چند گمانه زنی درباره عملکرد بازارها در ماه های آینده

بورس24 : فردا آخرین روز نیمه نخست سال جاری میلادی است و شش ماه اخیر یکی از بحرانی ترین دوره ها در چند دهه اخیر در اقتصاد جهان بوده است. مهمترین عامل سقوط شاخص ها در سه ماهه نخست سال جاری میلادی، شیوع ویروس کرونا بود که سبب شد دولت ها برای مهار آن فعالیت های اقتصادی را تعطیل کنند و بدین شکل اقتصاد جهان وارد رکودی عمیق شده است.

در سه ماهه کنونی تحت تاثیر تدابیر حمایتی مالی و پولی و نیز امیدواری به بهتر شدن شرایط، شاخص های مالی رشد کرده اند اما هنوز سقوط سه ماهه نخست جبران شده است. حال در آستانه شروع نیمه دوم سال، پرسش‌های متعدد درباره آنچه طی ماه‌های آینده رخ خواهد داد مطرح است و سرمایه گذاران تلاش می کنند پاسخ آنها را بیابند.

ابتدای سال حصول توافق تجاری بین چین و آمریکا سبب شد درباره رفع تنش های تجاری بین دو کشور امیدواری پدید آید در نتیجه عملکرد بازارهای مالی بسیار خوب بود و شاخص ها به ارقام بی سابقه رسیدند. در حال حاضر دولت ها و بانک های مرکزی به ویژه در ایالات متحده مشغول اجرای برنامه های عظیم حمایتی هستند که طبق برخی تخمین‌ها ارزش آن به بیش از ۱۱ هزار میلیارد دلار می رسد. از سوی دیگر فعالیت‌های اقتصادی در بسیاری از کشورها از جمله آمریکا از سر گرفته شده و این عامل نیز از رونق بازارهای مالی حمایت می‌کند.

اما برای پیش بینی آنچه در ماه های آینده رخ خواهد داد باید به چند واقعیت توجه کرد. نخستین مورد این است که عمق خسارت‌های وارد شده به اقتصاد جهان نسبت به آنچه تصور می شد بیشتر است. صندوق بین‌المللی پول در گزارش جدید خود نسبت به این واقعیت هشدار داده و رقم های پیش بینی خود از میزان کاهش تولید ناخالص داخلی اقتصادهای بزرگ و جهان را بالا برده است. بعید نیست در هفته‌های آینده گزارش‌های منفی تر درباره آنچه رخ داده و پیش‌بینی‌های نگران کننده تر درباره آینده منتشر شود. به این ترتیب به نظر می رسد برنامه های حمایتی که تاکنون برای کمک به رونق اقتصاد جهان در نظر گرفته شده کافی نیست و ضروری است در آمریکا و دیگر کشورها اقدامات جدید برای این منظور انجام شود.

دومین موضوع مهم، افزایش سریع تعداد مبتلایان جدید به کرونا در آمریکا و چند کشور دیگر است. در ایالات متحده در چندین مورد این تعداد به ارقام بی سابقه رسیده و چند ایالت روند بازگشایی اقتصاد را متوقف کرده اند. مهمترین اثر این تحول، به تعویق افتادن بهبود شرایط است. قبلا برخی تحلیلگران و بسیاری از سرمایه‌گذاران معتقد بودند شرایط به سرعت خوب خواهد شد اما حالا احتمال تحقق این پیش بینی بسیار کم است. به همین دلیل طی دو هفته اخیر شاخص های مالی در بورس آمریکا و چند بورس بزرگ دیگر کاهش یافته اند. اگر این روند شیوع سریع ادامه یابد از میزان فعالیت‌های اقتصادی کاسته خواهد شد و بدین شکل رکود عمیق تر می شود.

از سوی دیگر در پاییز به احتمال بسیار زیاد، موج جدید همه گیری ویروس کرونا شروع خواهد شد در نتیجه با توجه به آنچه بیان شد بعید است در نیمه دوم سال جاری تحولی مثبت در بازارها رخ خواهد داد. برخی تحلیلگران معتقدند پایان سال جاری میلادی رقم شاخص های مالی با اکنون تفاوتی نخواهد داشت و سال آینده همزمان با استفاده از واکسن ساخته شده برای کرونا، به تدریج شاخص ها رشد خواهند کرد.

از سوی دیگر راه پیش روی بازار‌ها راهی پر فراز و نشیب است. نه تنها وضعیت شیوع و مهار ویروس کرونا مشخص نیست بلکه در ماه نوامبر انتخابات ریاست جمهوری آمریکا برگزار خواهد شد. در حال حاضر جو بایدن در نظرسنجی ها از ترامپ جلوتر است و برخی استراتژیست ها معتقدند اگر دموکرات‌ها درست عمل کنند نامزد آنها در کاخ سفید مستقر خواهد شد. البته بازارها تنها پس از تابستان به تحولات مربوط به انتخابات ریاست جمهوری واکنش نشان خواهند داد.

نکته دیگر این است که هنوز مشخص نیست بایدن در صورت پیروزی در انتخابات چه برنامه‌هایی برای اقتصاد دارد. به احتمال زیاد او بخشی از معافیت های مالیاتی در دوران ترامپ را لغو خواهد کرد و این به زیان بورس خواهد بود. نوسان شاخص های مالی در هر دو محدوده مثبت و منفی عمدتا به وضعیت شیوع ویروس کرونا وابسته خواهد بود و تا وقتی واکسنی برای این ویروس ساخته نشود بعید است بتوان آن را مهار کرد. بنابراین در چند ماه آینده سایه بحران کرونا همچنان بر بازارها خواهد بود.

در زیر نمودار تغییرات شاخص متوسط صنعتی داوجونز در بورس آمریکا نشان داده شده است: