سنت بورس در شهریور

سایه اصغری - بورس24 : بورس تهران معاملات نخستین روز کاری هفته را با فشار عرضه تحت تاثیر تحرکات نیمه دوم بازار سه‌شنبه هفته گذشته و قرار گرفتن شاخص در محدوده مقاومتی آغاز کرد و در یک روز تلخ شاهد عقبگرد بسیاری از نمادها و همچنین کاهش بیش از 20 هزار واحدی ارتفاع نماگر اصلی بازار (معادل 1 درصد) بودیم. افت 20 درصدی حجم و ارزش معاملات در کنار شدت گرفتن خروج نقدینگی (نزدیک به یک همت) از دیگر مشخصه‌هاو رخدادهای منفی بازار شنبه بود. به نظر آن سوخت و شوکی که (اصلاح نرخ خوراک پتروشیمی‌ها و اصلاح نرخ تسعیر ارز) سبب تحرکات 2 هفته اخیر و رشد 200 هزار واحدی شاخص شده بود، به اتمام رسیده و لذا بازار برای ادامه مسیر نیاز به اخبار و شوک‌های جدید دارد.

نیمه دوم شهریور را در حالی پیش می‌بریم که بازار از تحولات کدال و گزارش‌های ماهانه فارغ شده و همه نگاه‌ها به اخبار سیاسی و تحولات اقتصادی است و البته به این موضوع هم باید اشاره داشت که بازار به صورت سنتی (هر ساله) در نیمه دوم شهریور فضای جالب و تقاضای چشمگیری ندارد. چراکه بحث تسویه اعتباری‌ها مطرح می‌شود؛ هر چند که در عالم واقعیت سالهاست که از این ناحیه فشاری از سوی کارگزاران به مشتریان تحمیل نمی‌شود اما به هر جهت در بازاری که هنوز اعتماد خود را به دست نیاورده، هر بهانه‌ای می‌تواند سبب ایستادن و یا افت قیمت‌ها شود.

ضمن اینکه بازار از 11 سپتامبر تا ۱۹ سپتامبر (20 تا 28 شهریور) درگیر برخی اخبار و تحولات سیاسی (نشست شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در وین، یک‌سالگی ناآرامی‌‌‌های اخیر و نشست‌‌‌‌‌‌‌‌‌ مجمع عمومی سازمان ملل در نیویورک) می‌شود و طبیعی است که در این فضا شاهد رفتار احتیاطی معامله‌گران (همزمان با شیطنت بازارساز) باشیم. البته انتظاری مبنی بر برگشت بازار به آن فضای تلخ تیر و مرداد را نداریم ولی به هر جهت باید بپذیریم که اگرچه روند کاهشی غیرمنطقی اخیر خاتمه یافته اما هنوز از روند فرسایشی خارج نشده‌ایم و بازار به دنبال رفع برخی از ابهامات باقی‌مانده است.

برخی از چاتیست‌ها معتقدند بازار در همین حوالی می‌ایستد و در یک فضای باریک 70 – 80 هزار واحدی برای مدتی (شاید حدود یک ماه) نوسان می‌کند تا علاوه بر پُر کردن ظرف زمان، کف‌سازی کرده و با عبور از فضای سیاسی و روشن شدن برخی از ابهامات بتواند باری دیگر بر مدار رشد قرار گیرد. این تحلیل تا حدودی (نه دقیقا) شبیه با همان سناریوی سوم است که ما نیز در گزارش‌های اخیر مطرح کردیم. در واقع بازار یک گام افزایشی برداشته اما هنوز مهر تائید بر خاتمه یافتن روند اصلاحی نزده و اصلاح زمانی یک اتفاق بسیار محتمل است.

این سناریو یک نکته مثبت و یک نکته منفی دارد. نکته منفی اینجاست که احتمالا در سهامی که جریان نقدی مناسب ندارند، اصلاح بازار کمی کلافه‌کننده و نفس‌گیر باشد اما نکته مثبت اینجاست که بسیاری از معامله‌گرانی که از رشد اخیر بازماندند، در اصلاح‌ها اقدام به خرید خواهند کرد و لذا همین موضوع سبب حضور گسترده‌تر معامله‌گران و ممانعت از افت جدی حجم و ارزش معاملات خواهد شد. فراموش نکنیم که اصلاح نرخ تسعیر ارز اثرات دوگانه‌ای در بازار دارد. اثر اول، همان شوکی است که بازار وارد می‌شود و بیشتر جنبه روانی دارد و اثر دوم، تقویت سود برخی از شرکت‌ها به ویژه در 3 گروه پالایشی، پتروشیمی و بانکی است که خاصیت ماندگاری دارد و خود را در صورت‌های مالی و در نهایت قیمت سهام نشان می‌دهد.

بنابراین در جمع‌بندی موارد مطروحه باید گفت، بازار کماکان نیاز به مراقبت و نگهداری دارد. از طرف دیگر تا مادامی که برخی از ابهامات برطرف نگردد، پول قوی وارد بازار نخواهد شد. لذا برای نیمه دوم شهریور احتمالا فضای نوسانی را داشته باشیم. اما به سراغ بازار برویم. بازاری که خوب آغاز نکرد؛ خوب پیش نرفت و خوب هم تمام نکرد. البته برای دقایقی از بازار حمایت شد اما میزان و شدت حمایت به قدری نبود که امیدواری چندانی ایجاد کند. با این حال برای امروز احتمالا بازار متعادل‌تری داشته باشیم اما در صورتی که حجم معاملات رشد نکند، خبری از رشد جدی نخواهد بود.

2) جدول بررسی آخرین وضعیت شاخص‌ها، بازار، نوسانات بازارهای جهانی و منحنی ارزش معاملات :

3) سر تیتر خبرهای سیاسی و اقتصادی – اخبار و شایعات بازار :  

* روزنامه هاآرتص نوشت: دولت آمریکا در حال بررسی طرحی برای ساخت تاسیسات غنی‌سازی اورانیوم در خاک عربستان است اما تحت نظارت و شاید کنترل از راه دور آمریکا. بایدن برای تائید توافق آمریکا و عربستان درخصوص تقاضای هسته‌ای به حمایت ۶۷ سناتور نیاز دارد و حزب او در حال حاضر ۵۱ کرسی در سنا دارد. داشتن برنامه هسته‌ای یکی از خواسته‌های ریاض برای عادی‌سازی روابط با رژیم صهیونیستی است که از سوی رسانه‌های آمریکایی اعلام شده است.

* حجت‌الاسلام سلیمی، عضو هیئت رئیسه مجلس شورای اسلامی گفت: نمایندگان مجلس شورای اسلامی از ۱۳ تا ۲۳ شهریور ماه و به مدت ده روز فرصت دارند تا پیشنهادات خود درباره لایحه برنامه هفتم توسعه را ثبت کنند. قرار است بررسی لایحه برنامه هفتم توسعه از یکشنبه هفته آینده (۲۶ شهریور ماه) در صحن مجلس آغاز شود و جلسات مجلس در ایام بررسی این لایحه در دو شیفت صبح و عصر خواهد بود.

* بانک مرکزی در تازه‌ترین گزارش، اعلام کرد: نرخ سود بازار بین بانکی با افت ۰.۰۲ درصدی نسبت به آخرین نرخ هفتگی به ۲۳.۵۵ درصد رسیده است.

* آخرین گزارش از شاخص مدیران خرید (شامخ) از افت این شاخص به زیر رقم ۵۰ حکایت دارد. در این گزارش به‌واسطه تداوم مشکل تأمین مواد اولیه و رشد فزاینده قیمت آن، نسبت به رشد تورم تولید در ماه‌های آتی هشدار داده شده است. بر اساس آخرین نظرسنجی گردآوری شده، در مرداد ۱۴۰۲، شاخص ترکیبی مدیران خرید (تعدیل فصلی نشده) برای کل اقتصاد ایران برای چهارمین ماه پیاپی در روند کاهشی قرار داشته و به ۴۹.۹۷ رسیده که در مقایسه با تیرماه (۵۰.۶۳) اندکی کمتر است. این رقم، کمترین مقدار هفت ماه اخیر شامخ (به‌غیر از فروردین) محسوب می‌شود. و در مجموع، بر اساس اطلاعات شامخ کل اقتصاد در مرداد ۱۴۰۲، می‌توان گفت که در شرایط فعلی، مشکل تأمین مواد اولیه و رشد فزاینده قیمت مواد اولیه طی ماه‌های گذشته، مسئله مهم بخش تولید بوده و تداوم این شرایط می‌تواند در ماه‌های آینده روند افزایشی شاخص قیمت تولیدکننده (PPI) را تشدید کند.

* مدیر روابط عمومی شورای رقابت در گفت‌وگو با ایسنا: شورای رقابت تاکنون هیچ لیستی برای افزایش قیمت خودرو دریافت نکرده است. تصمیم قطعی برای افزایش/اصلاح قیمت محصولات خوردوسازان گرفته نشده است. به‌زودی شورای رقابت درباره خودروهای جدیدی که هنوز تعیین قیمت نشده‌اند، اظهار نظر خواهد کرد.

* در هفته‌ای که گذشت، شاهد جهش قیمت اوره در بازارهای جهانی بودیم. بازارهای جهانی نیتروژن همچنان با نگرانی از اینکه چین صادرات آتی اوره را محدود می‌کند و همچنین ممکن است تعهدات یک میلیون تنی در آخرین مناقصه هند را اجرا نکند، در ابهام است. اما باید در نظر گرفت چین پس از پر شدن انبارهای داخلی، مجدد به صادرکننده اصلی تبدیل خواهد شد. با اعتصاب کارکنان پایانه‌های LNG در استرالیا، احتمال تلاطم در بازار گاز بیشتر خواهد شد که می‌تواند در کوتاه‌مدت محرک قیمت‌ها باشد.

4) بررسی صنایع :

از آنجا که اکثر صنایع در بازار روز گذشته زیر فشار فروش عجیبی قرار داشتند، بنابراین به نظر می‌رسد صحبت کردن درخصوص تک سهم‌ها و نمادهای با شرایط تکنیکی مناسب، بیشتر از بحث درخصوص روند کلی صنایع راهگشا باشد. 

* در گروه فلزی و معدنی، بازار نگاه ویژه‌ای به نماد باما دارد. سهمی که مدت‌ها است نوسانات عجیب و غریبی را تجربه می‌کند. این سهم در رشد آبان تا اردیبهشت 360 درصد قد کشید و در ادامه دو سوم رشد خود را پس گرفت. چارتیست‌ها معتقدند محدوده 450 – 470 تومانی می‌تواند نقطه عطف باما و به نوعی کف قیمت سهم باشد. البته در این گروه فاسمین گزینه کم‌ریسک‌تر و منطقی‌تری است اما چنانچه اهل ریسک هستید، می‌توانید باما را در محدوده قیمتی اشاره شده زیر نظر داشته باشید.

* در گروه خودرویی کلیه نمادها زیر یوغ عرضه‌ها قرار دارند و به نظر در کوتاه‌مدت روند اصلاحی و نوسانی را داشته باشیم. در این گروه کماکان همه نگاه‌ها به ایران‌خودرو است. سهمی که اخیرا مقاومت 270 – 275 تومانی را شکست و احتمالا این سطح تبدیل به محدوده حمایتی شده باشد. در این گروه خرید زامیاد در قیمت‌های 600 و کمتر از 600 تومان پیشنهاد می‌شود.

* در گروه بانکی بر اساس عملکرد تیر و مرداد به این جمع‌بندی می‌رسیم که نمادهایی نظیر وبملت، وتجارت، ونوین، سامان و وپست احتمالا در کوارتر دوم هم همچون کوارتر نخست پُر سود باشند و یکبار دیگر تعدیل P/E این نمادها را داشته باشیم. البته این تحلیل بدون در نظر گرفتن سود تسعیر است و اگر بانک مرکزی تکلیف بانکها را مشخص کند، شاید یک سود تسعیر هم به سود شرکت‌ها افزوده شود. لذا توصیه می‌شود در این فضای غیرمنطقی که بر بازار حکمفرما است، یکی از نمادهای خوب این گروه را زیر نظر داشته باشید.

* در گروه پالایشی فشار عرضه چندان بالا نیست چراکه اولا نفت مجددا روند صعودی گرفته و ثانیا با رشد کرک‌ اسپردها و اصلاح نرخ تسعیر ارز، بازار انتظار رشد سود شرکت‌ها در کوارتر دوم و سوم را دارد. در این گروه شبریز کمی حاشیه دارد اما شاید خرید در قیمت‌های 1.250 تومانی ریسک خاصی نداشته باشد. همچنین شتران به دلیل P/E خوب و افت جدی اخیر، یکی از گزینه‌های جذاب برای نوسان‌گیری و خرید در منفی‌های احتمالی خواهد بود.

* در گروه ساختمانی درخصوص کرمان بحث خواهیم کرد. سهمی که خیلی در حوزه ساخت و ساز فعالیت ندارد اما به هر جهت در این گروه طبقه‌بندی شده است. کرمان یکی از سهم‌های خوش‌نوسان اما بسیار پرریسک بازار (با دامنه نوسان 7 درصدی) است. این سهم محدوده 105 تومانی را به عنوان کف شناخت اما در رشد روزهای اخیر مقاومت 137 تومانی سد راه او شد. به نظر می‌رسد کرمان با کمی اصلاح تا قیمت‌های 118 – 120 تومانی عقبگرد داشته باشد اما پس از این اصلاح و کف‌سازی، رالی بسیار خوبی را در آغاز خواهد کرد.

* در گروه حمل و نقلی، چندین مرتبه درخصوص حفارس بحث شده است. سهمی که از قیمت‌های 125 تومان تا 165 تومان قد کشید و طی 2 – 3 روز کاری اخیر روند اصلاحی را در پیش گرفت. قبلا هم به این نکته اشاره شد که حفارس از نظر بنیادی حرف خاصی برای گفتن ندارد اما شاید جریان نقدینگی و روند تکنیکی بتواند عاملی برای یک نوسان مثبت در این سهم باشد. از این رو می‌توان حفارس را در قیمت‌های 145 تومانی با رعایت حد ضرر 125 تومانی و حد سود 205 تومانی زیر نظر داشت. ریسک به ریوارد این معامله حدود یک به 3 واحد است که نسبت جذابی است.

5) بررسی گزارش عملکرد ماهانه شرکت‌ها:

* در گروه خودرویی زنگ خطر کاهش تولید روشن شده و شرکت‌ها در مرداد ماه افت جدی در تولید را ثبت کرده‌اند. دلیل اصلی این موضوع انتظار برای دریافت مجوز افزایش نرخ فروش است که توسط انجمن تولیدکنندگان و مصرف‌کنندگان تائید شده و اکنون روی میز وزارت صمت و شورای رقابت است. گزارش ماهانه خودرو نشان می‌دهد که در مرداد 1402 موفق به فروش 8,353 میلیارد تومان محصول شده که نسبت به ماه گذشته کاهش 56 درصدی داشته است. لازم به توضیح است که میانگین فروش ماهانه شرکت تا پایان این ماه مبلغ 16,144 میلیارد تومان بوده که فروش این ماه نسبت به میانگین فروش ماهانه 48 درصد کمتر بوده است. مجموع فروش شرکت در سال مالی 1402 مبلغ 80,721 میلیارد تومان بوده است. همچنین گزارش ماهانه خودرو از نظر مقداری نشان می‌دهد که در مرداد 1402 موفق به فروش 27,989 عدد محصول شده که نسبت به ماه گذشته کاهش 52 درصدی داشته است.

* در سایپا هم وضعیت به همین شکل است و نارنجی‌پوشان جاده مخصوص هم افت تولید را در دستور کار داشتند. گزارش ماهانه خساپا نشان می‌دهد که در مرداد 1402 موفق به فروش 4,719 میلیارد تومان محصول شده که نسبت به ماه گذشته کاهش 38 درصدی داشته است. لازم به توضیح است که میانگین فروش ماهانه شرکت تا پایان این ماه مبلغ 5,833 میلیارد تومان بوده که فروش این ماه نسبت به میانگین فروش ماهانه 19 درصد کمتر بوده است. مجموع فروش شرکت در سال مالی 1402 مبلغ 29,165 میلیارد تومان بوده است. همچنین گزارش ماهانه خساپا از نظر مقداری نشان می‌دهد که در مرداد 1402 موفق به فروش 21,896 عدد محصول شده که نسبت به ماه گذشته کاهش 36 درصدی داشته است. نکته مهم اینکه عموما خودروسازان در شهریور ماه حدود یک تا دو هفته تعطیلات تابستانی دارند و لذا احتمالا گزارش شهریور خودروسازان هم چنگی به دل نزند و لذا باید در انتظار تعیین تکلیف قیمت‌ها توسط دولت و شورای رقابت بود.