وقتی طلا برق می زند...

بورس24 :هرچند که بازارهای داخلی آرام آرام در حال توجه به رخدادهای انتخاباتی است و ادبیات رایج معاملات نیز به سمت حرف های سیاسی متمایل شده ، ولی زیر پوست بازار از بهبود حجم تقاضا حکایت دارد گویی جوسازی های انتخاباتی برای حجم معاملات خوش یمن بوده و بازار گویی بیش از پیش به آینده امیدوار شده است. افزایش حجم معاملات در بازار محصولات پتروشیمی در روزهای اخیر ، افزایش آرام بهای فولاد و خوش بینی به رشد قیمت های جهانی بسیاری از گروه های کالایی را می توان از واقعیت هایی برشمرد که چهره پیش روی این بازار را ترسیم می کند.

زمان باقی مانده تا آغاز ماه رمضان که البته مصادف با التهابات انتخاباتی در بازارهای کالایی است را باید زمانی طلایی فرض کرد که تجمیع مهمترین معاملات را در بر داشته و همچنین فراز و فرود قیمتی را باید برای همین دوره محدود مد نظر قرار داد. در بازار محصولات پتروشیمی به دلیل اعلام هفتگی قیمت های پایه در بورس کالا ، مکانیزم بازار بیش از پیش به حاشیه رانده شده و تنها قیمت های جهانی است که قیمت های پایه را به همراه نرخ ارز مورد محاسبه قرار می دهد و تنها رفت و برگشت تقاضاست که می تواند در روند قیمتی تغییری مضاعف را ایجاد کند. در بازار فولاد به دلیل رشد قیمت های شمش و قراضه و افزایش خوش بینی به دورنمای بازار با رشد قیمت ها رو به رو هستیم که وضعیت بهتری را برای هفته پیش رو از لحاظ حجم معاملات ترسیم می کند.

در بازارهای جهانی اگرچه ثباتی نسبی با تمایل به رشد نرخ را شاهد هستیم ولی هنوز برای اظهارنظر در مورد افزایش جدی قیمت ها شاید زود باشد زیرا سرعت گیر های جدی و جدیدی در برابر رشد نرخ ها وجود داشته و دارد. شاید بتوان قیمت روی را به عنوان لیدر پیش روی بازارهای کالایی مخصوصاً فلزات مورد نظر قرار داد که در صورت جهش قیمتی که چندان هم دور از ذهن نیست ، چهره جدید و جالبی پیش روی قیمت های بین المللی ترسیم خواهد شد. دو راهی ثبات نسبی و جهش قیمت ها دو گزینه ای است که پیش روی بازارها وجود دارد.

رونق بازار آتی سکه/ ۱۵۰ هزار قرارداد منعقد شد

روند رو به رشد معاملات آتی سکه در بورس کالای ایران که از آبان پارسال شروع شد همچنان ادامه دارد و با توجه به تحلیل بازار مبنی‌بر رشد قیمت هر انس طلا در بازارهای جهانی انتظار می‌رود روند رو به رشد معاملات آتی سکه در این بازار مالی همچنان ادامه داشته باشد.

به موازات رونق بازار مبادله سکه بهار آزادی در بورس‌کالا، حجم معاملات شمش طلا هم در بورس‌کالا در حال افزایش است.سرمایه‌گذاران از ابتدای سال تاکنون حدود ۲۱۰۰ میلیارد تومان سکه معادل ۱۵۰ هزار و ۷۲۴۴ قرارداد در بورس‌کالا خریداری کردند. همچنین قیمت هر سکه بهار آزادی برای تحویل در دی‌ماه به یک‌میلیون و ۳۸۰ هزار تومان رسید.

روند رو به رشد معاملات آتی سکه که از آبان پارسال شروع شد همچنان ادامه دارد و با توجه به تحلیل بازار مبنی‌بر رشد قیمت هر انس طلا در بازارهای جهانی انتظار می‌رود روند رو به رشد معاملات آتی سکه در بورس‌کالا همچنان ادامه داشته باشد، به موازات رونق بازار مبادله سکه بهار آزادی در بورس‌کالا، حجم معاملات شمش طلا هم در بورس‌کالا در حال افزایش است.

سالانه نزدیک به یک تن طلا در ایران تولید می‌شود که از این مقدار از سال قبل ۶۵۰کیلو در بورس‌کالا دادوستد شده است، این به‌معنای این است که بخش عمده معاملات طلای ایران، در بورس‌کالا مبادله می‌شود. از سوی دیگر همگام با رشد آهسته قیمت نفت، قیمت طلا نیز در بازارهای جهانی در حال رشد است و حتی پیش‌بینی می‌شود قیمت هر اونس طلا دربازارهای جهانی ظرف چند سال آینده بیش از ۵۰درصد رشد کند. همگام با این تحولات حجم تقاضا برای خرید سکه طلا در بازار داخلی هم رشد کرده است و این موضوع از یک سو روی قیمت‌ها و از سوی دیگر روی معاملات آتی بورس‌کالا تأثیر گذاشته است.

قیمت هر سکه بهار آزادی سال قبل بیش از ۱۷درصد رشد کرده است و از یک میلیون و ۵ هزار تومان در ابتدای سال به یک میلیون ۱۷۰هزار تومان رسید. این بیشترین میزان رشد در میان بازارهای سرمایه‌گذاری مانند بورس، دلار و مسکن بود، قیمت دلار سال قبل ۱۰درصد، مسکن ۷.۵درصد و یورو ۷درصد افزایش یافت. بورس هم با ۴درصد زیان سال را به پایان رساند.

به‌نظر می‌رسد این رویه در سال۹۶ هم در حال تکرار است از ابتدای امسال قیمت هر سکه بهار آزادی در بازار نقدی به‌طور مداوم در حال رشد است، به‌طوری که قیمت هر سکه بهار آزادی در مبادلات دیروز در بازار تهران به‌صورت نقد به یک‌میلیون و ۲۲۳هزار تومان رسید و در بازار مبادلات آتی بورس‌کالا قیمت در برخی سررسیدهای دورتر حتی به یک‌میلیون و۳۹۲هزار تومان هم رسید.

با چنین شرایطی با توجه به وضعیت اقتصادی جهان بسیاری از تحلیلگران پیش‌بینی می‌کنند قیمت طلا در هفته‌های آینده در بازارهای جهانی رشد کند، درصورت افزایش قیمت در بازارهای جهانی قیمت سکه بهارآزادی در بازارهای داخلی باز هم رشد خواهد کرد.

در گزارش اخیر رویترز آمده بود ذخایر طلای گلدتراست، بزرگ‌ترین صندوق سرمایه‌گذاری طلا در جهان، در روز پنجشنبه ۶ تن افزایش یافته است که بیشترین میزان در یک روز در یک‌ماه گذشته به شمار می‌رود.

تعداد زیادی از تحلیلگران خارجی در گفت‌وگو با خبرگزاری‌ها اعلام کرده‌اند در صورت تشدید تنش‌های ژئوپلیتیک، قیمت طلا در کوتاه‌مدت به ۱۳۰۰دلار یا بالاتر از آن صعود می‌کند. اشاره اغلب این تحلیلگران به انتخابات فرانسه و همچنین تنش‌های سیاسی در شبه جزیره کره است.

در همین زمینه باب هابرکورن، کارگزار کالا در شرکت «آرجی‌اوفیوچرز» به کیتکونیوز گفته است: انتخابات فرانسه به همراه ریسک ژئوپلیتیک باعث خواهد شد طلا در هفته جاری افزایش قیمت بیشتری پیدا کند.

ادامه کاهش قیمت پتروشیمی ها

کاهش قیمت های پایه محصولات پتروشیمی در ابتدای هفته جاری گئویی برای بازار خوش یمن بوده و افزایش حجم معاملات محصولات پتروشیمی مخصوصاً پلیمرها را به همراه داشته است. این رویکرد قیمتی که هنوز هم در بازار آزاد به ادامه یافتن افت قیمت ها منجر شده ، در بازار های متفاوتی خود نمایی می کند ولی در بازار محصولات شیمیایی شاهد رقابت معاملاتی چندانی نیستیم ولی حجم معاملات نسبتاً مطلوب است. افزایش حجم معاملات نقدی – مچینگ در بورس کالا در رینگ محصولات شیمیایی در کنار رقابت برای خرید منومر وینیل استات ، دی اتیل هگزانول ، اسید ترفتالیک ، ایزوبوتانول ، کریستال ملامین و حتی دی اتیلن گلایکول را می توان مهمترین رخدادهای این بازار در روز چهارشنبه به شمار آورد اگرچه بیشترین التهاب قیمتی همچون گذشته به دی اتیل هگزانول پتروشیمی شازند باز می گردد که از دلایل فنی خاصی برخوردار است.

رقابت برای ۴ محصول شیمیایی

حجم معاملات محصولات شیمیایی امروز ۷ هزار و ۵۰۳ تن رقم خورد.عرضه محصولات ۱۶ هزار و ۶۴۰ تن و تقاضای آن هم بالغ بر ۷ هزار و ۵۰۳ تن بود.

به این ترتیب در گروه محصولات شیمیایی، کریستال ملامین، دی اتیل هگزانول، منومر وینیل استات و ایزوبوتانول با رقابت از سوی معامله گران خریداری شدند.

منومر وینیل استات پتروشیمی شازند با حجم عرضه ۵۵۰ تن ۲۵۸۵ تن تقاضا داشت، قیمت پایه این کالا ۲ هزار و ۸۵۰ تومان و میانگین نرخ خرید آن هم ۲ هزار و ۸۶۱ تومان رقم خورد. این کالا به صورت سلف عرضه شد.

ایزوبوتانول این مجتمع هم با ۵۵۰ تن عرضه به میزان ۱۵۴۰ تن تقاضا داشت، قیمت پایه این کالا ۲ هزار و ۱۶۶ تومان و نرخ خرید آن هم ۲ هزار و ۳۸۳ تومان بود.

همچنین کریستال ملامین پتروشیمی خراسان هم با عرضه ۲۵۰ تنی به میزان ۳۲۵ تن تقاضا داشت، قیمت پایه آن ۴ هزار و ۸۸۳ تومان و میانگین نرخ خرید آن هم ۴ هزار و ۹۸۵ تومان بود.

دی اتیل هگزانول پتروشیمی شازند هم با حجم عرضه ۱۱۰۰ تنی به میزان ۱۷۶۰ تن تقاضا داشت، قیمت پایه آن ۳ هزار و ۱۹۶ تومان بود، معامله گران این کالا را با قیمت ۳ هزار و ۹۷۳ تومان خریداری کردند.

در همین حال اسیداستیک فن آوران با قیمت پایه یک هزار و ۳۶۶ تومان و با حجم ۸۵۱ تن فروخته شد. منواتیلن گلایکول مارون و مروارید با قیمت پایه ۲ هزار و ۲۸۸ تومان معامله و بخشی از عرضه آن نیز وارد سیستم مچینگ شد.

دی اتیلن گلایکول پتروشیمی مارون با رقابت اندک توسط معامله گران خریداری شد، به طوری که قیمت پایه آن ۲ هزار و ۳۰۸ تومان و میانگین نرخ خرید آن هم ۲ هزار و ۳۴۳ تومان رقم خورد. دی اتیلن گلایکول پتروشیمی مروارید هم با نرخ پایه داد و ستد شد. مابقی محصولات عرضه شده نیز با نرخ پایه مورد معامله قرار گرفتند.

معامله ۱۱ هزار و ۶۰۰ تن انواع قیر صادراتی

امروز ۱۱ هزار و ۶۰۰ تن انواع قیر در تالار صادراتی بورس کالای ایران مورد معامله قرار گرفت.در این روز همچنین ۲۰ هزار تن وکیوم باتوم شرکت های پالایش نفت تهران، شیراز و بندرعباس در تالار فرآورده های نفتی و پتروشیمی بورس کالای ایران معامله شد.

در همین حال این تالار شاهد معامله یک هزار و ۵۰۰ تن گوگرد، ۲۰ تن آرگون، ۷ هزار تن مواد شیمیایی و ۳ هزار و ۵۹۲ تن قیر هم بود.

تالار محصولات صنعتی و معدنی بورس کالای ایران نیز در این روز شاهد معامله ۱۰ کیلوگرم شمش طلا بود.

تالار محصولات کشاورزی بوس کالای ایران نیز معامله ۱۰۰ تن روغن خام، ۴ هزار و ۷۷۵ تن شکر سفید، ۳ هزار و ۸۵۰ تن گندم خوراکی را تجربه کرد.

بورس انرژی: رقابت خریداران حلال 402 پالایش نفت تبریز و شیراز در رینگ بین‌الملل بازار فیزیکی

در جریان معاملات روز جاری (چهارشنبه 6 اردیبهشت 96)، در بازار فیزیکی بورس انرژی ایران کالاهای متانول پتروشیمی فن آوران، برش سنگین پتروشیمی جم و حلال 410 پالایش نفت آبادان در رینگ داخلی و حلال 402 پالایش نفت شیراز و تبریز و گازمایع شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی ایران از تاسیسات بندرعباس و گاز مایع پالایش نفت لاوان در رینگ بین‌الملل بازار فیزیکی عرضه شدند که کل معاملات صورت‌گرفته معادل 3,463 تن و به ارزش بیش از 56 میلیارد و 955 میلیون ریال می‌باشد. از نکات قابل توجه معاملات به رقابت خریداران حلال 402 در رینگ بین‌الملل اشاره کرد به طوریکه برای 2000 تن حلال 402 پالایش نفت شیراز و 1800 تن حلال 402 پالایش نفت تبریز جمعا تقاضایی قریب به 10 هزار تن به ثبت رسید و خریداران این محصول باهم به رقابت پرداختند.

در جلسه معاملاتی روز شنبه 9 اردیبهشت 96، کالاهای آیزوفید، آیزوریسایکل و حلال 402 پالایش نفت تبریز، گاز مایع صنعتی، گاز بوتان، گاز پروپان و برش سنگین پتروشیمی بندر امام و متانول پتروشیمی زاگرس در رینگ داخلی و گاز مایع پالایش نفت شازند در رینگ بین‌الملل بازار فیزیکی عرضه خواهند شد.

جهش قیمت فولاد جدی شده است

افزایش بهای فولاد در بازار آزاد و برای غالب مصنوعات فولادی را باید واقعیتی برشمرد که روزهای قبل به آن اشاره کردیم ولی هم اکنون جوانب آن به صراحت مورد مشاهده قرار می گیرد. رشد بهای شمش و انتخاباتی شدن اوضاع در کنار خوش بینی به آینده و حتی افزایش شکننده قیمت های جهانی همگی مواردی بودند که به رشد بهای فولاد کمک کرده و جریان جدیدی را پیش روی این بازار رقم زدند. این در حالی است که افایش نرخ توسط فعالان برجسته ای همچون کارخانه فولاد قزوین در ابتدای روز چهارشنبه را باید یکی از مهمترین رویکردهای قیمتی به شمار آورد که به افزایش نرخ ها رنگ و بویی رسمی تر عطا کرده همچنین دورنمای بهتری را پیش روی نوسان قیمت ها ترسیم می کند.

در خصوص رشد قیمت ها در بازار فولاد در ابتدا باید این افزایش نرخ ها را ایجابی دانست یعنی بازار مجبور شده است به دلیل افزایش قیمت شمش و قراضه ، به سمت رشد قیمت ها حرکت کند اگرچه فراگیری رشد نرخ های پیشنهادی نیز نکته مثبت و مهمی بوده است. این در حالی است که برآیند نوسان قیمت ها هنوز به سمت رشد نرخ ها در بازار قراضه متمایل بوده یعنی امکان دارد این روند افزایشی ، جبراً ادامه یابد. از سوی دیگر باید با دقت بیشتری به رصد وضعیت تقاضا توجه داشت زیرا اما و اگرهای انتخاباتی هر روز برجسته تر از روز قبل بوده و می تواند نگرانی ها را از تضعیف حجم تقاضا برجسته سازد.

در هر حال آغاز هفته آینده به احتمال قوی با نرخ های فعلی محقق خواهد شد بنابراین بازار با نرخ های جدید پتانسیل بیشتری برای بهبود حجم تقاضا داشته پس می توان از رونق نسبی معاملات در هفته پیش رو خبر داد. با توجه به موارد فوق احتمال بهبود حجم معاملات و حمایت از نرخ های فعلی وجود دارد به شرطی که باز هم جهش دست ساخته نرخ ها خریداران بالفعل را فراری ندهد.

پایان حضور دولت در نرخ‌گذاری سنگ‌آهن

مکانیزم مناسب بورس کالا در کشف قیمت محصولات بر اساس عرضه و تقاضا به‌دنبال تمرکز معاملات سنگ‌آهن، علاوه بر شفاف شدن این بازار به واقعی شدن قیمت ها نیز کمک می کند. به گزارش بورس امروز؛ دهم آبان ماه سال ۹۴ بود که هیئت وزیران به پیشنهاد وزارتخانه های امور اقتصادی و دارایی، صنعت، معدن و تجارت، جهادکشاورزی، سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور و اتاق های بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران و تعاون مرکزی جمهوری اسلامی ایران، آیین نامه اجرایی ماده (۳۷) قانون رفع موانع تولید رقابت پذیر و ارتقای نظام مالی کشور را به تصویب رساندند.

به موجب این آیین نامه بود که وضع عوارض در خصوص کالاهای یارانه‌ای، مواد خام و کالاهای با ارزش افزوده پایین صرفاً در قالب این آیین‌نامه و منوط به عرضه در بورس کالا شد.

تبصره این ماده قانونی عنوان می دارد که برای کالاهای پذیرش شده در بورس کالا، مازاد عرضه صرفاً بر اساس فرآیند عرضه و تقاضای کالا در عرصه (رینگ) داخلی بورس مزبور تعیین می‌شود.

به گونه‌ای که اگر پس از عرضه در سه نوبت متوالی به قیمت متناسب، تقاضا وجود نداشته باشد، مازاد عرضه احراز می‌شود. برای سایر کالاها مازاد عرضه مبتنی بر تشخیص وزارت صنعت، معدن و تجارت، حسب مورد با کسب نظر وزارت جهاد کشاورزی و اتاق های بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران و تعاون مرکزی جمهوری اسلامی ایران خواهد بود.

بنابراین چنین شد که معدن داری که طی ۱۰ الی ۱۵ سال اخیر نتوانسته مطالبه گر خوبی باشد، به این واسطه نیروی یافت تا از طریق انجمن تولید کنندگان و صادرکنندگان سنگ آهن تمام تلاش خود را برای استفاده از این ابزار قانونی به کار بندد.

بنابراین اقداماتی صورت گرفت، تا زین پس قیمت تمامی محصولات در زنجیره سنگ آهن تا فولاد درون یک بستر رقابتی شفاف همچون بورس کالا، مشخص شود. تلاش ها برای تحقق این امر به برگزاری نشستی مشترک با حضور رضا ویسه معاون هماهنگی و نظارت معاون اول رییس جمهور، جعفر سرقینی معاون معدنی وزیر صنعت، معدن و تجارت، اعضای انجمن صنفی تولیدکنندگان سنگ آهن و مدیران و سهامداران شرکت های سنگ آهنی برگزار شد تا در آن جلسه پیشنهاد کشف قیمت، شفاف سازی معاملات و همچنین ضمانت اجرایی قراردادها و پرداخت معاملات بورس کالا دوباره مطرح شود.

بر این اساس در تعامل مشترک انجمن سنگ آهن و شرکت بورس کالای ایران تفاهم نامه ای برای تعیین فرمول قیمت گذاری سنگ آهن امضا شد. پس از امضای این تفاهم نامه بود که شاپور محمدی رییس سازمان بورس و اوراق بهادار در حاشیه همایشIFRS )استانداردهای بین المللی گزارشگری مالی( که در هفتم اسفند ۹۵ در سالن همایش های صدا و سیما برگزار شد، از پایان قیمت گذاری دولتی در صنعت سنگ آهن خبر داد تا به موجب آن و در پی رفع ابهام از وضعیت کسب و کار صنعت سنگ آهن به عنوان یکی از صنایع مهم و استراتژیک بورس کشور ، بازار سرمایه شاهد آزاد سازی قیمت سنگ آهن باشد.

اگر چه به موجب تفاهمات اولیه مقرر شده بود که تا این فرمول در دهه فجر در بورس کالا مورد اجرایی قرار گیرد، اما فراز و فرودهای موجود در بازار سنگ آهن اجرای آن را در بورس کالا با تاخیر مواجه ساخت و عملیاتی شدن آن را به سال ۹۶ موکول کرد. اگرچه مدیرعامل شرکت بورس کالای ایران درپیش گرفتن اقدامات عملی به منظور تحقق این مساله را منوط به حضور و پذیرش شرکت های سنگ آهنی در بورس کالا می داند؛ چرا که سهم شرکت های متوسط و کوچک سنگ آهنی از این بازار تنها ۵ درصد است؛ مساله ای که سبب شده تا موفقیت بورس کالا در روند قیمت گذاری سنگ آهن منوط به ورود شرکت های بزرگ سنگ آهنی در این بازار شود. اهمیت این موضوع منجر شد تا این بار بورس کالا در مذاکره با شرکت ها و تولید کنندگان بزرگ سنگ آهن تمام تلاش خود را به کار بندد تا شرایط را برای پذیرش محصولات این شرکت ها به منظور تمرکز قیمت گذاری سنگ آهن در بورس کالای ایران هموار سازد. دولتی بودن شرکت های سنگ آهنی و فولادی در گذشته سبب شده بود تا این شرکت ها در خصوص قیمت گذاری سنگ آهن مشکلی نداشته باشند؛ اما خصوصی شدن این شرکت ها و ریالی بودن هزینه سنگ آهنی‌ها از یک سو و مواجه آن ها با تورم ریال در مقابل فولاد که بر اساس قیمت های واقعی به فروش می‌رسد از سوی دیگر سبب شد تا نوسانات موجود، حاشیه سودسنگ آهنی ها را نزولی سازد.

بر این اساس نیاز به تغییر روش قیمت گذاری سنگ آهن ضروری شد و اهمیت بورس کالا را به عنوان تنها مکان مناسب برای تعیین قیمت سنگ آهن بر مبنای مکانیسم عرضه و تقاضا و کشف قیمت واقعی دو چندان ساخت. در این راستا بود که جلسات بورس کالا با بزرگان صنعت سنگ آهن مستمر شد تا در این جلسات در خصوص انواع و اقسام محصولات و روشهای مختلف کشف قیمت سنگ آهن مورد بحث و بررسی قرار گیرد، همچنین مقرر شد تا با توجه به در نظر گرفتن تمامی ذینفعان این زنجیره اعم از خریداران و فروشندگان و مناسبت های آن ها مشخص شود که در زنجیره تولید فولاد، کدام محصول با توجه به ترکیب سهامداری آن ها، می تواند از سوی بورس کالا قیمت گذاری شود. چرا که مدیرعامل شرکت بورس کالای ایران معتقد است که اگر در خصوص سنگ آهن مکانیزم بازار و قیمت گذاری آن به خوبی طراحی شود، در مورد دیگر اجزای زنجیره سنگ آهن مانند کنسانتره و گندله این مشکل وجود نخواهد داشت.

تغییر فرمول، راه نجات سنگ آهن

در این میان انجمن سنگ آهن بر این باور است که با این فرمول دیگر مشکلات عمده صنعت سنگ آهن یعنی پروانه بهره برداری و عوارض های حاکم بر آن نیز از میان خواهد رفت. به ویژه اظهارات سرقینی معاونت معدنی وزارت صمت در پی مقایسه عوارض سنگ آهن در ایران و سایر کشورها، آنها را بر عملیاتی ساختن قیمت گذاری سنگ آهن در بورس کالا مصمم ساخت.

سرقینی عنوان کرده بود که جدولی از پرداخت عوارض سنگ آهن در کشورهای مختلف تهیه کرده و پس از آن به مقایسه دریافت این عوارض از سوی دولت های برزیل، استرالیا و ژاپن پرداخته است. با توجه به این مقایسه سرقینی نتیجه گیری کرده بود که شرکت های سنگ آهنی رقم چندانی را در مقایسه با این کشورها پرداخت نکرده اند، بر این اساس رقم مورد مطالبه وزارت صمت از شرکت های سنگ آهنی چندان بالا نیست.

این درحالی است که فعالان این صنعت بر این باورند که این مقایسه جز گمراه کردن طرف مخاطب که ذی نفع این قضیه است، هیچ نتیجه ای در بر ندارد. در واقع به زعم آن ها، زمانی می توان این عوارض را در کشور با دیگر کشورها مانند استرالیا مقایسه کرد که یک یا دو موضوع مد نظر قرار گرفته شود. اول آنکه باید مجموع عوارض و مطالبات وزارت صمت از شرکت های سنگ آهنی را با مطالبات دولتی استرالیا مقایسه کرد. در واقع وقتی موضوع مطالبات دولتی عنوان می شود که این موضوع تنها در برگیرنده عوارض یا حق انتفاع نیست بلکه تمامی آن ها را در بر می گیرد.

همچنین این فعالان این مساله را مورد تاکید قرار دادند که مگر زیر ساخت هایی که دولت استرالیا در اختیار معدن کاران کشور خود قرار داده است مانند آب، برق، جاده، ریل و... که منجر به کاهش قیمت تمام شده آن ها می شود، را معدنکاران در کشور ما دارند. همچنین آیا بهره های بانکی در آن کشورها %۲۴ و%۳۰ است؟! در واقع معدنکاران در آن کشور ها از تسهیلاتی با بهره های بانکی یک، دو، سه و در نهایت شش درصد استفاده می کنند. در اشاره به نمونه دیگر آن باید گفت که افزایش تولید در همه جای دنیا جایزه دارد اما در ایران از جریمه برخوردار است.

حمایت وزیر اقتصاد از بورس کالا

تمامی این مسایل منجر شد تا علی طیب‌نیا وزیر امور اقتصاد و دارایی در حاشیه آیین رونمایی از تالار اختصاصی معاملات پسته بیش از این سکوت پیشه نکند و در خصوص آخرین تلاش ها برای حمایت از صنایع استراتژیک بورس بگوید که در تلاش هستیم تا با توجه به فاصله قیمت‌های جهانی سنگ‌آهن با فروش داخلی، نرخ‌گذاری این ماده مهم معدنی در کشور اصلاح شود؛ وی که سال گذشته نیز در حمایت از این صنعت وارد گود شده بود و در نامه ای خطاب به معاون اول رئیس جمهور خواستار بازگرداندن پروانه بهره برداری به نام شرکت های سنگ آهنی شده و گفته بود: به لحاظ این که هر دو شرکت در جریان خصوصی سازی و با فرض استمرار و تمدید پروانه بهره برداری، قیمت گذاری و واگذار شده اند، لذا عدم تمدید پروانه به نام این شرکت ها پس از واگذاری (به رغم اولویت قانونی حق تمدید موضوع تبصره ۳ماده ۱۰ قانون معادن) و بالتبع دریافت حق انتقاع زائد بر حقوق دولتی موضوع ماده ۱۴ قانون معادن ، از مصادیق نقض حقوق مکتسبه خریداران این گونه شرکت ها است.اما پس از آنکه این مساله راه به جایی برده نشد، وی بر آن شد تا از ابزارهای موجود و قابل دسترس تر در وزارت خانه زیر مجموعه خودبهره برد.

براین اساس بود که وزیر امور اقتصادی و دارایی در تاکید بر پایان قیمت‌گذاری دولتی نرخ سنگ‌آهن در کشور ، مکانیزم مناسب بورس کالا را مورد اشاره قرار داد که در کشف قیمت محصولات بر اساس عرضه و تقاضا به‌دنبال تمرکز معاملات سنگ‌آهن در این بازار و شفاف شدن و واقعی شدن قیمت ها است. اما پیش بینی می شد که در اسفند ماه بورس کالا و سنگ آهنی ها مهر پایانی بر تمام مذاکرات خود زنند و راه را برای عملیاتی کردن فرمول قیمت گذاری سنگ آهن در فروردین ماه باز کنند. بر این اساس مقرر شده بود که جلسه ای با حضور سنگ آهنی ها در هفته های آخر سال در بورس کالا تشکیل شود، اما در پی عدم برگزاری آن رییس انجمن سنگ آهن در مقام توضییح بر آمد و مشغله های صاحبان صنایع و معدنکاران در مسایل مالی پایان سالشان را مورد اشاره قرار داد. قدیر قیافه ضمن آن تاکید کرد که هیچ گونه نگرانی از عدم کاربردی کردن فرمول قیمت گذاری سنگ آهن وجود ندارد چرا که در برنامه ششم توسعه و قانون رفع موانع تولید رقابت پذیر، استفاده از سازوکار بورس کالا مورد تاکید قرار گرفته است. بر این اساس برداشت بر این است که قاعدتا مسوولان بر خلاف این قوانین حرکت نخواهند کرد و حتی این انتظار وجود دارد که دولتمردان به مقررات قانونی پایبند باشند. در این میان وی خاطرنشان ساخت که اگر یک هزارم درصد این مساله عملیاتی نشود ما نیز از ابزارهای قانونی خود بهره خواهیم برد.