نقشه راه شاخص دلار در ماه های آینده

بورس24 : هفته آینده روزهای سه شنبه و چهارشنبه، نشست کمیته سیاستگذاری بانک مرکزی آمریکا برگزار خواهد شد و درباره آنچه در این نشست رخ خواهد داد گمانه‌زنی‌های گوناگون وجود دارد. بدون تردید سیاست‌های پولی بانک مرکزی آمریکا بر مبنای واقعیت‌های اقتصاد کشور و جهان و نیز پیش بینی هایی تدوین می شود که درباره آینده مطرح است.

در ماه های آینده حداقل سه ریسک بزرگ اقتصاد آمریکا را تهدید می‌کند و اگر بانک مرکزی به این نتیجه برسد که اقدامات حمایتی کنونی برای غلبه بر این ریسک‌ها کافی نیست آنگاه ممکن است تدابیر غیرمتعارف حمایتی از جمله منفی کردن نرخ‌های بهره را در دستور کار قرار دهد. این امر بر ارزش دلار فشار وارد می کند.

نخستین ریسک، تداوم شیوع ویروس کرونا و افزایش زیان های آن برای اقتصاد است. در سه ماه اخیر بخش عمده فعالیت‌های اقتصادی در ایالات متحده و جهان تعطیل بوده و از مردم خواسته شده در خانه بمانند تا از شیوع ویروس کرونا جلوگیری شود. نتیجه طبیعی این سیاست، افت شدید تولید ناخالص داخلی در سه ماهه کنونی است و البته ده ها میلیون نفر صرفاً در ایالات متحده شغل خود را از دست داده اند. فردا و روز جمعه وضعیت بازار کار آمریکا در هفته و ماه گذشته میلادی مشخص می‌شود و پیش‌بینی شده نرخ بیکاری افزایش یافته است. وضعیت دیگر شاخص های اقتصاد آمریکا نیز چندان مطلوب نیست و شرایط منفی کنونی مدت ها ادامه پیدا خواهد کرد. بازگشایی اقتصاد مدتی است شروع شده اما درباره بهبود سریع شرایط تردیدهای عمیق وجود دارد. اکثر تحلیل‌گران معتقدند روند بهبود طولانی خواهد بود و جبران بسیاری از زیان های بحران کنونی آسان نیست. از جمله بخش بزرگی از شغل هایی که از میان رفته هرگز احیا نخواهد شد.

دومین ریسک، تنش در روابط آمریکا و چین است. این تنش بر سر منشا ویروس کرونا آغاز شده و دو طرف در هفته‌های اخیر به جنگ لفظی ادامه داده اند. اخیراً تصویب قانون جدید امنیت ملی در کنگره ملی خلق چین درباره کنگ کنگ بر این تنش ها افزوده است. احتمال آنکه توافق تجاری چین و آمریکا لطمه ببیند کم است اما در هر حال نگرانی‌هایی درباره آینده روابط دو کشور وجود دارد.

سومین ریسک، عادی نشدن فعالیت‌های اقتصادی حتی پس از بازگشایی کامل اقتصاد است. در تمام ایالت های آمریکا فعالیت های اقتصادی از سر گرفته شده اما اگر مصرف رشد نکند یا شرکت ها همچنان از سرمایه‌گذاری اجتناب کنند بهبود شرایط اقتصاد به تعویق خواهد افتاد. برخی تحلیلگران معتقدند در سه ماهه کنونی فعالیت های اقتصادی بیش از ۵۰ درصد کاهش یافته است. بعید نیست چنین شود زیرا در بخش اعظم سه ماهه کنونی فعالیت‌های اقتصادی تعطیل بوده و روند بازگشایی اقتصاد کند است. فدرال رزرو آتلانتا پیش‌بینی کرده مصرف شخصی که ۶۸ درصد تولید ناخالص داخلی آمریکا را تشکیل می‌دهد در سه ماهه کنونی حدود ۶۰ درصد کاهش می یابد. همچنین سرمایه گذاری ناخالص داخلی از سوی بخش خصوصی که ۱۷ درصد تولید ناخالص داخلی را تشکیل می دهد ۶۳ درصد پایین می آید.

اقتصاددان بانک مرکزی آمریکا می گوید: "رسیدن به رونق مستلزم اقداماتی فراگیرتر از اقداماتی است که این نهاد در دوره بحران مالی سال ۲۰۰۸ انجام داد و این اقدامات می‌تواند شامل منفی کردن نرخ های بهره باشد. تجربه نشان می‌دهد استفاده از چنین سیاست هایی زمینه بهبود سریع‌تر وضعیت اقتصادی را فراهم می کند. پس از بحران بزرگ دهه ۱۹۳۰ اتخاذ این سیاست ها نتیجه مثبت داشت اما پس از بحران مالی سال ۲۰۰۸ استفاده از سیاست های متعارف از جمله کاستن از نرخ‌های بهره و خرید اوراق قرضه سبب شد شرایط بسیار به تدریج بهتر شود." از دید او ترکیبی از سیاست های فراگیر مالی و پولی برای بهبود وضعیت اقتصادی ضروری است.

اما جروم پاول، رئیس بانک مرکزی آمریکا چنین باوری ندارد. او و همکارانش در بانک مرکزی بسیار بعید می‌دانند در آمریکا نرخ‌های بهره منفی شود زیرا مدارک اندکی وجود دارد که نشان دهد منفی شدن نرخ های بهره به رونق اقتصاد کمک می کند.

بدین ترتیب درباره سیاست های پولی بانک مرکزی در آینده قطعیتی وجود ندارد و این به معنای آن است که ارزش دلار، عمدتا از عوامل دیگر از جمله اخبار مربوط به شیوع ویروس کرونا، تنش ها بین چین و آمریکا و وضعیت شاخص های اقتصادی تاثیر می پذیرد.

فردا نشست شورای سیاست گذاری بانک مرکزی اروپا برگزار می شود و انتظار می رود این نهاد بر پایبندی خود به انجام تمامی اقدامات لازم برای رونق اقتصاد منطقه یورو تاکید کند. اقتصاد منطقه یورو نیز از بحران همه گیری ویروس کرونا لطمه فراوان دیده است. در انگلستان مذاکرات بر سر پیمان تجاری این کشور و اتحادیه اروپا پس از جدایی، ادامه دارد اما پیشرفتی در آن مشاهده نمی شود. این یک عامل فشار بر ارزش پوند است.

اگر ارزش دلار رشد کند فشارهایی بر شاخص های مالی در بورس آمریکا و نیز قیمت مواد خام وارد خواهد شد.

در زیر نمودار تغییرات شاخص دلار در شش ماه اخیر نشان داده شده است: