پیش بینی وضعیت ارز

بورس24 : روند نوسان قیمت دلار و سکه در هفته گذشته با توقف قیمت دلار در کانال 49 هزار تومان تکرار شد و بهای سکه امامی نیز قدراتی برای جهش از مرز 28 میلیون تومان نداشت.

در بازارهای جهانی نیز بهای طلا با نوسان محدود به 1920 دلار رضایت داد. روند مذاکرات غیر رسمی ایران و آمریکا و نشست آتی سازمان ملل از جمله مواردی است که در کنار آزادسازی بخشی از دارایی‌ های ایرانی، بر بازار ارز تاثیرگذار خواهد بود.

چکیده‌ ای از اظهارات عبده تبریزی برای بازار ارز تا پایان بر تاثیرگذاری ادامه دار «سیاست» متکی است. 

بررسی هفتگی قیمت‌های بازار ارزهای عمده و اقلام سکه در هفته گذشته نشان داد که تاثیر آزادسازی دلارهای ایرانی از کره جنوبی و روند انتقال آن از کره به بانک‌های آلمای در سوئیس و دوباره انتقال آن به بانک‌های قطری، اگرچه با هدف مصرف برای کالاهای مصرفی و غیرتحریمی ایرانی در نظرگرفته شده اما حداقل تا به اینجای کار بخش قابل توجهی از انتطارات تورمی را کاهش داده و در حالی که عربستان و شورای همکاری خلیج فارس مشغول کار دیپلماتیک بر روی سوریه و عراق برای تثبیت جایگاه آنها در این شورا با نیم نگاهی به تثبیت وضعیت لبنان و همچنین ایجاد آرامش در یمن و جنوب عربستان هستند، ایران در این روزها به شدت راهبرد حضور 3 میلیونی خود را در ایام اربعین برای تقویت حضور منطقه‌ ای و بازوی عملیاتی در چانه‌ زنی‌ های مذاکراتی پیش می‌ برد.

توافق غیر رسمی و البته امضای شده که به قول امیر عبدالهیان سندی که امضا شده به طور مستقیم و غیر مستقیم برای تبادل زندانیان و آزادسازی اموال بین ایران و آمریکایی‌ ها است، اتفاقی است که دولت بایدن در آستانه انتخابات جدید ریاست جمهوری آمریکا ناگزیر از کنار آمدن آن با ایران بوده است.

باز شدن دوباره پای ترامپ به مبارزات انتخاباتی شرایط سال‌ 2020 را دوباره تکرار خواهد کرد به ویژه‌ اینکه دو اتفاق مهم در عرصه بین‌ المللی از جمله تداوم جنگ در اکراین و تقویت بلوک بریکس، چالش‌ های جدیدی در این مسیر هستند.

از این رو به نظر می‌ رسد شرایط منطقه‌ ای و بین‌ المللی برای اقتصاد ایران، فارغ از تورم مزمن سال 97 به بعد، با فرصت‌ های جدیدی روبرو است. 

در تازه‌ ترین اخبار و اظهار نظرها، کاهش سرعت غنی‌ سازی 60 درصدی اورانیوم در ایران، عامل مهمی در این مسیر ارزیابی شده است.

این روند در بحبوحه انتخابات اسفند ماه سال جاری، وارد فاز جدید از اظهار نظرهای صریح انتخاباتی نیز خواهد شد که البته سهم مردم از مشارکت در این دوره با سال‌ های قبل نیز به مراتب متفاوت‌ تر خواهد بود. 

اتفاق دیگری در منطقه افتتاح اولین بانک چینی در ریاض است که گسترش استفاده از یوآن چین را برای تداوم سیاست دلار زدایی از مبادلات جهانی، تقویت می‌ کند و نشان از فاصله گرفتن بیشتر اعراب منطقه از تمرکز بر دلار دارد. 

این هفته اعلام و تاکید وزیر اقتصاد بر محاسبه نرخ ارز مرکز مبادله ارز و طلا در نرخ خوراک پتروشیمی‌ ها، از سوی فعالان بازار سرمایه نیز با اقبال مواجه شد و به نظر می‌ رسد محاسبه قیمت دلار صرافی‌ ها در مرز 41 هزار تومان برای تسعیر ارز پتروشیمی‌ ها خبر خوشایندی بود که امکان افزایش جریان ورودی ارز به کشور را تقویت می‌ کند. 

در همین هفته جامعه صرافان به جای کانون صرافان ایرانیان اعلام وجود کرد و بانک مرکزی تمرکز بر صرافان قانونی را با انشای جدیدی آغاز کرد.

در این میان بانک مرکزی خبر داد که یک میلیون و 80 هزار نفر از زائران اربعین حسینی در سال جاری  ارز مورد نیاز خود را به صورت دینار از طریق ۶ بانک عامل تهیه کردند و بر این اساس به طور کلی میزان ارز اربعین توزیع شده در سال جاری 4 برابر سال گذشته بود. امسال به هر زائر اربعین، 200 هزار دینار عراق فروخته شد.

ماحصل آرام شدن بازار ارز و کند شدن تقاضای سفته بازی طی ماه‌های اخیر، البته به برخی تحرکات بانک مرکزی از راه اندازی مرکز مبادله ایران گرفته تا الزام به افتتاح حساب ارزی برای دریافت ارز و سیاست تثبیت اقتصادی نیز مربوط است.

در این میان تلاش این بانک برای کنترل مقداری ترازنامه بانک‌ ها و جلوگیری از خلق پول بیشتر و در نهایت کنترل نقدینگی و تورم، عامل غیر قابل انکاری است که باید نتیجه این اقدامات را همچنان در ماه‌ های آینده به ویژه از میانه پاییز تا اواخر سال و انتخابات مجلس به قضاوت نشست.

دکتر حسین عبده تبریزی در بخشی از گفت و گو با هفته‌ نامه تازه‌ های اقتصاد بانک مرکزی در این زمینه معتقد است:

«همیشه فشار برای افزایش نرخ ارز در حد رشد نقدینگی وجود دارد اما نظام جمهوری اسلامی در سال 1402 انتخابات مجلس را پیش رو دارد و طبیعتا علاقه‌ مند است که سال را با آرامش بگذراند.

جهش نرخ ارز به معنی افزایش ناگهانی قیمت همه کالاها و خدمات است و دولت در این سال به شدت می‌ خواهد که از آن اجتناب کند.

بنابراین دستور کار دولت در این زمینه روشن است. اگر دولت ارز فراوان داشت از همین حالا شروع به دفاع از قیمت اری ارز و حتی تلاش برای کاهش آن می‌ کرد. اما در حوزه ارز دست دولت خیلی باز نیست.

در عین حال تنگدستی ارزی دولت به این معنی نیست که در ماه‌ های پیش رو برای کنترل نرز ارز از همه توان خود و کشور استفاده نکند.

نرخ ارز در سال 1402 و به رغم رشد نقدینگی در حد سال گذشته، ممکن است در محدوده‌ ای پایین تر از نرخ تورم فعلی باقی بماند. بنابراین جهش قیمت ارز فعلا متصور نیست.

چهل و پنج سال است که قیمت ارز  به استثنای وقفه‌ های کوتاه سیر صعودی داشته. چرا که نقدینگی به دلایلی چون کسری عمده بودجه دولت، به دلیل بدهی‌ های عمده بانک‌ ها به بانک مرکزی یا در روزهای خوش صادرات نفت به دلیل فروش ارز زیاد دولت به بانک مرکزی، رشد دائمی داشته است.

امروز نیز سیاست‌ گذار در اندیشه کنترل متغیرهای پولی استتا از قیمت ارز مراقبت کند. کنترل همه آن ریشه‌ های بروز تورم و افزایش قیمت ارز، در اختیار سیاست‌ گذار پولی نیست.

نشانه‌ هایی از کاهش تنش‌ های بین‌ المللی از جمله جنگ اوکراین و حرکت به سمت برجام می تواند نرخ تورم را در ایران پایین بیاورد، امری که در اختبار بانک مرکزی نیست.

در شرایط فعلی با توجه به وضعیت روابط خارجی جاری ایران، موقعیت برجام و تحریم‌ ها، روشن است که متعیر  «سیاست» تاثیر اصلی  را بر قیمت ارز دارد.

محدود کردن ایران در دسترسی به ارزی که حاصب صادرات پر مشقت این روزهای کشور است، در کنار گرایش  عمده به خروج از سرمایه ار کشور، عامل عمده افزایش نرخ ارز شده است.

یعنی فقط متغیرهای پولی کم و بیش در اختیار بانک مرکزی نیستند که در شرایط امروز، تغییرات قیمت ارز را توضیح می‌ دهند. عمده آن، اقداماتی است که ارز کشور را در دسترس قرار دهد و گرایش به خروج سرمایه از ایران را آرام کند.»

اظهارات دکتر عبده در حالی است که با توجه به نرخ تورم 47 درصدی فعلی ایران در مقایسه با نرخ تورم تقریبا 4 درصدی آمریکا، قدعدتا انتظار می‌ رود حداقل 40 تا 43 درصد بر قیمت 48340 تومانی پایان اسفند 1401 ، به نرخ دلار پایان اسفند 1402 بیفزاید. اما در صورتی که سیاست‌ های بانک مرکزی بتواند سرعت رشد نقدینگی و تاثیرات مخرب کسری بودجه و همچنین انتطارات تورمی را در کنار سیاست خارجی فعال کاهش دهد،  بی شک شاهد ثبات ادامه دار قیمت ارز و بی انگیزگی برای سفته بازی در بازار سکه نیز خواهیم بود. 

در بازارهای جهانی 

قیمت طلا در بازارهای جهانی در این هفته به دلیل کاهش 13 هزار نفری تعداد متقاضیان استفاده از بیمه بیکاری در آمریکا، تحت فشار قرار گرفت و از مرز 1940 دلار تا 1920 دلار اصلاح شد.

جدول نرخ‌ های بسته شده مختلف ارز در هفته منتهی به16 شهریور ماه 1402 (تومان)

نرخ اسکناس دلار و ارزهای عمده

نرخ ارز صرافی‌ بانک‌ ها (10 صبح)  (تومان)

نرخ فروش سکه و اونس  (میلیون تومان)