شروع دوران طولانی نرخ های پایین رشد و تورم بالا!

بورس24 : امروز نوسان قیمت فلزات پایه و نفت اندک بوده و شاهد افت قیمت ها هستیم. قیمت نفت برنت در محدوده 82 دلار قرار دارد و قیمت مس 8400 دلار در هر تن است. تحلیلگران معتقدند سرمایه گذاران هم سردرگم هستند و هم نگران زیرا از یک سو مسیر حرکت بانک های مرکزی در سال جدید میلادی مشخص نیست و از سوی دیگر افزایش مکرر نرخ های بهره ریسک رکود را بالا برده است. با آنکه درباره شدت و مدت رکود احتمالی در اقتصادهای بزرگ توسعه یافته قطعیت وجود ندارد اما همه می دانند که اقتصاد جهان یک دوران ضعف را پیش رو دارد.

بحث درباره رکود در اقتصادهای توسعه یافته در سال جدید میلادی یک بحث جدی است و یک علت کاهش شاخص های مالی در اقتصادهای یاد شده نگرانی‌ها درباره ضعف شدید فعالیت‌های اقتصادی در ماه های آینده است. از سوی دیگر سرمایه گذاران مشغول ارزیابی شرایط هستند و هر داده ای که ریسک بالای رکود را نشان دهد سبب نگرانی عمیق تر سرمایه‌گذاران خواهد شد. برخی اقتصاددان ها معتقدند کودی بلندمدت یعنی بیش از دو فصل در اقتصادهای توسعه یافته رخ خواهد داد و برخی می گویند برای یک دهه نرخ های رشد در اقتصادهای بزرگ بسیار پایین خواهد بود.

سه ریسک اصلی

انواع ریسک اقتصادهای مختلف را تهدید می کنند: سال جاری حمله روسیه به اوکراین و اثرات آن بر بازارهای جهان، تدابیر سختگیرانه دولت چین برای مهار کرونا و بحران در بخش ساخت و ساز این کشور در کنار تغییر مسیر بانک‌های مرکزی یعنی افزایش مکرر و بزرگ نرخ‌های بهره سه عامل بسیار مهمی بوده‌اند که اثرات بزرگ و اقتصاد جهان داشته و خواهد داشت.

دیدگاه صندوق بین المللی پول

صندوق بین‌المللی پول اکنون معتقد است اقتصاد جهان سال جاری میلادی 3.2 درصد و سال‌های آینده 2.7 درصد رشد خواهد کرد. سال پیش این رقم ۶ درصد بود. نرخ پایین رشد اثراتی دارد که مصرف کنندگان، شرکت ها و سرمایه گذاران در تمامی اقتصادها آن اثرات را احساس خواهند کرد. به باور صندوق بین‌المللی پول، نرخ تورم جهان که سال پیش 4.7 درصد بود امسال 8.8 درصد است و سال آینده به 6.5 درصد کاهش پیدا خواهد کرد. سال ۲۰۲۴ نرخ تورم جهان 4.1 درصد پیش بینی شده است. به این ترتیب نرخ تورم برای مدتی نسبتا طولانی بالاتر از نرخ هدف بسیاری از بانک‌های مرکزی باقی خواهد ماند.

عامل ابهام آفرین

وضعیت اقتصاد چین در سال جدید میلادی یک موضوع مبهم است. دولت چین تدابیری برای مهار کرونا اتخاذ کرده بود که اخیراً آنها را لغو کرده است اما تعداد مبتلایان به ویروس کرونا به شدت در حال افزایش است و برای مدتی طولانی میزان ابتلا بالا خواهد بود. این یعنی اقتصاد لطماتی خواهد خورد. دولت چین قصد دارد از اقتصاد حمایت کند. برآیند اثرات شیوع کرونا و حمایت های دولت مشخص خواهد کرد دومین اقتصاد بزرگ جهان و بزرگ ترین مصرف کننده اکثر مواد خام در چه وضعیتی قرار خواهد گرفت.

بازگشایی کامل اقتصاد چین یک تحول مثبت است اما اگر ابتلا به کرونا مشکل‌ساز شود سال آینده نرخ رشد اقتصاد این کشور بالا نخواهد بود. اکثر تحلیلگران معتقدند سال جدید میلادی نرخ رشد اقتصاد چین بالاتر از امسال و بسیار پایین تر از قبل از همه گیری کرونا خواهد بود. در اکثر اقتصادهای توسعه یافته نیز وضعیت به همین شکل خواهد بود.

پیش بینی تحلیلگران این است که در یک دهه آینده متوسط نرخ رشد اقتصادهای توسعه یافته یک درصد است و برای سال‌های متمادی نرخ‌های تورم در این کشورها بالا باقی خواهد ماند. این وضعیت حاصل سیاست‌های حمایتی عظیمی است که در دوران همه گیری کرونا اجرا شد و زمینه رشد شدید نرخ تورم را فراهم کرد. حالا بانک‌های مرکزی مجبورند برای مهار تورم نرخ های بهره را بسیار بالا ببرند. اما یک نکته بسیار مثبت این است که در هیچیک از سناریوهای گوناگون درباره آینده، بحران پیش بینی نشده است.

البته این سناریوها بر این مبنا مطرح شده اند که تنش های ژئوپولیتیک یا تحولات سیاسی بزرگ رخ نخواهد داد. سال جدید میلادی تبعات جنگ روسیه علیه اوکراین همچنان بر بازارها اثر خواهد گذاشت. گفته می شود دو طرف آتش بس را خواهند پذیرفت اما تحریم های غرب علیه روسیه و تنش هایی که پدید آمده ادامه پیدا خواهد کرد. این جنگ و اثرات آن بر بازارها بویژه بازار انرژی پایدار خواهد بود.

در زیر نمودار تغییرات قیمت هر تن مس در دوازده ماه اخیر نشان داده شده است: