روز جهنمی بازارها؛ همه چیز به آتش کشیده شده است!

بورس24 : موج های شوک، تحت تاثیر شیوع ویروس کرونا، اثرات منفی بزرگ بر اقتصاد جهان داشته و خواهد داشت و در این میان سرمایه‌گذاران به تدریج به این نتیجه می‌رسند که وضعیت اقتصادها و بورس‌ها بدتر از حالتی است که اگر رکود رخ داده بود مشاهده می‌شد. در حال حاضر آنها معتقدند چند فصل کاهش فعالیت های اقتصادی و بحران اعتباری پیش روی است. افزایش مرگ و میرها در اثر ویروس کرونا و ابهام درباره میزان شیوع و اثرات منفی این ویروس، جو بازارها را منفی کرده و سرمایه‌گذاران به گونه‌ای رفتار می‌کنند که گویی رکود از پیش رخ داده است. مرحله بعدی بحران کنونی، بحران اعتباری است. امروز شاخص متوسط صنعتی داوجونز در بورس آمریکا 1800 واحد و قیمت مس 400 دلار کاهش یافته است.

تا چه وقت بحران ادامه می یابد؟

تحلیلگران بانک گلدمن ساکس و دیگر بانک‌های بزرگ معتقدند حداقل تا پایان سه ماهه دوم سال جاری میلادی شاهد کاهش حجم اقتصاد جهان خواهیم بود زیرا در هفته های اخیر فعالیت های اقتصادی در آمریکا، اروپا و تعداد دیگری از اقتصادها کاهش یافته و مردم به ماندن در خانه توصیه شده اند. برخی اقتصاددان ها امیدوار هستند در نیمه دوم سال جاری وضعیت به تدریج بهتر شود. البته همه چیز به میزان تاثیر اقدامات حمایتی دولت ها و بانک های مرکزی وابسته است.

طبق تحلیل انجام شده طی 70 سال گذشته، معمولا در دوران های رکود، شاخص متوسط صنعتی داوجونز ۲۸ درصد کاهش می یابد. روز دوشنبه این هفته شاخص یاد شده نسبت به اوج خود در ۲۹ فوریه نزدیک به ۳۰ درصد کاهش یافته بود البته سال ۲۰۰۸ یعنی در اوج بحران مالی و رکود اقتصاد جهان این شاخص ۵۰ درصد سقوط کرد.

تحلیلگران می گویند سرمایه‌گذاران فکر نمی کنند یک بحران مالی شبیه بحران سال ۲۰۰۸ رخ دهد اما هیچ تضمینی وجود ندارد که به طور کامل از یک چنین سناریویی دور باقی بمانیم. تا وقتی نشانه های پایدار از آرامش و امید در بازارها مشاهده نشود جو بازارها مثبت نخواهد شد. در سه هفته اخیر بانک مرکزی و دولت آمریکا انواع اقدامات حمایتی را برای مقابله با اثرات ویروس کرونا انجام داده اند. کاهش شدید نرخ های بهره از سوی بانک مرکزی و در نظر گرفتن بسته ۱۰۰۰ میلیارد دلاری از سوی دولت جزء این اقدامات است. اما بازارها واکنش مثبت به این اقدامات نشان نداده اند. امروز قیمت نفت آمریکا 20 درصد کاهش یافته و به 22 دلار در هر بشکه رسیده است.

در زیر نمودار تغییرات قیمت هر بشکه نفت آمریکا در شش ماه اخیر نشان داده شده است:

دوشنبه این هفته واکنش بازارها به اقدام روز یکشنبه بانک مرکزی یعنی کاهش یک درصدی نرخ های بهره بسیار منفی بود و این نشانه از میان رفتن اعتماد سرمایه‌گذاران است. اگر این بی اعتمادی تداوم پیدا کند عمق رکود احتمالی بیشتر خواهد شد. اقتصاددان شرکت پیمکو می گوید: "به نظر می رسد همه معتقدند رکود شروع شده یا به زودی رخ خواهد داد. وظیفه دولت ها و بانک های مرکزی این است که ترتیبی دهند تا از شدت و مدت آن کاسته شود. باید اقداماتی انجام شود تا شاهد چند فصل کاهش فعالیت های اقتصادی، رشد نرخ بیکاری و ورشکستگی های متعدد شرکت ها و بانک ها نباشیم."

داده های منتشر شده از اقتصاد چین به روشنی نشان می دهد شیوع ویروس کرونا تا چه میزان لطمه به اقتصاد این کشور وارد کرده است: بازده صنعتی و خرده‌فروشی در ماه گذشته در مقیاس سالانه به ترتیب 13.5 درصد و 20.5 درصد کاهش یافته است. عده‌ای از سرمایه‌گذاران معتقدند ضعف کنونی شدت پیدا خواهد یافت و این در حالی است که بانک مرکزی آمریکا و دیگر بانک های مرکزی از پیش از تمامی ابزارهای خود برای حمایت از اقتصادها استفاده کرده اند.

استراتژیست ها در دویچه بانک هفته قبل اعلام کردند بی ثباتی اخیر بازار و نوسان های بزرگ در شاخص های مالی قبلا تنها در بحران مالی چند دهه پیش مشاهده شده است. بانک مرکزی آمریکا از تمامی ابزارهای خود استفاده کرده و دولت این کشور در حال برنامه ریزی برای اجرای سیاست های حمایتی مالی است. ابهام اصلی درباره شیوع ویروس کرونا و اثرات واقعی آن است. تحلیلگران می گویند اگر این ویروس مهار نشود هیچ عامل حمایتی اثربخش نخواهد بود. بحران کنونی یک بحران عادی نیست و مشخص نیست روش‌های معمول برای غلبه بر چنین بحرانی چه میزان موثر است.

همه منتظر عبور از بحران هستند و در این دوره، سرمایه‌گذاران، شرکت‌ها و مصرف‌کنندگان ترجیح می‌دهند از فعالیت‌های خود بکاهند تا اگر شرایط برای مدتی طولانی بد باقی ماند دچار مشکل نشوند. این رویکرد احتیاط آمیز بر عمق مشکلات می افزاید.

در زیر نمودار تغییرات شاخص متوسط صنعتی داوجونز در بورس آمریکا در شش ماه اخیر نشان داده شده است: