از صندوق های سرمایه گذاری بیشتر بدانیم

التهابات روی داده در بازار سرمایه در نیمه دوم سال 99 و یک ماه و نیم سپری شده از سال جاری و ریزش گسترده قیمت سهام بسیاری از شرکت ها و همچنین رکود سنگین حاکم بر بازار موجبات سردرگمی بسیاری از سرمایه گذاران در بورس به ویژه افراد تازه وارد را فراهم ساخته است. از سوی دیگر تحولات پیش روی بازار نظیر مذاکرات در خصوص احیاء برجام، انتخابات ریاست جمهوری و همچنین رویکرد رییس جمهور و تیم اقتصادی وی بر بازار سرمایه همگی از موضوعاتی هستند که چشم اندازی بسیار مبهم از آینده بازار برای سرمایه گذاران ترسیم کرده اند. با این وجود، ریسک سرمایه گذاری در سهام (به ویژه برای سرمایه گذاران با سطح ریسک پذیری پایین) بالاست. نسخه تجویز شده در چنین شرایطی براساس تئوری های مالی و همچنین توصیه بزرگان و با تجربه های بازار، استفاده از ابزار کارآمدی به نام صندوق های سرمایه گذاری با درآمد ثابت است.

صندوق های سرمایه گذاری با درآمد ثابت گونه ای از صندوق های سرمایه گذاری هستند که بر اساس دستور العمل های صادر شده از سوی اداره نظارت بر نهادهای مالی سازمان بورس و اوراق بهادار، می بایست بخش عمده دارایی های تحت مدیریت خود را در اوراق بهادار با درآمد ثابت تخصیص دهند. مکانیسم عملکرد این صندوق ها به گونه ای است که به صورت معمول نرخ بازدهی سالیانه آنها بدون نوسان قابل توجه و چند درصد بالاتر از سود سالانه سپرده بانکی است.

بخش قابل توجهی از دارایی های صندوق های با درآمد ثابت به سپرده های بانکی اختصاص می یابد. با توجه به بالا بودن رقم سپرده بانکی صندوق های درآمد ثابت در بانک ها، عموما تعیین نرخ سود اختصاص یافته به این سپرده ها بالاتر از نرخ سود اعطایی به مشتریان عادی بوده و از طریق مذاکره تعیین می گردد. همچنین بخش قابل توجه دیگری از دارایی های تحت مدیریت صندوق های سرمایه گذاری با درآمد ثابت به اوراق بهادار با درآمد ثابت اختصاص می یاید که به صورت معمول از طریق پایش مداوم نرخ بازدهی اوراق درآمد ثابت موجود در بازار (همچون اسناد خزانه، اوراق مشارکت، مرابحه، اجاره، استصناع و ...) از سوی کارشناسان حرفه ای مدیریت صندوق معامله می شوند. با وجود ویژگی های ذکر شده و همچنین استناد به آمار می توان گفت میانگین بازدهی سالانه صندوق های با درآمد ثابت از سود سپرده های بانکی و همچنین میانگین بازدهی اوراق با درآمد ثابت بالاتر بوده و لذا سرمایه گذاری در این صندوق ها بهترین گزینه سرمایه گذاری در زمان های ریزش و یا رکود بازار (همچون شرایط حال حاضر) به شمار می رود.

در حال حاضر 80 صندوق سرمایه گذاری درآمد ثابت دارای مجوز در بازار سرمایه فعالیت دارد که ارزش دارایی تحت مدیریت آن ها به 331 هزار میلیارد تومان بالغ می گردد. یکی از این صندوق ها، صندوق قابل معامله (ETF) افرا نماد پایدار با نماد "افران" است. افران عمری بیش از یک سال دارد و شرکت مشاور سرمایه گذاری ترنج(مدبران هما) آن را مدیریت می کند. این صندوق از جمله صندوق هایی است که در دروه فعالیت خود تقسیم سود نداشته و بازدهی آن صرفا از طریق افزایش ارزش هر واحد حاصل می شود. این موضوع بدین معنی ست که به علت وجود سود مرکب، بهره سهم از حالتی که سود ماهانه پرداختی داشته باشید، بیشتر خواهد شد. میزان دارایی های صندوق در ماه های اخیر با استقبال گسترده سرمایه گذاران، به شدت افزایش یافته به گونه ای که در چند ماه اخیر دارایی تحت مدیریت این صندوق تقریبا چهار برابر شده به حدود 640 میلیارد تومان رسیده که دلیل اصلی این موضوع را می توان در عملکرد مناسب و اعطای بازدهی مناسب به دارندگان واحد های سرمایه گذاری جست و جو کرد.

بررسی ها نشان می دهد بازدهی صندوق افران در چه در دوره های کوتاه مدت و چه در دوره های میان مدت و بلندمدت از بازدهی میانگین صندوق های درآمد ثابت بالاتر بوده است. بازدهی صندوق در یک سال اخیر 25.83 درصد بوده که دو درصد از میانگین بازدهی دیگر صندوق های درآمد ثابت، حدود شش درصد از اوراق درآمد ثابت و حدود 8 درصد از سود سپرده بانکی بیشتر بوده است. همچنین این صندوق در بازه شش ماهه رتبه اول را در میان صندوق‌های درآمد ثابت قابل معامله کسب کرده است.

یکی دیگر از مزیت های قابل توجه صندوق سرمایه گذاری با درآمد ثابت افرا نماد پایدار قابلیت نقدشوندگی بالای آن است. به طور معمول صندوق های سرمایه گذاری قابل معامله به دلیل وجود مواردی همچون تسویه یک روزه، یکی از نقد شونده ترین دارایی ها در بازار سرمایه هستند. علاوه بر این، مدیریت معاملات و نحوه بازارگردانی در افران باعث شده تا این صندوق در مقایسه با صندوق های هم گروه خود از قابلیت نقدشوندگی بسیار بالاتری برخوردار باشد. میانگین حجم معاملات روزانه افران در یک ماه گذشته 15.8 میلیون واحد بوده است. این موضوع به معنای آن است که با طور میانگین حدود 3 درصد از کل واحدهای صندوق مورد معامله قرار می گیرد؛ این در حالی است که این عدد در دیگر صندوق های درآمد ثابت بزرگ و مطرح بازار زیر یک درصد است.

مرور موارد گفته شده در بندهای پیشین به معنای مزیت بالای رقابتی صدوق سرمایه گذاری افرا پایدار نسبت به دیگر گزینه های سرمایه گذاری و حتی دیگر صندوق های هم گروه برای حفظ ارزش سرمایه و کسب بازده است.