراین به نظر می‌رسد برای ادامه حضور در بازار باید کمی در برخی از سیاست‌ها تجدیدنظر کرد. فراموش نکنیم که اینجا زمین بازی ما و محل کسب و کارمان است و لذا بهتر است با دارایی خودمان سر شوخی و لج‌بازی را باز نکنیم ... !
اما به سراغ بازار برویم. بازاری که انصافا حرفی برای گفتن نداشت. منفی آغاز کرد و با چهره‌ای تلخ به کار خود خاتمه داد و حتی طی یک روز بواسطه اینکه دامنه نوسان به شرایط نرمال بازگشت، برخی از سهم‌ها کف‌های جدیدتری دیدند و این اتفاق هم ناشی از اصرار برخی از افرادی است که تصور می‌کنند عاقل بازار بوده و دامنه نوسان بزرگ می‌تواند تعادل را برقرار کند ! به نظر افرادی که این تز را می‌دادند که مشکل بورس دامنه محدود نوسان بود، ساختار بازار را خوب نمی‌شناسند و از عدم درک دلایل منفی بازار آنچه را که به چشم می‌دیدند بیان می‌کردند. دامنه نوسان و محدودیت موقت آن سیاست درستی بود که زمان را به سود بازار می‌خرید. از رفتارهای عجیب و شرایط پنیک جلوگیری می‌کرد رفتاری غلط در یک زمان غلط بود. اما برای امروز هم بعید است فضای جذابی داشته باشیم؛ با این حال تصور نمی‌کنیم شدت عرضه‌ها به اندازه روز گذشته باشد.
2) جدول بررسی آخرین وضعیت شاخص‌ها، بازار، نوسانات بازارهای جهانی و منحنی ارزش معاملات :
3) سر تیتر خبرهای سیاسی و اقتصادی – اخبار و شایعات بازار :
* اعضای کمیسیون اقتصادی مجلس با اکثریت آرا سید شمس‌الدین حسینی را به عنوان رئیس این کمیسیون انتخاب کردند. همچنین انتخابات هیات رئیسه کمیسیون برنامه و بودجه مجلس دوازدهم در اجلاسیه اول برگزار شد و بر این اساس غلامرضا تاجگردون رئیس این کمیسیون شد.
* جلسه ستاد هماهنگی اقتصادی دولت به ریاست سرپرست ریاست جمهوری برگزار و گزارشی از آخرین وضعیت آمار نرخ تورم و رشد اقتصادی ارائه شد. مطابق گزارش ارائه شده در این جلسه، نرخ تولید و رشد اقتصادی در سال ۱۴۰۲ و 3 ماه ابتدایی سال جاری بهبود مستمر داشته است ! بر اساس گزارش بانک مرکزی در حالی که رشد بخش خدمات در سال ۱۴۰۱ معادل ۲,۷ درصد بوده، در سال ۱۴۰۲ نرخ رشد این بخش به ۳.۸ درصد رسیده است ! همچنین با توجه به رشد قابل ملاحظه تولید و صادرات نفت خام و میعانات گازی نرخ رشد گروه نفت از ۱۰ درصد سال ۱۴۰۱ به ۱۴,۷ در سال ۱۴۰۲ رسیده است. نرخ رشد گروه صنایع و معادن نیز ۴.۵ درصد بوده است. در سمت مخارج نیز نرخ رشد تشکیل سرمایه ثابت ناخالص که نشانگر رشد سرمایه‌گذاری در اقتصاد ایران محسوب می‌شود، از ۶,۷ درصد در سال ۱۴۰۱ به ۷.۲ درصد در سال ۱۴۰۲ رسیده است. در یک کلام "چقدر ما خوبیم !"
نظرات :
شما می توانید اولین نفری باشید که برای این مطلب نظر می دهید.