فولاد می ریزد..!?

بورس24 : کاهش قیمت فولاد شاید مهمترین خبر روز جاری در بازارهای داخلی بود زیرا این بار کاهش قیمت ها تفاوت محسوسی با هفته های قبل دارد که می تواند از آغاز جریانی جدید در بازار داخلی خبر دهد. این در حالی است که هنوز مقاومت جدی از سوی واحدهای بزرگ فولادی برای حمایت از بازار دیده نشده یعنی نمی توان با صراحت از تداوم کاهش قیمت ها سخن گفت. در هر حال بازار فولاد به سمت کاهش قیمت ها متمایل شده و سیگنال های کلی بازار از تداوم افت قیمت ها خبر می دهد ولی هنوز واقعیت های بازار آن گونه که مورد نیاز است و بتوان آینده بازار را با دقت بیشتری تخمین زد مشهود نشده است. در بازار پتروشیمی ها شاهد کاهش نسبی قیمت ها هستیم ولی اعلام قیمت های پایه در روز آینده جریان غالب در بازار را تعیین خواهد کرد. بورس انرژی نیز روز کم رونقی را سپری کرد.

روز ضعیف بازار فیزیکی بورس انرژی و رونق بازار برق

روز ابتدایی مهرماه زمانی برای کاهش حجم معاملات بود تا جایی که حجم کل داد و ستد حامل های انرژی به 130 تن رسید که رقم بسیار پایینی محسوب می شود. این در حالی است که بازار روز شنبه حالتی نیمه جان داشت و البته تا پایان دهه محرم به دلیل برخی نگرانی ها در خصوص تحویل و حمل و نقل محموله ها نمی توان چندان هم به بهبود وضعیت معاملاتی و ثبت رکوردهایی بزرگ امیدوار بود. این در حالی است که طی شهریور ماه امسال بازار فیزیکی بورس انرژی ایران میزبان معامله 230 هزار تن انواع فرآورده‌های هیدروکربوری به ارزش 440،3 میلیارد ریال بود که نسبت به مدت مشابه سال قبل (شهریور ماه 95) رشد 50 درصدی را نشان می‌دهد.

رشد 10 درصدی معاملات برق در شش ماهه نخست سال جاری

در جریان معاملات نخستین روز فصل پائیز در بورس انرژی ایران (شنبه 1 مهرماه 96)، بازار برق بورس انرژی ایران شاهد معامله 2 میلیون و 376 هزار قرارداد معادل 51 میلیون و 624 هزار کیلووات ساعت به ارزش 18 میلیارد و 273 میلیون ریال بود. شایان ذکر است در روز جاری، نمادهای میان‌باری، بارپایه و بار پیک با متوسط قیمت‌ 358، 350 و 410 ریال بر کیلووات ساعت مورد معامله قرار گرفتند.

در آغاز جلسه معاملاتی امروز، در بازار عمده فروشی برق نمادهای بار پیک روزانه، بار پایه روزانه، میان باری روزانه و کم باری روزانه 96/07/29، 96/07/30 و 96/08/01 و بار پیک هفتگی، بار پایه هفتگی، میان باری هفتگی و کم باری هفتگی 96/08/27 گشایش یافتند. همچنین نمادهای بار پیک روزانه، بار پایه روزانه، میان باری روزانه و کم باری روزانه 96/07/05 در پایان جلسه معاملاتی امروز متوقف شده و فرآیند تحویل آنها آغاز گردید. در بازار مصرف‌کنندگان بزرگ و شرکت‌های خرده‌فروشی برق (بازار خرده فروشی) نیز نمادهای بار پیک ماهانه، بار پایه ماهانه، میان باری ماهانه و کم باری ماهانه 96/10/01 گشایش یافتند.

همچنین در تاریخ 96/06/30، در چهارمین مرحله تامین اعتبار شرکت های توزیع مبلغ 300 میلیارد ریال به حساب شرکت های توزیع واریز گردید. بدین ترتیب کل منابع واریزی توسط شرکت توانیر در شهریور ماه 96 به 1،200 میلیارد ریال بالغ گردید.

لازم به ذکر است با پایان یافتن شش ماهه نخست سال جاری، بازار برق بورس انرژی ایران با ثبت ارزش 1،603 میلیارد ریال در بازار برق، شاهد رشد 10 درصدی در مقایسه با دوره مشابه سال گذشته بود. همچنین در بخش سلف موازی استاندارد با سررسید یکسال و بیشتر، با معامله بیش از 1 میلیون و 467 هزار قرارداد به ارزش 4،494 میلیارد ریال در شش ماهه نخست سال، معاملات ثانویه این اوراق با رشد 69% از نظر ارزش معاملات و 267% از نظر تعداد قرارداد ها نسبت به شش ماهه نخست سال 95 همراه بود.

تغییر جنس کاهش قیمت فولاد

همان گونه که در روز چهارشنبه به آن اشاره کردیم بهای فولاد باز هم کاهش یافت یعنی روز ابتدایی هفته جاری با افت نسبی قیمت ها همراه بودیم اگرچه این بار بدنه بازار یعنی عرضه از بنگاه در برابر کاهش قیمت ها تا حدودی مقاومت کرد ولی باز هم بازاری کاهشی را شاهد بودیم.

اگرچه رشد قیمت ها نزدیک به 3 هفته پیاپی در بازار تجربه می شود ولی ابن بار جنس کاهش قیمت ها با دوره پیشین آن فرق می کند. از یک سو بهای شمش کاهش پرشتابی گرفته و از سوی دیگر واحدهای تولیدی برجسته ای افت قیمت های پیشنهادی خود را با کاهش بسیاری مخابره می کنند یعنی فاز تضعیف نرخ تغییر کرده است.

کاهش قیمت های جهانی را باید مهمترین نکته در نرخ های اعلامی به شمار آورد که نشان می دهد جریان غالب در بازارهای جهانی هم تغییر کرده و کاهش نرخ پرشتاب شده است. این وضعیت اگرچه در بازار آتی چین آغاز شده ولی به نظر می رسد به سایر بخش های دیگر در این بازار جهانی هم تسری پیدا کند یعنی ممکن است رشد قیمت های پیشین به سقوط آزاد نرخ منتهی شود که سیگنالی بسیار مهم از وضعیت این بازار تلقی خواهد شد. با فرض این نکته که رشد قیمت های پیشین در بازار داخلی متأثر از افزایش قیمت های جهانی بود ، کاهش قیمت های جهانی می تواند به سیگنال مضاعفی برای بازار داخلی منجر شود که افت قیمت ها را با چهره ای جدید ترسیم خواهد کرد. این داده به معنای آن است که جریان کاهشی جدیدی آغاز شده که می تواند با پتانسیل افت قیمت های جدیدی را موجب شده و نرخ ها را سریع تر از انتظار به سمت عقب نشینی قدرتمندی متمایل سازد. این در حالی است که بازار پتانسیل این رخداد را در ذات خود ایجاد خواهد کرد ولی این ادعا به شواهد بیشتری در روزهای آینده نیاز دارد تا صحت و سقم آن مشخص شود بنابراین نمی توان بر این احتمال پافشاری کرد.

در کنار کاهش قیمت های جهانی شاهد بودیم که بهای شمش نیز کاهش جدیدی را ثبت کرد که متأثر از 3 فاکتور کاهش بهای جهانی فولاد و عقب نشینی تقاضا و افت بهای میلگرد بود. این رخداد در شرایطی به ثبت رسید که بهای شمش در پایان هفته گذشته نسبتاً تثبیت شده بود و همین رویکرد قیمتی خود به منزله دلیلی از ثبات قیمت ها تلقی شد ولی کاهش روز شنبه بهای شمش نشان می دهد که این وضعیت تغییر کرده است. از سوی دیگر افت قیمت ها در روز ابتدایی هفته در ابتدای مهرماه و البته ابتدای دهه محرم خود نشان می دهد که وضعیت بازار به سمت کاهش قیمت ها تمایل جدیدی پیدا کرده که باز هم احتمال تداوم کاهش نرخ را برجسته می سازد.

نکته دیگر را باید در کاهش قیمت ها از سوی واحدهای بزرگ فولادی جستجو کرد تا جایی که میلگرد قزوین کاهش قیمت های مهمی را در دستور کار قرار داده است. ضعف تقاضا ، کاهش بهای شمش ، افت قیمت تمام شده میلگرد و نگرانی از کاهش بیشتر قیمت ها و البته تلاش برای جذاب حداکثری مشتری مواردی است که در این چارچوب قابل بررسی خواهد بود یعنی در نهایت می توان گفت که مهمترین دلیل کاهش قیمت ها در بازار را باید در همین رویکرد اجرایی و معاملاتی جستجو کرد.

با توجه به این موارد باید گفت که جریان کاهشی جدیدی در بازار فولاد خودنمایی کرده یعنی شکسته شدن کف روانی و فنی میلگرد 2000 تومانی برای متوسط قیمت ها در بازار و حتی برای برخی از تولیدکنندگان برجسته چندان هم دور از ذهن نخواهد بود. این در حالی است که بی توجهی به وضعیت بازار از سوی واحدهای بزرگ فولادی می تواند خود به مثابه سیگنالی حمایتی از کاهش قیمت ها تلقی شود که بستر افت بیشتر نرخ را فراهم می سازد.

بازار فولاد در هفته ای که گذشت

بازار معاملات فولاد آخرین هفته از شهریورماه را با قیمت‌های نزولی و حجم اندک دادوستدها پشت سر گذاشت که عمده این روند متاثر از عقب‌نشینی خریداران و انتظار برای ثبات قیمت‌ها بود.

به گزارش کارگزاری آبان، در هفته منتهی به 31 شهریورماه مبادلات فولاد با کندی و بی‌رمقی زیاد دنبال شد و قیمت‌ها نیز که از دو هفته پیش با روند نزولی همراه شده بود، این مسیر را در روزهای گذشته نیز ادامه داد که بیشتر این افت در خصوص شمش های فولادی رقم خورد.

در همین حال هفته پیش شاهد عرضه 10 هزار و 220 تن فولاد در بورس کالای ایران بودیم و حجم معامله در پی ثبت انواع ضخامت‌های ورق فولاد مبارکه 130 هزار و 827 تن به ثبت رسید. تختال فولاد خوزستان و دو سبد میلگرد فولاد آذربایجان محصولات فولادی عرضه شده در تالار صنعتی بودند که تنها تختال به فروش رسید.

هفته گذشته را باید یکی از کم‌رمق‌ترین هفته‌های بازار مقاطع به شمار آورد؛ چرا که با وجود قیمت‌های نزولی خریداری نیز در بازار نبود. در این میان اما خبر مثبتی در بازار میلگرد منتشر شد مبنی بر صادرات این محصول به عراق. با توجه به افزایش نرخ ارز و کاهش قیمت شمش برخی کارخانه‌های خصوصی از هفته گذشته صادرات به عراق را شروع کرده‌اند و شنیده شده قیمت تقریبا بین 510 تا 520 دلار در هر تن فوب بوده است. از آنجا که قیمت شمش اکراین به حدود 490 دلار سی اف آر بصره رسیده و میلگرد عراقی با حداقل یکماه و نیم معطلی با حداقل قیمت 520 دلار تمام می‌شود خریدارها به سمت بازار ایران متمایل شده‌اند؛ چرا که محصول آماده را با قیمتی کمتر از میلگرد تولیدی خود تحویل می‌گیرند و این فرصت مناسبی است که کارخانجات ما می‌توانند از آن بهره برده و سرریز موجودی خود را به عراق صادر کنند.

از سوی دیگر خبر رسیده به دنبال مذاکرات هیئت اعزامی از شرکت گروه توسعه جی دونگ، فولاد خوزستان امکان صادرات به چین را بررسی می‌کند. مدیر تحقیقات فروش و بازاریابی فولاد خوزستان در گفتگو با معدن24 گفته بود: به دنبال کاهش میزان تولید فولاد در چین و مصوبه‌های اخیر دولت این کشور مبنی بر کاهش تولید کارخانجات فولادی به میزان ۵۰ درصد ظرفیت اسمی در فصل زمستان، فرصت مغتنمی برای صادرات محصولات فولادی به کشور چین فراهم شده است. از طرفی با توجه به اینکه شرکت فولاد خوزستان در سال‌های اخیر، سهمی در صادرات به چین نداشته، از طریق رصد کردن بازارهای منطقه ای این فرصت را به فال نیک گرفته و در نظر دارد سهم بازار خود را در صادرات به این کشور افزایش دهد.

شرکت توسعه جی دونگ از شرکت‌های بزرگ بازرگانی چین است که در سال ۱۹۷۹ میلادی در شهر تانگ شان چین پایه‌گذاری شده و نقش عمده‌ای در واردات و صادرات چین با سایر کشورها ایفا می‌کند. شرکت مذکور یک شرکت دولتى است که در سال‌هاى اخیر نقش مهمى نیز در صادرات سنگ آهن ایران به چین داشته است.

در این میان از آنجا که بنظر می‌رسد دولت در پی تک نرخی کردن ارز در بازار است و طی چند وقت اخیر نیز شاهد افزایش زیرپوستی و اندک اندک نرخ ارز در بازار آزاد هستیم، بنظر می‌رسد بازارهای صادراتی برای فولادسازان بیش از گذشته جذابیت یافته و فولادسازان خصوصی و بزرگ کشور در شرایط بی‌رمقی بازار داخلی توان خود را روی این بازار متمرکز کرده‌اند.

با توجه به در پیش بودن دهه محرم، دست‌اندرکاران بازار انتظار دارند طی دو هفته آتی بازار با تغییر و نوسان محسوسی در روند قیمت‌ها و تقاضا روبه‌رو نشود.

آخرین وضعیت فولاد و سنگ‌آهن در بازارهای جهانی

بازار سنگ آهن چین همچنان در روزهای گذشته تحت تاثیر برنامه کاهش 50 درصد تولید فولاد چین در برخی شهرهای بزرگ شامل تانگشان است که منجر به کاهش مصرف سنگ آهن شده و تجار را مجبور به فروش محموله‌های خریداری شده و ارائه تخفیف کرد، البته این تخفیف‌ها شامل سنگ‌آهن پرعیار و گندله نمی‌شود. علاوه بر برنامه اعمال محدودیت به ساخت و ساز و طرح‌های عمرانی داخل شهرها، امروز صبحت از اعمال محدودیت روی ماشین‌سازی‌ها شد و به نظر می‌رسد مصرف فولاد همزمان با کاهش تولید، افت خواهد کرد، بنابراین قیمت شمش فولاد نیز 4.5 دلار کاهش یافت.

قیمت گندله سنگ آهن عیار 65 درصد در بنادر چین طی یک هفته گذشته به‌رغم افت قیمت‌های سنگ آهن 62 درصد و 58 درصد در بازار از ثبات نسبی قیمت برخوردار بوده و شاهد رشد تقاضای فولادسازان است.

در همین حال رصد بازارهای فولاد چین نشان می‌دهد، قیمت بیلت تانگشان چین در بازارهای روز پنجشنبه 21 سپتابر 20 یوان معادل 3 دلار بالاتر از چهارشنبه معامله شد اما قیمت‌ها کماکان کاهش هفتگی 2.7 درصدی و ماهانه 4 درصد دارد.

عقب نشینی پتروشیمی ها

کاهش نسبی قیمت ها در بازار آزاد پلیمرها و انتظار برای اعلام قیمت های پایه در روز آینده مواردی بود که بازار محصولات پتروشیمی را نیز در وضعیتی نیمه جان قرار داد هرچند که آغاز دهه محرم نیز برای ضعف بازار کافی بوده است. به نظر می رسد بازار هنوز هم به روند کاهشی خود ادامه دهد ولی سیگنال اصلی یعنی اعلام قیمت های پایه است که تأثیر اصلی را بر این بازار بر جای می گذارد. در هر حال بدنه بازار با ضعف نقدینگی و کاهش تقاضای مؤثر در نرخ های نسبتاً بالای فعلی رو به رو است یعنی حجم تأثیرگذاری آن در کل بازار کمتر از سایر هفته ها خواهد بود.

کاهش حجم معامله پلیمرها و ترکیبات شیمیایی در بورس کالا

کاهش نسبی حجم معاملات پلیمرها و ترکیبات شیمیایی در بورس کالا مهمترین رخداد هفته گذشته بود که در کنار کاهش نرخ در بازار آزاد به ثبت رسید. این در حالی است که بازار با ضعف تقاضا و البته ضعف نقدینگی رو به رو است که موجب خواهد شد سیگنال های افزایشی موجود فضای چندانی برای خودنمایی نداشته باشند.

کاهش حجم عرضه در بازار پلیمرها موجب شد تا حجم تقاضا و همچنین حجم معاملات کاهش یابد که نشان می دهد بدنه کلی در بازار به تغییر در حجم عرضه ها حساس تر از قبل شده هرچند که افزایش قیمت ها در بورس کالا در برابر کاهش نرخ در بازار آزاد موجب شده تا دوگانه ای مهم در این بازار شکل بگیرد که کاهش بیشتر حجم معاملات را منجر شد. به عبارت ساده تر با کاهش قیمت ها در بازار آزاد در کنار رشد قیمت ها در بورس کالا ، بازار پلیمرها بر سر یک دو راهی رونق و رکود قرار گرفت که در نهایت برخی ترجیح دادند به جای بورس کالا از بازار آزاد خرید کنند. این در حالی است که حجم عرضه ها در بازار پلیمرها کاهش بسیاری داشته و همین سیگنال به تغییر فاز بازار کمک بسیاری کرد. در صورتی که تقاضا به بازار بازگردد ، احتمالاً رشد قیمت های مهمی به ثبت خواهد رسید ولی واقعیت های بازار نشان می دهد که باید انتظار افزایش حجم تقاضا را به سه هفته بعد یعنی بعد از اتمام تعطیلات روزهای تاسوعا و عاشورا موکول کرد.

پس از چند هفته رشد متمادی قیمت های پایه محصولات پتروشیمی در بورس کالا همگام با افزایش قیمت های جهانی و بهای دلار، هم اکنون این سؤال در بدنه بازار ایجاد شده که آیا رشد قیمت ها باز هم ادامه خواهد یافت و یا خیر. این در حالی است که برخی از گریدهای پتروشیمی در بازارهای جهانی با رشد نرخ و برخی دیگر با کاهش قیمت رو به رو شده اند و البته از رشد مستمر قیمت دلار در بازار داخلی نیز فاصله گرفته ایم. با توجه به این موارد هم اکنون طرزفکر غالبی در بازار مبنی بر تداوم رشد قیمت ها و یا کاهش نرخ های پایه وجود ندارد و فعالان بازار منتظر اعلام قیمت های پایه هستند تا بر پایه آن اوضاع بازار را رصد و تحلیل کنند. تجربه نشان داده است که نمی توان به صراحت در خصوص شرایط اعلام قیمت های پایه اظهارنظر قاطعی داشت اگرچه اعلام این نرخ نیز تأثیر گذشته را بر بازار نداشته و روند کاهشی قیمت ها در بازار آزاد هنوز هم می تواند به سیگنالی تعیین کننده در قیمت ها منجر شود اگرچه باز هم وضعیت اعلامی قیمت های پایه؛ داده مهمی در این بازار است ولی حجم تأثیرگذاری آن در شرایط فعلی ( به نسبت گذشته ) کاهش یافته است.

در هفته گذشته شاهد کاهش قیمت ها در بازار آزاد بودیم تا جایی که هفته ای کاهشی را در این بازار رقم زد. یکی از خروجی های این روند کاهشی در بازار آزاد نیز کاهش حجم معامله پلیمرها در بورس کالا بود که نشان می دهد حجم تقاضای مؤثر در بازار داخلی کاهش یافته یعنی بخشی از تقاضای موجود از موجودی انبارها در بازار تأمین شده است. با توجه به این موارد از هم اکنون می توان به کاهش موجودی انبارها خوش بین بود که البته در کنار افت حجم معامله پلیمرها در بورس کالا ، سیگنالی حمایتی از بازار تلقی می شود زیرا به آرامی حجم عرضه ها در بازار داخلی کاهش خواهد یافت.

مهمترین رخداد در بازار محصولات پتروشیمی

• کاهش 7.31 درصدی حجم عرضه پلیمرها در بورس کالا و ثبت رقم 64 هزار و 375.5 تن که کمترین رقم از ابتدای سال جاری تاکنون به شمار می آید.
• کاهش 32.74 درصدی حجم تقاضای پلیمرها در بورس کالا و ثبت رقم 125 هزار و 967.28 تن که کمترین رقم در 4 هفته اخیر به شمار می آید که نشان دهنده عقب نشینی خریداران و سیگنالی متأثر از کاهش حجم عرضه هاست.
• کاهش 21.91 درصدی حجم معامله پلیمرها در هفته گذشته و ثبت رقم 45 هزار و 366.48 تن که پایین ترین رقم از ابتدای تیرماه تاکنون به شمار می رود.
• ثبت 1.95 برابری تقاضا به نسبت عرضه ها که کمترین رقم در 3 هفته اخیر است و نشان می دهد بازار به عرضه های موجود نیز توجه چندانی نداشته و ندارد و یا جذابیت عرضه ها برای این بازار پایین است.
• معامله 70.47 درصدی حجم عرضه ها در هفته گذشته که کمترین حد در 4 هفته اخیر است.
• کاهش نسبی قیمت ها در بازار آزاد در هفته گذشته که جذابیت خرید از بورس کالا را کاهش داده و ممکن است برخی از کالاها در بازار جذاب تر از بورس مورد داد و ستد قرار بگیرند.
• انتظار برای اعلام قیمت های پایه در هفته پیش رو اگرچه بدنه بازار نظر واحدی بر قیمت های پیشنهادی ندارند یعنی برخی از رشد قیمت ها و برخی دیگر از کاهش نرخ سخن می گویند.
• کاهش نسبی حجم تولید در صنایع پایین دستی با آغاز روزهای سرد سال.
• اتمام زمان اوج تقاضای مواد اولیه ظروف یکبارمصرف و بازگشت آرامشی شکننده به این بازار
• ضعف نقدینگی در بازار داخلی که در قیمت های نسبتاً بالای فعلی به عقب نشینی سریع تر تقاضا و کاهش مشهود قیمت ها منجر شده است.
• کاهش 8.93 درصدی حجم عرضه ترکیبات شیمیایی در بورس کالا و ثبت رقم 34 هزار و 953.9 تن که کمترین حد از ابتدای تیرماه تاکنون است.
• افزایش 14.72 درصدی حجم تقاضای محصولات شیمیایی در مقایسه با هفته پیش از آن و ثبت رقم 30 هزار و 770 تن که بیشترین حد از ابتدای مردادماه تاکنون است.
• کاهش 1.21 درصدی حجم معامله ترکیبات شیمیایی و ثبت رقم 18 هزار و 599 تن که کمترین حد در 5 هفته اخیر است.
• کاهش حجم عرضه در برابر رشد تقاضا که نشان می دهد ضعف معاملات بیشتر به دلیل کاهش عرضه بوده و بازار پتانسیل جذب عرضه های مورد نیاز خود را داراست.
• معامله 53.21 درصدی حجم عرضه ها در گروه ترکیبات شیمیایی که دلیلی بر نیاز بازار به عرضه های جذاب است.
• ثبت 6500 تن تقاضا برای خرید 1000 تن عرضه ارتوزایلن که نشان دهنده نیاز بازار به این ترکیب شیمیایی است همچنین جذابیت منومر وینیل استات و زایلین مخلوط و همچنین اسید ترفتالیک
• احتمال تداوم کاهش قیمت ها در بازار آزاد با تبعیت از روند قیمتی فعلی و عقب نشینی خریداران هرچند که نرخ های پایه در هفته پیش رو سیگنال مهمی برای تعیین سمت و سوی بازار به شمار می آید.
• بالابودن نسبی موجودی انبارها در کنار کاهش قیمت ها در بازار آزاد که در نهایت پیش بینی ها از کاهش حجم معاملات در هفته جاری را محقق ساخت.
• احتمال رشد قیمت ها در اواخر هفته آینده با فرض کاهش حجم معاملات در هفته پیش و کاهش آرام موجودی انبارها که در نهایت بخش عرضه را با وقفه رو به رو می سازد.