چند نکته خواندنی درباره وضعیت بازار فولاد

بورس24 : پیش بینی می شود سرعت افزایش تولید فولاد در چین در سال جاری میلادی به شدت کاهش یابد. برنامه دولت این کشور برای تعطیل کردن مراکز فولادسازی آلاینده محیط زیست و اصلاح بخش تولید این ماده خام، عامل اصلی این امر است.

در نظرسنجی فایننشال تایمز از ۱۵ تحلیلگر پیش بینی شده تولید فولاد در چین امسال تنها شش دهم درصد افزایش خواهد یافت. چین بزرگترین تولیدکننده فولاد جهان است و نیمی از ۱۷۰۰ میلیون تن فولاد تولیدی در این جهان در این کشور تولید می شود.

میزان مصرف فولاد معیاری از شرایط کلی اقتصاد است زیرا از این فلز در تولید گستره وسیعی از محصولات از خودرو گرفته تا لوازم صنعتی و خانگی و در بخش ساخت و ساز استفاده می شود. به این ترتیب تغییرات در میزان تولید و قیمت فولاد بر دیگر بخش های اقتصاد تاثیرات بزرگ دارد. البته برای تولیدکنندگان فولاد کاهش سرعت رشد تولید این محصول در چین خبری مثبت است.

افزایش محدود تولید فولاد در چین سبب خواهد شد تعادل بین عرضه و تقاضا در بازار جهانی این ماده خام که دو سال پیش بر هم خورده بود بار دیگر ایجاد شود. رشد اندک تولید فولاد در چین به رغم وضعیت مطلوب اقتصاد این کشور رخ داده است. در ۱۱ ماه نخست سال گذشته میلادی در مقایسه با مدت مشابه سال ۲۰۱۶ تولید فولاد در چین 5.7 درصد افزایش یافته بود. باآنکه رشد تولید فولاد در چین کند می‌شود امسال در جهان تولید این ماده خام 2.1 درصد نسبت به سال قبل افزایش خواهد یافت.

در ۱۱ ماه نخست سال گذشته نسبت به مدت مشابه سال ۲۰۱۶ تولید جهانی فولاد 5.4 درصد افزایش یافت. برخی تحلیلگران معتقدند با توجه به کاهش صادرات فولاد چین به نظر می رسد ساختار بخش تولید فولاد در جهان به سمت وضعیت جدید در حرکت است. وعده ترامپ در خصوص نوسازی زیرساخت های آمریکا و اعمال تعرفه بر واردات فولاد ارزان دو عاملی هستند که سبب خواهند شد تولید فولاد در آمریکا امسال نسبت به سال گذشته 3.4 افزایش یابد.

کاهش ارزش دلار به تولیدکنندگان فولاد در آمریکا کمک کرده مشتری های قبلی را که به عرضه کنندگان دیگر جذب شده بودند بار دیگر جذب کنند. این احتمال وجود دارد که روند یاد شده در سال جاری میلادی ادامه یابد. تولیدکنندگان فولاد در اتحادیه اروپا امسال نسبت به سال گذشته میلادی 2.4 درصد فولاد بیشتری تولید خواهند کرد زیرا شرایط اقتصادی این قاره بهتر شده و نیز علیه فولاد ارزان وارداتی تعرفه های اعمال خواهد شد. این اقدام در جهت مقابله با دامپینگ به ویژه از سوی فولادسازهای چین انجام می شود. در ماه های اخیر چین به عرضه فولاد ارزان به بازارهای جهان متهم شده است.

چین در برنامه اصلاح بخش فولادسازی خود، مراکز آلاینده فولاد سازی را تعطیل می کند. همچنین با هدف کاستن از آلودگی هوا، محدودیت های فصلی بر تولید در برخی صنایع و پروژه های ساخت و ساز اعمال شده است. یکی از تحلیلگران موسسه رتبه سنجی فیچ می گوید: "انتظار می رود روند کاهش ظرفیت تولید فولاد در چین که از پیش آغاز شده در سال جاری میلادی ادامه یابد. در حقیقت میزان صادرات فولاد چین در حال کاهش است و می توان به برقراری تعادل بین عرضه و تقاضا برای فولاد امیدوار بود."

بازگشت رونق به صنعت فولاد اروپا

صنعت فولاد اروپا پس از سال ها ضعف به تدریج وضعیت بهتری پیدا کرده است. برخی تولیدکنندگان فولاد در قاره اروپا در سال های پس از بحران مالی و رکود اقتصادی سال های ۲۰۰۷ و ۲۰۰۸ میلادی دچار مشکلات بزرگ بوده اند اما مدتی است عملکرد آنها مثبت شده و قیمت سهام آنها در بورس ها رشد کرده است.

پس از بحران مالی یک دهه پیش، تقاضای اروپا برای فولاد کاهش یافت در نتیجه تعداد زیادی از کارخانه های فولاد سازی تعطیل شدند و ده ها هزار شغل از میان رفت زیرا شرکت های بزرگ تلاش کردند از هزینه های خود بکاهند. مشکلات سال های اخیر تحت تاثیر صادرات فولاد ارزان از چین شدت پیدا کرد. از سوی دیگر الزام فولادسازهای اروپایی به اجرای مقررات زیست محیطی سبب شد آنها در مقایسه با رقبای چینی مزیت رقابتی کمتری داشته باشد.

اما افزایش قیمت جهانی فولاد، رشد تقاضا و اقدامات حمایت گرایانه از سوی اتحادیه اروپا به احیای بخش فولادسازی این قاره منجر شده است. از یک سو شرکت های فولادسازی اروپا در حال سرمایه گذاری برای بالا بردن کارایی و ارائه فولاد با گرید کیفیت بالاتر هستند و سوی دیگر، وضعیت مالی آنها بهتر شده و تقاضا برای محصولات شان افزایش یافته است. از اواسط سال گذشته میلادی بازده عملیات شرکت های آرسلورمیتال، تیس کروپ و ووستال پاین پیوسته افزایش یافته است.

گروه مهندسی و فولادسازی ووستال پاین اتریش عملکرد نیمه نخست سال قبل خود را بهترین عملکرد از سال ۲۰۰۸ توصیه کرده است. همچنین شرکت آرسلورمیتال که از لحاظ تولید فولاد، بزرگترین شرکت جهان است، در سه ماهه سوم سال گذشته میلادی بهترین عملکرد خود در اروپا از سال ۲۰۱۴ را تجربه کرد. شرکت آلمانی زالسگیتر که تولیدکننده فولاد است نیز در ۹ ماه نخست سال گذشته بهترین عملکرد را از سال ۲۰۰۸ داشت.

تحلیلگران معتقدند حاشیه سود شرکت های فولادسازی اروپا در نیمه نخست سال جدید میلادی افزایش خواهد یافت. به نظر می رسد سرمایه گذاران نسبت به افق بخش تولید فولاد در اروپا خوشبین هستند زیرا سال گذشته سهام شرکت های فولادسازی اروپا مورد توجه آنها قرار گرفت و قیمت ها رشد کرد. در سال 2017 قیمت سهام شرکت های آرسلورمیتال، ووستال پاین و زالسگیتر به ترتیب بیش از ۲۵ درصد، ۳۰ درصد و ۴۰ درصد افزایش یافت.

تحلیلگران کردیت سوئیس می گویند بازار شرکت های فولاد سازی اروپا امسال نیز مثبت خواهد بود. شرکت های فولادسازی نیز به آینده خوشبین هستند و بر همین مبنا به سرمایه‌گذاری‌های بزرگ اقدام کرده اند. در این میان، اتحادیه اروپا با انجام اقدامات مختلف از جمله اعمال تعرفه بر واردات محصولات فولادی وارداتی از خارج اروپاکه تصور می شود بطور مصنوعی ارزان هستد به رونق فعالیت های شرکت های فولادساز کمک کرده است. منظور محصولاتی است که یا با یارانه تولید شده اند یا قیمت شان از هزینه تولید یا قیمت آنها در کشور تولیدکننده پایین تر است.

در زیر نمودار تغییرات سود سه شرکت بزرگ فولادسازی اروپا در سال های اخیر به میلیارد دلار نشان داده شده است:

تدابیر یاد شده موثر بوده و از واردات فولاد کاسته شده است. اما برای فولادسازها معیار مهم تر از قیمت، تفاوت قیمت مواد خام و محصول نهایی یا همان حاشیه سود است. موسسه رتبه سنجی مودیز معتقد است این تفاوت قیمت افزایش خواهد یافت در نتیجه سود شرکت ها بالاتر می رود. یکی از تحلیلگران این موسسه می گوید: "پیش بینی ما برای بخش فولاد اروپا در سال جاری میلادی مثبت است زیرا معتقدیم تقاضا در بخش خودروسازی و ساخت و ساز افزایش می‌یابد."

از سوی دیگر تعادل جهانی عرضه و تقاضا برای فولاد در وضعیت مطلوب قرار دارد زیرا از یک سو تقاضا در حال رشد است و از سوی دیگر مازاد عرضه کاهش یافته است. البته با توجه به اینکه در صنعت فولادسازی که صنعتی جهانی است چین تاثیری بزرگ و تعیین کننده دارد آمار و ارقام نشان می دهد آنچه در این کشور رخ می دهد بر شرکت های فولاد سازی اروپا موثر بوده و خواهد بود. اقدام دولت چین به تعطیل کردن ظرفیت مازاد و افزایش تقاضای داخلی در این کشور سبب کاهش شدید صادرات فولاد چین شده است اما برخی کارشناسان می پرستند آیا میزان کاهش تولید فولاد در این کشور به اندازه ای است که سبب برقراری توازن بین عرضه و تقاضا در بلندمدت شود؟

قطعه نهایی پازل صنعت فولاد اروپا، قراردادهای ادغام و تصاحب در صنعت فولاد این قاره است. از لحاظ نظری کاهش تعداد شرکت های فولاد سازی به محدود شدن عرضه و رشد قیمت ها منجر می شود با این حال با توجه به اینکه شرکت های حاضر در قراردادهای ادغام و تصاحب اعلام کرده اند قصد ندارند تولید فولاد را کاهش دهند تحلیل گران معتقدند سود حاصل از ادغام ها و تصاحب ها برای بخش فولادسازی محدود خواهد بود. شرکت تاتا از هند و شرکت تیسن کروپ آلمان در فرآیند ادغام فعالیت های فولادسازی خود در اروپا قرار دارند اما مذاکرات یک سال و نیم است که بدون نتیجه ادامه دارد. کارشناسان معتقدند تحولات زیادی باید در صنعت فولاد اروپا رخ دهد تا شرایط به حالت بهینه برسد.