١٠ نکته درباره تاثیرپذیری بورس از تحولات سیاسی و داستان برجام

عصر ایران –علیرضا باغانی : بازار سهام که در روزهای آغازین پائیز با جدی گرفته شدن نرخ سود 15 درصدی سپرده بانکی امیدواری زیادی به کنارزدن رخوت 18 ماهه پیدا کرده بود در میانه هفتمین ماه پاییز بازهم بهانه جدیدی به دست آورد تا یک چرت یا شاید خواب چند ماهه را تجربه کند.

این بهانه حرف و حدیث های مربوط به توافق برجام بود که یک هفته قبل از اظهارات رئیس جمهور آمریکا در بورس سبب احتیاط معامله گران و فروش حجم قابل توجهی سهام شد ، اما در ادامه فعالان بازار سهام که طبق بدبینی همیشگی از اعلام خروج ایالات متحده از توافق نگران بودند ، با انداخته شدن توپ به زمین کنگره کمی دلگرم تر شدند.

جمع بندی نگارنده درباره رخدادهای اخیر مربوط به برجام ، سخنرانی دونالد ترامپ ، حسن روحانی و بیانیه رسمی جمهوری اسلامی و تاثیر گذاری آن بر بازار سهام در 10 آی تم مهم دسته بندی می شود...

1.هر چند سخنرانی رئیس جمهوری آمریکا مستقیما ماهیت توافق برجام را زیر سوال نبرد اما فتح بابی بود برای زیر سوال بردن این توافق بین المللی که شش قدرت جهان شامل بریتانیا ، آلمان ، چین ، روسیه ، فرانسه و حتی خود آمریکا در سطح وزرای خارجه به همراه مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا زیر آن را امضا کرده اند!

2. از این پس ریسک خارج شدن آمریکا و ایران از توافق برجام به عنوان مهمترین ریسک سیستماتیک در خرید و فروش های سرمایه گذاران لحاظ خواهد شد ؛ از سال 82 تا سال 94 به مدت 12 سال پرونده هسته ای ایران مهمترین ریسک سیستماتیک بازار سهام بود.این ریسک از زمستان 94 تا به امروز در بورس تهران کنارگذاشته شده بود اما به اعتقاد نگارنده با سخنرانی هفته گذشته دونالد ترامپ باردیگر بر بازار سهام به عنوان ویترین اقتصادی کشور سایه خواهد افکند.

3.سخنرانی دونالد ترامپ ، واکنش زودهنگام حسن روحانی و بیانیه جدی جمهوری اسلامی نشان می دهد که بحث های مربوط به خروج آمریکا از برجام و تشدید تحریم ها فراتر از یک بلوف سیاسی است!

4.ترامپ برای بررسی برجام به کنگره مهلت 60 روزه داده است ، پیش بینی من این است که بورس با شرایطی مشابه سال های 93 تا قبل از انجام توافق نهایی در زمستان 94 مواجه خواهد شد.این شرایط را در بورس اصطلاحا نوسانی می خوانند.

5.در این دوره نوسانی بازار بیش از گذشته با حمایت بازیگران حقوقی مواجه خواهد شد ، چرا که عدم تاثیر پذیری بازار سهام به عنوان یک بازار شاخص و معیار از این رخداد سیاسی برای دولت مهم است ؛ لذا دست کم حقوقی های عمده ای که از دولت دستور می گیرند در این ماه ها حامی بورس خواهند بود و در هفته بعد از سخنرانی ترامپ و روحانی هم به وضوح این حمایت ها را می تواند دید... .

6.در روزهای بعدی معاملات سهام به حالت نیم بند گذشته ( نه خیلی مثبت و نه خیلی منفی) برمی گردد ، اما با نزدیک شدن به زمان اعلام نظر کنگره درباره توافق و بندهایی که از نظر آن ها باید تغییر کند بازار سهام نوسان رو به منفی را تجربه می کند ؛ درست مثل یک هفته قبل از سخنرانی ترامپ و روزهایی که شاخص حتی 500 واحد افت کرد...

7. در شرایط کنونی بخشی از مردم به خرید دارایی های فیزیکی روی می آورند اما دلار شانس رشد بیشتری خواهد داشت و هر چقدر هم کنترل شود دست کم تا آخر سال می تواند 15 درصد دیگر از مرز 4000 تومانی کنونی رشد کند.تاثیرات تورمی نرخ دلار می تواند محرکی برای بورس و بازار مسکن هم در مقاطعی باشد.

8. پیش بینی می شود در هفته های آتی استراتژی خرید سهام در مقاطعی که قرار نیست ایران ، آمریکا یا اروپا موضع یا تصمیمی درباره برجام داشته باشند ، از سوی معامله گران در پیش گرفته شود اما مدت ماندگاری سرمایه گذاران در هر خریدی کوتاه و حداکثر یک ماه خواهد بود.

9.در ماه های پیش رو سهام مرتبط با بازارهای جهانی می توانند روند صعودی داشته باشند.گزارش اخیر فولاد مبارکه که با تعدیل مثبت حدود 80 درصدی مواجه بود نشان می دهد که سهام مرتبط با کومودیتی شرایط خوبی را می توانند داشته باشند.حساسیت های سیاسی که رشد دلار را در پی دارد برای خودروسازان آزاردهنده است چون آن ها مصارف ارزی دارند ، برای کل بازار سهام البته مثبت است و سهام به همراه گرانی و تورم گران می شود.لکن همچنان آرزوی ماندگاری بلندمدت سرمایه گذاران در بورس در حد همان آرزو باقی می ماند چون آن ها دغدغه برجام را پیدا کرده اند.

10.داستان برجام باردیگر اهمیت اجرای دقیق و درست سیاست های اقتصاد مقاومتی را گوشزد می کند.ایران در سال های اخیر در حوزه دیپلماسی و همچنین حضور موثر در برخی کشورهای منطقه سیاست هوشمندانه ای را در پیش گرفته است.اما در داخل کشور رکود اقتصادی و تکیه کشور بر واردات به پاشنه آشیل مهمی تبدیل شده و تقویت توان داخلی در همه ابعاد اقتصادی تنها راه حل موجود برای کاهش اثر پذیری بخش های مختلف اقتصادی ارزیابی می شود و چه بسا هم اکنون که حدود 4 سال از ابلاغ سیاست های اقتصاد مقاومتی می گذرد اگر این سیاست به درستی اجرا شده بود اینک در خانه های مردم کالای ایرانی بیشتر از کالاهای خارجی بود.بزرگی به نگارنده حرف درستی را می زد و می گفت : « این درسته که برندهایی مثل ارج و آزمایش حتی اگر مجددا احیا شوند مردم آن ها را نمی خرند اما اگر خط تولید برندهای پرطرفداری مثل سامسونگ ، ال جی و حتی بوش در ایران و با مشارکت ایرانی-خارجی ایجاد شود ، مردم دلیلی برای نخریدن ندارند،اگر جای بانک ملی بودم به جای این که از ترس هزار و یک فشار بیرونی شرکت ارج را با چند تا کولر راه اندازی کردند همین فردا با کره ای ها یک شرکت مشترک تاسیس می کردم و در همان زمین ارج ساید بای ساید سامسونگ تولید می کردم و همه کارگرهای ارج را بر می گردوندم سرکار!»

بورس 100 میلیاردی...!

آخرین وضعیت بازار سهام از رشد 11 درصدی شاخص بورس در سال 96 حکایت دارد.بورس که تا چندی پیش حرفی برای گفتن نداشت به دنبال معامله بزرگان بر روی نمادهای بزرگ تا به این امروز 11 درصد رشد را نشان می دهد و احتمالا در هفته های پیش رو رکورد تاریخی 15 دی 92 یعنی عدد 89500 را تاچ خواهد کرد.ولی بررسی متغیر مهم ارزش معاملات نشان می دهد که این روزها در بورس و فرابورس به طور متوسط روزانه 105 میلیارد تومان سهم معامله می شود که بخشی از این عدد به لطف عرضه های اولیه رگباری است که در هفته های گذشته انجام گرفته است.

جدول زیر روایتگر ارزش معاملات در هفته های سپری شده از سال 96 است...

روزنامه نگار اقتصادی و کارشناس بورس