ثبات در بازارها مقدمه رونق است یا اصلاح؟

تصمیم روز گذشته کمیته سیاستگذاری بانک مرکزی آمریکا مبنی بر تغییر ندادن نرخ های بهره سبب کاهش ارزش دلار، رشد شاخص های مالی، افزایش قیمت نفت و رونق در بازار فلزات پایه شد البته قیمت طلا نیز افزایش یافته است. در بازار فلزات پایه، رشد قیمت مس قابل ملاحظه بوده و عامل آن اخبار جدید از تقاضای چین برای فلز سرخ است. البته قیمت دیگر فلزات پایه نیز رشد کرده است. نکته جالب توجه این است که در روزهای اخیر وضعیت بازارهای مالی و بازار مواد خام امیدبخش بوده است. تحلیلگران معتقدند تداوم رونق اخیر مستلزم وجود محرک های جدید است. یکی از عوامل رونق بازارها، پیش بینی به تعویق افتادن برنامه افزایش نرخ های بهره است. بانک مرکزی آمریکا معتقد است برخی شاخص های اقتصادی این کشور در وضعیت مناسب نیست و ضرورتی ندارد نرخ های بهره با سرعت بالا برده شود. از سوی دیگر خبرهای منتشر شده از اقتصاد چین امیدبخش است و مدتی است قیمت فلزات پایه رشد کرده است. در بازار نفت، شرایط اندکی بهتر شده اما افق بازار هنوز امیدبخش نیست. یک دلیل این امر آن است که از دید عربستان قیمت ها در محدوده 55 دلار مناسب تلقی می شود. فعلا جو بازارها مثبت است اما به تدریج هیجان ها کاهش می یابد و سرمایه گذاران بر مبنای شاخص های بنیادی بازار تصمیم گیری خواهند کرد.

ثبات و احتمال کاهش قیمت ها

امروز قیمت نفت اندکی کاهش یافته است. قیمت نفت برنت و نفت آمریکا اکنون به ترتیب در محدوده 50.8 دلار و 48.6 دلار در هر بشکه قرار دارد. عربستان وعده داد از صادرات نفت خود خواهد کاست و این یک عامل رشد قیمت هاست. باید دید این وعده تحقق خواهد یافت یا نه. در ماه های اخیر عرضه نفت اوپک و چند کشور دیگر از جمله روسیه حدود 1.8 میلیون بشکه کاهش یافته اما به نظر می رسد این میزان کاهش برای بالا بردن قیمت ها کافی نبوده است. نهادهای تحلیلگر پیش بینی کرده اند که قیمت نفت در میان مدت یعنی تا سه سال آینده زیر 60 دلار در هر بشکه باقی خواهد ماند. بعید نیست این پیش بینی تحقق یابد زیرا رشد تقاضا آهسته است و بر عرضه نفت افزوده خواهد شد. اوپک تلاش کرده از طریق محدود کردن عرضه نفت زمینه را برای افزایش قیمت ها فراهم کند اما این اقدام نتیجه مورد نظر را در پی نداشته است. از دید عربستان و روسیه قیمت نفت در محدوده 55 دلار مطلوب است. فعلا بحثی درباره کاهش بیشتر عرضه مطرح نشده و به نظر می رسد تولیدکنندگان نفت ترجیح می دهند مدت اجرای برنامه کاهش عرضه نفت را بیشتر کنند. این برنامه تا مارس سال آینده میلادی ادامه پیدا خواهد کرد و عربستان اعلام کرده در صورت لزوم، پس از ماه مارس نیز عرضه پایین باقی خواهد ماند. روز گذشته اداره اطلاعات انرژی آمریکا اعلام کرد هفته قبل میزان ذخیره نفت این کشور 7.2 میلیون بشکه کاهش یافته است. این خبر نیز در رشد قیمت ها موثر بود اما از آنجا که میزان ذخیره نفت این کشور همچنان بسیار بالاست رشد قیمت نفت زیاد نبود. در زیر نمودار تغییرات قیمت هر بشکه نفت آمریکا در شش ماه اخیر نشان داده شده است:

رشد قابل ملاحظه قیمت ها

امروز قیمت طلا اندکی افزایش یافته و به محدوده 1263 دلار در هر اونس رسیده است. قیمت سه فلز گرانبهای دیگر نیز اندکی افزایش یافته است. تصمیم کمیته سیاستگذاری بانک مرکزی آمریکا مبنی بر تغییر ندادن نرخ های بهره سبب شد طلا جذابیت پیدا کند. اخیرا وضعیت برخی شاخص های اقتصادی در آمریکا مطلوب نبوده و بویژه نرخ تورم پایین باقی مانده است. بانک مرکزی آمریکا که در سال جاری میلادی تاکنون 2 بار نرخ های بهره را بالا برده قصد داشته در ماه سپتامبر نیز نرخ ها را بالا ببرد اما با توجه به شرایط کنونی احتمال دارد افزایش نرخ های بهره به تعویق افتد. این عاملی برای حرکت سرمایه گذاران به سمت طلاست. روز گذشته با آنکه شاخص های مالی در بورس های بزرگ جهان رشد کرد قیمت طلا حدود یک درصد بالا رفت. مجموعه ای از عوامل از جمله صعف شاخص های اقتصادی در آمریکا و ریسک های سیاسی در این کشور سبب جذابیت طلا شده است. در سال جاری میلادی تاکنون قیمت طلا 112 دلار در هر اونس افزایش یافته است و به احتمال زیاد، عملکرد بازار طلا در سال جاری مثبت باقی خواهد ماند. در زیر نمودار تغییرات قیمت هر اونس نقره در شش ماه اخیر نشان داده شده است:

رشد شاخص های مالی

آسیا. امروز نوسان در شاخص های مالی آسیا اندک بوده اما شاهد رشد هستیم. روز گذشته وضعیت بازارهای مالی در این قاره خوب بود. رشد قیمت نفت و رونق در بازار فلزات پایه و سنگ آهن سبب افزایش قیمت سهام شرکت های فعال در این حوزه ها شد. تاثیر تصمیم کمیته سیاستگذاری بانک مرکزی آمریکا امروز بر بازارهای مالی آسیا گذاشته شده است. رشد شاخص های مالی در آمریکا در روز گذشته عاملی برای رونق در بورس های آسیایی بوده است. این روزها، افزایش قیمت مواد خام سبب ریسک پذیری سرمایه گذاران شده و تا هنگامیکه قیمت ها در مسیر رشد حرکت کنند بازارهای مالی رونق دارند. امروز قرار است مجموعه از گزارش ها از اقتصاد ژاپن منتشر شود.

اروپا. روز گذشته شاخص های مالی در بورس های بزرگ اروپا رشد کردند. در زمانی که بازارهای اروپایی فعالیت داشتند هنوز تصمیم بانک مرکزی آمریکا مشخص نشده بود و سرمایه گذاران با احتیاط رفتار کردند. رونق در بازار مواد خام و گزارش های مثبت از شرکت های بورسی سبب شده سرمایه گذاران در مجموع ریسک بالاتری بپذیرند. از سوی دیگر انتظار می رود برنامه های حمایتی بانک مرکزی اروپا ادامه پیدا کند زیرا اخیرا برخی گزارش ها از اقتصاد منطقه یورو و آلمان مثبت نبوده است.

آمریکا. روز گذشته شاخص های مالی در بورس آمریکا رشد کردند. افزایش قیمت مواد خام و تصمیم بانک مرکزی این کشور مبنی بر تغییر ندادن نرخ های بهره در نشست روز گذشته سبب افزایش ریسک پذیری سرمایه گذاران شده است. امروز وضعیت بازار کار آمریکا در هفته قبل مشخص می شود و چند گزارش مهم از اقتصاد این کشور در اختیار سرمایه گذاران قرار خواهد گرفت.

در زیر نمودار تغییرات شاخص متوسط صنعتی داوجونز در بورس آمریکا در شش ماه اخیر نشان داده شده است:

ثبات بازار

امروز قیمت فلزات پایه رشد کرده اما میزان آن زیاد نیست. قیمت مس و روی اکنون به ترتیب در سطح 6330 دلار و 2810 دلار در هر تن قرار دارد. روز گذشته قیمت این فلزات نوسانی محدود داشت و قیمت روی و سرب کاهش پیدا کرد. البته قیمت مس با اندکی رشد در محدوده 6300 دلار در هر تن قرار گرفت. بخشی از رشد قیمت فلزات پایه حاصل کاهش ارزش دلار بود. در واقع برخی کارشناسان معتقدند اگر ارزش دلار رشد کرده بود قیمت فلزات پایه در مسیر کاهش قرار می گرفت. در روزهای اخیر برخی عوامل از رشد قیمت فلزات پایه حمایت کرده اند اما در بازار مس، احتمال محدود شدن واردات مس قراضه به چین در آینده نزدیک سبب رشد قیمت ها شده است. این باور پدید آمده که اگر دولت چین واردات این قراضه را محدود کند تقاضا برای مس تصفیه شده افزایش خواهد یافت. طبیعی است که رشد تقاضا سبب افزایش قیمت ها خواهد شد. به هر حال فعلا قیمت فلزات پایه به سطوحی رسیده که لازم است عوامل جدید پدید آید تا شاهد کاهش قیمت ها نباشیم. این هفته خبری از اقتصاد چین منتشر نشده و قیمت فلزات پایه عموما تحت تاثیر تغییرات ارزش دلار و پیش بینی ها درباره وضعیت تقاضا قرار داشت. البته مانند قبل، تغییرات میزان ذخیره فلزات پایه بر قیمت ها تاثیر گذاشته است. فردا نرخ رشد اقتصاد آمریکا در سه ماهه دوم امسال اعلام می شود. تحلیلگران معتقدند حتی اگر این گزارش مثبت باشد تغییری در دیدگاه های منفی در باره وضعیت اقتصادی در آمریکا ایجاد نمی شود. به نظر می رسد مانند قبل، بازار عموما تحت تاثیر تحولات اقتصادی در چین قرار خواهد داشت. در زیر نمودار تغییرات قیمت هر تن روی در یک ماه اخیر نشان داده شده است:

فشار بر شاخص دلار بیشتر شد

امروز ارزش دلار در برابر یورو و پوند انگلستان کاهش یافته است. فشار بر ارزش دلار از مدت ها پیش افزایش یافته و با توجه به دیدگاهی که سرمایه گذاران در باره برنامه های بانک مرکزی آمریکا دارند بعید نیست عملکرد دلار مدتی منفی بماند. روز گذشته تا قبل از پایان نشست کمیته سیاستگذاری بانک مرکزی آمریکا ارزش دلار در برابر ارزهای دیگر نوسانی محدود داشت اما پس از اعلام تغییر نکردن نرخ های بهره، فشار بر ارزش دلار بیشتر شد و شاهد کاهش 0.6 درصد ارزش دلار در برابر یورو و پوند بودیم. کاهش ارزش دلار در حالی رخ داد که از پیش همه انتظار داشتند تغییری در نرخ های بهره ایجاد نشود. البته روز گذشته خبرهای منتشر شده از بخش مسکن آمریکا منفی بود و این عامل نیز در کاهش ارزش دلار تاثیر داشت. روند تغییرات شاخص دلار در ماه های اخیر در مجموع منفی بوده با توجه به دیدگاه هایی که درباره افق اقتصاد آمریکا مطرح شده انتظار می رود این روند ادامه پیدا کند. امروز گزارش های مهم از اقتصاد آمریکا منتشر می شود و احتمال دارد بخشی از کاهش ارزش دلار جبران شود. کمیته سیاستگذاری بانک مرکزی آمریکا در بیانیه پایانی نشست به نزدیک بودن نسبی زمان افزایش نرخ های بهره اشاره کرد اما در این بیانیه نسبت به پایین باقی ماندن نرخ تورم ابراز نگرانی شده است. قبلا سرمایه گذاران معتقد بودند در ماه سپتامبر نرخ ها بار دیگر بالا برده می شود اما اکنون احتمال این اقدام کمتر شده است. یکی دیگر از عوامل کاهش ارزش دلار این است که تاثیر افزایش نرخ های بهره بر ارزش دلار از پیش گذاشته شده و حتی اگر نرخ ها در ماه سپتامبر بالا برده شود احتمال افزایش قابل ملاحظه ارزش دلار زیاد نیست. ریسک های سیاسی در کنار ضعف در برخی بخش های اقتصاد، زمینه کاهش ارزش دلار را فراهم کرده اند. در زیر نمودار تغییرات نسبت پوند به دلار در شش ماه گذشته نشان داده شده است: