نقدی بر پوپولیستی شدن یک گفت و گوی ویژه خبری / حاشیه درست می کنند تا عرق جبین نریزند!

سید علیرضا ناجی

هفته گذشته برنامه گفت و گوی ویژه خبری نشستی را ترتیب داد که آخرین وضعیت بازار مبادلات فولادی را بررسی کند.برگزاری این نشست بدون تردید مثبت بود و می تواند موجب تضارب آرا در جهت ساماندهی این بازار مهم شود اما متاسفانه برخی اظهارات فضای گفت و گو را پوپولیستی کرد!

در این نشست یکی از پائین دستی های فولاد مدعی شد که چون فولاد مبارکه به همراه یک فولادی دیگر در هیات مدیره بورس کالای ایران حضور دارند لذا در روند اداره این بورس اثر گذار هستند و ... .

وضع تعرفه برای فولاد ظاهرا نان عده ای را آجر کرده و آن عده به دلیل محدود شدن منافعشان حاضرند تمام قوانین کشور را دارای اشکال کنند که حقوق از دست رفته شان باز گردد.

بر هیچ کس دوران رکود صنعت فولاد در کشور پوشیده نیست دورانی که محصولات شرکت های تولید کننده میلگرد و ورق خریدار نداشت و بازار داخلی جولانگاه فولاد وارداتی بود.

شاید حافظه تاریخی برخی فراموش کرده باشد که ورق های مبارکه در تابلو بورس فروش نمی رفت و در بازار آزاد قیمت ورق آن قدر کاهش داشت که مبارکه با مشکل مواجه شده بود و تولیداتش در بازار داخل خریدار نداشت.

آنان که معترض به صادرات ورق هستند شاید فراموش کرده اند که در دوران تحریم اگر همین صادرات نبود مبارکه نمی توانست نیاز طرح های توسعه خود را تامین کند.

خواصی که وضع تعرفه به ذائقه شان خوش نیامده است به هر دری می زنند و هر اقدامی می کنند تا منافع از دست رفته شان باز گردد، برخی فراموش کرده اند که اقتصادمقاومتی و حمایت از تولید ملی آن قدر مهم است که شعار سال کشور شده...!

به هر صورت هر روز شاهد هجمه های پوپولیستی هستیم که نیاز داخل تامین نشده و هر چه از سرمایه ملی است صادر شده و به تاراج رفته است.شاید اگر کشور در شرایط رونق اقتصادی بود این حرف منطقی به نظر می رسید. اما در شرایط حال حاضر که کشور در رکود به سر می برد و عمده صنایع با تمام ظرفیت تولید ندارند شعار های نخ نما شده این چنینی خریدار ندارد.

اما در شرایط فعلی کار به جایی رسیده که علاوه بر اتهاماتی که به فولاد مبارکه می زنند از جمله گران فروشی و انحصار گری نوک پیکان اتهامات به سوی بورس کالا هم گرفته شده و این شرکت به مباشرت در گران فروشی متهم شده است.

شاید در شرایط این چنینی ذکر چند نکته خالی از لطف نباشد...

فولاد مبارکه به عنوان یکی از اعضای هیئت مدیره بورس کالا است. این موضوع که می تواند فرصت مناسبی باشد برای تعامل بیشتر صنعت و بازار سرمایه ،اما از طریق اتهامات برخی یک تهدید قلمداد شده است.

نکته جالب توجه اینجاست که از این اهرم برای فشار به منظور حذف تعرفه واردات استفاده می شود که حضور دو عضو صنعت فولاد در هیئت مدیره بورس کالا منجر به تاثیر پذیری بورس کالا در قیمت گذاری می شود!

به فرض مثال که این دوعضو بتوانند این تاثیر را بگذارند، 5 عضو دیگر هئیت مدیره آیا اجازه چنین کاری را می دهند؟ آیا کشور دیوان عدالت اداری ، بازرسی ، نهاد ناظر، شورای حمایت از حقوق مصرف کننده، شورای رقابت و ... ندارد و همگی در خواب به سر می برند؟ آیا بهتر نیست برخی به جای پرداختن به مسائل حاشیه ای به فکر رسالت خود باشد و به رشد صنعت کمک کنند؟

قاعدتا طرح این بحث های پوپولیستی باعث می شود تا تمرکز مدیران ارشد بورس کالا و فولاد مبارکه به جای برنامه ریزی برای ارتقا کیفیت خدمات و محصولات‌شان به فکر پاسخگویی باشند.

بورس کالا باید تلاش خود را معطوف کند تا بستر لازم برای ارتقا کیفیت خدمات را فراهم کند. مبارکه هم باید به فکر طرح های توسعه ای خود باشد و تولید ورق مورد نیاز مشتریانش و تنوع بخشی به سبد محصولاتش نه درگیر حواشی این چنینی.

به هر حال حضور مبارکه در هیئت مدیره بورس کالا دارای اشکال نیست و مکانیسم های موجود و نهاد های نظارتی و قوانین حاکم بر کشور آن قدر هست که اگر حضور این شرکت فولادی در هیئت مدیره مشکل ساز بود از آن ممانعت به عمل می آوردند.

ادعای دارای اشکال بودن حضور فولاد فولاد مبارکه در هیات مدیره بورس کالا درحالی مطرح شده که پیش از این شورای رقابت در روند رسیدگی شکایت یک نهاد صنفی در این خصوص به صراحت اعلام نظر کرده است... «شکایت سندیکال لوله و پروفیل : بعضی از اعضای هیأت مدیره و مدیران ارشد مجتمع فولاد مبارکه اصفهان دارای چند فعالیت مشابه می‌باشند؛ به عنوان مثال آقای محمد اکبری هم در معاونت فروش فولاد مبارکه حضور دارد و هم در هیأت مدیره بورس کالا که به نظر شاکی مصداق ماده 46 قانون است.» «پاسخ شورای رقابت : شاکی عضویت احدی از کارکنان این شرکت به عنوان نماینده سهام شرکت در هیأت مدیره شرکت بورس کالا را از مصادیق بند ک ماده 45 قانون اجرای سیاست های کلی اصل 44 دانسته است بدون این که اعلام نماید این شرکت به چه کیفیت برابر قسمت اخیر بند مذکور موجب اخلال در رقابت گردیده است؟ مضاف به این که هیچگونه دلیل و مدرک دال بر اثبات ادعا ارایه ننموده است. لازم بذکر است که فقط دو نفر از هفت نفر اعضاء هیأت مدیره بورس کالا از شرکت‌های تولید کننده فولاد هستند و مابقی از فعالان سایر بخش‌های اقتصادی می‌باشند که قطعاً حضور حداقلی آنان باعث ایجاد محدودیت یا اخلال در رقابت نمی‌گردد. مضافاً به اینکه انتخاب اعضاء هیأت مدیره هر شرکت توسط صاحبان سهام و در مجمع عمومی صورت می‌گیرد و از اختیار احدی از سهامداران از جمله این شرکت خارج است. هیات مدیره بورس کالا هیچ مصوبه‌ای که به تعبیر شاکی موجب اختلال در بازار گردد تصویب ننموده و هیچ مستندی در این مورد از طرف شاکی ارایه نگردیده است.»

نگارنده معتقدم که برخی می خواهند جریان مبادلات محصولات فولادی در بورس کالای ایران را به حاشیه ببرند و با تکرار برخی ادعاها که قبلا مراجع نظارتی درباره آن ها صراحتا اظهار نظر کرده اند اصطلاحا آب را گل آلود کرده و ماهی خود را بگیرند!به اعتقاد نگارنده بورس در زمره شفاف ترین نهادهای کشور است و نورافکن هایی همچون سازمان بورس و اوراق بهادار ، سازمان بازرسی و ... بالای سر خود دارد ؛ پس شما نگران نظارت نباشید و سعی کنید در این فضای شفاف با عرق جبین روزی خود را به دست آورید نه راه های دیگر...!

کارشناس اقتصادی