بین التعطیلین کالایی ها

بورس24 : حضور در فاصله دو تعطیلی خود دلیل کافی برای کم رونقی بازارهای کالایی محسوب می شود هرچند که در روز چهارشنبه شاهد رشد بهای مصنوعات فولادی به صورت پراکنده بودیم اگرچه معاملات چندانی به ثبت نرسید. در بازار محصولات پتروشیمی نیز روند پیشین یعنی رشد قیمت برخی از کالاها در برابر کاهش نرخ برخی دیگر را می توان به صراحت مشاهده کرد که نشان می دهد عرضه و تقاضای پراکنده و نه منسجم دلیل این روند قیمتی است. آرامش کلی در بازارها ، آماده سازی برای از سر گرفتن فعالیت ها در روزهای پیش رو ، تأثیرپذیری از سیگنال های جهانی و همچنین بیم و امید از دورنمای قیمتی در کنار خوش بینی به بهبود حجم تقاضا مواردی است که چهره غالب این بازارها را تشکیل می دهد. به نظر می رسد تعقیب واقعیت های معاملاتی در هفته آینده جذابیتی دو چندان داشته باشد زیرا انتظار رشد قیمتی و البته بهبود بنیادین بازار در کنار اما و اگرهای معاملات فولادی را بتوان آینده روانی این بازارها به شمار آورد.

هرچند که بازار فولاد هنوز هم میل به ادامه روند پیشین با رشد قیمت ها را در بر دارد ولی از تقاضای مورد نظر بازار خبر چندانی نیست هرچند که التهاب دست ساخته قیمتی هنوز هم جایی از اعراب دارد یعنی پتانسیل جهش تصنعی قیمت ها را نمی توان در این بازار نادیده گرفت. رشد قیمت شمش در کنار خوش بینی به بهبود بازار مخصوصاً با تثبیت دولت جدید و البته فراز و فرود قیمت دلار مواردی است که در آینده نه چندان دور می تواند تغییراتی مهم را در بازار پدید آورد ولی واقعیت آن است که این حجم از خوش بینی ها از طرف داده های بنیادین در بازار مورد حمایت قرار نخواهد گرفت. به عبارت ساده تر دورنمای بازارهای کالایی همچون بازار فولاد از پشتوانه های جذاب بنیادین برخوردار نبوده و نیست یعنی رفت و برگشت قیمت ها می تواند بخش های محدودی از بازار را منتفع سازد نه تمام بدنه بازار با رشد تولید و مصرف و تقویت حجم معاملات. این نگرانی ممکن است دورنمای بازارهای کالایی را با نگرانی و حتی خطر رو به رو سازد زیرا عدم رشد بنیادین قیمت ها تنها تجربه سال های قبل همچون اسفند 94 را با جهش محسوس نرخ و سپس بازگشت به سطوح قیمتی نه چندان جذاب را یادآوری خواهد ساخت.

موارد فوق در حالی پتانسیل تحقق دارد که دوگانه مهم دیگری نیز امکان بروز و ظهور دارد و آن افزایش قیمت های جهانی در کنار رشد قیمت دلار است که در نهایت تمامی بازارهای داخلی را متأثر ساخته و چهره جدیدی از بازار و حتی از اقتصاد کشور را ترسیم خواهد کرد. نگرانی از کاهش قیمت نفت و یا حتی ادامه روند قیمتی فعلی خود سیگنالی خطرناک برای نرخ ها در بازار محصولات پتروشیمی به شمار می رود ولی در برابر آن رشد قیمت های جهانی فولاد در کنار افزایش قیمت سنگ آهن با اهرم افزایش بهای ارز می تواند چهره جدیدی از بازار فولاد را ترسیم کند که البته پتانسیل رشد صادرات را قطعاً در بر داشته و البته تغییرات تقاضا در بازار داخلی را رقم خواهد زد. به نظر می رسد رخدادهای ژئوپلتیک و اما و اگرهای ایران و عربستان و حتی احتمال لشگرکشی امریکا به سوریه نیز پرده ای دیگر از این بازار محسوب شده اما تمامی موارد پر ابهام ذکر شده برای رخنمایی سیگنال های بنیادین ، شفاف و قابل اتکا به گذشت زمان نیاز دارد.

داد و ستد ۳۰ هزار تن انواع فرآورده های نفتی و پتروشیمی در بورس کالا

تالار فرآورده های نفتی و پتروشیمی بورس کالای ایران، در معاملات روز چهارشنبه ۷ تیر ماه، داد و ستد ۳۰ هزار و ۶۸۰ تن انواع محصول را تجربه کرد.طی این روز و در تالار مذکور ۱۱هزار و ۹۸۰ تن مواد شیمیایی، ۱۵ هزار و ۲۰۰ تن وکیوم باتوم،۱۵۰۰ تن گوگرد و ۲ هزار تن لوب کات معامله شد. شایان ذکر است، تالار محصولات کشاورزی نیز معامله ۵۰ تن ذرت دانه ای و یک هزار و ۲۵۰ تن شکر سفید را طی این روز تجربه کرد. روز چهارشنبه تالار صادراتی نیز فروش ۴۰ تن قیر را ثبت کرد.

فرود و فراز بهای فولاد

هرچند که کاهش قیمت فولاد در روزهای ابتدایی هفته جاری با شواهدی جدی خودنمایی کرد ولی باز هم ضعف معاملات و عدم ارائه چهره ای شفاف از واقعیت های عرضه و تقاضا موجب شد تا بازار خود را برای افزایش قیمت های جدیدی آماده کند اگرچه نمی توان به صراحت از رشد مداوم قیمت ها سخن گفت. افزایش بهای شمش در کنار امیدواری به آینده دوگانه ای است که پرواز بهای فولاد را تاکنون رقم زده ولی این خوش بینی ها واقعاً از سمت تقاضای مؤثر مورد حمایت قرار نمی گیرد و همین نگرانی بخش بزرگی از اهالی بازار را با تردید قیمتی رو به رو ساخته تا جایی که در روز چهارشنبه هم بسیاری از واحدهای تولیدکننده در برابر رشد قیمت ها موضع حمایتی اتخاذ نکرده اند. اما و اگرهای بازار فولاد جدی تر از نوسان قیمت هاست هرچند که باز هم بدنه غالب در این بازار به سمت رشد قیمت ها تمایل پیدا کرده است.

احتمال رشد قیمت ها پس از پایان یافتن تعطیلات ماه رمضان در کشورهای اسلامی جدی است مخصوصاً در زمانی که بهای سنگ آهن نیز مجدداً به سمت افزایش سوق پیدا کرده و حمایتی مهم را از بهای تمام شده مصنوعات فولادی مخصوصاً در چین اتخاذ کرده است. به نظر می رسد بازارهای جهانی به سمت یک فاز افزایش قیمت متمایل شده اند ولی شتاب رشد قیمتی در این بازارها چندان هم برجسته نخواهد بود.

چند نکته پیرامون عرضه شمش بلوم فولاد خوزستان در بورس کالا

کارگزاری پارسیان: با توجه به وضعیت حساس کنونی در خصوص نرخ شمش فولادی در بازار و اینکه اکنون در وضعیتی به سر میبریم که سنسورهای افراد مرتبط با بازار شمش فولادی بیش از پیش حساس شده و هر عامل مرتبط و تاثیر گذار بر این کالای استراتژیک را به دقت رصد می کنند؛ عرضه شمش فولاد خوزستان به عنوان دومین تولیدکننده بزرگ فولاد خام کشور، و عکس العمل تقاضای مرتبط با این عرضه در بورس کالا، میتواند نقش تعیین کننده ای بر جهت گیری نرخ آتی شمش در بازار کشور باشد.

عرضه شمش (1440+%9) 1570 تومانی روز چهارشنبه فولاد خوزستان، که با افزایش حدود 90 تومانی ( 80 تومانی نرخ پایه ) قیمت تمام شده نسبت به آخرین معامله انجام شده در بورس کالا (1483 تومان) توام است، این سوال را به ذهن متبادر می نماید که آیا این افزایش نرخ پایه عرضه می تواند در جهت گیری و تعیین نرخ شمش بازار آزاد موثر باشد ؟!

در جواب این سوال و با توجه به اختلاف قیمت ها که کاملا متفاوت و تصادفی بنظر می رسد ، در بازه زمانی اخیر و در طی روند نوسانات نرخ شمش بازار، نمی توان هیچگونه رابطه مشخصی بین نرخ معاملاتی شمش بلوم فولاد خوزستان و نرخ واقعی شمش بازار آزاد در نظر گرفت؛ به جز اینکه نرخ معاملاتی شمش فولاد خوزستان همواره بالاتر از میانگین نرخ بازار بوده و این اختلاف نرخ طی یکسال گذشته، رقمی حدودی و بین 20 تا 300 تومان همواره متغیر بوده است !

اما سوالی که پیش می آید اینست که اولا چرا نرخ معاملاتی همواره بالاتر از نرخ واقعی بازار بوده و دوم اینکه چرا غیر متبط با روند بازار بوده است ؟!

در این خصوص با برخی از صاحبنظران این حوزه گفتگویی داشتیم که نتایج زیر چکیده ای از این یافته ها میباشد:

- شرایط تسویه عرضه محصولات فولاد خوزستان در بورس کالا عمدتا بصورت اعتباری و حداقل سه ماهه بوده که شنیده شد معمولا پس از اتمام این مدت مجددا با درصد خیلی پایینی ( 2 الی 3 درصد) قابل تمدید در بازه های زمانی بلندمدت تری ( مثلا 6 ماهه) می باشد.

- از آنجایی که نرخ معاملات شمش فولاد خوزستان بر اساس تعریف قانون، مبنای تعیین نرخ فروش آهن اسفنجی و گندله آهن در بازار تعیین شده است؛ لذا برخی مسائل حاشیه‌ای مانع ثبت نرخ معاملاتی شفاف شمش فولاد خوزستان در بورس کالا شده و این معاملات بورسی غالبا درگیر مسائل مرتبط دیگری می گردد به گونه ای که بیشتر اوقات همین مسائل مرتبط با منافع حاشیه‌ای این معاملات، مانع شفاف سازی و یا حتی برخی اوقات حقیقی بودن آن میشود.

- یکی از مهمترین مسائل پیرامون عرضه و معاملات شمش فولاد خوزستان در بورس کالا، بحث شرایط و نوع تسویه است؛ متأسفانه بیشتر اوقات از شرح جزییات شرایط تسویه این کالا در بورس کالا بصورت شفاف اجتناب شده به گونه ای که برای سایر مخاطبین همواره بصورت مبهم و سربسته باقی مانده است؛ و لذا شاهد هستیم که گاهی شمش در قیمت نزدیک به قیمت واقعی بازار و گاهی هم تا 300 تومان بالاتر از نرخ واقعی به ثبت رسیده است.

- در خاتمه این طور استنباط می شود که تاثیر عرضه شمش فولاد خوزستان در بورس کالای ایران با توجه به ابهامات و مسائل پشت پرده حواشی آن؛ کاملا غیر قابل پیش بینی بوده و معمولا پس از ثبت معاملات این کالا در بورس کالا، برخی از حقایق پیرامون این معاملات آشکار شده و تنها در صورتی که به واقعیت نزدیک باشد؛ بصورت خودکار بازار شمش و کالاهای مرتبط با آن را تحت تاثیر خود قرار میدهد.

با افزایش تقاضا و رشد معاملات؛ سنگ آهن از ۶۰ دلار گذشت

آخرین قیمت سنگ آهن وارداتی به چین با رشد تقاضا و افزایش معاملات رو به رو شد و بالا رفت. به گزارش،«پایگاه خبری بورس کالای ایران»، قیمتسنگ آهن خلوص ۶۲ درصد ۲.۹۵ دلار بالا رفت و ۶۰ دلار و ۱۰سنت هر تن خشک سی اف آر چین شد. قیمت قرارداد سواپ سنگ آهن جولای در بورس سنگاپور نیز ۳.۳ دلار افزایش پیدا کرد و ۵۹.۹۰ دلار هر تن خشک ثبت شد. حاشیه سود فولادسازان چینی مطلوب است و عملکرد خوبی دارند از این رو تقاضای سنگ آهن بالا رفته است. از طرفی قیمت بیلت در بازار داخلی چین که معیاری از سنجش سلامت بازار فولاد آن است اخیرا ۳ دلار بالا رفته ۴۷۵.۵ دلار هر تن درب انبار شده است.

بورس انرژی: اعمال تغییرات در مشخصات قراردادهای سلف موازی استاندارد برق از شنبه

در جریان معاملات روز چهارشنبه بورس انرژی ایران (چهارشنبه 7 تیر ماه 96)، بازار برق بورس انرژی ایران شاهد معامله 390 قرارداد معادل 8,400 مگاوات ساعت به ارزش 2 میلیارد و 679 میلیون ریال بود. شایان ذکر است در روز چهارشنبه، نمادهای کمباری با متوسط قیمت‌های 318,985 ریال بر مگاوات ساعت مورد معامله قرار گرفتند. لازم به ذکر است پیرو اطلاعیه مورخ 29/03/96، کلیه نمادهای با دوره تحویل مرداد ماه 96 به بعد (اعم از نمادهای با دوره تحویل روزانه و هفتگی) مطابق ضابطه جدید گشایش نمادها مصوب مورخ 96/03/09 هیئت پذیرش بورس انرژی ایران گشایش خواهند یافت. بر همین اساس در جلسه معاملاتی آتی (مورخ 96/04/10)، همزمان نمادهای با دوره تحویل روزانه 96/05/01 الی 96/05/09 و دوره تحویل هفتگی 96/05/07، 96/05/14، 96/05/21، 96/05/28 و 96/06/04 گشایش می‌یابند.

خاطر نشان می‌گردد همانطور که در اطلاعیه مورخ 96/03/29 نیز تشریح شد، نمادهای بار پیک روزانه، بار پایه روزانه، میان باری روزانه و کم باری 11 تیر تا 31 تیر 96 و همچنین نمادهای بار پیک هفتگی، بار پایه هفتگی، میان باری هفتگی و کم باری هفتگی 96/04/17 و 96/04/24 (کلیه نمادهای فعال با دوره تحویل تیرماه 96) در پایان جلسه معاملاتی روز چهارشنبه متوقف شده و فرآیند تحویل آنها آغاز گردید

دوشنبه، نخستین عرضه گازوئیل شرکت ملی نفت ایران

در جریان معاملات روز چهارشنبه (چهارشنبه 7 تیر 96)، در بازار فیزیکی بورس انرژی ایران کالاهای حلال 400، حلال 402، حلال 406، حلال 410 و آیزوریسایکل پالایش نفت اصفهان، میعانات گازی پالایش گاز ایلام، متانول پتروشیمی شیراز و برش سنگین پتروشیمی جم در رینگ داخلی و هیدروکربن سبک HC4 و هیدروکربن سبک HHB1 ساینا شیمی بهشت در رینگ بین‌الملل عرضه شدند که کل معاملات صورت‌گرفته معادل 12,692 تن و به ارزش بیش از 137 میلیارد ریال می‌باشد. از نکات حائز اهمیت روز چهارشنبه می‌توان به رقابت خریداران میعانات گازی پالایش گاز ایلام و متانول پتروشیمی شیراز در رینگ داخلی اشاره کرد.

در جلسه معاملاتی روز کاری آتی (شنبه 10 تیر 96)، کالاهای آیزوفید، آیزوریسایکل و حلال 402 و 404 پالایش نفت تبریز، گاز مایع صنعتی، گاز بوتان، گاز پروپان و برش سنگین پتروشیمی بندر امام در رینگ داخلی و آیزوریسایکل، آیزوفید و حلال 402 پالایش نفت شیراز و گاز مایع پالایش نفت آبادان در رینگ بین‌الملل عرضه خواهند شد.

همچنین طی هفته آتی شاهد نخستین عرضه نفت‌گاز(گازوئیل) شرکت ملی نفت ایران خواهیم بود. این عرضه که در روز دوشنبه 12 تیرماه 96 انجام خواهد شد شامل 262،500 بشکه گازوئیل تحویلی به صورت فوب بندرعباس خواهد بود که مقصد آن بازارهای بین‌المللی می‌باشد.

معاملات آرام شیمیایی ها پس از عید فطر

حجم معاملات محصولات شیمیایی روز چهارشنبه ۱۱ هزار و ۷۸۸ تن رقم خورد.عرضه محصولات ۲۰ هزارتن و تقاضای آن بالغ بر ۱۳ هزار و ۷۶۸ تن بود.

در گروه محصولات شیمیایی روز چهارشنبه پس از تعطیلات عید فطر، بازار نسبتا آرام بود و تنها منومر وینیل استات پتروشیمی شازند با رقابت مورد معامله قرار گرفت. این کالا با میانگین قیمت ۳ هزار و ۶۱ تومان معامله شد، بالاترین قیمت ثبت شده برای این کالا ۳ هزار و ۷۰ تومان بود. مابقی محصولات نیز با توجه به تقاضای پایین، با قیمت پایه مورد داد و ستد قرار گرفتند.

به این ترتیب در گروه شیمیایی ها؛ منواتیلن گلایکول پتروشیمی مارون با حجم ۲۲ تن و قیمت پایه ۲ هزار و ۶۷۰ تومان معامله شد، منواتیلن گلایکول پتروشیمی شازند هم با حجم ۳۳۰ تن با قیمت پایه خریداری شد، منواتیلن گلایکول پتروشیمی مروارید و فرساشیمی هم به ترتیب با حجم های ۲۲۰ و ۴۴ تن با قیمت پایه مورد داد و ستد قرار گرفت.

در همین حال دی اتیلن گلایکول پتروشیمیمارون با حجم ۸۸ تن و قیمت پایه ۲ هزار و ۴۲۷ تومان معامله شد، دی اتیلن گلایکول پتروشیمی مارون هم وارد سیستم مچینگ شد. همچنین کریستال ملامین پتروشیمی خراسان هم با حجم ۱۶۵ تن و قیمت پایه ۴ هزار و ۸۶۶ تومان معامله شد. دی اتیل هگزانول پتروشیمی شازند هم با قیمت پایه ۳ هزار و ۱۴۰ تومان و حجم ۶۳۸ تن خریداری شد، این کالا به صورت سلف عرضه شده بود.

استایرن منومر پتروشیمی پارس هم با قیمت پایه ۳ هزار و ۸۰۷ تومان و حجم ۱۶۵ تن خریداری شد. اسید استیک فن آوران هم با حجم ۷۱۳ تن و قیمت پایه یک هزار و ۵۲۷ تومان توسط کارگزاران معامله شد. به این ترتیب بازار محصولات شیمیایی روز آرامی را سپری کرد، نوسان منفی قیمت نفت و تعطیلات عید فطر از دلایل کاهش حجم تقاضا برای محصولات شیمیایی است.

هزینه های دولت در خرید تضمینی به یک سوم کاهش می یابد

مدیر عامل بورس کالا گفت: سیاست قیمت تضمینی چند محصول کشاورزی، جایگزین خرید تضمینی شده که این امر، بار مالی دولت را برای حمایت از اشتغال کشاورزان به یک سوم کاهش می دهد. به گزارش باشگاه خبرنگاران جوان، حامد سلطانی نژاد مدیر عامل بورس کالا با اشاره به دلایل رشد حجم معاملات کشاورزی در بورس کالا اظهار داشت: اجرای ماده 33 قانون افزایش بهره‌وری بخش کشاورزی و منابع طبیعی با اتکا به ظرفیت‌های بورس کالای کشور، قیمت تضمینی محصولات کشاورزی را جایگزین خرید تضمینی کرده است که این امر، بار مالی دولت را برای حمایت از اشتغال کشاورزان، به یک سوم کاهش داده است.

سلطانی نژاد در ادامه در رابطه با اهداف حوزه کشاورزی بورس کالای ایران گفت: هدف گذاری بورس کالای ایران این است که ظرف سه سال آینده طوری برنامه ریزی کند که محصولات کشاورزی حدود یک سوم از معاملات بورس کالای ایران را به خود اختصاص دهد.

وی با اشاره به اینکه علاوه بر قیمت تضمینی محصولات جو، ذرت و برنج، طرح قیمت تضمینی گندم ازسوی دولت در چهار استان کشور از طریق عرضه در بورس کالا در دستور کار قرار گرفته است، تصریح کرد: این طرح در 4 استان اردبیل ، زنجان، مرکزی و خراسان شمالی به عنوان استان‌های مطرح در تولید گندم اجرایی می شود و کشاورزان محصولات خود را از طریق شرکت بازرگانی دولتی که خود مباشر طرح است به فروش می رسانند.

مدیر عامل بورس کالا با اشاره به استفاده از طرح قیمت تضمینی در بورس کالا گفت: با حمایت‌هایی که ازسوی قانونگذار و مجلس صورت می‌گیرد، قرار است اتفاقات مثمر ثمری در بورس کالا برای ساماندهی بخش کشاورزی صورت پذیرد.

به گفته وی ضروری است که مشوق‌ها و امتیازاتی از سوی دولت برای حضور فعالان بازار بخش کشاورزی در بورس کالا در نظر گرفته شود که به موجب آن تولیدکنندگان و مصرف کنندگان برای انجام معاملات خود در بورس کالا ترغیب شوند.

جزئیات شیوه کشف قیمت و مبادله منصفانه کالا/پوشش ریسک معامله گران

تحلیلگر بازار سرمایه با تاکید بر ضرورت کشف قیمت و مبادله منصفانه کالا گفت: معامله گران با ابزارهای ترکیبی، ریسک معاملات خود را باید پوشش دهند.

به گزارش خبرگزاری مهر، محمدرضا آرام بنیار با اشاره به تنگناهای مالی برای تامین سرمایه مورد نیاز بخش‌های مختلف اقتصادی گفت: بورس‌های کالایی مختلف در جهان در ابتدا با معاملات فیزیکی و کشف قیمت، فعالیت خود را آغاز کرده‌اند و سپس به سمت تبدیل‌شدن به بورس مالی و فرصت تأمین مالی حرکت کرده‌اند؛ بر این اساس، هم‌اکنون مهم‌ترین نقش بورس‌های کالایی، بحث تأمین مالی برای شرکت‌های تولیدی و ایجاد فرصت سرمایه‌گذاری برای سرمایه‌گذاران است و در یک مرحله پیشرفته‌تر، مدیریت ریسک معاملات را دنبال می‌کنند.

تحلیلگر بازار سرمایه افزود: کشف قیمت، نظام تأمین مالی بنگاه‌ها، فرصت سرمایه‌گذاری و مدیریت ریسک قیمت کالاها و محصولات از نقش های بورس‌های کالایی به شمار می رود؛ این در حالی است که بورس کالای ایران در بخش کشف نرخ منصفانه پیشرفت خوبی داشته؛ ضمن اینکه در بخش تأمین مالی و فرصت سرمایه‌گذاری نیز به‌خصوص در همین چند سال اخیر تحولات خوبی در بورس کالای ایران اتفاق افتاده است.

وی تاکید کرد: اگر بورس کالای ایران بتواند در بخش معاملات سلف و یا صندوق سپرده کالا فعالیت بیشتری داشته باشد، بیش‌ازپیش موفق خواهد بود که در همین زمینه به تازگی شاهد اخذ مجوز سازمان بورس و پذیره نویسی نخستین صندوق کالایی هستیم. همچنین در چند سال اخیر، تأمین مالی و سرمایه‌گذاری نیز آغاز شده است و می‌توان بهبود عملکرد آن را در چند سال آینده شاهد بود.

به گفته آرام بنیار؛ بورس کالای ایران هم اکنون در حوزه مدیریت ریسک در حوزه سکه طلا اقدام شایسته و مؤثری صورت داده است که باید این موارد به سایر کالاها نیز تعمیم داده شود؛ به طوریکه کسانی که می خواهند کالایی را معامله کنند، به‌جز بحث تأمین مالی، با ریسک نوسانات قیمت مواجه‌اند و اگر بورس کالا بتواند از ابزارهای مشتقه و یا ابزارهای ترکیبی استفاده و این ابزارها را توسعه دهد، معامله گران می‌توانند ریسک معاملات خود را مدیریت کنند.

وی افزود: طی سالهای گذشته، حجم معاملات و فرصت تأمین مالی و سرمایه‌گذاری گسترش‌یافته و حتی در بخشی مدیریت ریسک نیز شاهد اقدامات مناسبی بوده‌ایم؛ با توجه به این نکته‌ها می‌توان عملکرد بورس کالا را مثبت ارزیابی کرد؛ ضمن اینکه پتانسیل بورس کالا در خصوص حجم معاملات و ابزارهای مالی است؛ بورس‌های کالایی نسبت به بقیه بورس‌ها، از لحاظ حجم معاملات و ابزارهای مالی گسترده تر هستند.

آرام بنیار با اشاره به اینکه اولین نکته در خصوص بهبود عملکرد بورس کالا علاوه بر تداوم توسعه معاملات فیزیکی، گسترش ابزارهای مدیریت ریسک است، گفت: بحث بعدی توسعه ابزارها و روش‌های تأمین مالی مبتنی بر کالا و نکته سوم هم بحث توسعه معاملات خارجی و ارتباط با دیگر بورس‌های کالایی است.

وی ادامه داد: اگر این ارتباط بین بورس‌های کالایی صورت بگیرد، می‌تواند بورس کالا را گسترش دهد و محمل سرمایه‌گذاری خارجی باشد و در جذب سرمایه خارجی نیز بسیار کمک کند.

وی با اشاره به این که در دنیا نظام مالی و بانکی کشورها با نظام بورس‌های کالایی هماهنگ شده است، تاکید کرد: بانک‌هایی موفق‌تر هستند که بازارهایی بیشتری را درون خودشان ایجاد می‌کنند. همچنین نکته بعدی اتصال نظام بانکی و تأمین مالی بانکی مبتنی بر معاملات کالا در بورس کالا است که می‌تواند یکی از اولویت‌ها باشد.