شفاف ترین بازار معاملاتی ملک در بورس کالا اعلام موجودیت کرد

بورس24 : عرضه ملک در بازار مسکن خبری است که این روزها شنیده می شود. فروش اموال مازاد بانک ها و نهادهای دولتی همواره مبحثی بوده که از سوی ارکان نظام جمهوری اسلامی تاکید شده و بانک داری به جای بنگاه داری بانک ها بارها و بارها بر آن تاکید شده است. امکان عرضه ملک در بورس کالای ایران می تواند روند این واگذاری ها را تسریع و به شفافیت هر چه بیشتر آن کمک کند. با جواد فلاح مدیر مطالعات اقتصادی و سنجش ریسک بورس کالای ایران صحبت کرده ایم که در ادامه می خوانید:

جواد فلاح مدیر مطالعات اقتصادی و سنجش ریسک بورس کالای ایران در گفت وگو با خبرنگار بورس24 در خصوص عرضه ملک در بورس مسکن گفت: پیرو جلساتی که با مسئولین وزارت راه و شهرسازی داشتیم و اراده ای که در این وزارت خانه برای بحث شفاف سازی فروش اموال مازاد دولت بود جلسات متعددی را برگزار کرده و قرار شد که برای گام نخست، وزارت راه و شهرسازی املاک و زمین های مازاد شرکت عمران شهرهای جدید که یکی از مهم ترین زیرمجموعه های این وزارت خانه است را از طریق تابلو بورس کالای ایران عرضه کنند. بر اساس قانون توسعه ابزارها و نهادهای مالی جدید اگر بنگاه های دولتی اموال مازاد و غیر منقول خود را در بورس عرضه کنند از شمول تشریفات مزایده و مناقصه معاف می شوند و از سوی دیگر این قانون راه را برای این که دولتی ها بتوانند اموال غیر منقول خود را در بورس عرضه کنند هموار خواهد کرد.

او در ادامه با اشاره به بندهای سیاست های کلی اقتصاد مقاومتی که از سوی مقام معظم رهبری ابلاغ شده است ، افزود: بند19 این سیاست ها بر ایجاد بسترهای شفاف سازی اقتصادی و جلوگیری از زمینه های بروز رانت و فساد در اقتصاد تاکید دارد. عرضه ملک در بورس کالای ایران امکان دسترسی تمام مردم ایران را به تابلو این بورس ایجاد کرده و مردم می توانند در فرآیند فروش و معامله نظارت داشته باشند. در همین راستا نیز اموال دولتی در یک چارچوب شفاف و مبتنی بر نظام عرضه و تقاضا واگذار می شود. در حال حاضر علاوه بر شرکت عمران شهرهای جدید، پردیس نیز پیش قدم شده و یک عرضه را روز چهارشنبه هفته جاری که یک واحد تجاری است در بورس کالا خواهیم داشت. علاوه بر این ها از سوی وزارت جهاد کشاورزی، بانک اقتصاد نوین، بانک صادرات و شهر جدید عمران هشتگرد درخواست هایی را برای عرضه املاک و زمین هایشان داشته ایم که البته برخی از این ها مرحله پذیرش را هم طی کرده اند.

جواد فلاح با بیان این که بانک اقتصاد نوین به مرحله عرضه رسیده است ، افزود: در روزهای آینده اطلاعیه عرضه آن منتشر خواهد شد. در حقیقت معتقد هستم که عرضه ملک در بورس کالای ایران مسیر جدیدی است تا بتوانیم با عبور از آن معاملات اموال غیرمنقول نهادهای عمومی و بانک ها را در یک بستر متشکل انجام دهیم. به طور قطع در تسهیل گردش اطلاعات و کاهش هزینه های جست و جو که بخشی از هزینه مبادلات است تاثیرگذار خواهد بود. چنانچه در آینده این بازار به یک مکان مرجع برای معامله اموال غیر منقول بخش های عمومی و بانک ها تبدیل شود دیگر نیازی نیست که مردم برای خرید روزنامه های مختلف و اطلاعیه های گوناگون را در بخش های مختلف جست وجو کنند. این بازار در بورس کالا خواهد بود و می توانند به راحتی به اطلاعات این بازار دسترسی داشته باشد.

مدیر مطالعات اقتصادی و سنجش ریسک بورس کالا ایران همچنین گفت: علاوه بر این تلاش کردیم اطلاعاتی که در بورس کالا در خصوص ملکی منتشر می شود بسیار بیشتر و بهتر از آگهی های مزایده باشد. این اطلاعات شامل اطلاعات ملک مذکور، گزارش رسمی کارشناس دادگستری، مبایعه نامه ای که قرار است پس از معامله طرفین امضا کنند و تصاویری از آن ملک به صورت کاملا شفاف می شود. البته امکان بازدید هم وجود دارد. سپس با تودیع سه درصد تضمین در بورس که می تواند به صورت نقدی و یا ضمانت نامه بانکی باشد، از طریق شرکت های کارگزاری عضو بورس کالا اقدام به ثبت سفارش خرید برای این املاک کنند.

او با اعلام این که طبق مصوبه هیات مدیره بورس کالای ایران کارمزد پذیرش تا اطلاع ثانوی معاف شده است افزود: عملا شرکت ها برای پذیرش هزینه ای متقبل نخواهند شد. در حقیقت چنانچه معامله انجام شد کارمزد معامله را پرداخت می کنند در غیر این صورت کارمزدی پرداخت نخواهند کرد. کارکرد بازاری که توضیح داده شد کمک به ارتقاء شفافیت در عرضه اموال غیر منقول نهادهای عمومی است. اما در کنار این بازار به دنبال راه اندازی اوراق سلف موازی استاندارد مسکن نیز هستیم. امیدنامه انتشار این اوراق را با همکاری بورس کالا تدوین کرده و به سازمان بورس اوراق بهادار پیشنهاد کرده ایم. چنانچه این طرح تصویب شود اوراق منتشر خواهد شد. البته با سایر نهادهای دیگری هم در حال مذاکره هستیم که از این ابزار استفاده کنند.

جواد فلاح در رابطه با کارکرد این اوراق گفت: کارکرد این ابزار تامین مالی برای ساخت مسکن است. شخص سازنده می تواند همانند پیش فروشی که در بازار مسکن صورت می گیرد از این طریق تامین مالی کند. اما شاهدیم که گاها سازنده گان به تعهدات خود عمل نمی کنند و خریدار باید ماه ها به دنبال این باشد که واحد ساخته شده را از سازنده تحویل بگیرد. در همین راستا مجلس شورای اسلامی نیز قانونی را به تصویب رساند اما هیچ گاه آن قانون اعمال نشد. در واقع آن قانون هم نتوانست به پیش خریدارها کمک کند تا در صورت رعایت نشدن تعهدات از سوی سازنده احقاق حقوق کنند. هدف ما این است که در بورس این ساز و کار را ایجاد و تضمین تعهدات طرفین معامله را در بستر بازار سرمایه انجام دهیم.

مدیر مطالعات اقتصادی و سنجش ریسک بورس کالای ایران در ادامه بیان کرد: در این روش شخص سازنده به اتاق پایاپای بورس مراجعه کرده و تعهداتی را قبول و تضامینی را تودیع می کند تا چنانچه در سررسید نتوانست تعهدات خود را ایفا کند بتوانیم از این تضامین پرداخت هزینه به پیش خریدارها کنیم. همچنین ارزش افزوده دیگری که این اوراق ایجاد خواهند کرد این است که به جای خریداری یک واحد کامل این امکان فراهم می شود که افراد به صورت متر مربعی مسکنی را خریداری کنند. در سررسید اوراق افرادی که کمتر از یک واحد خریداری کرده اند این امکان برایشان به وجود می آید تا اوراق را در بازار ثانویه به فروش برسانند یا این که در زمان سررسید چنانچه پیش فروشنده این امتیاز را به خریدار داده باشد در زمان سررسید بر اساس قیمت روز واحدها را خریداری کند. از سویی می توانند واحدهای باقی مانده را در بازار فرعی به فروش برسانند.

جواد فلاح در پایان اذعان کرد: با استفاده از این ابزار می توان سرمایه های خرد مردم را تجمیع و در اختیار تولید مسکن قرار داد. در حقیقت ابزاری برای پوشش ریسک قیمت ها در بازار مسکن است. همچنین این امکان فراهم می شود تا افراد بتوانند در طول دوره ساخت به متر مربع های خریداری شده خود اضافه کنند.