آسیب شناسی بازارهای مالی؛ همه منتظر هستند!

بورس24 : در دو هفته گذشته شاخص های مالی در بورس های بزرگ آسیا، اروپا و آمریکا عموماً کاهش یافته اند البته وضعیت بازارهای مالی آسیا بهتر بوده است. در اروپا و ایالات متحده، عوامل اختصاصی و مشترک سبب کاهش ریسک پذیری سرمایه گذاران شده و به نظر می رسد مهم ترین دلیل ضعف بازارهای مالی، نگرانی درباره افق وضعیت اقتصاد جهان تحت تاثیر شدت یافتن بحران کروناست. در واقع درباره تاب آوری روند بهبود در برابر موج جدید همه گیری تردیدهای عمیق وجود دارد.

روز گذشته معاون رئیس بانک مرکزی آمریکا گفت اقتصاد آمریکا در چاه عمیق بیکاری و ضعف تقاضا سقوط کرده است. او خواستار اجرای برنامه‌های جدید حمایتی شد و اعلام کرد سیاست‌گذاران تا وقتی نرخ تورم به ۲ درصد نرسد حتی به بالا بردن نرخ های بهره فکر نخواهد کرد. تعدادی دیگری از مقامات بانک مرکزی نیز چنین نظری دارند و معتقدند صرف نظر از راهی که تاکنون طی شده است اقتصاد آمریکا همچنان در یک چاه عمیق قرار دارد.

تغییرات منفی در بورس آمریکا مستقیماً بر بورس های آسیایی و اروپایی اثر می گذارد. امروز در بورس های بزرگ این دو منطقه شاخص ها کاهش یافتند. شاخص ام اس سی آی بیشترین کاهش هفتگی را از ماه مارس داشته و بیش از ۴ درصد پایین آمده است.

یکی از موضوع های مهم که طی چند هفته اخیر مطرح بوده این است که به نظر می رسد فعالان بازار و تحلیل‌گران بیش از حد نسبت به بهبود اوضاع خوشبین بوده اند. در ماه های گذشته، اقتصاد آمریکا بازگشایی شده و به شکل طبیعی، بر فعالیت کسب و کارها افزوده شده اما مسیر بهبود اوضاع اقتصادی به هیچ وجه هموار نیست در نتیجه تصمیم هایی که با پیش بینی روند سریع بهبود اوضاع گرفته شده منطقی نبوده است.

یکی از این تصمیم ها، سرمایه گذاری روی سهام در قیمت های بالا بوده است. از پیش بسیاری از کارشناسان هشدار داده بودند که رشد شاخص‌های بورس بیش از حد سریع و بزرگ بوده و با واقعیت های اقتصاد سازگار نیست. امیدواری به بهبود مستمر و سریع شرایط سبب شد سرمایه‌گذاران حتی در قیمت‌های بالا به خرید سهام اقدام کنند. حالا که درباره تصویب برنامه‌های حمایت جدید از سوی کنگره تردیدهای عمیق پدید آمده و همه‌گیری کرونا شدت یافته، امیدها در حال از بین رفتن است و نتیجه منطقی این امر، کاهش شاخص های مالی است.

چند ماه پیش، رشد شاخص های مالی یک روند پایدار محسوب می‌شد اما به تدریج ثابت شد که شرایط آنطور که تصور می‌شد خوب نیست به ویژه در بازار کار شاهد ضعف هستیم و آینده اصلا مشخص نیست. روز گذشته گزارش های مربوط به وضعیت بخش های خدمات و تولیدی کارخانه ای اروپا و آمریکا مربوط به ماه جاری میلادی منتشر شد و محتوای آنها مثبت نبود. عواملی نظیر شدت پیدا کردن مجدد شروع کرونا، ضعف در برخی شاخص های اقتصادی و تنش های سیاسی سبب شده سرمایه گذاران ترجیح دهند صرفاً به ارزیابی شرایط بپردازند و اقدامی در حوزه سرمایه‌گذاری انجام ندهند.

از سوی دیگر عده ای به دنبال نقد کردن دارایی‌های خود در بورس هستند. گزارش ها حاکی است اوضاع اقتصادی تا رسیدن به شرایط مطلوب و عادی فاصله ای طولانی دارد. مقامات بانک مرکزی در روزهای اخیر خواستار اجرای برنامه‌های فراگیر حمایتی از سوی دولت شده‌اند اما احتمال آن که چنین برنامه هایی اجرا شود کم است به ویژه پیش بینی شده تا ماه ژانویه دومین بسته حمایتی به تصویب نخواهد رسید.

اختلافات بین دموکرات‌ها و دولت از پیشرفت مذاکرات بر سر تصویب برنامه جدید حمایتی جلوگیری کرده است. در این شرایط طبیعی است که فشار قابل ملاحظه‌ای بر بازارهای مالی وجود دارد و سرمایه‌گذاران یا هیچ اقدامی انجام نمی‌دهند یا به فروش سهام اقدام می کنند. البته هنوز هم عده‌ای از کارشناسان می‌گویند اصلاح شاخص‌ها به پایان خود نزدیک شده و رونق سر گرفته خواهد شد. این احتمال وجود دارد که پس از یک دوره اصلاح، شاخص ها بار دیگر رشد کنند.

در اروپا موج جدید همه گیری کرونا سبب شده در تعدادی از کشورها محدودیت هایی برای برخی فعالیت های اقتصادی در نظر گرفته شود. اتحادیه اروپا برای کمک به اقتصاد تدابیری اتخاذ کرده اما اگر موج جدید همه گیری شدید باشد به حمایت های بیشتر نیاز است. و این پرسش مهم مطرح است که آیا امکان اجرای برنامه های جدید حمایتی وجود دارد یا نه.

امروز گزارش وزارت کار آمریکا در باره وضعیت بازار کار این کشور در هفته گذشته منتشر شد. تعداد متقاضیان جدید بیمه بیکاری افزایش یافته و این یک دلیل دیگر برای وجود ضعف در بازار کار است.

در زیر نمودار تغییرات شاخص متوسط صنعتی داوجونز در بورس آمریکا در شش ماه اخیر نشان داده شده است: