آخرین روز کاری یک ماه تلخ ...

1) پیش‌بینی بازار ...

میثم بهرامی - بورس24 : در شرایطی به مصاف معاملات آخرین روز کاری هفته می‌رویم که بازار سه‌شنبه بواسطه تقویت احتمال پاسخ اسرائیل به حمله اخیر ایران از یکسو و سوی دیگر ترس از بابت برگشت دامنه نوسان به محدوده‌های قبلی و تحمل زیان بیشتر، با فشار عرضه و تحرکات منفی آغاز کرد و تشکیل صف فروش در برخی از نمادهای مورد توجه، منجر به گسترده شدن تصمیمات هیجانی در کلیت بازار شد. البته فضای معاملات به مراتب بهتر از یکشنبه بود و در نیمه دوم بازار با روشن شدن نرخ دلار (کاهش قیمت) و زمزمه افزایش نرخ نیما تحرکاتی را در راستای جمع‌آوری صف فروش و رنج مثبت در برخی از نمادهای مورد توجه شاهد بودیم. در نتیجه معاملات روز گذشته، شاخص کل با افت 5 هزار واحدی در ارتفاع دو میلیون و 202 هزار واحدی قرار گرفت. ارزش معاملات تحت تاثیر زد و خورد سنگین معامله‌گران و ورود مجدد صندوق‌های حمایتی افزایشی بود و به 3.8 همت رسید و رقمی بالغ بر 710 میلیارد تومان (معادل 19 درصد ارزش معاملات) از چرخه بازار خارج شد. بنابر بر برخی اخبار غیر رسمی طی روزهای اخیر رقمی بالغ بر 4.5 همت توسط صندوق‌های حمایتی به بازار تزریق شده است.

روز گذشته درخصوص دو سناریوی سیاسی پیش روی بازار بحث شد. "بدترین سناریو این است که طرف مقابل کمی زمان بخرد و با این روش، ایران را در شک و تردید نگه داشته تا در زمان مقتضی دست به حملات جدید بزند و زهر خود را بریزد. این منتظر نگه داشتن و سایه ترس، بدترین چیزی است که می‌تواند رخ دهد و بازار را در وضعیت لنگ در هوا شبیه به آنچه می‌بینیم نگه دارد. جنگجویان تلگرامی باری دیگر جامه رزم به تن کرده و تحولات نظامی را با ذره‌بین و حتی دقیق‌تر سران کشورها دنبال می‌کنند !! اما سناریوی خوشبینانه، عدم واکنش اسرائیل و حتی آتش‌بس موقت در منطقه است. البته باز هم تاکید می‌کنیم از بخش بااهمیتی از دلایل اتفاقات اخیر مطلع نیستیم. اینکه آمریکا چه نقش، منافع و دستاوردی در این درگیری‌ها دارد، نکته اساسی و مهم ماجرا است."

روز گذشته وقوع سناریوی خوشبینانه را محتمل‌تر می‌دانستیم اما خبرها نشان می‌دهد که اظهارنظر درخصوص مسائل سیاسی دشوار است و انصافا نمی‌توان فضا را پیش‌بینی کرد. لذا انتظار اینکه اشخاص حقیقی و حتی فعالان قدیمی بازار در چنین روزها و شرایطی با آرامش‌خاطر تصمیم بگیرند انتظار بالایی است. به هر حال عملیات نظامی، موشک‌پراکنی و جنگ، ریسک کوچکی نیست و نمی‌توان تبعات آن را پیش‌بینی کرد. بنابراین بسیاری از سهامداران حق دارند که سرمایه خود را از ریسک بزرگی به نام جنگ دور نگه دارند. البته این روزها فضای مجازی قوز بالای قوز شده و سرعت بالای نشر اخبار و شایعات سبب رفتار هیجانی معامله‌گران شده است.

اما حقوقی‌های بزرگ که زمانی متولیان اصلی بازار بودند و امروز فقط اسم آنها را می‌شنویم، نباید رفتار هیجانی و مغرضانه خصوصا در سمت فروش داشته باشند و صرف اینکه اقدام به نقدکردن پرتفوی شخصی خود کرده‌اند، با رفتار غیرحرفه‌ای در مسیر فروش دارایی چند هزار میلیارد تومانی کدهای تحت مدیریت خود قرار بگیرند ! (اتفاقی که این روزها برخی از سهم‌ها رخ می‌دهد و سازمان بورس باید به دنبال راهی برای جلوگیری از این رفتار باشد !) در گذشته، حقوقی‌ها پای کار بودند و اتفاقا نتیجه حمایت‌های خود را هم می‌گرفتند. یکی از دلایلی که بازار در دی ماه سال 98 یک برگشت تمام عیار و قوی را پس از اتفاقات تلخ سیاسی رقم زد، همبستگی و اتحاد بالای حقوقی‌ها در آن دوره بود.

اما امروز در چه وضعیتی قرار داریم ؟ با وجود اینکه دلار رشد سنگینی داشته اما هم اهالی بازار شبیه لشکر شکست‌خورده است و هم دولت بازار سرمایه را روی نقطه‌ای خاص دایورت کرده و سر جنگ و ستیز با دارایی سهامداران دارد. بنابراین نمی‌توان قیاس برابری بین شرایط امروز آن روزها داشت. بسیار مهم است که بازار در چه بستری قرار داشته باشد. در آن روزها، سیاستگذار به فکر زدن جیب شرکت‌ها نبود و لذا نقدینگی خوبی در بازار بود اما این روزها دولت طوری جیب بنگاه‌ها، سهامداران و در نهایت بازار را زده که دیگر نه پولی در بساط است و نه انگیزه قوی وجود دارد. البته بدرفتاری‌ها و اشتباهات نهاد ناظر را هم نمی‌توان نادیده گرفت. لذا فقط باید امیدوار بود که شاید اندکی رفتار بازار شبیه آن روزها شود.

اما به سراغ بازار برویم. در بازار کماکان بحث اصلاح دلار نیمایی داغ است و گفته می‌شود قرار است در روزهای پایانی هفته تصمیمات جدیدی اتخاذ شود. البته تصور ما این است که تغییر رویکرد بانک مرکزی را زمانی خواهیم داشت که فضای درگیری نظامی کمی آرام شود. و نکته آخر اینکه، زمزمه‌هایی از گزارش 12 ماهه خوب برخی شرکت‌ها و رویدادهای خوب بورس کالا به گوش می‌رسد. لذا اگر فضای سیاسی کمی آرام شود، احتمالا اردیبهشت، ماه بهتری برای بازار باشد. برای امروز طبیعتا احتیاط معامله‌گران در سمت خرید را داشته باشیم اما اینکه دامنه نوسان 1 درصدی برای امروز هم تمدید شده و از طرف دیگر شب گذشته یک مصاحبه طوفانی از رئیس سازمان بورس داشتیم، می‌تواند در روند معاملات امروز موثر بوده و فضا کمی بهتر از سطح انتظارات پیش برود.

2) جدول بررسی آخرین وضعیت شاخص‌ها، بازار، نوسانات بازارهای جهانی و منحنی ارزش معاملات :

3) سر تیتر خبرهای سیاسی و اقتصادی – اخبار و شایعات بازار :  

* رهبران کشورهای گروه هفت توافق کردند که پس از ابراز نگرانی جدی در مورد تبدیل شدن به یک جنگ منطقه‌ای، همه به طور خصوصی به اسرائیل نسبت به تشدید اقدامات تلافی جویانه خود علیه ایران هشدار دهند.

* وزیر خارجه اسرائیل مدعی شد: در حال رهبری حمله سیاسی به ایران هستیم و باید برنامه موشکی آن را تحریم کنیم.

* مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی گفت: مدرکی درباره ساخت سلاح‌ هسته‌ای در ایران وجود ندارد. تنش‌های اخیر تاثیری بر کار بازرسان نداشته. ما در ایران هستیم و به کارمان ادامه می‌دهیم. ایران از ذخایر اورانیوم غنی‌شده در سطح بسیار بالایی برخوردار است. امیدوارم که ظرف چند هفته آینده راهی تهران شوم.

* فعالیت فرودگاه‌های ایران و اسرائیل به حالت عادی بازگشت. همچنین تمامی ایرلاین های خارجی پرواز خود به هر دو کشور را از روز جاری از سر گرفتند.

* منابع خبری از حملات جدید هوایی رژیم صهیونیستی به مناطق مختلف در شهر رفح واقع در جنوب نوار غزه خبر دادند.

* بر اساس گزارش بهمن ماه منتشر شده بانک مرکزی، پول (بخشی از نقدینگی) با رشد 4.5 درصدی رکورد زد و بیشترین رشد ماهانه سال 1402 را تجربه کرد. نرخ رشد پول بسیاری شدید و نگران‌کننده است و نشان می‌دهد سیاست بانک مرکزی در افزایش نرخ بهره از طریق انتشار گواهی سپرده شکست خورده است.

* سخنگوی اقتصادی دولت گفت: سهم درآمدهای پایدار از 45 درصد در سال 1400 و 1401 به 52 درصد در سال 1402 افزایش پیدا کرد. امیدواریم در خصوص سهم درآمدهای پایدار در سال 1403 بتوانیم به عدد 60 درصد نزدیک شویم.

* رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس گفت: ما نگران وضعیت بازار ارز هستیم؛ باید سیاست‌های ارزی تعیین تکلیف شود که چالشی برای سیاست‌های اقتصادی کشور است. قالیباف رئیس مجلس در پاسخ به تذکر پورابراهیمی و درباره روند بازار ارز گفت: جلسه مجلس درباره وضعیت بازار ارز به تاخیر افتاد. حتما جلسه‌ای را هفته‌ آینده برگزار خواهیم کرد.

* صمد حسن‌زاده، رییس اتاق بازرگانی ایران گفت: صحبت‌هایی در مورد رفع تعهد ارزی که مشکلاتی را برای اقتصاد کشور ایجاد کرده با آقای خاندوزی، وزیر اقتصاد انجام شده است. پیشنهادی از سوی بخش خصوصی ارائه شده و تلاش داریم که یک قسمتی از تعهدهای ارزی را مخصوصا تا سقف یک میلیون دلار و برای واحدهای کوچک و صادرکنندگانی که در سطح رقم‌های پایین‌تری صادرات دارند را جزو معافیت‌های تعهد ارزی قرار دهیم.

* رییس سازمان بورس در برنامه تلویزیونی شب گذشته گفت: بعضی از اتفاقاتی که افتاد باعث شد تا اعتماد مردم به بورس مخدوش شود. به دلیل تصمیماتی که بدون در نظر گرفتن شرایط بازار اتخاذ شد اعتماد سهامداران مخدوش شد. سرمایه‌گذار وقتی می‌بیند بخشنامه یهویی میاد یا سود بانکی ۳۰ درصدی که اتفاق می‌افتد، باعث میشود کمتر تمایل به سرمایه‌گذاری داشته باشد. تغییرات ممتد مدیران شرکت‌ها به ضرر شرکت‌ها و سرمایه‌گذاری می‌شود. گاها مدیران شرکت‌ها کارهایی می‌کنند که بر ضد منافع سهامداران می‌شود. باید اطمینان سهامداران را به دست بیاوریم که منافعشون حتما تامین خواهد شد. از سال ۹۹ نرخ تورم تجمیعی بالای ۳۰۰ درصد بوده اما بازدهی سهام تقریبا ۲۵ درصد زیر اوج سال ۹۹ است! زیان سهامداران هنوز جبران نشده است عشقی گفت: در یکی از دوره‌ها با بالاترین نرخ‌های بهره بانکی مواجه هستیم. این اتفاق در دنیا نیز به این شکل است و یک لطمه‌ای به بازار وارد می‌کند. روند بلندمدت بازار نشان داده که این روند نمی تواند پایدار باشد. حتی دوره پنج ساله رکود در بازار سرمایه نیز داشتیم، اما در ادامه یک بازدهی سنگین از بورس دیدیم. وقتی بازدهی 10 ساله را مقایسه می کنیم اصلا قابل مقایسه نیست. اگر با همین شیوه که الان وجود دارد، ادامه دهیم سرمایه‌گذاری جدیدی در صنایع رخ نخواهد داد و تولید آسیب خواهد دید.

* بر اساس آمار سازمان امور مالیاتی، در سال 1402 رقمی بالغ بر 806 همت مالیات وصول شده که از این مقدار 10 همت سهم مالیات بر نقل و انتقال سهام بوده است.

* معاون اداره سیاست‌های اقتصادی بانک مرکزی گفت: با توجه به اقدامات صورت‌گرفته در حوزه ریال، از آنجا که یک طرف معاملات در بازار ارز به تراکنش‌های ریالی ختم می‌شود، احتمال قرارگیری خریداران ارز زیر چتر مالیاتی بسیار است.

* عضو شورای رقابت گفت: قصد داریم سیاست‌های کلی بحث رقابت و انحصار را با وزیر صمت مطرح کنیم و یک هم‌افزایی و همسویی پیدا کنیم که تصمیمات شورا توسط دولت نقض نشود و متقابلا شورای رقابت ضمن اینکه به وظایف خود (ترویج رقابت و مقابله با انحصار) عمل می‌کند، تصمیمی نگیرد که مخالف سیاست‌های دولت باشد.

* رئیس هیات عامل صندوق تثبیت بازار سرمایه گفت: بخشی از نقدینگی را به سهام شرکت‌های بزرگ و بخشی را به سهام شرکت‌های کوچک تخصیص می‌دهیم و رسالت‌مان این است که از بازار سهام حمایت کنیم.

4) بررسی صنایع :

* در گروه فلزی و معدنی تحولات کالایی و شایعات نیمایی ( زمزمه اعلام نرخ نزدیک به 50 هزار تومان)، سبب شده تا فضای معاملات در این گروه کمی معقول‌تر و با رونق بهتری پیش برود. روند معاملات در فولادی‌ها به ویژه فولاد مبارکه (تحولات خاص شرکت در بورس کالا و جهش نرخ فروش انواع ورق) این ذهنیت را ایجاد می‌کند که احتمالا تحولاتی در پیش است که دست‌کم این دست از سهم‌ها خریداران بهتری دارند و لذا به نظر به پایان دوره سرکوب نیما نزدیک شده باشیم. همواره معتقدیم خرید سهام شرکت‌های دارای طرح توسعه استراتژی مناسبی است. به نظر با برداشته شدن ریسک‌های سیاسی روند معاملات در این گروه سر و شکل بهتری بگیرد. رسیدن فولاد به قیمت‌های مثبت و تشکیل صف تقاضا، مهمترین و تاثیرگذارترین اتفاق دیروز بود.

* گروه پالایشی اگرچه با فشار فروش آغاز کرد اما در نیمه دوم معاملات با تضعیف طرف عرضه، شاهد رنج مثبت در برخی از نمادها به ویژه شپنا (به عنوان لیدر گروه) بودیم که اتفاق خوبی است و نشان می‌دهد در صورت خاتمه یافتن غائله جنگ، برگشت خوبی در این گروه اتفاق خواهد افتاد. به نظر ترس اصلی بازار، حملات موشکی اسرائیل به پالایشگاه‌ها است که باعث شده برخی ریسک این موضوع را نپذیرند. بازار کماکان در انتظار ابلاغیه‌ اصلاح نرخ خوراک و فرآورده‌ها است که وزرا وعده آن را در روزهای پایانی سال گذشته داده بودند ! مدیرعامل شبریز در مجمع وغدیر گفت: به فرمول قیمت‌گذاری فرآروده‌های پالایشگاه‌ها که نابه‌هنگام و ناعادلانه بود، اعتراض کردیم. معاون اول رئیس‌جمهور دستور اصلاح داده و از طریق انجمن و هلدینگ پارسیان در حال پیگیری هستیم.

* در گروه سرمایه‌گذاری، برخی از نمادها نظیر وتوصا، والماس، وسپه، وهامون و ... خریداران خوبی دارند و دامنه مثبت معامله می‌شوند. در بین این نمادها، وسپه گزینه بسیار جذابی است که P/E پائینی داشته و می‌تواند به روند صعودی بلندمدتی خود ادامه دهد.

* در گروه برقی، بترانس با وجود فضای نامساعد بازار، چندین بار حرکت رفت و برگشتی در دامنه محدود فعلی را به نمایش گذاشت و از حجم معاملات قابل قبولی برخوردار بود. به نظر بترانس را بیشتر باید زیر نظر داشت.

* در گروه غذایی، غبشهر چند روزی است که پر حجم معاملات می‌شود و بسیاری فضای این روزهای بازار را فرصتی برای خرید سهم قلمداد می‌کنند. به نظر تحولاتی در این شرکت در جریان است اما هنوز به بازار مخابره نشده.

5) بررسی گزارش عملکرد ماهانه شرکت‌ها:

در گروه پتروشیمی نگاهی به جم‌پیلن داشته باشیم که آرام و بی‌حاشیه حرکت می‌کند و بحث تحقق سود مناسب در دوره 12 ماهه و همچنین تقسیم سود در مجمع می‌تواند عاملی برای تعدیل P/E سهم باشد. گزارش ماهانه جم‌پیلن نشان می‌دهد که این شرکت در اسفند 1402 موفق به فروش 1,246 میلیارد تومان محصول شده که نسبت به ماه گذشته رشد 5 درصدی داشته است. لازم به توضیح است که میانگین فروش ماهانه شرکت تا پایان این ماه مبلغ 895 میلیارد تومان بوده که فروش این ماه نسبت به میانگین فروش ماهانه 39 درصد بیشتر بوده است. مجموع فروش شرکت در سال مالی 1402 مبلغ 10,734 میلیارد تومان بوده است. همچنین گزارش ماهانه جم‌پیلن از نظر مقداری نشان می‌دهد که شرکت در اسفند 1402 موفق به فروش 24,138 تن محصول شده که نسبت به ماه گذشته رشد 13 درصدی داشته است. شرکت در آخرین برآورد خود، پیش‌بینی فروش 10,340 میلیارد تومانی با حاشیه سود ناخالص 42 درصدی برای سال مالی 1402 را داشته که توانسته تا پایان اسفند حدود 104 درصد بودجه خود را از لحاظ مبلغ فروش، پوشش دهد و لذا تعدیل مثبت جزئی از این ناحیه مورد انتظار است.