وقتی همه می فهمند معجزه ای رخ نخواهد داد

بازارهای مختلف این روزها در آرامش بسر می برند زیرا سرمایه گذاران منتظر داده های جدید از اقتصادها بزرگ و نتیجه نشست کمیته سیاستگذاری بانک مرکزی آمریکا هستند. البته این باور وجود دارد که وضعیت کلی اقتصاد جهان در حال بهتر شدن است اما یک تغییر بزرگ رخ داده که زمینه را برای اصلاح شاخص های مالی و قیمت مواد خام فراهم خواهد کرد: کاهش هیجان ها درباره افق اقتصاد جهان و توجه به شاخص های بنیادی بازارها. در دو هفته اخیر، نشانه هایی از این تغییر در رویکرد سرمایه گذاران مشاهده شده است. توقف رشد شاخص های مالی در بازارهای بزرگ و نیز افول قیمت نفت و فلزات پایه از پیامدهای کاهش هیجان ها درباره بهبود قابل ملاحظه وضعیت اقتصاد جهان است. تا چند هفته پیش، سرمایه گذاران به دلایل مختلف امیدوار بودند معجزه هایی در بازارهای گوناگون رخ دهد و بر همین مبنا با تمام توان فعالیت می کردند اما اخیرا تردیدهایی در این زمینه بوجود آمده زیرا کاملا واضح است که در خوشبینانه ترین حالت، اوضاع اقتصادی در چین، منطقه یورو و آمریکا امسال اندکی بهتر از سال گذشته است و اگر دونالد ترامپ بخواهد به سیاست های نسنجیده و جنجالی خود در حوزه های مختلف ادامه دهد اوضاع نگران کننده می شود. در هفته های آینده دیدارهایی بین او و صدراعظم آلمان و رییس جمهور چین انجام خواهد شد و سرمایه گذاران بهتر می توانند در باره برنامه های وی قضاوت کنند.

احتمال کاهش شدید قیمت نفت

امروز سه شنبه قیمت نفت برنت و نفت آمریکا اندکی کاهش یافته و به ترتیب به 51.3 دلار و 48.3 دلار در هر بشکه رسیده است. روز گذشته با آنکه ارزش دلار در برابر ارزهای دیگر نوسانی محدود داشت و اندکی کاهش پیدا کرد، قیمت نفت پایین آمد. البته در پایان معاملات شاهد رشد اندک قیمت نفت برنت بودیم اما اکثر تحلیلگران معتقدند تا وقتی پیش بینی افزایش تولید نفت در آمریکا وجود دارد نباید انتظار داشت قیمت این ماده خام حمایت شود. مشکل اصلی رشد کند تقاضای جهانی برای نفت است. امسال این تقاضا 1.4 میلیون بشکه بالا از سال گذشته است و با توجه به نرخ پایین تر رشد اقتصاد چین و رشد تولید نفت در آمریکا، بعید است قیمت ها به 60 دلار در هر بشکه نزدیک شود. البته برخی معتقدند اوپک می تواند اقدامات جدید انجام دهد اما این خطر وجود دارد که پایبندی تولیدکنندگان نفت در اوپک به برنامه کاهش عرضه کاهش یابد. اگر نشانه هایی از این امر پدیدار شود شاهد کاهش قابل ملاحظه قیمت ها خواهیم بود. برخی تحلیلگران معتقدند در صورت کاهش پایبندی به برنامه محدود کردن عرضه، قیمت نفت به محدوده 40 دلار در هر بشکه می رسد. در دو سال اخیر بر سر کسب سهم بالاتر در بازار نفت، رقابت های شدید بین اعضاء اوپک وجود داشته است. در زیر نمودار تغییرات قیمت هر بشکه نفت برنت در یک ماه اخیر نشان داده شده است:

بازار طلا افق روشنی ندارد

امروز قیمت طلا با 2 دلار رشد در سطح 1204 دلار در هر اونس رسیده است. روز گذشته نوسان قیمت طلا و سه فلز گرانبهای دیگر اندک بود. قیمت طلا تحت تاثیر نوسان های ارزش دلار است و نشست امروز و فردای کمیته سیاستگذاری بانک مرکزی آمریکا بر ارزش دلار تاثیر دارد. تا فردا که نتیجه این نشست مشخص می شود نباید انتظار داشت تغییرات بزرگ در قیمت طلا بوجود آید. عملکرد طلا در سال جاری میلادی مثبت بوده اما هر چه احتمال افزایش نرخ های بهره در آمریکا بیشتر شود قیمت طلا تحت فشار بیشتری قرار خواهد گرفت. سرمایه گذاران و تحلیلگران مشغول بررسی وضعیت اقتصاد آمریکا و دیدگاه های اعضاء کمیته سیاستگذاری بانک مرکزی این کشور هستند تا بتوانند بر مبنای داده های موجود، بفهمند امسال بانک مرکزی آمریکا چند بار نرخ های بهره را بالا خواهد برد. بازار طلا همچنین تحت تاثیر فعالیت سفته بازها قرار دارد. سرمایه گذاران می دانند که هیجان نتیجه مثبت در بر نخواهد داشت و نباید فریب معاملات صوری را خورد. در زیر نمودار تغییرات قیمت هر اونس طلا در یک ماه اخیر نشان داده شده است:

انتظار معجزه منطقی نیست

آسیا. امروز شاخص ها در برخی بازارهای مالی آسیا تغییر محسوسی نداشته و سرمایه گذاران منتظر انتشار داده های جدید از اقتصاد چین هستند. سرمایه گذاران آسیایی به بهبود شرایط اقتصادی در چین اطمینان دارند زیرا اگر در این باره تردیدی وجود داشت دولت چین بر اجرای برنامه های اصلاحی در سال جاری میلادی تاکید نمی کرد و نرخ هدف برای رشد را در سطحی پایین تر در نظر نمی گرفت. البته اقتصاد چین با مشکلات بزرگ مواحه است و اگر هر چه زودتر به این مشکلات رسیدگی نشود اوضاع نگران کننده خواهد شد. گفته می شود در ماه آینده میلادی رییس جمهور چین به آمریکا سفر خواهد کرد. روابط اقتصادی این دو کشور، تاثیری بزرگ بر رفتار سرمایه گذاران دارد.

اروپا. روز گذشته شاخص های مالی در بورس های بزرگ اروپایی رشد کردند اما سرمایه گذاران با احتیاط بودند زیرا نتیجه نشست کمیته سیاستگذاری بانک مرکزی آمریکا مشخص نیست و نیز امروز گزارش هایی از اقتصاد منطقه یورو منتشر خواهد شد. سرمایه گذاران اروپایی بیش از آسیایی ها نگران آینده هستند زیرا در اروپا بزودی انتخابات هایی برگزار می شود که نتیجه آن ممکن است زمینه ساز ضعف اقتصاد اروپا باشد. از سوی دیگر هنوز وضعیت روابط آمریکا و اروپا در حوزه های مهم مشخص نیست. این هفته آنگلا مرکل صدراعظم آلمان به آمریکا سفر خواهد کرد و سرمایه گذاران منتظر آگاه شدن از نتیجه مذاکرات او با دونالد ترامپ هستند.

آمریکا. روز گذشته شاخص های مالی در بورس آمریکا اندکی رشد کردند. البته از رفتار سرمایه گذاران مشخص است که هیجان های اخیر در حال کاهش است و واقعیت های اقتصادی تاثیر بزرگ تری بر تصمیم گیری های آنها دارد. تقریبا دو ماه از آغاز ریاست جمهوری ترامپ می گذرد و او در این مدت تلاش کرده به وعده های خود عمل کند اما موانعی بر سر راه وجود دارد. یکی از عوامل نگرانی سرمایه گذاران، تعویق در اجرای وعده های رییس جمهور جدید است. کارشناسان معتقدند بعید است بزودی از مالیات ها کاسته شود و بودجه مورد نظر ترامپ به برنامه توسعه زیرساخت ها اختصاص یابد. با آنکه وضعیت اقتصاد آمریکا بهتر از قبل است اما مشکلات بزرگی وجود دارد که به راحتی رفع نخواهد شد.

در زیر نمودار تغییرات شاخص استاندارد اند پورز در یک ماه اخیر نشان داده شده است:

فشار بر قیمت ها زیاد است

امروز قیمت فلزات پایه عموما کاهش یافته اما میزان کاهش زیاد نیست. روز گذشته نوسان قیمت فلزات پایه اندک بود و تا اواخر ساعات معاملات، قیمت ها افزایش یافتند اما در پایان معاملات شاهد کاهش نسبی قیمت نیکل و روی بودیم. رشد قیمت ها حاصل کاهش ارزش دلار بود و در واقع دلیل بنیادی بزرگی برای حمایت از بازار نمایان نشده است. تحلیلگران همچنان معتقدند بخشی از رشد چهار ماه اخیر قیمت فلزات پایه منطقی نبوده و بازار باید اصلاح شود. اگر اختلال در عرضه برخی از این فلزات به دلایل مختلف را نادیده بگیریم، اکنون دلیلی برای رشد قیمت ها مشاهده نمی شود. رشد مصرف فلزات پایه در چین کند خواهد بود زیرا امسال در خوشبینانه ترین حالت اقتصاد این کشور زیر 7 درصد رشد می کند. از سوی دیگر، با آنکه پیش بینی شده وضعیت اقتصاد جهان امسال بهتر از سال گذشته باشد نرخ رشد خیلی بالاتر نخواهد بود. و در نهایت میزان ذخیره فلزات پایه در انبارهای تحت نظارت بورس های فلزی اندک نیست. همچنین انتظار می رود ارزش دلار رشد کند و این عاملی برای فشار بر قیمت هاست. البته در سال های آینده اوضاع بازار این مواد خام بهتر خواهد شد. برخی نهادهای تحلیلگر پیش بینی کرده اند رشد تقاضا برای فلزات پایه سریع تر از رشد عرضه خواهد بود در نتیجه قیمت ها در مسیر رشد حرکت خواهد کرد. روز گذشته قیمت روی در محدوده 2700 دلار و قیمت مس در سطح 5800 دلار در هر تن قرار گرفت. در زیر نمودار تغییرات قیمت هر تن مس در یک ماه اخیر نشان داده شده است:

نوسان محدود شاخص دلار

امروز ارزش دلار در برابر یورو و پوند انگلستان تغییرات بزرگی نداشته است. همانطور که انتظار می رفت، نوسان های ارزش دلار در برابر ارزهای دیگر روز گذشته اندک بود و پیش بینی می شود این وضعیت امروز نیز ادامه یابد اما از آنجا که در روز جاری اخبار متعددی از اقتصاد منطقه یورو و آمریکا منتشر خواهد شد نوسان ارزش دلار، یورو و پوند انگلستان بزرگ تر از روز گذشته است. عملکرد دلار در روزهای اخیر مثبت بوده زیرا پیش بینی شده نرخ های بهره در نشست امروز و فردای کمیته سیاستگذاری بانک مرکزی آمریکا بالا برده شود. حتی برخی تحلیلگران به این باور رسیده اند که امسال در مجموع 3 بار نرخ های بهره بالا برده خواهد شد و این عاملی برای رشد ارزش دلار در برابر ارزهای دیگر است اما نباید انتظار داشت دلار رشدی قابل ملاحظه داشته باشد زیرا ارزش یورو و پوند نیز افزایش می یابد. در نشست اخیر شورای سیاست گذاری بانک مرکزی اروپا، احتمال توقف برنامه های حمایتی بانک مرکزی مطرح شد زیرا از دید رییس بانک مرکزی اروپا وضعیت اقتصادی در منطقه یورو در حال بهتر شده است. در برنامه ای که این نهاد در دو سال اخیر اجرا کرده هر ماه ده ها میلیارد یورو به اقتصاد منطقه یورو تزریق شده است. این برنامه در ماه جاری میلادی پایان می یابد. از سوی دیگر اگر برنامه جدایی انگلستان از اتحادیه اروپا بطور حساب شده اجرا شود لطمات آن به اقتصاد این کشور اندک خواهد بود و بخشی از کاهش ارزش پوند جبران خواهد شد.

در زیر نمودار تغییرات نسبت یورو به دلار در یک ماه اخیر نشان داده شده است: