می توانید از اوضاع بازار سرخوش باشید؛ اما فقط برای مدتی!

بورس24 : دبیر کل سازمان توسعه و همکاری اقتصادی در کنفرانس خبری نشست این سازمان در پاریس گفت: "برای دو سال آینده روند رشد اقتصاد جهان ادامه پیدا می کند و افق کوتاه مدت اقتصاد بهتر از قبل است اما افزایش قیمت نفت و تنش های تجاری دو مانع در برابر تداوم رونق اقتصاد جهان هستند. در واقع ترکیبی از سه عامل یعنی نرخ های پایین بهره، هزینه کردن دولت ها و کاهش مالیات ها در آمریکا به رونق اقتصاد جهان کمک کرده است و پیش بینی می شود امسال اقتصاد جهان 4 درصد رشد کند." سال پیش اقتصاد جهان 3.7 درصد رشد کرده بود.

بهبود شرایط اقتصاد جهان سبب شده بانک های مرکزی به فکر کاهش برنامه های حمایتی خود باشند. در واقع بانک های مرکزی نگرانی افزایش سریع نرخ های تورم در صورت تداوم برنامه های حمایتی هستند. همچنین در حال حاضر این بانک ها از تمامی ابزارهای موجود برای کمک به رونق اقتصادی استفاده کرده اند و اگر بحرانی جدید رخ دهد توانایی مقابله با آن وجود ندارد.

در نتیجه، منطقی است که برنامه های حمایتی محدود شود. بانک مرکزی آمریکا از پیش در این مسیر حرکت کرده است. این نهاد از پایان سال 2016 تاکنون بارها نرخ های بهره را بالا برده و قصد دارد در این مسیر به حرکت خود ادامه دهد. اما بانک مرکزی اروپا و بانک مرکزی ژاپن به دلایل مختلف همچنان برنامه های انبساطی را دنبال می کنند.

کاهش سریع برنامه های حمایتی به رشد اقتصاد جهان لطمه وارد خواهد کرد. عامل دیگر نگرانی، تنش های تجاری است. آمریکا در ماه های اخیر اقدامات متعدد برای حمایت از بازار کار و صنایع این کشور انجام داده که نوعی حمایت گرایی است و در مقابل، چین و اتحادیه اروپا اعلام کرده اند از منافع خود حفاظت خواهند کرد.

البته فعلا احتمال بروز جنگ تجاری بین آمریکا و چین بسیار کم است. مقامات اقتصادی و مالی دو طرف مشغول مذاکره برای رفع اختلافات هستند اما هنوز به نتیجه نرسیده اند. دو دو ماه گذشته ترامپ تعرفه هایی بر فولاد و آلومینیوم وارداتی به آمریکا اعمال کرده است. با آنکه چین صادرکننده بزرگ این دو فلز به آمریکا نیست اما مواضع تند دولت آمریکا در برابر چین سبب تنش هایی در روابط دو طرف شده است.

واقعیت این است که ضروری است در بخش های مختلف تولیدی، اصلاحاتی با هدف کاستن از مازاد تولید انجام شود و اقداماتی نظیر اعمال تعرفه و سیاست های حمایت گرایانه صرفا بر تنش های تجاری می افزاید.

دبیرکل سازمان توسعه و همکاری اقتصادی معتقد است ترکیبی از رشد قیمت نفت، کاهش بودجه دولت ها در اقتصادهای نوظهور، کاهش برنامه های حمایتی در اقتصادهای توسعه یافته، تنش های تجاری و شوک های سیاسی مانند آنچه در ایتالیا مشاهده می شود به رونق اقتصاد جهان لطمه وارد خواهد کرد.

در حال حاضر رونق اقتصاد جهان حاصل سال ها اجرای سیاست های حمایتی فراگیر از سوی بانک های مرکزی بزرگ است. اخیرا دولت آمریکا از مالیات ها کاست و این عامل نیز در وضعیت بهتر اقتصاد این کشور موثر بوده است اما در آینده ای نه چندان دور رشد شدید کسری بودجه آمریکا به یک بحران تبدیل می شود.

کسری بودجه در اقتصادهای دیگر نیز یک ریسک بزرگ محسوب می شود. حال بانک های مرکزی و دولت ها باید بین تداوم حمایت های خود از اقتصاد و پذیرش ریسک رشد شدید نرخ تورم، یا محدود کردن برنامه های حمایتی و پذیرش ریسک کاهش نرخ رشد اقتصادی، یکی را انتخاب کنند. هر دو گزینه فواید و زیان هایی دارد.

روز گذشته دولت آمریکا با تغییر لحن آشتی جویانه اخیر خود اعلام کرد موضوع اعمال تعرفه بر 50 میلیارد دلار کالاهای صادراتی چین به آمریکا هنوز مطرح است مگر آنکه چین موضوع سرقت دارایی های معنوی از آمریکا را حل کند. همچنین واشنگتن در مسیر محدود کردن سرمایه گذاری شرکت های چینی در آمریکا حرکت خواهد کرد و بر صادرات کالا به چین کنترل های فراگیرتر اعمال می کند.

این موضع گیری در حالی صورت گرفته که دو طرف مشغول مذاکره برای رفع اختلاف نظرهای تجاری هستند. کسری تجاری آمریکا در مبادلات تجاری با چین 375 میلیارد دلار است. در روزهای آینده مذاکرات بین مقامات دو طرف ادامه پیدا خواهد کرد اما لحن تهدیدآمیز دولت آمریکا سبب واکنش دولت چین شده است.

کارشناسان معتقدند تنش های تجاری ادامه پیدا خواهد کرد در نتیجه فعلا رونق اقتصاد جهان با ریسک هایی مواجه است. کاهش مالیات شرکت ها و اشخاص در آمریکا برای مدتی می تواند بر رونق اقتصاد این کشور بیافزاید اما رشد کسری بودجه در دو سال آینده، محدود شدن سیاست های حمایتی بانک های مرکزی بزرگ و رشد قیمت نفت عوامل نگران کننده هستند.

صندوق بین المللی پول پیش بینی کرده امسال اقتصاد جهان 3.9 درصد رشد خواهد کرد اما این نهاد نسبت به ریسک هایی که اقتصاد جهان را تهدید می کند از جمله سیاست های حمایت گرایانه، هشدار داده است.

در هفته ها و ماه های آینده تغییراتی که در شدت ریسک های یاد شده بوجود می آید سبب تحولات در بازارهای مخلتف می شود. بانک های مرکزی با دقت وضعیت را زیرنظر دارند و سرمایه گذاران هوشمند باید مراقب چاله ها و چاه های پیش رو باشند.