دردسرهایی از جنس نرخ های بهره و شاخص دلار!

بورس24 : هفته گذشته شاخص دلار رشد کرد و این رشد سبب تعجب بسیاری از تحلیلگران شد زیرا رئیس بانک مرکزی آمریکا و نیز یکی از اعضای کمیته سیاستگذاری این نهاد در سخنان خود به احتمال کاهش نرخ بهره در آینده نزدیک اشاره کرده بودند.

جان ویلیامز گفته بود: "هنگامی که نرخ رشد اقتصادی پایین است و امکان کاستن از نرخ‌های بهره وجود دارد ضروری است بانک مرکزی برای حمایت از اقتصاد به سرعت اقداماتی انجام دهد. بهتر است اقدامات پیشگیرانه انجام دهیم تا آن که منتظر باشیم تا فاجعه رخ دهد سپس اقدام کنیم. بجای آنکه نرخ‌های بهره را بالا نگه داریم تا بانک مرکزی برای مقابله با رکود اقتصادی بعدی ابزارهای لازم و کافی در اختیار داشته باشد اقدام مناسب، استفاده از این ابزار یعنی کاستن از نرخ‌های بهره برای جلوگیری از رکود احتمالی در آینده است. این نوعی واکسیناسیون اقتصاد در برابر بحران و رکود است. هنگامی که ابزارهای متعدد برای حمایت از اقتصاد وجود دارد به محض نمایان شدن این نشانه های ضعف باید به سرعت نرخ های بهره را پایین آورد."

با انتشار این سخنان ارزش دلار در برابر یورو و پوند کاهش یافت زیرا این باور به وجود آمد که در نشست هفته آینده کمیته سیاست‌گذاری بانک مرکزی آمریکا نرخ‌های پایین آورده می‌شود. از پیش سرمایه‌گذاران معتقد بودند بانک مرکزی تا پایان سال یعنی طی شش ماه کنونی نرخ‌های بهره را کاهش می دهد و به محدوده 1.5 درصد می‌رساند.

واقعیت این است که سرمایه گذاران و دیگر فعالان اقتصادی نگران پایین باقی ماندن نرخ تورم، شدت پیدا کردن اثرات تنش های تجاری و اثرگذاری ضعف اقتصاد جهان بر اقتصاد آمریکا هستند و این عوامل نگرانی، به بانک مرکزی آمریکا دلایل کافی برای اقدام می دهد. البته به نظر رئیس بانک مرکزی شرایط اقتصادی به اندازه‌ای بد نیست که لازم باشد این نهاد واکنش نشان دهد.

هفته گذشته تعدادی از گزارش‌ها از اقتصاد آمریکا مثبت بود و به همین دلیل هفته پیش شاخص دلار رشد کرد. بانک مرکزی آمریکا نرخ‌های بهره را بین 2.25 درصد تا 2.5 درصد حفظ کرده است. این گستره، بالاتر از صفر و پایین تر از سطوحی است که در دوران‌های رونق اقتصاد مشاهده می شود. ویلیامز مستقیما اعلام نکرد طرفدار کاهش نرخ های بهره است اما سرمایه گذاران معتقدند بانک مرکزی آمریکا هفته آینده نرخ های بهره را 0.25 درصد پایین می آورد. همچنین ۳۸ درصد از سرمایه گذاران معتقدند نرخ ها 0.5 درصد پایین آورده خواهد شد.

از دید آقای ویلیامز بهترین استراتژی در حال حاضر اقدام فوری است و این به معنای پایین آوردن نرخ های بهره و حفظ آنها در سطوح پایین برای مدتی طولانی است. در اینجا یک نکته مهم وجود دارد و آن اینکه مشخص نیست تنش های تجاری و ضعف در اقتصاد جهان چه میزان شدت پیدا می‌کنند. اگر در ماه های آینده شاهد افزایش تنش‌های تجاری و ضعف در اقتصادهای بزرگ باشیم بدون تردید کاهش نرخ های بهره نمی‌تواند بر این عوامل غلبه کند. تا زمانی که افق روابط تجاری چین و آمریکا مشخص نیست شرکت ها و مصرف کنندگان با احتیاط رفتار خواهد کرد حتی اگر نرخ های بهره پایین آورده شود.

سیاست های ترامپ لطمات بزرگ به اعتماد فعالان اقتصادی وارد کرده و بازگرداندن اعتماد به آنها کار دشواری خواهد بود. این احتمال مطرح است که در ماه‌های آینده همزمان با نزدیک شدن زمان انتخابات ریاست جمهوری در آمریکا رویکرد ترامپ در قبال چین نرم تر شود و وضعیت شاخص‌های اقتصادی بهتر شود. وجود این احتمال سبب می شود بانک مرکزی نتواند درباره زمان کاستن از نرخ های بهره تصمیم‌گیری کند.

آقای پاول در سخنان هفته قبل خود در پاریس بار دیگر گفت بانک مرکزی آمده است در صورت نیاز اقدام های لازم را برای حمایت از اقتصاد انجام دهد. وضعیت اقتصاد آمریکا در آینده، برنامه خروج انگلستان از اتحادیه اروپا، تنش های تجاری و میزان بالای بدهی‌های آمریکا ریسک هایی هستند که پیش روی اقتصاد جهان قرار دارند و ترکیب این ریسک ها احتمال کاهش نرخ های بهره را بالا می برد سرمایه‌گذاران معتقدند پایان ماه جاری میلادی یک بار و تا پایان سال جاری یا اوایل سال ۲۰۲۰ دو بار دیگر نرخ بهره پایین آورده می شود.

در حال حاضر سرمایه گذاران ترجیح می دهند منتظر برگزاری نشست کمیته سیاستگذاری بانک مرکزی آمریکا باشند اما حتی اگر نرخ های بهره کاهش یابد نمی توان به رونق پایدار بازارها امیدوار بود.

در زیر نمودار تغییرات شاخص دلار در 12 ماه اخیر نشان داده شده است: