بازی ریاضی با قیمت سهم ها بعد از حذف چهار صفر

عبدالله کریمی

اگر لایحه حذف 4 صفر در مجلس مورد تایید قرار گیرد واحد پول ملی به تومان تغییر خواهد یافت. این امر ایجاب می کند که ارزش اسمی سهام و قیمت ها بر اساس تومان جدید تعریف شوند. پیشنهاد بنده این است که 1) ارزش اسمی هر سهم 1 تومان جدید شود 2) تعداد سهام جدید یک دهم و در برخی سهام که زیر قیمت اسمی هستند، یک صدم شود. 3) قیمت هر سهم با توجه به تقسیم شدن سهام، به طور متناظر در 10 یا در سهم های زیر قیمت اسمی در 100 ضرب شود. 4) قیمت جدید از حاصل تقسیم عدد به دست آمده در بند 3 بر عدد 10000 به دست خواهد آمد.

ارزش اسمی هر سهم در بورس ایران 1000 ریال (یکصد تومان فعلی) است. اگر تعداد سهام هر سهامدار را در 10 تقسیم کنیم و قیمت را در 10 ضرب کنیم در مجموع مبلغ هیچ تغییری به وجود نمی آید. بعد از این اقدام اگر ارزش اسمی هم سهم را 10000 ریال (1000تومان) کنونی در نظر بگیریم و تعداد سهام هر سهامدار را یک دهم کنیم، تغییری در حاصلضرب نخواهد بود. بعد از این اقدام می توانیم ارزش اسمی هم سهم جدید را با توجه به حذف 4 صفر از پول ملی، 1 تومان جدید یا 100 ریال جدید در نظر بگیریم.

هلدینگ خلیج فارس را با تعداد 91.5 میلیارد سهم در نظر بگیرید. قیمت پایانی این سهم رقم 5894 ریال می باشد. تعداد سهام را در 10 تقسیم می کنیم (به عبارتی هر 10 سهم فعلی تبدیل به 1 سهم جدید می شوند)، تعداد سهام جدید 9.15 میلیارد خواهد بود. بعد قیمت پایانی را در 10 ضرب می کنیم که حاصل 58940 ریال خواهد بود. حال این رقم را به 10000 تقسیم می کنیم تا قیمت سهم بر اساس تومان جدید به دست بیاید، حاصل 5.894 تومان جدید خواهد بود.

تفاوت شکلی که این رقم با رقم قیمت پایانی فعلی دارد، تنها در فرق کاما که برای جداسازی سه رقم استفاده می شود با ممیز است. یعنی به جای کار کردن با ارقام کوچک ریال می توان با ارقام بعد از ممیز (اعشار) تومان جدید کار کرد. همانگونه که در معاملات بورس های خارجی مانند فارکس استفاده می شود.

موضوع دیگری که در این باره وجود دارد تعداد ارقام بعد از ممیز است. پیشنهاد ما این است که اگر تعداد ارقام صحیح فقط یک رقم باشد (مانند مثال فوق) ارقام بعد از ممیز تا سه رقم اعشار باشند. اگر تعداد ارقام صحیح دو یا بیشتر شد، تعداد ارقام اعشار دو رقم باشد به عنوان مثال پتروشیمی نوری را در نظر بگیرید.

تعداد سهام این شرکت 3 میلیارد و قیمت پایانی آن 33367 ریال است. بعد از اصلاح ، تعداد سهام 300 میلیون خواهد شد، قیمت جدید 333670 ریال خواهد بود و بعد از حذف 4 صفر قیمت پایانی 33.37 تومان جدید خواهد بود. این قاعده برای روان تر شدن معاملات در سهم های بزرگ استفاده خواهد شد و با توجه به قیمت سهام اعمال می شود.

مثال دیگر را بررسی می کنیم. تعداد سهام گروه بهمن 10 میلیارد و قیمت پایانی 1791 ریال است. بعد از اعمال تغییرات تعداد سهام جدید 1 میلیارد، قیمت فعلی سهم 17910 ریال خواهد بود که بعد از حذف 4 صفر تبدیل به 1.791 تومان جدید خواهد شد.

برای سهم های زیر 100 تومان کنونی که ورشکسته نیستند، مانند بانک تجارت، رقم ضریب می تواند یک صدم و صد باشد. بانک تجارت هم اکنون تعداد 223.926 میلیارد سهم دارد و قیمت پایانی 398 ریال است. بعد از تقسیم سهام در 100 و ضرب قیمت در 100 تعداد سهام جدید 2.23926 میلیارد خواهد بود. قیمت پایانی نیز 39800 ریال خواهد بود که بعد از حذف 4 صفر قیمت جدید 3.980 تومان خواهد شد.

منبع همه ارقامی که در این یادداشت استفاده شده سایت شرکت مدیریت فناوری بورس تهران در تاریخ 98.5.20 است.

کارشناس ارشد ریاضی کاربردی