غوغا در بازار فولاد و آلومینیوم؛ شرایط درحال تغییر است؟

بورس24 : روز گذشته پس از اعلام افزایش تعرفه واردات فولاد و آلومینیوم به آمریکا از سوی ترامپ، شاخص های مالی در بورس های بزرگ کاهش یافتند و سرمایه گذاران درباره آغاز جنگ تجاری بین آمریکا از یک سو و اروپا و چین از سوی دیگر دچار نگرانی شدند. هر گونه نگرانی سرمایه گذاران در باره آینده از ریسک پذیری آنها می کاهد و سبب سقوط شاخص های مالی می شود.

روز گذشته ترامپ اعلام کرد از هفته آینده، تعرفه ۲۵ درصدی بر واردات فولاد و تعرفه ۱۰ درصدی بر واردات آلومینیوم به آمریکا، اعمال خواهد شد. او این اقدام را با ادعای حفاظت از منابع ملی آمریکا انجام داد. اما این اقدام چه تاثیری بر اقتصاد آمریکا و جهان خواهد داشت؟

تحلیلگران می گویند اعمال تعرفه به خودی خود نشانه جنگ تجاری نیست اما می تواند زمینه را برای آغاز آن فراهم کند. اگر دیگر کشورها اقدامات تلافی جویانه انجام دهند تعرفه ها می تواند به رشد نرخ تورم منجر شود زیرا صنایع باید پول بیشتری برای محصولات وارداتی از جمله فولاد و آلومینیوم پرداخت کنند و قطعاً هزینه ها به مصرف‌کنندگان منتقل خواهد شد. اگر نرخ تورم بالا رود از مصرف کاسته می شود و نرخ رشد اقتصاد کاهش خواهد یافت.

اقدام روز گذشته ترامپ یک اقدامات حمایت گرایانه دیگر بود که سبب افزایش هراس سرمایه‌گذاران شده است. افزایش نرخ تورم و کاهش نرخ رشد اقتصادی، پیامدهای افزایش تعرفه واردات فولاد و آلومینیوم هستند. تحلیلگران بانک سیتی‌گروپ می‌گویند: "استفاده از تعرفه برای حفاظت از امنیت ملی مبنای سیاست های تجاری ترامپ است اما این اقدام به تنش در مناسبات تجاری منجر می شود و اکنون دیگر کشورها می توانند اقدامات مشابه انجام دهند و این به معنای شروع جنگ تجاری است."

افزایش تعرفه ها سبب افزایش قیمت کالاهای مختلف مانند اتومبیل می شود زیرا تولیدکنندگان هزینه ها را به مصرف کنندگان منتقل خواهند کرد. ترامپ قصد دارد با اعمال تعرفه بر واردات فولاد و آلومینیوم به تولیدکنندگان داخلی کمک کند اما باید به این واقعیت توجه کرد که آغاز به کار مجدد کارخانه هایی که سال ها تعطیل بوده اند زمان‌بر است. برای مثال یک روزه نمی توان یک کارخانه فولاد سازی را که مدت ها تعطیل بوده باز کرد. استخدام نیروی کار، تهیه مواد اولیه، نوسازی تجهیزات و غیره همگی به زمان و سرمایه‌گذاری عظیم نیاز دارد.

نکته مهم دیگر این است که اقدامات دولت آمریکا و بر تنش های تجاری می افزاید. در حال حاضر مذاکرات بین آمریکا، کانادا و مکزیک بر سر مسائل تجاری ادامه دارد. هر گونه تنش تجاری عاملی برای کاهش ریسک پذیری سرمایه‌گذاران است. ترامپ به بهانه حفاظت از منافع ملی، تعرفه ها را در حوزه فولاد و آلومینیوم بالا برده است. این یک ادعای مشروع در سازمان تجارت جهانی است اما این ادعا هنوز آزموده نشده است. اقدام ترامپ مشکلاتی را در روابط بین آمریکا و چین و هم‌پیمانان آمریکا به وجود خواهد آورد.

واکنش اروپا

ژان کلود یونکر، رئیس کمیسیون اروپا در واکنش به اقدام ترامپ بیانیه ای شدیداللحن منتشر کرد که در آن آمده است، اروپا در برابر اعمال تعرفه بر فولاد و آلومینیوم وارداتی به آمریکا دست روی دست نخواهد گذاشت. او گفت: "ما قویا از این اقدام متاسف هستیم. این اقدامی است که ظاهراً برای حمایت از صنایع داخلی آمریکا انجام شده و ربطی به امنیت ملی این کشور ندارد. اتحادیه اروپا طی چند دهه اخیر هم پیمان امنیتی آمریکا بوده است. ما در حالی که صنایع اروپا از این اقدام غیرعادلانه لطمه می‌بینند ساکت نخواهیم نشست."

کمیسیون اروپا بازوی اجرایی اتحادیه اروپاست. در بیانیه رئیس کمیسیون اروپا آمده است، اقدام بعدی اتحادیه اروپا، مطرح کردن شکایت در سازمان تجارت جهانی است. کارشناسان معتقدند مشکل صنعت و آلومینیوم جهان، مازاد ظرفیت تولید است. در سال های اخیر از چین به دلیل صادرات فولاد و آلومینیوم ارزان و یارانه‌ای به آمریکا و اروپا انتقاد شده است. اعطای یارانه از سوی دولت چین به تولیدکنندگان این دو فلز سبب می شود قیمت نهایی محصولات صادراتی بسیار پایین‌تر از حد طبیعی باشد و چین بتواند میزانی بالا از این محصولات را به دیگر کشورها صادر کند. البته چین بارها این اتهام‌ها را رد کرده است. چین جزء 10 صادر کننده بزرگ فولاد به آمریکا نیست اما چهارمین صادرکننده بزرگ آلومینیوم به این کشور است. کارشناسان معتقدند مشکل با کاهش ظرفیت تولید حل خواهد شد. اقدام ترامپ می‌تواند به روابط آمریکا و اروپا لطمه وارد کند و تنش های تجاری در سطح جهان به وجود آورد. همچنین قیمت محصولات مصرفی در آمریکا از جمله اتومبیل و کالاهایی که در آن از فولاد و آلومینیوم استفاده می شود افزایش خواهد یافت.

واکنش چین

اقدام ترامپ سبب خشم چین خواهد شد. این کشور می‌تواند اقدامات تلافی‌جویانه انجام دهد. واقعیت این است که بخش کشاورزی آمریکا نسبت به اقدام احتمالی چین بسیار آسیب پذیر است. چین بزرگترین دارنده اوراق خزانه آمریکا و می‌تواند از میزان خرید این اوراق بکاهد. همچنین می‌تواند در موضوعات ژئوپولیتیک از جمله مسئله کره شمالی، موضع خود را تغییر دهد طوری که تلاش های آمریکا با شکست مواجه شود

کارشناسان معتقدند چین در آینده نزدیک تعرفه واردات برخی محصولات صادراتی آمریکا از جمله محصولات کشاورزی مانند سویا را بالا خواهد برد. چین دومین بازار بزرگ صادراتی محصولات کشاورزی آمریکاست. اقداماتی که چی می تواند علیه آمریکا انجام دهد بر اقتصاد و بازار مالی آمریکا تاثیر منفی خواهد داشت.

امروز نیز شاخص های مالی در بورس های بزرگ جهان کاهش یافته اند زیرا ابهام ها درباره آینده سبب شده ریسک پذیری سرمایه گذاران کاهش یابد. کانادا، برزیل و کره جنوبی بزرگ ترین صادرکنندگان فولاد به آمریکا هستند.