سه شوک جدید سود سبدها را می بلعد!

بورس24 : به نظر می رسد قرار نیست شوک ها پایان پیدا کنند. در روزهایی که سرمایه گذاران در بازارهای مختلف امیدوار بودند افزایش نیافتن تنش های تجاری بین چین و آمریکا زمینه ساز بهبود شرایط اقتصاد جهان باشد این هفته سه رویداد با اثرات پایدار سبب افت شاخص های مالی در بورس های بزرگ و کاهش قابل ملاحظه قیمت برخی مواد خام شده است. در ادامه به این رویدادها و اثرات آنها بر بازارها اشاره می کنیم.

رویداد نخست، انتشار گزارش جدید صندوق بین‌المللی پول درباره افق اقتصاد جهان در سال جاری میلادی بود. روز دوشنبه انتشار این گزارش نگرانی‌هایی در بین سرمایه‌گذاران پدید آورد زیرا رقم پیش بینی صندوق بین المللی پول برای رشد اقتصادی جهان در سال جدید میلادی نسبت به گزارش قبلی پایین آورده شده است. بنا به گزارش جدید، امسال اقتصاد جهان 3.3 درصد رشد می‌کند. این رقم نسبت به رقم مربوط به سال قبل بالاتر است اما تحلیلگران می گویند اگر موانع تجاری به ویژه تعرفه ها حذف نشود که البته قرار نیست حذف شود، شرایط بهبود نخواهد یافت و ممکن است نرخ رشد پایین تر از پیش بینی یاد شده باشد. از پیش دیگر نهادهای بین المللی از جمله بانک جهانی ارقام پایین تر از رقم صندوق بین المللی پول برای رشد اقتصاد جهان در سال جاری پیش‌بینی کرده‌اند. همه نگران اثرات جنگ تعرفه ای آمریکا علیه چین هستند و امضای فاز نخست توافق تجاری بین دو کشور از نگرانی‌ها نکاسته است.

در زیر نمودار تغییرات شاخص دکس در بورس آلمان در یک ماه اخیر نشان داده شده است:

دومین شوک، سخنان ترامپ درباره اعمال تعرفه بر کالاهای صادراتی اروپا به آمریکا بود. ترامپ روز سه شنبه در سخنرانی خود در داووس سوئیس اعلام کرد اگر اروپا رویه تجاری خود را تغییر ندهد بر کالاهای صادراتی این قاره به ویژه خودرو تعرفه اعمال خواهد کرد. ترامپ اکنون و پس از امضاء فاز نخست توافق تجاری با چین، فرصت دارد بر اروپا فشار وارد کند و اگر جنگ تعرفه ای بین اروپا و آمریکا آغاز شود روند شکننده بهبود شرایط اقتصادی جهان لطمه خواهد دید. این یک عامل مهم هراس سرمایه‌گذاران است.

هنوز هم احتمال بروز رکود در اقتصاد جهان در چند فصل آینده وجود دارد و اقتصاد جهان تحمل شوک های تجاری جدید را ندارند. بانک‌های مرکزی بزرگ سال گذشته نرخ های بهره را به زیر صفر کاهش دادند و اکنون برای مقابله با فشارهای جدید ابزارهای متعدد در اختیار ندارند. تحلیلگران معتقدند رشد اقتصاد جهان در سال جاری پایین تر از پیش بینی صندوق بین المللی پول خواهد بود و بدیهی است در این شرایط شرکت ها ترجیح می دهند سرمایه‌گذاری را به تعویق اندازند و مصرف کنندگان با احتیاط رفتار خواهد کرد.

در زیر نمودار تغییرات شاخص متوسط صنعتی داوجونز در بورس آمریکا در یک ماه اخیر نشان داده شده است:

سومین شوک، شیوع ویروس ناشناخته در چین است که سبب هراس سرمایه گذاران و افت شاخص های مالی در بورس های بزرگ شده است. قیمت مواد خام به ویژه نفت و فلزات پایه نیز به میزان قابل ملاحظه کاهش یافته است. بعید نیست شرایط بدتر شود. امروز شاخص ترکیبی شانگهای در بورس چین، شاخص بورس هنگ کنگ، شاخص نیکی در بورس ژاپن و چند شاخص دیگر کاهش یافته اند و در اروپا نیز وضعیت بازارهای مالی خوب نیست. از پیش ضعف ها در اقتصادهای بزرگ آسیایی ادامه داشته است. داده های تجاری ژاپن نشان می دهد در ماه گذشته صادرات این کشور بیش از حدی که انتظار می‌رفت کاهش یافته است و این در حالی است که بانک مرکزی ژاپن تدابیر حمایتی فراگیر اتخاذ کرده است.

این هفته ریسک‌پذیری سرمایه‌گذاران کاهش یافته است زیرا ویروسی خطرناک صدها تن را در چین آلوده کرده و تعدادی نیز جان خود را از دست داده اند. سازمان بهداشت جهانی هنوز تصمیم نگرفته این بیماری را یک وضعیت اضطراری جهانی اعلام کند اما انتظار می‌رود اثرات این ویروس بر فعالیت های اقتصادی شدت پیدا کند. روز شنبه تعطیلات یک هفته ای سال نو قمری در چین آغاز می‌شود و هر سال در این هفته صدها میلیون سفر داخلی و خارجی انجام می‌شود. اما سال جاری نگرانی‌ها درباره شروع ویروس جدید به فعالیت‌های اقتصادی لطمه وارد خواهد کرد. کاهش فعالیت های یاد شده که به یک هفته تعطیلات محدود نخواهد بود به بازار نفت و فلزات پایه و اقتصاد کشورهای صادرکننده مواد خام به چین از جمله استرالیا لطمه وارد می کند. همچنین ارزش یوآن کاهش یافته است. تحلیلگران معتقدند چین هنوز به اوج بحران حاصل شیوع این ویروس نرسیده است بنابراین می‌توان انتظار داشت ضعف ها در بازارهای مختلف تداوم یابد.

در زیر نمودار تغییرات شاخص ترکیبی شانگهای در بورس چین در یک ماه اخیر نشان داده شده است: