وقتی همه آرزوهای سرمایه گذاران برباد می رود

هفته گذشته قیمت نفت بیشترین کاهش یک ماه اخیر را تجربه کرد و این درحالیستکه اعضاء اوپک و برخی تولیدکنندگان غیرعضو این سازمان از جمله روسیه توافق کرده اند برنامه کاهش عرضه نفت تا مارس سال آینده میلادی ادامه پیدا کند.

قیمت نفت برنت و نفت آمریکا روز جمعه در پایان معاملات هفته در بازارهای جهان به ترتیب در سطح 50 دلار و 47.7 دلار در هر بشکه قرار گرفت.

در هفته ای که گذشت قیمت ها 4 درصد معادل حدود 2 دلار کاهش پیدا کرد. اکنون عده ای از تحلیلگران به این باور رسیده اند که طی ماه های آینده قیمت نفت در گستره 50 دلار تا 55 دلار در هر بشکه نوسان خواهد کرد. عامل اصلی کاهش قیمت ها، رشد تولید نفت در آمریکاست. البته برخی علل دیگر هم در این زمینه تاثیر داشته اند که در ادامه به آنها اشاره می کنیم.

توافق بر سر تداوم کاهش عرضه نفت تا ماه مارس سال آینده میلادی حاصل شده اما این اقدام به افزایش قیمت ها منجر نشده است زیرا سرمایه گذاران و فعالان بازار انتظار داشتند در نشست اوپک اقدامات بیشتری برای حمایت از قیمت ها انجام شود. در برنامه کاهش عرضه، عرضه نفت از سوی اکثر اعضاء اوپک و 11 کشور غیرعضو این سازمان، در مجموع 1.8 میلیون بشکه کاهش می یابد.

در نگاه نخست به نظر می رسد این کاهش باید به رشد پایدار قیمت ها منجر شود اما چنین نشده است. قیمت نفت در سال های 2011 تا 2013 بالای 100 دلار بود اما از اواسط سال 2014 تاکنون قیمت ها به شدت کاهش یافته اند. رقابت اعضاء اوپک بر سر کسب سهم بالاتر در بازار نفت، افزایش تولید نفت در آمریکا، افزایش ارزش دلار و رشد کند تقاضای جهانی برای نفت، چهار عامل کاهش قیمت ها هستند.

در ماه های پایانی سال گذشته میلادی، تلاش هایی برای بالا بردن قیمت نفت انجام شد. در نهایت بر سر کاهش عرضه نفت اتفاق نظر پدید آمد و قیمت نفت اندکی رشد کرد اما خیلی زود تاثیر آن توافق کاهش یافت و قیمت ها بار دیگر پایین آمده است زیرا مشخص شده میزان تولید نفت در آمریکا افزایش خواهد یافت.

نخستین واقعیت موثر بر قیمت ها، روند افزایش تولید نفت شیل در آمریکاست. بویژه اکنون به این کشور از پیمان آب و هوایی پاریس خارج شده احتمال افزایش فعالیت شرکت هان نفتی بیشتر شده و تخمین زده می شود تا سال آینده میلادی میزان رشد تولید نفت در این کشور حدود 1.5 میلیون بشکه باشد. البته افزایش تولید هر میزان که باشد بر قیمت نفت فشار وارد خواهد کرد.

دو هفته پیش تعداد چاه های نفتی فعال در آمریکا برای بیستمین هفته پی در پی افزایش یافت و انتظار می رود این رشد ادامه داشته باشد. هفته قبل میزان تولید نفت در آمریکا به 9.43 میلیون بشکه در روز رسید که بالاترین میزان از اگوست سال 2015 است.

دومین واقعیت موثر بر قیمت نفت، افزایش تولید در لیبی و نیجریه است. این دو کشور عضو اوپک هستند اما از برنامه کاهش عرضه تبعیت نمی کنند.

سومین واقعیت، تاثیر اندک اجرای برنامه کاهش عرضه نفت بر ذخایر استراتژیک نفت در آمریکا و دیگر اقتصادهای توسه یافته است. با آنکه در هفته های اخیر میزان این ذخایر در آمریکا کاهش یافته اما این کاهش اندک بوده است. و چهارمین واقعیت این است که تقاضای جهانی برای نفت بسیار آهسته افزایش می یابد.

البته برخی تحلیلگران معتقدند در صورت باقی ماندن قیمت ها در سطوح کنونی، اوپک تدابیر جدیدی برای افزایش قیمت نفت اتخاذ خواهد کرد اما در هر حال عواملی که ذکر شد از رشد قیمت ها جلوگیری خواهد کرد. تنها در صورتی که رویدادی بزرگ رخ دهد افق بازار تغییر خواهد کرد.

با توجه به آنچه بیان شده بعید است در ماه های آینده قیمت نفت رشد قابل ملاحظه داشته باشد. در زیر نمودار تغییرات قیمت هر بشکه نفت برنت در یک سال اخیر نشان داده شده است: