جوگیر نشوید ؛ «های وب» آمازون نیست!

سید علیرضا ناجی

تحولات اخیر شرکت داده گستر عصر نوین نگارنده را برآن داشت تا برای سایت پرمخاطب بورس24 یادداشتی را بنویسم و نکاتی را خطاب به اهالی بازار سرمایه عنوان کنم...

1)سابقه تاریخی بازار نشان می دهد که هر زمان که رشد قیمت سهام یک شرکت بر اساس عواملی خارج از فعالیت عملیاتی بوده در نهایت پایان خوشی نداشته است. رشد قیمت های ناشی از معاملات درون گروهی و یا ضربدری، فروش دارایی ثابت و یا حتی افزایش سرمایه از تجدید ارزیابی همیشه رشد قیمت شدیدی به همراه داشته ولی در نهایت به همان میزان کاهش قیمت رخ داده است.

در مورد های وب هم همین سابقه ذهنی در کنار موارد دیگر باعث نگرانی برخی اهالی بازار شده است.

سهم بعد از عرضه اولیه حدود ٦٠ درصد رشد کرد تا متعادل شد، مدتی متعادل بود تا اینکه خبر ادغام با پارس آنلاین به بازار داده شد و سهم دوباره صف خرید و در مسیر رشد قرار گرفت و ٣٠ درصد دیگر رشد کرد. دوباره بعد از به تعادل رسیدن خبر معامله بلوک در قیمت هزار تومان به بازار می رسد که دوباره سهم را در مسیر رشد قرار می دهد و در نهایت سهم ١٢٠ درصد بازدهی از زمان عرضه اولیه را ثبت می کند.

در واقع بازار بعد از ورود این شرکت نزدیک ١٤٠٠ میلیارد تومان ارزش اضافی به سهام این شرکت داد در حالیکه در این مدت هیچ اتفاقی که عملکرد شرکت را تحت تاثیر مثبت قرار ندهد رخ نداد و حتی تعرفه های اینترنت ثابت نیز به میزان چشمگیری کاهش یافت!

٢) تعداد مشترکین اینترنت ثابت در سال ٩٤ حدود ٩ میلیون بود که امسال به ١٠ میلیون رسیده است درحالی که مشترکان اینترنت همراه از ١٢ میلیون در سال ٩٤ به نزدیک ٤٥ میلیون در حال حاضر رسیده است و از این آمار کاملا مشخص است که بازار اینترنت ثابت کاملا مقهور رشد چشمگیر اینترنت همراه شده است و کارشناسان پیش بینی کاهش تعداد مشترکین اینترنت ثابت در سال های آینده را دارند. از طرف دیگر در همین بازار اشباع شده اینترنت ثابت، مخابرات به صورت مداوم در حال افزایش سهم بازار خود است و در حال حاضر بیش از ٥٠ درصد بازار را در اختیار گرفته است. بنابراین شرکت های حوزه اینترنت ثابت در آینده هم سهم کمتری از بازار خواهند داشت و هم با رقابت درونی بیشتری مواجه خواهند شد که کار را برای آن ها سخت خواهد کرد.

البته های وب دارای پروانه fwa یا اینترنت بی سیم ثابت هم هست که در آن حوزه هم با رقبای قدرتمندی مثل مبین نت و ایرانسل مواجه است که رقابت را سخت خواهد کرد.

در مورد اینترنت روستاها یا uso هم ابهامات زیادی وجود دارد. این که در یک مناقصه شرکتی با پیشنهاد ٣٠٠ میلیارد تومان برنده شود در حالی که رقیب پیشنهاد ٥ هزار میلیاردتومانی داده است خیلی عجیب به نظر می رسد. البته های وب به جای سیم مسی، با امواج اینترنت را به روستاها خواهد رساند که تاثیر این تغییر روش و این که این پوشش سراسری چقدر هزینه راه اندازی و نگهداری و پیشتیبانی برای های وب خواهد داشت برای بازار روشن نیست.

٣) با توجه به چشم انداز بازار اینترنت ثابت، نباید بازار به سود شرکت های این صنعت پی بر ای بالایی بدهد ولی متاسفانه رفتار بازار کاملا معکوس است. وقتی سهمی را ٢٥٠٠ میلیارد تومان می خریم باید انتظار داشته باشیم که این سهم در یکی دوسال آینده به سود ٥٠٠ میلیارد تومانی برسد که رسیدن به چنین سودی برای های وب خیلی دور از ذهن است. اگر چنین سودی را برای های وب در نظر بگیریم باید بازار اینترنت ثابت به سود حداقل ٤ هزار میلیارد تومانی برسد و اگر حاشیه سود خالص این صنعت را ٢٥درصد در نظر بگیریم باید فروش شرکت های ارائه دهنده این خدمت به ١٠ هزار میلیارد تومان برسد و با احتساب ١٠ میلیون مشترک در واقع هر مشترک باید سالی یک میلیون تومان پول برای اینترنت ثابت بپردازد که تقریبا غیر ممکن است.

٤) قیمت بلوک های وب هزار تومان اعلام شده است. در واقع قیمت بلوک بر مبنای ارزشگذاری٤ هزار میلیارد تومانی شرکت لحاظ شده است. در واقع های وب، شرکتی با کمتر از ٤٠٠ هزار مشترک اینترنت ثابت و یک قرار داد غیر شفاف در اینترنت روستایی ، تقریبا یک سوم کل مخابرات ارزش دارد!

بنابراین احتمالا کل بازار اینترنت ثابت باید حدود ٤٠ هزار میلیارد تومان ارزش بلوکی داشته باشد!! ومخابرات که مالک نیمی از آن هست فقط در این بخش٢٠ هزار میلیارد تومان می ارزد که اگر بازار تلفن ثابت و همراه اول و دارایی ها دیگر را اضافه کنیم احتمالا مخابرات طبق محاسبات مدیرعامل های وب بالای ٥٠ هزار تومان ارزش خواهد داشت. بنابراین سهامداران های وب بهتر نیست جای های وب سهام مخابرات را بخرند؟

٥)متاسفانه فعالین بازار این شرکت را با شرکت های مثل گوگل و اپل و آمارون مقایسه می کنند در حالیکه هیچ تشابهی بین های وب و این شرکت ها نیست. بازار اینترنت ثابت در مقطعی با توجه به جهش شدید مصرف اینترنت در کشور با محبوب شدن تلگرام و اینستاگرام با جهش سودآوری شدیدی مواجه شد در حالی که پیش از آن چندان هم بازار جذابی نبود. افزایش شدید سودآوری این شرکت ها در ٢ سال اخیر حالا تبدیل به پاشنه آشیل آن ها شده زیرا سودآوری این شرکت هیچ سنخیتی با حجم سرمایه گذاری و دارایی ها آن ها ندارد و این رقابت در این صنعت را در آینده بسیار سخت خواهد کرد.

٦) در مورد خرید پارس آنلاین هم متاسفانه به سهامدارن خرد اطلاع رسانی درستی نشده است. اگر های وب پارس آنلاین را ٨٠٠ میلیارد تومان بخرد با توجه به سرمایه ٤٠٠ میلیاردی شرکت، سهامداران خرد باید سهمی ٢٠٠ تومان در قالب افزایش سرمایه به حساب شرکت واریز کنند تا در خرید پارس آنلاین مشارکت داشته باشند. بنابراین کسی که های وب را ٦٠٠ می خرد در واقع در صورت معامله پارس آنلاین هر سهم را ٨٠٠ تومان خریده است. در حالی که سهامداران خرد خیلی راحت سود پارس آنلاین را هم به سود های وب اضافه می کنند و به این سود دوباره پی به ای بالای ١٠ می دهند انگار که پارس آنلاین به آن ها هدیه شده است.

کارشناس بازارهای مالی