درست ۵٠ سال پیش بود که ایران بورس دار شد.اولین معامله در بازار سهام ایران در بهمن سال ١٣۴۶ انجام شده است.سازمان بورس و اوراق بهادار هشتم بهمن ماه سال جاری نکوداشتی با حضور ریش سفیدان این نیم قرن پر فراز و نشیب برگزار می کند.هر چند بورس ایران با گذشت ۵٠ سال از عمر خود با چالش های بسیار زیادی در مقطع کنونی مواجه است اما همین مختصر نکوداشتی که پیش رو داریم فرصت مغتنمی است برای مرور سیر تاریخی بازار سهام در ایران و این که بورس در مقاطع مختلف سیاسی و اقتصادی ایران چه شرایطی داشته و بعد از آن چه سرنوشتی را تجربه کرده است.بورس ٢۴ به بهانه ۵٠ سالگی بورس در ایران مروری دارد به تاریخچه پیدایش بازار سهام در کشور...
بورس24 : درست 50 سال پیش بود که ایران بورس دار شد. اولین معامله در بازار سهام ایران در بهمن سال 1346 انجام شده است. سازمان بورس و اوراق بهادار هشتم بهمن ماه سال جاری نکوداشتی با حضور ریش سفیدان این نیم قرن پر فراز و نشیب برگزار می کند.هر چند بورس ایران با گذشت 50 سال از عمر خود با چالش های بسیار زیادی در مقطع کنونی مواجه است اما همین مختصر نکوداشتی که پیش رو داریم فرصت مغتنمی است برای مرور سیر تاریخی بازار سهام در ایران و این که بورس در مقاطع مختلف سیاسی و اقتصادی ایران چه شرایطی داشته و بعد از آن چه سرنوشتی را تجربه کرده است. بورس24 به بهانه 50 سالگی بورس در ایران مروری دارد به تاریخچه پیدایش بازار سهام در کشور...
سال 1315شمسی مصادف با پایان بحران اقتصادی 1929و نگرانی های ناشی از آن سرآغازی بر طرح نیاز بوجود آمدن بورس سهام در ایران بود. تجربه آمریکا از این بحران و تاسیس کمیسیون بورس و اوراق بهادار ، تصویب قانون اوراق بهادار آمریکا در سال 1933 و قانون بورس اوراق بهادار در سال 1934دستاوردهایی بود که بر اساس آن تدوین مقررات و ایجاد رویه ها و نظارت بر بازار اوراق بهادار ممکن شد.
فکر تاسیس بورس در ایران نیز نخستین بار در سال 1315 مطرح شد اما بنا به عللی این موضوع تا سال 1345 به تاخیر افتاد که در فصل حاضر به بررسی این علل و عوامل پرداخته خواهد شد.
رویداد های پس از سال 1300 شمسی تا حدود زیادی به ساختار دهی حکومت ایران کمک کرد و پایه های طرح اندیشه تاسیس بورس شکل گرفت اما وقایع شهریور سال 1320، وقوع جنگ جهانی دوم و اوضاع اقتصادی نابسامان مردم و شرکت ها از جمله دلایلی بود که تاسیس بورس را به تاخیر انداخت
سال 1337 شمسی اولین مذاکرات برای تاسیس بورس آغاز شد، در دوره 6 ساله از سال 1337 تا 1343 متن لایحه، آیین نامه ها و سایر مقررات مربوط آماده شد و برای تصویب به جلس شورای ملی ارسال شد اما قانون بورس اوراق بهادار در تاریخ 27 اردیبهشت سال 1345 به تصویب رسید.
نخستین گام برای تاسیس بورس در سال 1315 برداشته شد ، زمانی که مطلوبیت شرایط اقتصادی و وجود بسترهای قانونی، سیاست گذاران اقتصادی را به اقدام برای تاسیس بورس تشویق کرد. از جمله این شرایط می توان به تصویب قانون تجارت در سال 1311 و تصویب قانون مدنی در سال 1314 اشاره کرد که سبب نظام بخشی به روابط بین افراد در قراردادها و همچنین وضع مقررات شرکت داری شده بود، از دیگر سو تاسیس بانک ملی نیز بستری برای انجام اقدامات حرفه ای ایجاد کرده بود ، در آن سال و به درخواست دولت موقت، یک کارشناس بلژیکی به نام «وان لوترفیلد» مامور شد تا درباره تشکیل بورس در ایران مطالعاتی انجام دهد. مطالعات وی که به کمک یک کارشناس هلندی صورت گرفت، حدود 2 سال طول کشید و منجر به ارائه طرحی با جزئیات کامل برای تاسیس بورس در سال 1317شد و در همان سال بود که اولین اساسنامه بورس به کمک کارشناسان بانک ملی ایران تنظیم گردید.
در سال 1318 گروهی از مردم اصفهان به دلیل وجود چند شرکت فعال در آن شهر که فرصت سهامداری را برای برخی افراد فراهم کرده بود به فکر راه اندازی بورس سهام افتادند. این افراد برای معامله سهام خود در این شرکت های نساجی در تشکلی خود جوش ، مقابل بازار قیصریه اصفهان دور هم جمع می شدند، البته اداره آن توسط افراد غیر مسئول صورت می گرفت و با بروز جنگ جهانی این بورس تعطیل شد و گروه زیادی نیز متضرر شدند. این اولین تجربه بازار خارج از بورس در ایران بود.
ادامه دارد...
برگرفته از کتاب تاریخ بازار سرمایه ایران ؛ نوشته علی سعیدی و شادروان شهلا کشاورز نژاد
به بهانه نکوداشت 50 سالگی در بورس/رقابت بورس کالا و بورس اوراق قبل از تولد بازار سهام
نظرات :
شما می توانید اولین نفری باشید که برای این مطلب نظر می دهید.