پتانسیل سکه!؟

بورس24 : معاملات آتی کالا در جهان از طرفداران زیادی برخوردار است زیرا این بازار ضمن این که منافع خریدار و فروشنده کالا را تامین می کند فرصت کسب سود را برای نوسان گیران نیز فراهم می آورد. در ایران نیز به دلیل ویژگی ها و منافع بسیار زیادی که در این بازار وجود دارد استقبال چشمگیری از آن شده است.

اما مفهوم قرارداد آتی چیست؟ به طور کلی قرارداد آتی یعنی این که ما در حال حاضر اقدام به خرید کالایی کنیم اما تصمیم نداریم همین حالا آن کالا را تحویل بگیریم. به این معنا که ما قصد دارید چند ماه بعد کالایی که الان اقدام به خرید آن را کرده ایم تحویل بگیریم و وجه آن را نیز در زمان تحویل بپردازیم.

از مهمترین تفاوت ها با بازار نقدی دوطرفه بودن آن است. یعنی این که می توانیم بدون این که حالا کالایی را در اختیار داشته باشیم آن را بفروشیم و پس از چند ماه آن را با قیمتی که اکنون توافق کرده ایم تحویل داده و وجه آن را دریافت کنیم.

افزون بر این بازار آتی ویژگی های مهم دیگری نیز دارد که آن را با استقبال چشمگیری از سوی معامله گران همراه ساخته است. معافیت مالیاتی، تخصیص سود بانکی به مبلغی که در حساب در اختیار مشتری وجود دارد، امکان برداشت یک روزه موجودی از حساب با کارمزدهای بسیار پایین، امکان خرید و فروش نامحدود در هر روز معاملاتی و واریز روزانه سود و زیان به حساب مشتری از جمله این ویژگی هاست.

بازار آتی سکه 9 ساله شد

یکی از کالاهایی که در کشور ما در بازار آتی معامله می شود سکه است که سابقه آن به بیش از 9 سال قبل بازمی گردد. نخستین قرارداد آتی سکه تمام بهار آزادی در شرکت بورس کالای ایران ساعت 10 صبح روز سه شنبه 5 آذر ماه 1387 با انجام دو قرارداد آغاز شد و رفته رفته به یکی از بازارهای پرطرفدار در کشور ما بدل شده است.

در حال حاضر در بازار آتی سکه 5 قرارداد داد و ستد می شود. قرارداد با سررسید دی ماه که در محدوده یک میلیون و 496 هزار تومان خرید و فروش می شود. سررسید اسفند ماه در محدوده یک میلیون و 522 هزار و 500 تومان، سررسید اردیبهشت ماه با قیمت یک میلیون و 553 هزار تومان، سررسید تیر ماه در حدود یک میلیون و 599 هزار و 500 تومان و سررسید شهریور ماه که در حدود یک میلیون و 655 هزار تومان داد و ستد می شود.

قراردادهای آتی به فاصله یک ماه در میان تعیین می شود. یعنی موقعیت بعدی که در بازار آتی سکه باز می شود قرارداد با سررسید آبان ماه خواهد بود. با توجه به افق تورمی رو به بالایی که در کشور ما وجود دارد قراردادهای آینده با قیمت های بالاتری معامله می شود. زیرا نشان دهنده انتظار بازار از شرایط تورمی در جامعه است.

در سال هایی که بازار اوراق بهادار از رونق قابل توجهی برخوردار بود اقبال بازار آتی سکه در قیاس با گذشته کاهش نسبی داشت اما پس از رکود بورس توجه های بیشتری به بازار آتی سکه جلب شد و به خصوص با توجه به این که در ماه های گذشته بازار دلار و سکه صعودی بود بازار آتی سکه توانست مخاطبان بیشتری را به خود جلب کند.

افق بازار آتی همچنان رو به بالاست

اشکان کاظم کارشناس و فعال بازار آتی سکه در گفت و گو با خبرنگار بورس24 درباره وضعیت بازار در سال جاری گفت: از ابتدای امسال حجم معاملات در بازار آتی سکه بسیار زیاد بود که علت آن را می توان رکود بازارهای موازی سکه آتی دانست. بازار مسکن امسال نیز به رکود چند ساله خود ادامه داد و بازار اوراق بهادار نیز از رونق چندانی برخوردار نبود. از سوی دیگر کاهش سود سپرده های بانکی بخشی از سرمایه گذاران بازار پول را از خود راند. در نتیجه بخشی از فعالان بازارهای مسکن، ‌اوراق بهادار و سپرده گذاران بانکی به سمت جذابیت های بازار آتی سکه گرایش پیدا کردند و همین امر موجب شد تا سال 96 به سال پرتقاضایی برای بازار آتی سکه بدل شود.

وی افزود: امسال بیشترین حجم معاملات بازار آتی سکه در ماه های اخیر رخ داد. اولین جرقه های شدت جذب سرمایه گذاران به بازار سکه آتی در ماه های گذشته را اختلاف زیاد بین ارزش ذاتی سکه و قیمت بازار نقدی و بالا رفتن حباب قیمتی زیاد سکه زد.

او در ادامه به مزایا و معایب بالا رفتن حجم در بازار آتی سکه اشاره کرد و ابراز داشت: بالا رفتن حجم معاملات در بازار آتی سکه خبر بسیار خوبی است اما با توجه به اینکه آموزش های کافی در این زمینه وجود ندارد و بسیاری از سرمایه گذاران بدون اینکه آموزش های لازم را دیده باشند وارد این حوزه از سرمایه گذاری می شوند می تواند بسیار زیان آور باشد.

در ادامه از کاظم پرسیدیم که نظر شما درباره قیمت فعلی سکه در بازار نقدی چیست؟ وی تصریح کرد: به نظر می رسد سکه در بازار نقدی با قیمت مناسبی در حال معامله است و پتانسیل آن را دارد که با افزایش بیشتری نیز همراه شود. بنابراین افق قیمت سکه صعودی به نظر می رسد و با توجه به این که در حال حاضر قیمت نقدی سکه نزدیک به سقف خود در حال داد و ستد است باید مراقب اصلاحات قیمت و نوسانات باشیم زیرا نوسانات کوچک در نقدی موجب نوسانات بزرگ در آتی خواهد بود.

یادگیری علم روانشناسی بازار مهمترین فاکتور در بازار آتی سکه

وی بررسی و رصد کردن سه نرخ را برای معامله در بازار آتی بااهمیت دانست و گفت: به طور کلی برای معامله در بازار آتی سکه لازم است تا قیمت جهانی طلا، نرخ دلار و قیمت سکه در بازار نقدی را مد نظر قرار دهیم اما باید توجه داشت که مباحث فاندامنتال و تکنیکال 20 تا 30 درصد از عوامل موفقیت ما در بازار آتی سکه محسوب می شود و برای آن که معاملات عاقلانه و منطقی تری داشته باشیم و درصد خطای خود را در این بازار کاهش دهیم باید روانشناسی بازار را به درستی بدانیم.

او اضافه کرد: روانشناسی بازار در چگونگی معاملات ما در بازار آتی سکه بیش از 70 درصد نقش دارد. در واقع یک معامله گر بازار آتی سکه باید بداند که در هر زمانی نقش کدامیک از سه فاکتور اعلام شده یعنی نرخ جهانی طلا، قیمت دلار و بهای سکه پررنگ تر است. به این معنی که باید اولویت بندی آن ها را به درستی بداند. روانشناسی بازار به ما کمک می کند که تشخیص دهیم تا در هر زمان چه سهمی به هر یک از این عوامل در تعیین قیمت ها بدهیم.

کاظم با تاکید بر این که تحلیل سطحی بازار عموما به شکست در معاملات منجر می شود ، گفت: در برخی از مواقع بهای اونس جهانی مهمترین فاکتور در پیش بینی قیمت ها به شمار می رود اما در برخی از مواقع اینگونه نیست. مثلا گاهی که قیمت جهانی طلا رو به کاهش است و همه پیش بینی ها نیز تداوم این شرایط را تایید می کند قیمت ها در بازار آتی سکه با صعود همراه می شوند. در چنین مواقعی بهای دلار و وضعیت اقتصادی و سیاسی جامعه ما برای تاثیر در بازار سکه در اولویت اول قرار گرفته و اونس جهانی در اولویت سوم دارد. بنابراین شناخت کامل بازار و آگاهی داشتن از علم روانشناسی بازار کمک زیادی به بهبود معاملات خواهد کرد.

این کارشناس بازار آتی با اشاره به فعالیت آربیتراژگران در بازار آتی سکه اظهار داشت: آربیتراژگر به فردی گفته می شود که سکه را از بازار نقدی خریداری کرده و در همان لحظه اقدام به فروش آن در بازار آتی می کند. در واقع آربیتراژگر با محاسبه این موضوع که از خرید در بازار نقدی و فروش در بازار آتی سالیانه سودی بین 19 تا 20 درصد کسب کند اقدام به این عمل می کند اما در ماه های گذشته با وجود این که سود آربیتراژگران حتی به 20 تا 21 درصد نیز می رسید از ورود به بازار امتناع کردند که علت این امر اقدام بانک کارگشایی به عرضه سکه در بازار بود.

وی اضافه کرد: در شرایط کنونی نیز با وجود اینکه چشم انداز قیمت دلار و سکه در بازار نقدی صعودی است اما آربیتراژگران در بازار وارد نمی شوند زیرا بازار آتی توسط بازارگردان در حال کنترل است.

او در ادامه تاکید کرد: در حال حاضر سکه با سررسید شهریور ماه پایین تر از ارزش ذاتی آن در حال معامله است. با توجه به فاکتورهای مهم برای محاسبه نرخ سکه آتی در حال حاضر ارزش ذاتی سکه شهریور ماه در حدود یک میلیون و 725 هزار تومان است، حال آن که هم اکنون سررسید شهریور ماه با قیمت یک میلیون و 660 هزار تومان داد و ستد می شود. با این اوضاف به نظر می رسد بازار در حال ارتکاب همان اشتباهی است که در زمان معامله سکه در محدوده قیمتی یک میلیون و 590 هزار تومان مرتکب شده بود. بدین ترتیب ممکن است بازار یکباره معامله گران آتی را جاگذاشته و قیمت ها به سمت هدف های بالاتری کشیده شود.

او در پایان با ارائه جدول زیر نظریه سکه یک میلیون و 720 هزار تومانی سررسید شهریور 97 را توجیه کرد.