4 پیام مهم انتخابات

1) پیش‌بینی بازار ...

میثم بهرامی - بورس24 : در شرایطی به مصاف معاملات دومین روز کاری هفته می‌رویم که بازار شنبه با دامنه نوسان 6 درصدی آغاز کرد و از طرف دیگر فضای انتخابات و دو مرحله‌ای شدن آن را دیده بود. بنابراین سهامداران با گام‌های لرزان وارد میدان شدند و شاهد جدال بین معامله‌گران بدبین و خوش‌بین بودیم. جدالی که تا نزدیکی ساعت 12 با پیشتازی نسبی خریداران پیش رفت اما رسیدن نتیجه نهایی آرا و کاهش اختلاف بین نفر اول و دوم باعث شد تا فضا در دقایق پایانی به‌خصوص در 30 دقیقه انتهایی بازار با عرضه‌های بیشتری پیش برود؛ هر چند که شاخص کل مجال برای کاهش نیافت و با رشد نزدیک به 11 هزار واحدی در ارتفاع دو میلیون و 96 هزار واحدی قرار گرفت. ارزش معاملات تحت تاثیر افزایش دامنه نوسان و زد و خورد جدی معامله‌گران افزایشی بود و با رشد 12 درصدی به رقمی بالغ بر 3.2 همت رسید اما تراز نقدینگی حقیقی‌ها منفی بود و حدود 150 میلیارد تومان پول از چرخه بازار خارج شد.

از حق نگذریم واکنش‌ معامله‌گران و سهامداران به نتایج آرا بد نبود. دلیل این مساله شاید پیشتازی نسبی جناح اصلاح‌طلب در زمان معاملات و امیداروی به حصول نتیجه مورد نظر در دوره دوم انتخابات بود. و البته اینکه بازار واکنش قوی‌تری نداشت، به این دلیل است که اولا پولی برای واکنش به اخبار نمانده و دوما قدرت ریسک معامله‌گران به قدری پائین آمده که بسیاری ترجیح می‌دهند تا حصول نتیجه قطعی و روشن شدن تفکرات اقتصادی دولت جدید، به رفتار محتاطانه خود ادامه دهند. کمی به اتفاقات 14 - 15 ماه اخیر فکر کنید. از آن ریزش دستوری و دست‌درازی‌های مکرر دولت به جیب شرکت‌ها و سیاست‌های پولی و ارزی بانک مرکزی گرفته تا یک جین جنگ و تحولات نظامی در منطقه و سر آخر فرود سخت رئیس‌جمهور ! بنابراین کمی هم باید حق داد که فعالین بازار تمرکز کافی در تصمیم‌گیری نداشته باشند و نگاه‌ها به روند معاملات بشدت کوتاه‌مدتی باشد.

اما انتخابات روز جمعه و اخبار و تحولات پس از آن 4 پیام مهم برای کشور و اقتصاد داشت که در ادامه به این موارد اشاره خواهیم کرد و البته همین ابتدا این نکته را ذکر کنیم که نگاه ما به مسائل، سیاسی نبوده و صرفا به دنبال درک از فضای اقتصادی و اثرات این پیام‌ها بر روند بازار سرمایه هستیم.

موضوع اول، مشارکت ضعیف 40 درصدی جامعه در انتخابات دوره چهاردهم بود. خوب است بدانید که میزان مشارکت در انتخابات سالهای 1388 تا 1403 یعنی طی 5 دوره اخیر به ترتیب 85 - 73 - 73 - 49 و 40 درصد بوده و این یک پیام واضح دارد ! در یکی از رقابتی‌ترین انتخابات‌‌های ریاست جمهوری که اصلاح‌طلب‌ها و اصولگرایان با همه اعوان و انصار خود در آن حضور داشتند، اکثریت ۶۰ درصدی مردم ایران از اصلاح‌‎طلب و اصولگرا عبور کردند و‌ برایشان فرقی ندارد چه کسی در پاستور بنشیند و این یعنی باید صدای اکثریت و مشکلات آنها به‌خصوص مشکلات معیشتی‌شان را شنید. چراکه ادامه این رویه منجر به ریزش مجدد آرا در دوره‌های بعدی خواهد شد. شک نکنید اگر همین بر و بچه‌های دهه 50 و 60 که بسیاری از مشکلات را با گوشت و پوست و استخوانشان تجربه کردند، داخل میدان این انتخابات نبودند، مشارکت در همین دوره هم اعداد و ارقام پائین‌تری را تجربه می‌کرد.

موضوع دوم، جدال طیف اصولگرای تکنوکرات یعنی قالیباف با اصلوگرای پایداری یعنی جلیلی و عدم اجماع آنها در این دوره از انتخابات ریاست جمهوری بود. این موضوع می‌‎تواند دو علت داشته باشد. علت اول ولع رسیدن به قدرت و علت دوم جدا شدن طیف فکری این افراد و احذاب از یکدیگر که در نهایت باعث شد پزشکیان برنده این دعوا و ماجرا باشد و در دور اول انتخابات در جایگاه نخست بایستد. این مساله نیاز به نگاه سیاسی دارد و لذا از آنجا که ما تحلیلگر سیاسی نیستیم، خیلی این موضوع را باز نمی‌کنیم اما همینقدر بدانیم که فضای احذاب سیاسی امروز کشور شبیه 7 – 8 سال اخیر نیست.

موضوع سوم، واریز آرای برخی از روستائیان و افراد حاشیه‌نشین کشور به صندوق پزشکیان بود. تا پیش از این انتخابات تصور ما این بود که سعید جلیلی می‌تواند با ربودن آرای این افراد از جامعه فضای مناسب‌‎تری در کسب آرا داشته باشد. اما انتشار یک آمار در فضای مجازی نشان داد که اقتصاد اشتباه نمی‌کند و نتایج‌اش را به صریح‌ترین شکل ممکن به رخ می‌کشد. دولت سیزدهم بدترین عملکرد در رشد اقتصادی بخش کشاورزی در ۴ دولت اخیر را داشته است. میانگین رشد اقتصادی بخش کشاورزی در 3 سال این دولت، منفی 0.4 درصد بوده و این در حالی است میانگین رشد اقتصادی بخش کشاورزی در دولت دهم ۷/۷ درصد و دولت‌های یازدهم و دوازدهم ۴/۴ درصد بوده است. لذا برخلاف انتظار بسیاری از سیاسیون و تحلیلگران اقتصادی، بخش خوبی از آرای روستاییان به سبد پزشکیان واریز شد. بنابراین موضوع اول و سوم به شکل واضحی نشان می‌دهد که مشکلات اقتصادی پاشنه آشیل کشور و حاکمیت شده و برای رفع دغدغه‌های مردم نیاز به تغییرات اساسی است. هر چند که تغییرات زمان‌بر خواهد بود اما به هر جهت ادامه رویه فعلی امکان‌پذیر نیست.

و موضوع چهارم، حمایت قالیباف از جلیلی است. او روز گذشته پس از اتمام دور نخست انتخابات اعلام کرد: "راه پایان نیافته و علیرغم احترام به دکتر پزشکیان، اما بدلیل نگرانی از برخی اطرافیان ایشان، از حامیان خود می‌خواهم که کمک کنند تا جریانی که مسبب بخش مهمی از مشکلات اقتصادی و سیاسی امروز ماست، به عرصه قدرت باز نگردند لذا همه باید تلاش کنیم تا نامزد جبهه انقلاب آقای جلیلی بعنوان رئیس دولت چهاردهم انتخاب شود." کل آرای قالیباف در این دور از انتخابات کمی بیش از 3 میلیون رای بود. پزشکیان در دور نخست حدود 1 میلیون رای بیشتر از جلیلی داشت. بنابراین به نظر دوئل بسیار سخت و پیچیده‌ای در پیش است و بازار به ناچار برای یک هفته دیگر درگیر انتخابات و برنامه‌های تبلیغاتی و رای‌گیری خواهد بود. 

اما از بحث انتخابات که بگذریم، به نظر مقداری کم‌لطفی است که همه چیز را به تحولات سیاسی گره بزنیم. چراکه اتفاقات و رویدادهای دیگری هم رخ داده که سبب بهبود نسبی جو بازار شده است. یکی از این اتفاقات کاهش نرخ بهره و اخزاها بوده و دیگری رشد آرام دلار نیما ! ضمن اینکه برخی از شرکت‌ها هم عملکرد ماهانه خوبی داشتند. از طرف دیگر فعال شدن دو صندوق اهرمی جدید در سمت خرید می‌تواند عاملی برای بسته‌ شدن کف قیمت در بسیاری از نمادهای بزرگ و تاثیرگذار باشد. پس فقط به‌ جریان سیاسی بند نکنیم و به‌ مواردی که اتفاقا تاثیر مثبتی بر بازار دارند هم نگاه کنیم.

به سراغ بازار برویم. بازاری که با دامنه نوسان 6 درصدی و ابهام در نتیجه انتخابات بد آغاز نکرد و انصافا بهتر از انتظار پیش رفت؛ اما در دقایق پایانی متزلزل و پرعرضه شد و بسیاری از نمادها در سطوحی پائین‌تر قیمت پایانی به کار خود خاتمه دادند. بنابراین برای امروز و بطور کل برای هفته جاری همه نگاه‌ها به اظهارنظرها و تحولات انتخاباتی خواهد بود و لذا طی روزهای پیش رو بازاری نوسانی با چاشنی فشار عرضه مدنظر است.

2) جدول بررسی آخرین وضعیت شاخص‌ها، بازار، نوسانات بازارهای جهانی و منحنی ارزش معاملات :

3) سر تیتر خبرهای سیاسی و اقتصادی – اخبار و شایعات بازار :  

* نمایندگی ایران در سازمان ملل گفت: تهاجم نظامی تمام عیار به لبنان، جنگی نابودکننده خواهد بود، همه گزینه‌ها از جمله مشارکت کامل همه جبهه‌های مقاومت روی میز است. ایران اگرچه تبلیغات رژیم صهیونیستی مبنی بر قصد حمله به لبنان را جنگ روانی می‌داند، اما در صورت دست زدن به تهاجم نظامی تمام عیار، جنگی نابودکننده رخ خواهد داد.

* سخنگوی ستاد انتخابات کشور اعلام کرد، دور دوم انتخابات جمعه ۱۵ تیرماه برگزار خواهد شد. طبق ماده ۶۷ قانون انتخابات ریاست جمهوری «فعالیت انتخاباتی در مرحله دوم از تاریخ اعلام رسمی نتایج قطعی آراء مرحله اول شروع و تا ۲۴ ساعت قبل از آغاز اخذ مرحله دوم ادامه‌ خواهد یافت.»

* سازمان خصوصی‌سازی طبق مصوبه هایت وزیران، نسبت به واگذاری سهام دولت در ۹ شرکت اقدام خواهد کرد. بر اساس مصوبه هیات دولت و به پیشنهاد وزارت اقتصاد سهام دولت در 9 شرکت از طرف سازمان خصوصی‌سازی واگذار و منابع حاصل به حساب خزانه‌داری کل کشور واریز خواهد شد. بر این اساس سهام صنایع پتروشیمی خلیج‌فارس، فولاد شادگان، فولاد غدیر نیریز، فولاد سفید  چهارمحال، اپال پارسیان، فولاد سبزوار، آلومینای ایران، پالایش گاز پارسیان، پالایش گاز فجر جم واگذار خواهد شد.

* اقتصاددانان پانتئون معتقدند فدرال رزرو احتمالاً در ماه سپتامبر ۰.۲۵ درصد و به دنبال آن دو کاهش دیگر در ماه‌های نوامبر و دسامبر انجام دهند.

4) بررسی صنایع :

* در گروه سیمانی چند روزی است که فضا به سود سهامداران پیش می‌رود و علیرغم معاملات نه‌چندان پرحجم اما حرکت رو به جلوی نرمی را شاهد هستیم. همانطور که اخیرا هم اشاره شد، فروش نسبتا خوب شرکت‌ها در فصل بهار و تحرکات بورس کالا بازار را به گزارش خوب 3 ماه فصل بهار در بسیاری از شرکت‌ها امیدوار کرده است. در این گروه ستران با صف خرید قدرتمندی روبرو شده و لنگ حجم مبناست. هنوز هم نمی‌توان با خیال راحت درخصوص فضای تکنیکی بازار اظهارنظر کرد اما به هر جهت اگر اتفاق منفی در پیش نباشد، ستران پتانسیل برگشت به کانال 600 تومانی را خواهد داشت. در سوی دیگر سفارس را داریم که طی روزهای اخیر بدون حاشیه‌ خاصی بر مدار رشد قرار گرفته و چنانچه بتواند از مقاومت 3.800 تومانی گذر نماید، سیگنال مهمی را نه‌تنها برای سهامدارانش که برای کل اعضای گروه (بواسطه نقش لیدری که دارد) صادر خواهد کرد.

* در گروه حمل و نقلی همزمان با پر شدن ظرف زمانی و تکمیل آرایش هارمونیک AB=CD و البته با بهبود جو کلی بازار شاهد تقاضای قدرتمندی هستیم. سهمی با P/E کمتر از 4 واحد ! قدیمی‌های بازار به یاد دارند که حکشتی عموما با P/E بیش از 10 واحدی معامله می‌گردید اما حال که از نظر بنیادی فضای خوبی را تجربه می‌کند به چنین وضعیتی گرفتار شده است. او می‌تواند اهداف قیمتی 900 تومانی را دنبال کند، مشروط بر اینکه در گام نخست از مقاومت 780 تومانی (در معاملات امروز) گذر نماید. در این گروه نمادهایی نظیر حگهر و توریل هم گزینه‌های جالبی هستند و از نظر بنیادی شرایط قابل دفاعی دارند.

* در گروه برقی بترانس تقاضای بدی ندارد. او نیز افت سختی را همچون بسیاری از نمادهای دیگر بازار تجربه کرد و البته زودتر از بسیاری از سهم‌ها تغییر مسیر داد و گویا مجمع موفقی را هم برگزار کرده است. نکته مهم اینکه، بانک صادرات در راستای اجرای تکالیف مقرر در ماده 16 قانون رفع موانع تولید رقابت‌پذیر و ارتقای نظام مالی کشور، در نظر دارد 2.7 درصد از سهام بترانس را به صورت یکجا و نقد عرضه کند. تاریخ عرضه چهارشنبه همین هفته خواهد بود. به نظر اگر این جابجایی صورت بگیرد و وبصادر از ترکیب بترانس خارج شود، تحرکات در این سهم سر و شکل بهتری بگیرد.

* در گروه خودرویی، فعلا خبهمن بواسطه درخشش گزارش 12 ماهه پیشتاز است و سایر سواری‌سازان در حاشیه هستند. در تجاری‌سازان هم خدیزل مورد توجه است که سهامداری به نام خبهمن دارد ! خبهمن پتانسیل‌های بسیار خوبی دارد؛ مشروط بر اینکه ریسک شکایت تعزیرات حکومتی از سرش برداشته شود. در این گروه نگاهی به گزارش ماهانه خزامیا خواهیم داشت. فروش زامیاد در سال 1401 حدود 17.415 میلیارد تومان (میانگین فروش هر ماه 1.485 میلیارد تومان). فروش سال 1402 حدود 27.650 میلیارد تومان (میانگین 2.287 میلیارد تومان). زامیاد فروردین 1403 را با فروش قوی 2.878 میلیارد تومانی آغاز کرد، در اردیبهشت با رشد خوب به 3.394 میلیارد تومان رسید و در خرداد با کمی افت فروش 2.172 میلیارد تومانی را ثبت کرد. این درآمد 36 درصد کمتر از فروش اردیبهشت، 226 درصد بیشتر از فروش خرداد 1402 و 5 درصد کمتر از میانگین فروش ماهانه سال گذشته است. نکته مهم اینکه، نرخ فروش نیسان (محصول اصلی شرکت) با شیب ملایمی افزایشی است. قیمت روز سهم 410 تومان است. شرکت در گزارش 12 ماهه به سود 831 ریالی رسید و هنوز به مجمع سالانه نرفته است. دلیل کم‌توجهی بازار به زامیاد، افت حاشیه سود ناخالص در گزارش 12 ماهه 1402 بود. لذا اگر در دوره 3 ماهه کمی حاشیه سود تقویت گردد، مجددا توجه بازار به سهم را خواهیم داشت.