در کشور ۶ واحد تولیدی پلی‌پروپیلن وجود دارد که بزرگ‌ترین آن‌ها شرکت پلی‌پروپیلن جم با ظرفیت تولید ٣٠٠ هزار تن در سال می‌باشد... خبر رسیده که معارفه و عرضه اولیه سهام این شرکت نزدیک است... ما هم به همین بهانه به ارزشگذاری ویژه این شرکت برتر صنعت پتروشیمی پرداخته ایم...
بورس24 : صنعت پتروشیمی بخشی از صنایع شیمیایی است که فرآورده‌های شیمیایی را از مواد خام حاصل از نفت یا گاز طبیعی تولید می‌کند. صنعت پتروشیمی از صنایع مادر و اشتغال‌زا می‌باشد که به عنوان تغذیه‌کننده سایر بخش‌های صنعت می‌تواند موتور حرکت اقتصاد کشورهای در حال توسعه باشد. محصولات پایه‌ای، مانند اتیلن، پروپیلن، گوگرد، گاز طبیعی، بنزین و آمونیاک که از نفت خام یا گاز خام تهیه می‌شوند. این محصولات یا به عنوان سوخت مصرف می‌شوند و یا به عنوان خوراک برای تولید دیگر محصولات پتروشیمی به کار می‌روند. محصولات میانی، مانند PVC و ملامین که از محصولات پایه‌ای تولیدشده و مواد اولیه کارخانه‌های تولیدکننده محصولات نهایی را تشکیل می‌دهند.
همچنین با توجه به نوع فرآیندهای موجود در پتروشیمی، خوراک مصرفی محصولات این صنعت عمدتاً عبارت‌اند از: گاز شیرین، گازترش، نفتای سبک و سنگین، گاز مایع و خاک فسفات. به‌طورکلی خوراک مصرفی واحدهای پتروشیمی به دو دسته خوراک گازی و خوراک مایع تقسیم بندی می‌شود. خوراک گازی در دو دسته اصلی گاز متان و اتان قرار می‌گیرد، که گاز متان خوراک واحدهای تولید متانول و آمونیاک-اوره بوده و گاز اتان خوراک واحدهای الفینی مانند تولید اتیلن می‌باشد. خوراک مایع طیف وسیعی از فرآورده‌های نفتی و مایعات گازی از جمله پروپان، بوتان، نفتا، رافینیت، پنتان پالس و انواع برش‌ها را شامل می‌شود.
زنجیره ارزش صنعت نفت و گاز شامل سه بخش اصلی است: استخراج، پالایش و پتروشیمی. در طول سالیان گذشته، بیشتر تولید نفت و گاز از حلقه‌ی اول و نهایتاً دوم این زنجیره می‌گذرند و مقدار بسیار کمی به حلقه‌ی سوم، یعنی پتروشیمی‌ها می‌رسد؛ در حالی که این صنعت ارزش‌افزوده بسیار بیشتری نسبت به دو حلقه‌ی قبل ایجاد می‌کند.
صنعت پتروشیمی در ایران یکی از صنایع مهم و استراتژیک کشور بوده که بخش عمده‌ای از صادرات غیرنفتی ایران را به خود اختصاص داده است. این صنعت با توجه به مزیت رقابتی که دارد می‌تواند با سرمایه‌گذاری مناسب، توسعه طرح‌های پتروشیمی و تکمیل زنجیره ارزش، ارزش‌افزوده بالایی ایجاد کرده و وابستگی کشور به خام فروشی نفت را کاهش دهد. بخش پتروشیمی به عنوان یکی از صنایع مهم ایران را تشکیل می‌دهد و نسبت به سایر گروه‌ها و صنایع، از نظر ارزش بازاری در رتبه نخست قرار دارد.
با توجه به محدودیت‌های پیرامون صنعت پتروشیمی مانند تعیین نرخ محصولات و مواد اولیه، تأمین خوراک از سوی وزارت نفت، قدیمی بودن تجهیزات و فناوری‌ها، مجتمع‌های پتروشیمی تنها با بخشی از توان تولیدی خود مشغول فعالیت هستند. آمار تولیدات انواع محصولات پتروشیمی در سالهای 1395 و 1396 در کشور نشان‌دهنده ظرفیت عملی حدود 79 درصدی در این صنعت می‌باشد. در سال 1395 حدود 51 میلیون تن و در سال 1396 حدود 54 میلیون تن انواع محصولات پتروشیمی در کشور تولیدشده است که از این مقدار به ترتیب 37 میلیون تن محصولات پتروشیمی در سال 1395 و 40 میلیون تن در سال 1396 به فروش رسیده است.
جدول1 . تولید و فروش صنعت پتروشیمی کشور طی سالهای 1390-1396 | ||||||
سال | مقدار تولیدات پتروشیمی | مقدار فروش پتروشیمی | مقدار صادارت | ارزش صادرات | مقدار فروش داخل | ارزش فروش داخل |
1390 | 42,736 | 31,282 | 19,282 | 15,177 | 12,000 | 111,200 |
1391 | 41,064 | 27,957 | 15,757 | 12,061 | 12,200 | 175,000 |
1392 | 40,574 | 27,327 | 12,827 | 9,869 | 14,500 | 314,000 |
1393 | 44,511 | 32,186 | 15,886 | 10,273 | 16,300 | 333,488 |
1394 | 46,411 | 32,809 | 18,809 | 9,586 | 14,000 | 241,485 |
1395 | 50,614 | 37,051 | 20,851 | 9,803 | 16,200 | 297,826 |
1396 | 53,629 | 40,075 | 22,410 | 12,012 | 17,665 | 389,167 |
حدود 56 درصد از فروش محصولات شیمیایی در سال 1396 به صورت صادرات و به ارزش 12 میلیارد دلار بوده است که به نسبت سال 1395، 12 درصد رشد داشته است. پروپیلن سومین ماده پایه صنعت پتروشیمی بعد از آمونیاک و اتیلن از حیث میزان ظرفیت تولید در دنیا است. در سال 2017 میزان تولید پروپیلن در جهان برابر 101،956 هزار تن بوده است. پلی‌پروپیلن با سهم ۶۶ درصدی در زنجیره ارزش این ماده، بیشترین سهم را در مصرف پروپیلن در دنیا دارا می‌باشد. سایر محصولات کلیدی و با ارزش، همچون پروپیلن اکساید با سهم ۸ درصد، آکریل ونیتریل با سهم 7 درصد، آکریلیک اسید با سهم ۴ درصد، کیومن با سهم ۴ درصد و دو اتیل هگزانول با سهم ۴ درصد در جایگاه دوم تا ششم از حیث میزان مصرف پروپیلن قرار دارند. بوتانول و ایزوپروپانول نیز با ۳ و ۱ درصد در جایگاه‌های بعدی مصرف پروپیلن هستند. منطقه خاورمیانه با تولید ۸ میلیون تن در سال پروپیلن، بعد از مناطق آسیای شمال شرقی (کشورهای چین، کره جنوبی، ژاپن و تایوان)، اتحادیه اروپا و آمریکای شمالی در جایگاه چهارم قرار دارد.
در حال حاضر ظرفیت اسمی تولید پروپیلن کشور ایران، بر اساس صورت‌های مالی و اطلاعات منتشرشده شرکت‌های تولیدکننده 1،024 هزار تن در سال است که اکثر این ظرفیت مبتنی بر روش‌های با بازدهی پایین می‌باشد. با توجه به اینکه تولید پلی‌پروپیلن 66% از کل مشتقات پروپیلن را شامل می‌شود تولید آن وابستگی شدیدی به دسترسی به پروپیلن دارد.
جدول3 . ظرفیت واحدهای موجود و در دست احداث تولید پروپیلن در کشور (هزارتن) | |||
نام پتروشیمی | ظرفیت | ||
پتروشمیی جم | 305 | ||
پتروشیمی مارون | 200 | ||
پتروشیمی امیر کبیر | 154 | ||
پتروشیمی شازند | 127.5 | ||
فراورش بندر امام | 117 | ||
بسپارش بندر امام | 64 | ||
پتروشیمی تبریز | 56 | ||
ظرفیت موجود در کشور | 1,024 | ||
در دست احداث | |||
نام پتروشیمی | ظرفیت ( هزار تن) | تاریخ تاسیس | تاریخ بهره برداری |
پتروشیمی سلمان فارسی | 450 | 1,389 | 1,400 |
پتروشیمی کیان | 327 | 1,391 | 1,399 |
پتروشیمی ایلام | 124 | 1,386 | 1,398 |
ظرفیت در دست احداث | 901 | ||
ظرفیت موجود تولید پروپیلن در کشور برابر 1024 هزار تن در سال می‌باشد که بزرگ‌ترین آن متعلق به شرکت پتروشیمی جم با ظرفیت تولید سالانه 305 هزار تن پروپیلن می‌باشد. از سوی دیگر دو واحد پتروشیمی سلمان فارسی و پتروشیمی کیان جمعاً با ظرفیت تولید 777 هزار تن پروپیلن در سالهای 1389 و 1391 در ماهشهر و عسلویه تأسیس شدند که طبق برآوردهای صورت گرفته تا سال 1400 به بهره‌برداری خواهند رسید. همچنین پتروشیمی ایلام با ظرفیت تولید 124 هزار تن پروپیلن در سال 1386 تأسیس‌شده و گمانه‌زنی‌ها در رابطه با تاریخ بهره‌برداری آن به سال 1398 اشاره دارد.
پلی‌پروپیلن به عنوان پرکاربردترین محصول پایین‌دستی پروپیلن در جهان شناخته‌شده است و با گسترش صنایع تقاضا برای محصولات پایین‌دستی پلی‌پروپیلن نیز رو به افزایش است. یکی از خواص مهم پلی‌پروپیلن، پایداری بالای آن در مقابل خم شدن در ضخامت کم است.
پلی‌پروپیلن در مقایسه با دیگر پلیمرها مشخصات متمایز و برجسته‌ای دارد که عبارت‌اند از :
• قیمت نسبتاً ارزان منومر پروپیلن در مقایسه با منومرهای دیگر پلیمرها؛
• قیمت پائین پلی‌پروپیلن در مقایسه با دیگر پلیمرها؛
• وزن مخصوص و سبک پلی‌پروپیلن؛
• انعطاف‌پذیری و طیف گسترده تولید پلی‌پروپیلن با خصوصیات فیزیکی و شیمیایی متغیر؛
• افزایش کاربردهای جدید و بهبود خواص گریدهای تولیدی جدید؛
• افزایش کاربرد پلی‌پروپیلن در وسایل و تجهیزات پزشکی و توسعه کاربردهای PP گرید خاص.
در کشور 6 واحد تولیدی پلی‌پروپیلن وجود دارد که بزرگ‌ترین آن‌ها شرکت پلی‌پروپیلن جم با ظرفیت تولید 300 هزار تن در سال می‌باشد و پس از آن شرکت‌های پتروشیمی مارون و پتروشیمی رجال به ترتیب با ظرفیت تولید سالانه 200 هزار تن و 180 هزار تن در جایگاه‌های بعدی قرار می‌گیرند. همچنین شرکت‌های پتروشیمی نوید زر شیمی، پتروشیمی شازند و پتروشیمی پلی‌نار از دیگر تولیدکنندگان پلی‌پروپیلن در کشور هستند.
شرکت پلی‌پروپیلن جم واقع در منطقه عسلویه خوراک پروپیلن خود را از پتروشیمی جم تأمین می‌کند و شرکت پتروشیمی مارون نیز خوراک مصرفی خود را از پتروشیمی امیرکبیر تأمین می‌نماید. پتروشیمی شازند نیز خود تولیدکننده پروپیلن بوده و به میزان کمی از پروپیلن وارداتی به منظور تولید پلی‌پروپیلن استفاده می‌کند. شرکت پلی نار تبریز نیز پروپیلن مورد نیاز خود را از پتروشیمی شازند تأمین می‌کند. شرکت پلی‌پروپیلن جم در تاریخ 83.7.27 به صورت شرکت سهامی خاص به ثبت رسیده است. با توجه به اینکه بیش از 66 درصد از سهام شرکت پلی‌پروپیلن جم به صورت غیرمستقیم، متعلق به شرکت پتروشیمی جم می‌باشد، لذا شرکت پلی‌پروپیلن جم جزء واحدهای فرعی شرکت پتروشیمی جم (سهامی عام) می‌باشد. عملیات راه‌اندازی تولید محصول میانی (پودر) در سال 1387 انجام و تولید آزمایشی محصول گرانول در تاریخ 87.10.8 آغاز و از ابتدای سال 1388 تولید تجاری آن آغازشده است. سرمایه شرکت در بدو تأسیس 1000 میلیون ریال بوده است که طی چندین مرحله به مبلغ 2000000 میلیون ریال افزایش‌یافته است. بر اساس صورت‌های مالی شرکت سود انباشته گزارش‌شده در سال 97 برابر 6546338 میلیون ریال و حقوق صاحبان سهام 8746338 میلیارد ریال می‌باشد. همچنین در این سال سود خالص شرکت 6515706 میلیون ریال و با سرمایه 2000 میلیارد ریال سود خالص هر سهم 3258 ریال گزارش‌شده و این در حالی است که سود خالص هر سهم در سال 96، مبلغ 1790 ریال گزارش‌شده است. همچنین در خصوص درآمدهای عملیاتی قابل ذکر است که عمده درآمد عملیاتی شرکت از محل فروش پلی‌پروپیلن و عمده‌ی بهای تمام‌شده درآمدهای عملیاتی مربوط به هزینه تأمین مواد اولیه (خوراک) پروپیلن می‌باشد.
در خصوص مالیات این سال نیز قابل ذکر است که با توجه به ماده 132 فصل معافیت‌های قانون مالیات‌های مستقیم و با توجه به قرار گرفتن کارخانه در منطقه‌ی کمتر توسعه‌یافته و همچنین شروع فعالیت تجاری از تاریخ 88.1.1 درآمد این شرکت از مالیات موضوع ماده 105 این قانون به مدت 10 سال معاف می‌باشد، همچنین بر اساس مصوبه مورخ 96.11.20 هیئت‌وزیران و با توجه به بند ب ماده 159 قانون برنامه پنجم توسعه اقتصادی، معافیت مالیاتی شرکت برای یک دوره 10 ساله نیز تمدیدشده است. همچنین با توجه به استانداردهای موجود در شرکت سطح آلایندگی بسیار پایین بوده و معمولاً مورد بخشش هزینه آلایندگی قرار می‌گیرد.
در خصوص قیمت‌گذاری سهام شرکت برخی مفروضات لحاظ شده که از مهم‌ترین آن‌ها قیمت محصولات به صورت داخلی و خارجی می‌باشد که قیمت جهانی برای محصولات در حدود 1200 دلار در نظر گرفته‌شده و قیمت‌های داخلی بر اساس قیمت‌های فروش در بورس کالای ایران منظور شده که خود بر اساس قیمت‌های جهانی و دلار بر اساس میانگین نرخ نیما محاسبه‌شده است. نرخ ارز سامانه نیما در سال مالی 1398 به طور میانگین 110000 ریال برآورد شده و سالانه ده درصد (میانگین رشد سالانه دلار در شرایط ثبات اقتصاد کشور) رشد لحاظ شده است. در بخش بهای تمام شده با توجه به اینکه عمده هزینه مربوط به مواد اولیه می باشد و خوراک اصلی مصرفی شرکت پلی‌پروپیلن جم، پروپیلن می‌باشد که از شرکت پتروشیمی جم خریداری می‌شود. با توجه به عملکرد تاریخی شرکت، به ازای هر تن تولید پلی‌پروپیلن حدود یک تن خوراک مورد نیاز می‌باشد که با توجه به میزان محصول تولیدی برای سالهای آتی پیش بینی شده است. تأمین و قیمت‌گذاری این ماده نیز بر اساس قرارداد 10 ساله شرکت پلی‌پروپیلن جم با شرکت پتروشیمی جم، تأمین خوراک ورودی شرکت به عهده این شرکت خواهد بود که فرمول قیمت‌گذاری خوراک نیز در قرارداد مذکور به صورت قیمت فوب خلیج‌فارس منهای 5 درصد و به صورت دلاری تعیین گردیده و پرداخت صورت‌حساب‌های ماهانه نیز با فرصت تأخیر یک‌ماهه و با قیمت ریالی میانگین نرخ ارز سامانه نیما صورت می‌گیرد.
بر این اساس، با نرخ دلار نیمای فعلی سود سال 1398 شرکت بالغ بر 1000 میلیارد تومان خواهد بود که با توجه به سود تقسیمی 600 میلیارد تومانی مجمع سال 1397 شرکت، می توان ارزش تقریبی 5000 میلیارد تومان برای این شرکت پتروشیمی متصور بود. بنابرین عرضه سهام در دامنه 2200 تا 2500 برای عرضه اولیه جذاب خواهد بود.
نظرات :
شما می توانید اولین نفری باشید که برای این مطلب نظر می دهید.