امید به کاهش ارزش دلار؛ واهی یا واقعی؟

بورس24 : روند کاهش شاخص دلار تقریبا از دو هفته پیش آغاز شد و همزمان شاهد رشد قیمت مواد خام بوده ایم. تغییرات شاخص دلار یکی از عوامل بسیار مهم موثر بر قیمت مواد خام است و پیش بینی تغییرات آن برای سرمایه گذاران در این مواد ضروری است. شاخص دلار سال گذشته میلادی 11 درصد کاهش یافت اما امسال رشد قابل ملاحظه داشته است.

هفته پیش ترامپ بار دیگر از رفتار بانک مرکزی آمریکا یعنی بالا بردن نرخ های بهره که به افزایش ارزش دلار منجر می شود انتقاد کرد. مرکزی آمریکا در ۲۰ ماه اخیر ۵ بار نرخ های بهره را بالا برده و قصد دارد ماه آینده و ماه دسامبر نیز این اقدام را انجام دهد. پس از انتقاد ترامپ، ارزش دلار تحت فشار قرار گرفت زیرا پیش بینی می شد او بر بانک مرکزی فشار وارد کند تا با سرعت کمتری نرخ های بهره را بالا ببرد.

از سوی دیگر در روزهای پایانی هفته گذشته برخی گزارش ها از اقتصاد آمریکا منفی بود در نتیجه این احتمال مطرح شد که بانک مرکزی تا پایان سال تنها یک بار دیگر نر ‌های بهره را بالا می برد این امر نیز به کاهش ارزش دلار کمک کرد و در نهایت روز جمعه، جرم پاول رئیس بانک مرکزی آمریکا در نشست روسای بانک های مرکزی بزرگ جهان در جکسون هاول ایالت وایومینگ سخنانی بیان کرد که سبب شد ارزش دلار بیش از پیش تحت فشار قرار گیرد.

او از سیاست بانک مرکزی در بالا بردن نرخ های بهره دفاع کرد و آن را برای اقتصاد آمریکا لازم دانست اما تاکید کرد افزایش تدریجی نرخ های بهره سیاستی مناسب است. او گفت: "وضعیت اقتصاد خوب است، نرخ تورم در نزدیکی دو درصد قرار گرفته و اکثر کسانی که خواهان شغل هستند به آن دست پیدا می کنند. اگر رشد درآمدها و روند ایجاد فرصت های شغلی ادامه پیدا کند رشد تدریجی نرخ های بهره لازم است."

پس از سخنرانی آقای پاول شاخص های بورس آمریکا رشد قابل ملاحظه پیدا کردند و ارزش دلار در برابر یورو و پوند انگلستان به سرعت کاهش یافت. اقتصاددان ارشد سازمان توسعه و همکاری اقتصادی در حاشیه نشست به یاد شده گفت: "ترامپ سیاست های حمایتی مالی اجرا کرده و از بانک مرکزی می خواهد برنامه های حمایتی پولی را محدود نکند. این خواسته منطقی نیست زیرا وضعیت اقتصاد آمریکا خوب است و نیز افزایش نرخ های بهره به معنای عادی کردن این سیاست هاست نه انقباضی کردن آنها."

بانک مرکزی در حال بالا بردن نرخ های بهره به سطح خنثی است. منظور از سطح خنثی، سطحی است که این سیاست ها نه حمایتی هستند و نه انقباضی. اکنون سرمایه گذاران در بازارهای ارز و مواد خام معتقدند بانک مرکزی آمریکا از این پس با احتیاط بیشتری تصمیم‌گیری خواهد کرد و به جای پیروی از الگوهای سنتی برای بالا بردن نرخ های بهره، داده های اقتصادی آمریکا و شرایط کلی اقتصاد جهان را مورد توجه قرار خواهد داد.

در الگوهای سنتی، هنگامی که نرخ تورم در نزدیکی نرخ هدف بانک مرکزی قرار می گیرد و بازار کار در شرایط اشتغال کامل قرار دارد باید نرخ های بهره به سرعت بالا برده شود تا از رشد شدید نرخ تورم جلوگیری شود. اما واقعیت این است که شرایط اقتصاد آمریکا طبیعی نیست که بتوان از الگوی سنتی پیروی کرد. برای مثال تنش های تجاری لطماتی به اقتصاد وارد می کند و نیز هنوز اثرات سیاست های حمایتی مالی ترامپ بر اقتصاد به طور کامل مشخص نشده است. این بدان معناست که ضروری است بانک مرکزی بر مبنای داده های اقتصادی که در هفته ها و ماه های آینده منتشر می شود درباره بالا بردن نرخ های بهره تصمیم گیری کند.

احتمال آنکه شاخص دلار در آینده به سرعت رشد کند کم است زیرا از پیش تاثیر افزایش نرخ های بهره بر ارزش دلار گذاشته شده و آن را بالا برده است. حتی اگر در ماه آینده و ماه دسامبر نرخ های بهره بالا برده شود این اقدام اثرات بزرگ بر رشد ارزش دلار نخواهد داشت. از این نظر می توان امیدوار بود قیمت مواد خام تحت فشار بیشتری قرار نگیرند. یک دلیل خوشبینی سرمایه گذاران به آینده همین است و احتمال دارد قیمت ها برای مدتی رشد تدریجی داشته باشد. اما عواملی غیر از تغییرات شاخص دلار هم وجود دارد که بر قیمت این مواد اثر می گذارد. برای مثال وضعیت اقتصادهای نوظهور و سیاست های چین و منطقه یورو در مقابله به سیاست های حمایت گرایانه ترامپ بر وضعیت کلی بازار مواد خام تاثیر دارند زیرا چین، آمریکا و اروپا مصرف کنندگان بزرگ این مواد هستند.

در هفته ها و ماه های آینده بانک مرکزی آمریکا توجه بیشتری به وضعیت شاخص های اقتصادی جهان و شرایط کلی اقتصادی خواهد داشت و به احتمال زیاد رشد ارزش دلار سریع نخواهد بود. سرمایه گذاران در بازار مواد خام باید بر مبنای تغییرات ارزش دلار و نیز موئلفه های دیگر که بر این بازار تاثیر دارد تصمیم گیری کنند و متوجه باشند که تنها یک عامل بر قیمت ها موثر نیست. اگر ارزش دلار همچنان رشد کند، اگرچه تدریجی، رونق بازار مواد خام با مانع مواجه می شود.

در زیر نمودار تغییرات شاخص دلار در 12 ماه اخیر نشان داده شده است: