خوب ، بد ، زشت حذف پیش بینی سود از کدال

سیاوش وکیلی

با انتشار و اجرایی شدن دستورالعمل افشای اطلاعات شرکت های ثبت شده نزد سازمان بورس و اوراق بهادار مقرر شد از نهم دی ماه سال جاری مبنای اعلام سود (زیان) خالص هر سهم (EPS ) بر اساس آخرین سود (زیان) محقق شرکت ها در سال مالی گذشته باشد ، لذا محاسبه نسبت P/E برای هر شرکت نیز بر اساس سود (زیان) خالص هر سهم خواهد بود.

این تغییرات و سایر تغییرات دیگر در این دستور العمل و دستورالعمل پذیرش، عرضه و نقل و انتقال اوراق بهادار و نیز دستورالعمل انجام معاملات در فرابورس از ماه ها قبل از طرف سازمان بورس مورد نظر خواهی فعالان بورس قرار گرفته بود. در این خصوص نکات زیر قابل ذکر است:

* فلسفه وجودی این تغییرات کاهش مدت زمان توقف نمادهای معاملاتی و افزایش نقدینگی معاملات می­باشد و از این حیث اقدام مناسبی است و به جای گزارش EPS مقرر شده گزارش تفسیری مدیریت ارائه شود که شامل گزارشی از صورت های مالی و دیگر داده های آماری ناشراست که به باور مدیریت شرکت به فهم و درک بیشتر سهامداران شرکت از وضعیت مالی فعلی و آینده تغییرات در وضعیت مالی و نتایج عملیات شرکت کمک خواهد کرد. نگاهی به ضوابط تهیه و انتشار گزارش تفسیری مدیریت بیانگر جزئیات فراوان و نکات مهمی است که معمولاً در صورت های مالی وجود ندارد زیرا اطلاعات صورت های مالی تمامی اطلاعات مورد نیاز استفاده کنندگان را جهت اتخاذ تصمیمات اقتصادی فراهم نمی آورد و این صورتها عمدتاً بیانگر آثار مالی رویداد های گذشته است و در برگیرنده معیارهای غیر مالی عملکرد، یا چشم اندازها و برنامه های آتی نیست از همین رو نگاهی اجمالی به این ضوابط حاکی از آن است که در صورت اجرای صحیح آن ها وضعیت بورس تحلیلی تر خواهد شد از جمله این ضوابط می توان به موارد زیر اشاره نمود:

• اثرات جاری و احتمالی روندها و ریسک ها بر شرکت و صورت های مالی آن
• ارائه اطلاعات در خصوص کیفیت و تنوع درآمدها و جریانات نقدی شرکت
• ارائه اطلاعاتی در خصوص عملکرد، وضعیت مالی، چشم انداز آتی و اخبار خوب و بد شرکت
• کاهش حجم شکایات علیه شرکت
• بیان مهمترین معیار ها و شاخص های عملکرد برای ارزیابی عملکرد در مقایسه با اهداف اعلام شده
• بیان پروژه ها و طرح هایی که هنوز درآمد عملیاتی برای شرکت ایجاد نکرده اند اما در حال بررسی هستند و ارائه چشم انداز و اطلاعات آینده نگر.

این اطلاعات در کلیه مقاطع گزارشگری باید برای پایان دوره های مالی جاری و در مقطع گزارشگری دوره 9 ماههباید برای حداقل 6 ماه آینده نیز بروزرسانی شود. غیر از موارد فوق ضوابط گزارشگری و مواردی که باید اطلاع رسانی شود مشتمل بر 16 صفحه می باشد که در بسیاری از موارد از شایعات جلوگیری می کند و مسئولیت مدیران را نیز در قبال ارائه یا عدم ارائه اطلاعات در پی خواهد داشت اما مهمترین ایراد آن جزئیات بسیار زیاد موجود در این گزارشگری است که عملاً استفاده از آن با مشکل مواجه خواهد شد.

*مهمترین ایراد، زمان و نحوه اجرای بد دستورالعمل اخیر بود به نحوی که در روز شنبه 09/10/96 اطلاعات EPS سال آتی شرکت ها حذف و EPS محقق شده سال گذشته جایگزین شد و بلافاصله در روز یکشنبه 10/10/96 به طور کلی اطلاعات مربوط به EPS از TSE حذف شد. بهتر بود این رویه اول به صورت آزمایشی و پایلوت در چند نماد با درجه اطلاع رسانی و شفافیت بالا یا مثلا ابتدا در مورد شرکت های تابلو اول اعمال می شد و چند گزارش تفسیری مدیریت توسط این ناشران منتشر و بازخورد آن مشخص میشد و سپس به کلیت بازار تعمیم داده می شد.

*ایراد دیگر با توجه به موارد مذکور و جزئیات بسیار زیاد گزارش تفسیری مدیریت، هر چند در عمل EPS گزارش به بازار اعلام نمی شود اما عصاره اطلاعات موجود در گزارش تفسیری مدیریت اثر خود را در EPS شرکت نمایان می سازد و لذا بیم آن می رود عملاً در ساختار گزارش دهی موجود که در طول سالیان دراز در بدنه مالی شرکت ها شکل گرفته عملاً EPS برآوردی در غیاب سازوکار بازدارنده، در اختیار دارندگان اطلاعات نهانی قرار گیرد و رانت اطلاعاتی ایجاد کند و باز با توجه به ساختار معیوب آیین نامه معاملات بورس و سقف 250 میلیون ریالی سالیانه معاملات سهام برای اعضای حقیق و نمایندگان اشخاص حقوقی عضو هیأت مدیره و مدیرعامل و کارکنان شرکتهای کارگزاری مانعی برای افشاء موارد مربوط به استفاده کنندگان از اطلاعات نهانی خواهد بود.

در یک کلام دستورالعمل جدید حاوی نکات مثبت زیادی است و لیکن در زمان بدو به روش نامناسبی اجرایی شده است. همچنین بهتر است فعالان بازار سرمایه در نظرسنجی هایی که صورت می گیرد فعالانه مشارکت کرده و نظر دهند نه اینکه پس از اجراء، نقش اپوزوسیون در مقابل اقدامات اصلاحی را ایفا نمایند.

مدیرعامل و عضو هیات مدیره شرکت سرمایه گذاری توسعه گوهران امید (سهامی عام)