پتروشیمی ها و بحران قطر

بورس24 :بازارهای کالایی اگرچه نیم نگاهی به رخدادهای قطر دارند ولی مسیر خود را در بسترهای معاملاتی مشخصی طی می کنند تا جایی که شاهد رشد جرقه های قیمتی در بازار فولاد و کم رمقی معاملات در بازار محصولات پتروشیمی هستیم هرچند که جرقه های رشد قیمت فولاد خود سیگنالی است که نشان می دهد این بازار داخلی به رخدادهای جهانی کم توجه نیست. هم اکنون در زمان باقی مانده تا بارش جدی باران های موسمی در شرق آسیا و مخصوصاً چین فضایی ایجاد شده تا تقاضا به حداکثر میزان خود برسد که همین رخداد به رشد قیمت فولاد مخصوصاً میلگرد منجر شده است.

در خصوص قطر وضعیت نگران کننده شده زیرا این کشور بزرگ ترین تولیدکننده گاز مایع یا همان LNG است و مشکلات حمل و نقل ایجاد شده ممکن است به نگرانی های جدیدی منجر شود هرچند که ثبات نسبی و حتی جهت گیری کاهشی در بازار جهان نفت خام نشان می دهد که چندان هم قیمت ها از رخدادهای سیاسی تأثیر نگرفته اند. محمد فاضل رئیس بخش بازارهای خاورمیانه موسسه ICIS، عنوان کرد: مسدود شدن راه های زمینی، هوایی و دریایی، قطر را از منظر تجاری منزوی می کند. با توجه به نیاز محدود بازار داخلی قطر برای محصولات پلیمری، آسیا و به طور ویژه بازار چین مقاصد صادراتی کلیدی این کشور محسوب می شوند. به نظر می رسد بازار محصولات پتروشیمی مستعد تغییرات بسیاری هستند.

بحران قطر و تاثیر آن بر پتروشیمی

همزمان با اجرایی شدن محدودیت های در نظر گرفته شده برای قطر، محموله های پتروشیمی این کشور نه تنها در کشورهای امارات، عربستان سعودی، بحرین و مصر به فروش نمی رسند؛ بلکه برای عبور از این کشورها به مقاصد دیگر نیز با مشکل مواجه می شود.

به گزارش پایگاه اینترنتی آی .سی .آی. اس (ICIS)، رسانه دولتی عربستان سعودی روز دوشنبه 15 خرداد ماه از قطع روابط سیاسی تعدادی از کشورهای عربی شامل عربستان، مصر، بحرین و امارات متحده عربی با قطر خبر داد. دولت های یادشده قطر را عامل اصلی بی ثباتی در منطقه اعلام کردند. این چهارکشور معتقدند که قطر با حمایت از سازمان های تروریستی، ثبات منطقه خاورمیانه را تهدید می کند. همچنین مطابق بیانیه مشترک این دولت ها، کلیه سفرهای دریایی و هوایی به قطر و از سوی این کشور به حالت تعلیق درآمده است و دیپلمات های قطری 48 ساعت فرصت دارند تا کشورهای یادشده را ترک کنند. محمد فاضل رئیس بخش بازارهای خاورمیانه موسسه ICIS، عنوان کرد: مسدود شدن راه های زمینی، هوایی و دریایی، قطر را از منظر تجاری منزوی می کند.

وی افزود: همچنین جریان مبادلات (Trade flows) و زمان سفرهای دریایی در صورتی که کشتی های قطری مجبور باشند از برخی مسیرها چشم پوشی کنند؛ به شدت متاثر خواهد شد. فاضل ادامه داد: با اجرایی شدن کامل محدودیت های در نظر گرفته شده، محموله های پتروشیمی قطر نه تنها در کشورهای امارات، عربستان سعودی، بحرین و مصر به فروش نمی رسند؛ بلکه برای عبور از این کشورها به مقاصد دیگر نیز با مشکل مواجه می شود.

قطر تولیدکننده محصولات شیمیایی پایه، پلی اتیلن (PE) و متانول است. از طرفی این کشور بزرگترین عرضه کننده گاز طبیعی مایع (LNG) در جهان به شمار می رود. رئیس بخش بازارهای خاورمیانه موسسه ICIS همچنین خاطرنشان کرد: با توجه به نیاز محدود بازار داخلی قطر برای محصولات پلیمری، آسیا و به طور ویژه بازار چین مقاصد صادراتی کلیدی این کشور محسوب می شوند.

شکاف سیاسی اخیر می تواند حجم فروش و صادرات پتروشیمی قطر به کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس و همچنین دیگر بازارهای آسیایی را به طور چشمگیری کاهش دهد. قطر، عربستان سعودی، امارات متحده عربی و بحرین چهار عضو از 6 کشور عضو شورای همکاری خلیج فارس (GCC) به شمار می روند.

بورس انرژی: معامله بیش از 44 هزار مگاوات ساعت برق در بازار برق

در جریان معاملات روز جاری بورس انرژی ایران (سه‌شنبه 16 خرداد ماه 96)، بازار برق بورس انرژی ایران شاهد معامله 1,220 قرارداد معادل 44,320 مگاوات ساعت به ارزش 14 میلیارد و 758 میلیون ریال بود. شایان ذکر است در روز جاری، نمادهای بارپایه و کم‌باری با متوسط قیمتهای 340,003 و 320,000 ریال بر مگاوات ساعت مورد معامله قرار گرفتند.

لازم به ذکر است در آغاز جلسه معاملاتی امروز، نمادهای بار پیک روزانه، بار پایه روزانه، میان باری روزانه و کم باری روزانه 96/04/13 ، 96/04/14 و 96/04/15 گشایش یافتند و همچنین نمادهای بار پیک روزانه، بار پایه روزانه، میان باری روزانه و کم باری روزانه 96/03/20 و بار پیک هفتگی، بار پایه هفتگی، میان باری هفتگی و کم باری هفتگی 96/03/20 در پایان جلسه معاملاتی امروز متوقف شده و فرآیند تحویل آنها آغاز گردید.

بازار پتروشیمی

هرچند که خبر اول بازار محصولات پتروشیمی به واقعیت های اقتصادی قطر باز می گردد ولی باز هم رخدادهای این بازار در داخلی کشور آن هم پس از چند روز تعطیلی اهمییت خود را داراست. در معاملات بورس کالا در روز جاری شاهد بودیم که باز هم گریدهای پرالتهاب پیشین حجم تقاضای بیشتری را به خود اختصاص دادند اگرچه جذابیت تولیدات پتروشیمی تبریز و یا EX3 به شدت کاهش یافت تا جایی که شاهد بودیم التهاب در بازار EX3 یا همان پلی اتیلن سنگین اکستروژن به کل از بین رفت هرچند که عرضه پتروشیمی امیرکبیر و معامله 500 تن از این گروه کالایی به صورت سلف – مچینگ از سوی این شرکت تولیدی موجب شد تا این بازار به سمت آرامش جدی حرکت کند. این در حالی است که به صورت کلی حجم عرضه ها در روز سه شنبه بالابودن و البته می توان تجمیع بخشی از عرضه و تقاضای روزهای تعطیل پیشین را نیز در این خصوص مؤثر دانست. بازگشت سقف خرید بهین یابی برای پت بطری در حد 6 ماهه نیز رخدادی بود که به کاهش التهاب در این بازار کمک کرد. سوالی که در این بین پیش می آید آن است که چرا سقف خرید پت بطری برداشته شد که باز هم این سقف مجدداً برگردد.

در بازار داخلی نیز شاهد بودیم که بسیاری از عرضه ها رؤیت نشد یعنی بسیاری از تجار و واحدهای تولیدی و تجاری حضور گسترده ای در بازار نداشته و پایین بودن حجم عرضه و تقاضا در نهایت موجب شد تا کشف نرخ چندانی در این بازار ایجاد نشود. همین موارد می تواند به ادامه رکود در هفته جاری منجر شود هرچند که گذار از التهاب در معاملات مواد اولیه ظروف یکبار مصرف ، رشد عرضه ها در بورس کالا برای روز سه شنبه به نسبت مدت مشابه هفته قبل و کاهش نسبی تولید در صنایع پایین دستی ، جمعاً به عقب نشینی این بازار و تضعیف حجم معاملات منجر می شود. این در حالی است که واقعیت های این بازار را باید در پایان هفته جاری مورد بررسی قرار داد تا زیر و بم این بازار با شفافیت بیشتری ترسیم شود.

۴ کالای محبوب تالار پتروشیمی

حجم معاملات محصولات پلیمری امروز در بورس کالای ایران ۳۳ هزار و ۹۹۰ تن رقم خورد. به گزارش «پایگاه خبری بورس کالای ایران»، حجم عرضه ها ۷۴ هزار و ۲۸۸ تن و تقاضای آن هم بالغ بر ۷۴ هزار و ۱۱۲تن بود.

به این ترتیب در گروه محصولات پلیمری، پلی پروپیلن های نساجی، برخی از گریدهای پی وی سی، برخی از گریدهای پلی اتیلن سبک فیلم و برخی از گریدهای پلی اتیلن ترفتالات بطری با رقابت از سوی معامله گران خریداری شدند.

پلی پروپیلن فیلمHP۵۲۵Jجم با ۱۴۹۶ تن عرضه ۴۰۰۴ تن تقاضا داشت، قیمت پایه آن ۳ هزار و ۸۵۹ تومان و نرخ خرید آن هم ۴ هزار و ۲۴۵ تومان بود. پلی پروپیلن نساجیZH۵۵۲Rنویدزرشیمی با ۷۵۶ تن عرضه ۲۴۱۵۵ تن تقاضا داشت، معامله گران این کالا را با قیمت ۴ هزار و ۱۴۴۴ تومان خریداری کردند.

پلی اتیلن ترفتالات بطریBG۸۲۱پتروشیمی تندگویان با ۲۰۰۲ تن عرضه ۲۸۳۸ تن تقاضا داشت، قیمت پایه این کالا ۳ هزار و ۶۹۵ تومان و میانگین نرخ خرید آن هم ۳ هزار و ۷۵۵ تومان رقم خورد.

پلی اتیلن ترفتالات بطریBG۷۸۱پتروشیمی تندگویان با ۱۰۱۲ تن عرضه ۱۷۷۱ تن تقاضا داشت، قیمت پایه این کالا ۳ هزار و ۵۲۱ تومان و میانگین نرخ خرید آن هم ۳ هزار و ۵۶۱۱ تومان رقم خورد.

در گروه پی وی سی ها، گرید ۶۵ پتروشیمی اروند با ۱۹۸۰ تن عرضه ۲۸۳۸ تن تقاضا داشت، قیمت پایه این کالا ۳ هزار و ۱۱۶ تومان و میانگین نرخ خرید آن هم ۳ هزار و ۱۳۴ تومان بود.

همچنین پلی اتیلن سبک فیلم ۰۰۷۵ پتروشیمی بندرامام با ۱۰۰۰ تن عرضه ۸۶۴۰ تن تقاضا داشت، قیمت پایه ۴ هزار و ۱۸۰ تومان و نرخ خرید آن هم ۴ هزار و ۵۹۸ تومان بود.

در همین حال پلی اتیلن سبک فیلم ۰۲۰۰ پتروشیمی بندرامام، پلی اتیلن سبک خطی ۰۲۰۹AAپتروشیمی امیرکبیر، پلی اتیلن سنگین فیلمF۷۰۰۰پتروشیمی مهر، پلی پروپیلن شیمیاییEPC۴۰Rپتروشیمی شازند، پلی استایرن انبساطی ۳۰۰۰ پتروشیمی تبریز، پلی اتیلن سبک خطی ۲۲۵۰۱AAپتروشیمی جم و پلی وینیل کلرایدS۶۵پتروشیمی آبادان وارد سیستم مچینگ شدند.

وضعیت بازار مس در هفته آتی، غیر قابل پیش‌بینی است

اخبار فلزات: قیمت مس با توجه به کاهش متوالی افت قیمت نفت در هفته گذشته به میزان 2 درصد افت داشت و به زیر سطح 5.6 هزار دلار بر تن رسید. این افت قیمت، به‌رغم کاهش بیش از 13 هزار تنی موجودی مس انبارهای بورس فلزات لندن به وقوع پیوست.

هفته منتهی به جمعه 26 مِی، بازار شرایط ملایم و کم‌تنشی را تجربه کرد و قیمت مس با 1.3 درصد افزایش نسبت به هفته پیش از آن، به 5 هزار و 671 دلار بر تن رسید. دلایل اصلی این بهبود بازار مس به پشتوانه کاهش ارزش دلار، افزایش قیمت نفت، تمدید اعتصاب کارگران معدن گراسبرگ اندونزی و کاهش 18 هزار تنی موجودی انبارهای بورس فلزات لندن بود. در هفته گذشته، روز دوشنبه 29 مِی، به‌عنوان آخرین دوشنبه ماه مِی، تعطیل بود. روز سه‌شنبه 30 مِی، متأسفانه پس از تعطیلی 3 روزه، کاهش قیمت 1.1 درصدی مس در بازار بورس فلزات لندن، شیرینی تعطیلات را به کام سرمایه‌گذاران تلخ کرد. این در حالی بود که موجودی مس انبارهای بورس فلزات لندن در این روز، با افت 3 هزار و 450 دلاری نیز همراه بود. این کاهش قیمت را می‌توان به افت متوالی واردات مس تصفیه شده چین ارتباط داد. انتظار می‌رفت که خبر تمدید اعتصاب کارگران معدن گراسبرگ اندونزی باعث تحریک بازار و رشد قیمت‌ها شود که آن هم بی‌نتیجه ماند؛ چرا که واحد اندونزی شرکت فری‌پورت، کارگرانی که اعتصاب یک ماهه خود را به ماه دوم تمدید کرده بودند، اخراج کرد.

روز چهارشنبه، 31 مِی، قیمت مس در اثر انتشار خبر حفظ رشد اقتصادی چین در ماه مِی توسط مرکز ملی آمار این کشور (NBS)، به میزان اندک (حدود 8 دلار) بالا کشید. برخلاف آنچه انتظار می‌رفت عملکرد بهتر بخش تولید و خدمات چین نسبت به پیش‌بینی اقتصاددانان در ماه مِی که به ترتیب، شاخص PMI برابر با 51.2 و 54.2 داشت، قیمت مس رشد چندانی نداشت. شاید بتوان عدم رشد قابل توجه قیمت مس را به تأثیرات کاهنده افت 1.4 درصدی قیمت نفت طی دو روز سه‌شنبه و چهارشنبه ارتباط داد؛ البته صحبت‌های برخی از اعضای فدرال رزرو ایالات متحده آمریکا در خصوص رشد نرخ بهره در این کشور که گویای رشد شاخص ارزش دلار خواهد بود نیز بی‌تأثیر نبود. در این روز، موجودی مس انبارهای بورس فلزات لندن با کاهش حدود 4 هزار تنی همراه بود.

روز پنج‌شنبه، اول ژوئن، آمار دیگری در خصوص عملکرد تولید چین منتشر و توسط مؤسسه خصوصی مارکیت که به نام کایشین معروف است اعلام شد. به‌رغم شاخص 51.2 مرکز ملی آمار چین که عمدتا از بررسی کارخانه‌های بزرگ این کشور حاصل می‌شود، مؤسسه خصوصی کایشین که واحدهای کوچک را بررسی می‌کند، در مطالعه ماه مِی این کشور، 430 واحد کوچک را بررسی و شاخص PMI تولید کایشین 49.6 گزارش کرد. شاخص PMI تولید زیر 50، به معنای کاهش فعالیت‌های تولیدی است که اختلاف قابل ملاحظه‌ای با شاخص PMI تولید مرکز ملی آمار چین دارد. دلیل این امر را می‌توان اعمال سیاست‌های انقباضی بانکی این کشور دانست که با هدف کنترل بدهی‌ها و نقدینگی کشور صورت گرفته است. با این وجود، قیمت مس بی‌توجه به این شاخص، با کاهش 3 هزار و 150 تنی موجودی انبارهای بورس فلزات لندن، حدود 0.4 درصد رشد داشت.

اما در روز جمعه 2 ژوئن، قیمت مس به زیر سطح 5 هزار و 600 دلار بر تن کاهش یافت. این کاهش با وجود افت شاخص ارزش دلار، با توجه به انتشار علمکرد ضعیف اشتغال در ماه مِی ایالات متحده آمریکا که کمتر از پیش‌بینی‌های این ماه بود، به وقوع پیوست. هر دوی این ارقام بیش از میزان پیش‌بینی شده برای ماه مِی بود. علاوه بر این، قیمت نفت نیز برای چهارمین روز متوالی با کاهش همراه بود و 47.3 دلار بر بشکه رسید. شایان ذکر است که کاهش قیمت مس در بورس فلزات لندن، به‌رغم افت حدود 2 هزار و 500 تنی موجودی انبارها بود. نمودار 1، نوسانات قیمت نقدی و موجودی مس انبارهای بورس فلزات لندن در یک ماه گذشته را نشان می‌دهد.

هفته گذشته، قیمت مس، به‌رغم کاهش بالغ بر 13 هزار تنی موجودی مس انبارهای بورس فلزات لندن، کاهش 2 درصدی داشت و نه‌تنها به سطح 5.7 هزار دلار بر تنی دست نیافت، بلکه به زیر سطح 5.6 هزار دلار بر تن نیز سقوط کرد. با توجه به خروج دولت آمریکا از موافقت‌نامه پاریس و عملکرد ضعیف اشتغال این کشور در ماه مِی، احتمال عدم رشد نرخ بهره و کاهش شاخص ارزش دلار و در نتیجه افزایش قیمت مس وجود دارد. با این وجود، خروج آمریکا از این موافقت‌نامه با افزایش تولید نفت، باعث دامن زدن به کاهش بیشتر قیمت آن خواهد بود. سیاست‌های پولی انقباضی دولت چین در کنترل نقدینگی این کشور (در نتیجه کاهش واردات مس تصفیه شده) و عملکرد منفی تولید بنگاه‌های اقتصادی کوچک آن، بر افت قیمت بی‌تأثیر نخواهند بود.

اولین گام رشد بهای فولادی ها

پس از مدت ها آرامش همراه با جرقه های رشد قیمتی در بازار فولاد ، شاهد هستیم که اولین روز پس از تعطیلات به رغم ضعف نسبی حجم معاملات ، قیمت ها در بازار فولاد وارد یک فاز افزایشی شد هرچند که تمامی فعالان بازار و عرضه های گوناگون در اقصی نقاط ایران را در بر نگرفت. این نکته مهم را باید جدی گرفت زیرا از یک سو می تواند پتانسیل کاهش قیمت ها در ماه رمضان را محدود ساخته و از سوی دیگر می تواند تأثیرپذیری بازار داخلی از رشد احتمالی بهای جهانی فولاد به شمار بیاید. رشد آرام بهای شمش و قراضه ، تجمیع انتظاری تقاضا و البته رونق نسبی و شکننده ساخت و ساز در روزهای گرم سال به رغم حضور در ماه رمضان را می توان دلایلی برشمرد که شرایط فعلی را در بازار رقم زده است. این در حالی است که رشد قیمت ها محدود بوده و نمی توان از وضعیت فعلی به عنوان بهبود بازار فولاد یاد کرد اگرچه ممکن است در روزهای آینده نیز امتداد یابد.

رشد قیمت ها در بازارهای شرقی را باید جدی گرفت زیرا چین به سرعت با افزایش قیمت فولاد و افزایش تقاضای میلگرد رو به رو شده که می تواند تأثیر مهمی بر این بازار داشته باشد. این در حالی است که هنوز زمان بارش باران های فصلی در شرق آسیا به صورت تمام و کمال فرانرسیده و زمانی ایده آل در برابر تقاضا ایجاد شده است و البته ممکن است تداوم نداشته باشد.

اصفهانی معتقد است: بازار قراضه آهن بصورت خزنده و آرام آرام طی 10 روز اخیر بنا بر گزارشات دریافتی از نرخ باکس، توام با افزایش قیمت در برخی از مراکز این کالا توام بوده است که میزان این افزایش بطور میانگین و مطابق با محاسبات صورت گرفته حدود 15 تومان برآورد گردید؛ روشن است که این فشار به حلقه های تولید بالادستی هم طی این مدت وارد میشد که سرانجام امروز مقاومت حوزه تولیدکنندگان میلگرد در برابر این فشارها شکسته شد و بطوریکه شاهد هستیم افزایش 5 الی 35 تومانی در برخی از مبادی این حوزه حادث گردید که متوسط این افزایش حدود 10 تومان برآورد می شود.

سود ایرانی ها بیشتر است

چیلان: تولیدکنندگان شمش ایران سود نسبتا بالاتری درمقایسه با تولیدکنندگان کشورهای CIS دارند. به گزارش متال اکسپرت، افزایش قیمت بیلت چین سبب شده تولیدکنندگان خاورمیانه هم در قیمت های خود تجدیدنظر کنند.

به قیمت تولیدات ایران ۵ دلار به ازای هر تن به طور متوسط افزوده شده و قیمت ها به ۳۸۵ تا ۳۹۰ دلار در هر تن فوب بنادر ایران رسیده است. قیمت بیلت کشورهای CIS اما هنوز ۳۹۰ تا ۳۹۵ دلار در هر تن فوب این کشورها است.

خریداران شمش کشورهای شورای همکاری خلیج فارس (GCC) همکاری خود را با تامین کنندگان ایرانی حفظ کرده اند. فولادسازان ایرانی به جهت کاهش هزینه های تولید و قیمت تمام شده، قیمت های پایین تر را درمقایسه با تولیدکنندگان کشورهای CIS می توانند ارائه دهند. بررسی ها نشان می دهد هزینه های تولید در بزرگترین تولید کننده شمش ایران در منطقه (فولاد خوزستان) در ماه می بالغ بر ۲۳۰ دلار در هر تن بوده که به این شرکت اجازه می دهد حاشیه سودی در حدود ۱۵۰ تا ۱۶۰ دلار در هر تن در بنادر امارات داشته باشد.

در مدت مذکور، هزینه تولید شمش در بزرگترین صادرکننده شمش روسیه (OEMK)، ۳۱۰ دلار در هر تن بود درحالی که هزینه های تولید فولاد در روسیه که از قراضه به عنوان ماده اولیه استفاده می کند، ۳۴۰ تا ۳۵۰ دلار در هر تن است.

در نتیجه می توان دید، حاشیه سود فروش و صادرات کشورهایی نظیر روسیه به کشورهای عضو همکاری های خلیج فارس ازجمله امارات، ۳۰ تا ۸۰ دلار در هر تن متفاوت است. این حاشیه سود ۲ تا ۵ بار کمتر از تولیدکنندگان شمش ایرانی است.

حاشیه سود تولیدکنندگان شمش اکراینی به امارات نیز در ماه می ۴۰ دلار در هر تن بود. تمامی این عوامل سبب شده تولیدکننده ای مانند DMKD اکراین از بازار خارج شود و پیش بینی گردد این شرکت تولید را از ماه ژوئن آغاز کند.

با خروج DMKD از بازار اکراین در این مدت، Kryvyi Rih آرسلورمیتال، تنها تولیدکننده بزرگ اکراینی بود که به خاورمیانه صادرات انجام می داد.

نبود شمش چینی و قیمت های پایین بیلت CIS و حاشیه سود بالای این تجارت سبب شده به ایران اجازه حضور در منطقه منا (MENA) یعنی خاورمیانه و شمال آفریقا داده شود.

با گذشت بیش از ۴ ماه از سال ۲۰۱۷، سهم تامین کنندگان بیلت ایرانی در منطقه، بیش از ۲ برابر افزایش یافته و از ۶ درصد به ۱۹ درصد رسیده است.

گفتنی است، براساس آمار انجمن تولیدکنندگان ایران کارخانه های فولادی ایران در ماه نخست سال جاری (۲۱ مارس تا ۲۰ آوریل ۲۰۱۷) موفق به ثبت رکوردی در صادرات شدند و صادرات را به ۴۳۹ هزار تن رساندند.

پیش بینی می گردد چنانچه تولیدکنندگان ایرانی به همین سرعت صادرات را افزایش دهند، به شدت منطقه را تحت تاثیر عرضه های خود قرار خواهند داد.