شورش بازارها علیه سرمایه گذاران سهل انگار

هفته گذشته شاخص های مالی در بسیاری از بازارهای بزرگ، قیمت نفت، قیمت طلا، قیمت سنگ آهن و قیمت فلزات پایه کاهش یافت. موضوع اصلی این است که هیجان های ماه های اخیر در باره رونق بازارها به تدریج کاهش یافته و بازارها وارد فاز اصلاح شده اند. پیش بینی اینکه این فاز تا چه وقت ادامه می یابد کار ساده ای نیست. در چهار ماه اخیر سرمایه گذاران معتقد بوده اند رونق در اقتصاد آمریکا و جهان سبب رشد قیمت مواد خام و افزایش سوددهی شرکت های بورسی خواهد شد. در روزهای اخیر درباره اجرای برنامه های ترامپ در خصوص بالا بردن نرخ رشد اقتصاد آمریکا تردیدهایی پدید آمده و نیز دولت چین نرخ هدف برای رشد اقتصاد این کشور در سال جاری میلادی را پایین تر از رقم مربوط به سال قبل تعیین کرده است. از سوی دیگر پیش بینی شده ارزش دلار رشد خواهد کرد و مجموعه این عوامل به اصلاح بازارهای مختلف منجر می شود. سرمایه گذارانی که بتازگی وارد بازار شده اند عموما زیان خواهند دید اما آندسته که چند ماه پیش فعالیت خود را آغاز کرده اند همچنان در سود هستند و لازم است منطقی تر رفتار کنند. یک ماه و نیم از آغاز ریاست جمهوری دونالد ترامپ گذشته و در این مدت او نتوانسته در عمل تحولی مثبت در وضعیت اقتصادی ایجاد کند. البته برخی تحلیلگران می گویند هنوز برای قضاوت درباره عملکرد او زود است. هفته آینده داده های مهم از اقتصادهای بزرگ جهان منتشر می شود اما توجه سرمایه گذاران عموما به نشست کمیته سیاستگذاری بانک مرکزی آمریکا معطوف است.

سقوط قیمت نفت

روز جمعه در پایان معاملات هفته در بازارهای جهان، قیمت نفت برنت و نفت آمریکا به ترتیب با 1.7 درصد و 1.8 درصد کاهش به 51.3 دلار و 48.4 دلار در هر بشکه رسید. هفته پیش یکی از بدترین هفته ها برای سرمایه گذاران در بازار نفت بود. قیمت ها تحت تاثیر پیش بینی افزایش تولید و ذخیره نفت در آمریکا به میزانی قابل ملاحظه کاهش پیدا کرد و برخی کارشناسان معتقدند اگر تغییری در عوامل موثر بر قیمت ها ایجاد نشود افق بازار چندان مثبت نخواهد بود. با آنکه پایبندی اعضاء اوپک و برخی دیگر از کشورها به برنامه کاهش عرضه بالا بوده اما به نظر می رسد میزان کاهش عرضه برای بالا بردن قیمت ها کافی نیست. از همان ابتدای اجرای برنامه کاهش عرضه، بسیاری از کارشناسان پیش بینی کرده بودند که رشد تولید نفت در برخی کشورها از جمله آمریکا سبب خواهد شد تاثیر تلاش های تولیدکنندگان نفت خیلی بزرگ نباشد. امسال تقاضا برای نفت 1.4 میلیون بشکه افزایش خواهد یافت و این درحالیستکه قرار است از عرضه نفت 1.8 میلیون بشکه کاسته شود. همچنین پیش بینی شده امسال تولید نفت آمریکا 330 هزار بشکه بالاتر از سال گذشته خواهد بود. بدین ترتیب حتی اگر کاهش عرضه بطور کامل صورت گیرد باز هم مازاد عرضه نفت از میان نمی رود و بر همین مبناست که قیمت ها در روزهای اخیر به سرعت کاهش یافته اند. و نکته مهم دیگر این است که غیر از آمریکا، تولید نفت در برخی دیگر از کشورها افزایش خواهد یافت. در هفته ای که گذشت، قیمت نفت برنت و نفت آمریکا به ترتیب با حدود 4.5 دلار و 4 دلار کاهش مواجه شد.

در زیر نمودار تغییرات قیمت هر بشکه نفت برنت در هفته گذشته نشان داده شده است:

کاهش قیمت طلا

روز گذشته قیمت طلا با حدود 5 دلار افزایش به 1205 دلار در هر اونس رسید. هفته پیش احتمال افزایش نرخ های بهره در آمریکا و انتشار گزارش های مثبت از اقتصاد این کشور سبب شد قیمت طلا تحت فشار قرار گیرد. قیمت سه فلز گرانبهای دیگر نیز کاهش یافت و در نظرسنجی این هفته کیتکو سرمایه گذاران پیش بینی کرده اند قیمت طلا در هفته پیش رو باز هم کاهش خواهد یافت. البته تحلیلگران و فعالان بازار نظری مخالف سرمایه گذاران دارند. این هفته تا روز چهارشنبه که نتیجه نشست کمیته سیاستگذاری بانک مرکزی آمریکا مشخص می شود احتمالا نوسان در قیمت طلا زیاد نیست و اگر نرخ های بهره بالا برده شود قیمت طلا تحت فشار بیشتری قرار خواهد گرفت. بازار طلا از ابتدای سال جدید میلادی تا چند روز پیش وضعیت خوبی داشت اما روند افزایش قیمت ها معکوس شده است. برخی نهادهای تحلیلگر با اشاره به ریسک هایی که وجود دارد پیش بینی کرده اند امسال نیز مانند سال پیش عملکرد بازار طلا مثبت خواهد بود. در هفته ای که گذشت قیمت هر اونس طلا با حدود 30 دلار کاهش مواجه شد.

در زیر نمودار تغییرات قیمت هر اونس پلاتین در هفته گذشته نشان داده شده است:

افول شاخص های مالی

آسیا. روز گذشته شاخص ها در برخی بازارهای مالی آسیا رشد کردند و عامل آن انتشار گزارش های مثبت از اقتصاد آمریکا و افزایش شاخص های مالی در این کشور بود. البته هفته پیش خبرهای اقتصادی از چین نیز مثبت بود اما نگرانی هایی که در چند ماه اخیر وجود داشته از میان نرفته است. سرمایه گذاران آسیایی درباره تنش های احتمالی بین چین و آمریکا نگران هستند و نمی دانند برنامه های دولت جدید آمریکا در حوزه های مختلف چیست. این ابهام در دو ماه اخیر وجود داشته و اگر دولت آمریکا تلاشی برای شفاف کردن سیاست هایش نکند احتیاط سرمایه گذاران ادامه پیدا خواهد کرد. این هفته چند خبر مهم از اقتصاد چین و ژاپن منتشر می شود اما سرمایه گذاران منتظر نتیجه نشست کمیته سیاستگذاری بانک مرکزی آمریکا هستند که روز چهارشنبه مشخص خواهد شد.

اروپا. روز گذشته شاخص های مالی در بورس های اروپایی رشد کردند البته میزان آن زیاد نبود. سرمایه گذاران اروپایی مانند سرمایه گذاران آسیایی درباره موضوعات مختلف نگرانی هایی دارند. البته در اروپا احتیاط سرمایه گذاران بیشتر است زیرا در ماه های آینده چند انتخابات در این قاره برگزار می شود که نتیجه آن مشخص نیست. این هفته گزارش های مهم از اقتصاد منطقه یورو و آلمان منتشر می شود اما نشست کمیته سیاستگذاری بانک مرکزی آمریکا در مرکز توجه سرمایه گذاران قرار دارد.

آمریکا. روز گذشته شاخص های مالی در بورس آمریکا اندکی رشد کردند اما عملکرد هفتگی شاخص ها منفی بوده زیرا با آنکه خبرهای اقتصادی مثبت بوده اما سرمایه گذاران در باره افزایش احتمالی نرخ های بهره در این کشور در هفته پیش رو نگران هستند. برخی تحلیلگران می گویند شرایط برای محدود شدن سیاست های انبساطی پولی فراهم نیست زیرا ضعف هایی در اقتصاد وجود دارد که باید رفع شود. در مقابل عده نیز معتقدند هر چه زودتر باید نرخ های بهره بالا برده شود. گزارش های وزارت کار آمریکا در باره وضعیت بازار کار این کشور مثبت بوده و تداوم روند بهبود شرایط، بانک مرکزی را به این نتیجه رسانده که باید نرخ های بهره بالا برده شود. در هفته ای که گذشت، شاخص متوسط صنعتی داوجونز کاهش یافت و به محدوده 20900 واحد رسید.

در زیر نمودار تغییرات شاخص استاندارد اند پورز در هفته گذشته نشان داده شده است:

کاهش قیمت فلزات پایه

روز جمعه قیمت فلزات پایه بجز نیکل رشد کرد. رشد نسبی ارزش دلار در برابر ارزهای معتبر سبب شد قیمت فلزات پایه هفته گذشته کاهش یابد. قیمت مس هفته پیش 3 درصد افول کرد و به محدوده 5700 دلار در هر تن رسید. هفته پیش گزارش ها منتشر شده از اقتصاد چین مثبت بود اما از آنجا که دولت چین نرخ هدف برای رشد اقتصاد برای سال جدید را 6.5 درصد تعیین کرده و این رقم پایین تر از رقم مربوط به سال قبل است پیش بینی هایی درباره ضعف تقاضا برای فلزات پایه در چین مطرح شده است. سال پیش اقتصاد چین که بزرگ ترین مصرف کننده فلزات پایه در جهان است 6.7 درصد یعنی پایین ترین میزان در 26 سال اخیر رشد کرد. عامل دیگر کاهش قیمت ها این است که سرمایه گذاران به واقعیت های بازار توجه نشان داده اند. قیمت فلزات پایه در چهار ماه اخیر نسبت به قبل از آن رشدی قابل ملاحظه داشته و عامل این رونق، پیش بینی رشد تقاضا در آمریکا بوده است. اما واقعیت این است که برنامه توسعه زیرساخت ها در این کشور که ترامپ وعده آن را داده بزودی آغاز نخواهد شد و اجرای آن 10 سال طول می کشد در نتیجه رشد قابل ملاحظه ای در مصرف فلزات پایه رخ نخواهد داد. برخی تحلیلگران معتقدند پس از رشد شدید قیمت ها در چند ماه اخیر بازار به اصلاح نیاز دارد و تا وقتی دلیلی بنیادی برای رشد قیمت ها نمایان نشود نباید انتظار داشت قیمت ها رشد کند. روز جمعه قیمت سرب و آلومینیوم به ترتیب در محدوده 2220 دلار و 1875 دلار قرار گرفت. در هفته ای که گذشت، قیمت مس حدود 170 دلار کاهش یافت و به محدوده 5700 دلار در هر تن رسید.

در زیر نمودار تغییرات قیمت هر تن روی در یک ماه اخیر نشان داده شده است:

ثبات نسبی شاخص دلار

روز گذشته ارزش دلار در برابر یورو کاهش یافت. در هفته پیش رو مهمترین عامل موثر بر ارزش دلار نشست کمیته سیاستگذاری بانک مرکزی آمریکاست. نتیجه این نشست دو روزه روز چهارشنه مشخص می شود و پیش بینی شده نرخ های بهره بالا برده خواهد شد. بانک مرکزی آمریکا دسامبر سال گذشته و دسامبر سال 2015 نرخ های بهره را بالا برده و اکنون با توجه به وضعیت مطلوب شاخص های اقتصادی انتظار می رود این اقدام بار دیگر انجام شود. بانک گلدمن ساکس در گزارش روز گذشته خود پیش بینی کرده این هفته نرخ ها بالا برده می شود و در ماه ژوئن یعنی سه ماه دیگر نیز نرخ ها باز بالا برده خواهد شد. هفته گذشته تحولات در بازارهای ارز تحت تاثیر داده های اقتصادی و نیز پیش بینی افزایش نرخ های بهره در آمریکا قرار داشت. در هفته پیش رو از روز سه شنبه انتشار گزارش های مهم از اقتصادهای بزرگ آغاز می شود و روز چهارشنبه نرخ تورم در آمریکا اهمیت بالایی دارد زیرا یکی از شروط بانک مرکزی آمریکا برای بالا بردن نرخ های بهره رشد نرخ تورم به سمت 2 درصد است. در مجموع شرایط برای عملکرد مثبت دلار فراهم است البته نباید انتظار داشت ارزش دلار خیلی رشد کند زیرا بخشی بزرگ از رشد ارزش این ارز در ماه های اخیر رخ داده است. در هفته گذشته با آنکه ارزش دلار در برابر یورو کاهش یافت اما شاخص دلار یعنی ارزش این ارز در برابر سبدی از شش ارز معتبر اندکی رشد کرد و به محدوده 101.86 رسید. این هفته گزارش های مهم از اقتصاد منطقه یورو و انگلستان منتشر می شود که بر ارزش یورو و پوند موثر خواهد بود. در هفته ای که گذشته ارزش دلار در برابر یورو اندکی کاهش یافت.

در زیر نمودار تغییرات نسبت یورو به دلار در هفته گذشته نشان داده شده است: