سه عرضه اولیه فرابورس تا آخر ٩٨

بورس24 : روزهای کرونایی اسفند 98 همراه با بیم ها و امیدهایی برای بازار سرمایه ایران در حال سپری شدن است.از یک طرف قدرت نقدینگی می رفت تا روزهایی تاریخی را برای بازار سهام ثبت کند اما در این میان به پیشواز رفتن بازار سرمایه ما برای محدودیت و در کنار آن سقوط قیمت نفت در جهان و سایر کالا ها بازار این روزها را قرمز پوش کرده است.

در این میان امیر هامونی مدیرعامل فرابورس ایران در گفت و گو با بورس24 از ترافیک عرضه های اولیه و سه عرضه قطعی تا آخر سال خبر داده است...

در مورد دامنه نوسان و تصمیم برگشت و یا عدم برگشت به ۲ درصد توضیح می دهید؟

دامنه  نوسان روزانه سهام که سازمان بورس مصوب کرده بود به میزان دو درصد ، فعلا منتفی شده و معلق مانده است.در حال حاضر دامنه نوسان در بازار ۵ درصد است و در جلسه ای که در شورای عالی بورس برگزار می شود، طبق نظر هیئت مدیره سازمان بورس قرار است که موضوع در این نهاد عالی طرح موضوع شود و براساس آن نتیجه گیری حاصل شود. باید منتظر بمانیم که روز سه شنبه نتیجه جلسه چه می شود که ما نتیجه آن را اجرایی خواهیم کرد و اقدام می کنیم.

چرا در سازمان بورس و فرابورس به جای این که دامنه نوسان را محدود کنیم و  قوانین محدود کننده ای بگذاریم ، عمق بازار را بزرگ نمی کنیم و عرضه های اولیه ای را بیاوریم که کوچک نباشند و بیشتر به بازار عمق دهند. چرا تا الان این کار را نکردید؟

در ده سال گذشته ، معمولا اسفند ماه هر سال تعداد عرضه های اولیه نسبت به کل سال بیشتر بوده است و  به خاطر این است که معمولا برای این که مدیران هلدینگ ها و مجموعه های بزرگ می خواهند بیلان  کاری را ببندند، اگر مدارکی کم و کسر باشد، سریع انجام می دهند که در همان سال عرضه اولیه انجام شود. شلوغ ترین روزهای کاری سازمان بورس در اسفند ماه برای تعداد عرضه های اولیه است. ما حتی سال های گذشته روز کاری آخر اسفند ماه عرضه اولیه داشتیم.

چرا زودتر این اتفاق نمی افتد؟

کار عرضه های اولیه ۵۰ درصد به اهالی و ارکان بازار سرمایه مربوط می شود و ۵۰ درصد دیگر به صاحبان شرکت ها که آن ها را به دو بخش تقسیم می کنم : شرکت های دولتی و شرکت های خصوصی.

شرکت های دولتی و حاکمیتی تحت نظارت دولت، سازمان ها و امور غیر دولتی که طبق قانون باید شفاف باشند و صورت مالی بدهند، آن ها یک بحثی را دارند که به شدت به سهامشان چسبنده هستند و دولت بعضی سهم ها را در بازار عرضه نمی کند و پیگیر هستیم که این اتفاق بیفتد ، شاید در سطح حاکمیت ما باید  پتانسیلی را ایجاد کنیم که شرکت ها از بورسی شدن خودشان منتفع شوند.

مشکل شرکت های خصوصی چیست؟

در  شرکت های بخش خصوصی اگر دقت کنید برندهای معروفی در بازار هستند که اگر بخواهند بیایند به دلیل بحث عدم پرداخت و شفافیت و به نوعی افزایش هزینه  از بورسی شدن فاصله می گیرند و بورسی شدن برای آن ها جریمه محسوب می شود و باید مالیاتی را بدهند که قبلا نمی دادند، بنابراین این یک‌ مانع برای ورود برندهای بخش خصوصی بزرگ است. به نظر من چیزی نیست که فقط سازمان بورس و شورای عالی بورس بتوانند کاری انجام دهند. مسائل فراتر از این ها است و بنا داریم با ایجاد پتانسیل برای برندهای بزرگ انگیزه ایجاد کنیم تا در بازار ورود پیدا کنند.

از نظر سازمان ورود به بورس و فرابورس چه مراحلی دارد ؟

به طور کلی اگر همه شرکت ها درخواست بدهند قطعا فرآیند کاری آن ها مشخص است. ولی می گویند چرا در هیئت پذیرش سختگیری می شود و چرا طول می کشد؟ بنا بر استناد همین شفافیت و حاکمیت شرکتی ، برای نهادهای حاکمیتی و دولتی روند را  تسهیل می کنیم، زیرا شفافیت برای آن ها دغدغه نیست و یک دفتره هستند و می توانیم آن ها را بیاوریم ،  ولی برای بخش خصوصی ناچاریم که وقت و انرژی بیشتری بگذاریم و شاید به همین دلیل فرآیند خیلی زمان بر است.

تا آخر سال چند عرضه اولیه داریم؟

سعی می کنیم عرضه های بزرگی تا پایان سال داشته باشیم که بتواند عطش نقدینگی را در بازار جواب بدهد ، به طور مثال شرکت آریا ساسول که با کمک سازمان بورس و سهامداران عمده عرضه اولیه می شود. آریا ساسول شب جمعه هفته گذشته در بازار درج شد و امیدواریم تا پایان سال و حتی آخر همین هفته عرضه آن انجام شود.

شرکت کوچک هم برای عرضه دارید؟

سیمان ساوه و لاستیک یزد و چند مورد دیگر داریم که می توانند تا آخر سال وارد بازار شوند که عرضه اولیه این سه شرکت تا آخر سال قطعی به نظر می رسد.

خیلی از شرکت ها با توجه به وضعیتی که الان پیش آمده است، بحث کرونا و... اعلام کردند که دیگر نمی توانیم تولید کنیم و من خودم با  خیلی از شرکت ها صحبت کردم و خیلی ها هم گزارش داده اند مثل بوتان یا عطرین نخ قم که می گویند دیگر نمی توانیم تولید کنیم، فعلا تولیدشان متوقف شده است. فکر می کنید گزارشات برای پایان سال به چه صورت باشد؟چقدر این موضوع می تواند روی بورس و فرابورس تاثیر داشته باشد؟ آیا می توان کاری کرد؟

کرونا ؛ نه در ایران بلکه در همه دنیا بازارهای مالی را تحت تاثیر قرار داده است تا جایی که در ایالت متحده، بورس بالغ بر ۱۲ درصد ریزش داشته است. بورس واکنش نشان داد و در نهایت باعث این شد که فدرال رزرو برای این که بورس آمریکا و نیویورک را نجات دهد، نرخ بهره را کاهش داد ه و به نیم درصد برساند که سرمایه گذاری تحریک شود و مردم بروند و سهام بخرند. این اتفاق در اکثر بازارهای سرمایه دنیا افتاده است و قطعا تاثیر خودش را در ایران خواهد گذاشت، منتهی من فکر می کنم تاثیر کوتاه مدتی است که در میان مدت و بلند مدت ان شاءالله این مسئله حل شود. ضمن این که در مورد موضوع کرونا  می بینیم که شرکت های دانش بنیان و استارت آپ  می توانند و ادعا دارند که حامی هستند.  اپلیکیشن های موبایلی که می توانند افراد را در این شرایط هدایت کنند.   این ها تبدیل به بیزینس روزهایی شده  که برای مدیریت بحران های آینده و اِپیدمی های آینده کمک کننده است.

آیا برنامه های حمایتی برای این موضوع در نظر گرفته شده؟

می توانیم خودمان با همکاری وزارت بهداشت و جمعیت هلال احمر یک قوانین تجارت (Business rules) را برای نیکوکاری انجام بدهیم که اهالی بازار سرمایه هم بیایند.

چه زمانی؟

در همین روزها ان شاءالله یعنی طرح آن نهایی شده است و در حال تصویب است که بتوانیم مجوز را بگیریم. هماهنگی اولیه و شفاهی صورت گرفته و همه عزیزان راغب هستند که این اتفاق بیفتد و کمک و دین اهالی بازار سرمایه باید به حوزه بهداشت کشور ادا شود و  واقعا در این حوزه هم بتوانند این نقش آفرینی را داشته باشند. فرابورس این بستر را به صورت رایگان و بدون هیچ کارمزدی در اختیار این دستگاه ها قرار می دهد که مردم و اهالی بازار و سهامداران و سرمایه گذار که می خواهند ازاین طریق وارد بازار شوند و به مبارزه با کرونا ویروس کمک کنند.

مدل آن مثل صندوق در آمد ثابت (fix income fund) است؟

دو مدل پیشنهاد کردیم که براساس آن دو مدل هرکدام پیشنهاد شد، تقدیم خواهیم کرد که ما با چه مدلی می خواهیم کار را انجام  دهیم. ولی بنا داریم که این کار اتفاق بیفتد و این ادای دین ازطرف بازار سرمایه برای حوزه بهداشت کشور رقم بخورد.