نشانه های ضعف در بازار؛ احتمال اصلاح زیاد است

بورس24 : در هفته های اخیر برخی گزارش ها از وضعیت شاخص های اقتصادی در چین، آلمان، منطقه یورو و آمریکا نشان داده تنش های تجاری تاثیرات منفی داشته و باید منتظر وضعیت های نگران کننده تر در بازارهای مختلف باشیم. تقریبا از سه ماه پیش ترامپ اعمال تعرفه بر کالاهای صادراتی اتحادیه اروپا و چند کشور به ویژه چین را آغاز کرده و تا کنون بر ۱۰۰ میلیارد دلار از کالاهای وارداتی به آمریکا تعرفه اعمال کرده است.

واکنش شرکای تجاری آمریکا به این اقدامات حمایت گرایانه، انجام اقدامات مشابه علیه کالاهای صادراتی آمریکا بوده است و با آن که هنوز تنش های تجاری به یک جنگ تجاری تبدیل نشده اما سرمایه گذاران، مصرف‌کنندگان و شرکت ها بسیار نگران افزایش این تنش ها و کاهش نرخ رشد اقتصادی جهان هستند.

روز گذشته اداره فدرال آمار آلمان اعلام کرد سفارش برای کالاهای صنعتی این کشور در ماه ژوئیه حدود یک درصد کاهش یافته است. این در حالی است که پیش بینی شده بود این شاخص ۲ درصد رشد کند. سفارش های داخلی رشد کرده اما سفارش های خارجی 3.4 درصد کمتر شده است. ترامپ بارها از کسری تجاری آمریکا در معاملات با اتحادیه اروپا انتقاد کرده و گفته است اعضای منطقه یورو به ویژه آلمان از پایین بودن مصنوعی ارزش یورو در برابر دلار و رویه های غیر عادلانه تجاری سوء استفاده می کنند. او تهدید کرده بر بخش خودروسازی آلمان تعرفه بالا تعیین خواهد کرد.

از سوی دیگر آمریکا تاکنون بر ۵۰ میلیارد دلار کالاهای صادراتی چین تعرفه اعمال کرده و چین بر همین میزان کالای صادراتی آمریکا تعرفع اعمال کرده است. ترامپ طی روزهای آینده تصمیم خود را درباره اعمال تعرفه بر ۲۰۰ میلیارد دلار دیگر از کالاهای صادراتی چین اعلام می کند و چین اعلام کرده اگر این اقدام انجام شود واکنشی بزرگ نشان خواهد داد.

البته چین نمی تواند بر همین میزان کالای صادراتی آمریکا تعرفه اعمال کند زیرا میزان صادرات آمریکا به چین بسیار بالاتر از صادرات چین به آمریکاست. اما ابزارهای دیگر در اختیار پکن قرار دارد. کاستن از ارزش یوان و ایجاد محدودیت فعالیت برای شرکت های آمریکایی مستقر در چین دو گزینه در اختیار پکن هستند اما استفاده از این ابزارها به زیان چین نیز خواهد بود.

برای مثال با آنکه کاهش ارزش یوان سبب ارزان شدن کالاهای صادراتی چین برای خریداران آمریکایی و افزایش صادرات می شود اما کاهش شدید ارزش یوان به فرار سرمایه ها از چین منجر خواهد شد. ارزش یوان در برابر دلار از آوریل امسال تاکنون ۸ درصد پایین آمده و برخی اقتصاددانان معتقدند دولت چین برای جبران تاثیر منفی اعمال تعرفه از سوی آمریکا بر کالاهای چینی باید در ۶ ماه آینده ۱۵ درصد دیگر از ارزش یوان بکاهد اما واقعیت این است که دولت چین تاکنون تا حدی که ممکن بوده از ارزش یوان کاسته و از این پس از کاهش ارزش ارز ملی این کشور جلوگیری خواهد کرد زیرا افت شدید ارزش یوان ثبات اقتصادی را به خطر می اندازد.

در زیر نمودار تغییرات شاخص دکس در بورس آلمان در شش ماه اخیر نشان داده شده است:

پیش بینی می شود از این پس فشار بر شرکت های آمریکایی فعال در چین افزایش خواهد یافت. البته این اقدام نیز سبب کاهش سرمایه‌گذاری در چین می شود. بنابراین دولت چین نمی تواند فشار قابل ملاحظه بر شرکت های آمریکایی وارد کند.

صرف نظر از اقداماتی که دولت چین و بانک مرکزی این کشور یا مقامات کشورهای عضو اتحادیه اروپا برای مقابله با سیاست های حمایت گرایانه دولت آمریکا انجام می دهند، وجود تنش های تجاری و احتمال شدت پیدا کردن آن سبب افت فعالیت های اقتصادی و کاهش نرخ رشد اقتصادی جهان خواهد شد. به همین دلیل در ماه های اخیر شاهد کاهش قیمت مواد خام بوده ایم. هراس درباره آینده و ضعف در شاخص های اقتصادی سبب تداوم برنامه های حمایتی بانک های مرکزی بزرگ می شود و ارزش ارزهای معتبر در برابر دلار کاهش می یابد و این به معنای ضعف در اقتصاد آمریکاست.

همزمان با بزرگ تر شدن ریسک هایی که اقتصاد جهان را تهدید می کند بانک مرکزی آمریکا در حال بالا بردن نرخ های بهره است. مقامات این نهاد معتقدند رشد نرخ تورم باید مهار شد و ضروری است نرخ های بهره بالا برده شود. رشد نرخ های بهره به معنای حرکت سرمایه ها از اقتصادهای نوظهور به سمت آمریکاست و نتیجه این حرکت، ضعف اقتصاد جهان خواهد بود. بانک های مرکزی در اقتصادهای نوظهور مجبورند برای حفظ ارزش پول خود نرخ های بهره را بالا ببرند و در این صورت نرخ رشد آنها کاهش می یابد.

بر مبنای آنچه بیان شد سیاست های دولت آمریکا نظام اقتصادی جهان را در معرض خطر قرار داده است و در آینده نزدیک اگر تغییری در این سیاست ها ایجاد نشود شاهد اصلاح شدید شاخص های مالی و قیمت مواد خام خواهیم بود.

در زیر نمودار تغییرات قیمت هر تن مس از ابتدای سال جاری میلادی تاکنون نشان داده شده است: