سهم هایی که فروختنی نیستند و بازار درباره آن ها اشتباه می کند...

بورس24 : بازار سرمایه در سال 99 متفاوت ترین سال دوره حیات خود از زمان تاسیس بورس در دهه 40 را سپری نمود. تمرکز دولت برای تامین مالی به بازار سرمایه، آزاد سازی سهام عدالت و ورود گسترده سهامداران جدید الورود باعث شد تا گاه تحولات بورس به سرخط مهم ترین اخبار کشور تبدیل گردد.

رشد سنگین شاخص در 5 ماهه نخست سال باعث شد تا دولت و بسیاری از مردم بازار سرمایه را مهم ترین منبع درآمدی خود تلقی نمایند. اما ریزش گسترده شاخص در ماه های اخیر موجب شد تا بسیاری این آروزها را بر باد رفته دیده و پرونده سرمایه گذاری و کسب درآمد از بورس را برای همیشه بایگانی کنند.

در بررسی علل شرایط کنونی بازار، هر چند نمی توان دخالت های دولت را نادیده گرفت اما می بایست دلیل اصلی را در رفتارهای هیجانی سهامداران و توقع کسب بازدهی های بسیار سنگین در کوتاه مدت (بدون توجه به ریسک های موجود) جست و جو کرد؛ به گونه ای که بسیاری از سرمایه گذاران (عموما تازه وارد) هیچ گونه تمایزی بین سهام شرکت های بنیادین و غیر بنیادین قائل نیستند. حال آن که متغیرهای تاثیر گذار بر این شرکت ها در ماه های اخیر در جهت رشد سودآوری و افزایش ارزش ذاتی سهام آن ها در تغییر بوده است. با این وجود، ریزش سنگین و شدید شاخص و بروز رفتارهای هیجانی باعث شده تا بسیاری (حتی حقوقی ها و بزرگان بازار) چشم خود را بر این واقعیات ببندند.

در جدول زیر فهرستی از مهم ترین متغیرهای تاثیرگذار بر ارزش ذاتی سهام بزرگ بازار و پیش بینی محافظه کارانه قیمت هر یک در سال 1400 با توجه به شرایط کنونی اقتصاد کشور و جهان تهیه شده است.

بر اساس مفروضات فوق در جدول زیر ارزش ذاتی 47 سهام بزرگ، تاثیر گذار و بنیادین بازار ارزش گذاری شده و بر اساس نسبت p/e طبقه بندی شده اند. بر اساس این جدول، در حال حاضر بسیاری از سهام بنیادین بازار حتی با نسبت های p/e کمتر از 4 واحد معامله می شوند که چنین نسبت هایی در سال های اخیر کمتر در بازار سرمایه دیده شده است؛ موضوعی که وجود هیجانات در بازار سرمایه در مقطع کنونی را تایید می کند.

با این وجود، بر اساس اصول علم مالی، تاریخچه تحولات بازار و تجربه بزرگان بازار، رفتارهای هیجانی نمی تواند در طولانی مدت حاکم باشد و در میان مدت رفتار عقلایی سرمایه گذاران مسیر و سرنوشت بازار را مشخص خواهد کرد. با این تفاسیر با داشتن دید میان مدت و بلندمدت رفتارهای هیجانی در بازار کم اثر شده و بازار راه خود را طی خواهد کرد. با توجه به توضیحات داده شده در بندهای نخست در خصوص رفتار ذاتی بازار و همچنین نسبت های جاری، فروش های اخیر در بسیاری از سهام شرکت ها (به ویژه سهام شرکت های بنیادی) به دور از دایره منطق به نظر می رسد. در نقطه مقابل، با استفاده از عینک دوراندیشی و توجه به اصل «حرکت سهام شرکت ها به سوی ارزش ذاتی در میان مدت و بلند مدت»، می توان به شرایط کنونی بازار به دید یک فرصت ایده آل برای یک سرمایه گذاری مطمئن و مناسب نگریست.